Katalog

Universiteler neden Türkçe eğitim yapmıyor? Doç. Dr. Füsun Gönül nuz' Bu konu anlaşüan epey yurek yakmış kı genış kapsamlı yanıtlar aldık (kımlıklen bende saklıdır) Prof Dr Oktay Sınanoglu'nun belırttıgı gıbı 1 ko ca yü Ingüızce ogretmek yerıne kışıye soyut duşunmeyı ogreten ve dolayısıyla herkese yaran olan matematık gıbı temel büımler ogretmelı "Çok uzun Hazırlıktakı ogrencüer buaz dalga geçer gıbıydıler' Hazırlık unıversıte sınavma canla başla hazırlanmış olan çalışkan ogrencüere 1 yü zorla ara verdırıyor Ogrencüer bırıncı sınıfa başladüdannda dıger ogrencüerden gerıde kalmış oluyorlar' 'Bır yü uzun degü Ancak Ingüızce egıümı Lıse 2 ve Lıse 3 yaz aylarında yapüabüır ve bır yü heba edılmez ıstenırse" 'Shakespeare ı ozgun düınden anlaydcak kadar ıyı Ingüızco bümek ıçın tabu kı 1 yü yeterlı degü Ama uruversıte egıtımı ıçın yeterlı Bızde Ingüızce ozentısı abartüıyor Ehtızmın bır başka tarzı' ABD'dekı Korelı ve Japonlarm Ingüızcesı Turklerden kotu ama onların ekonomüerı bızımkınden üerı Demek h çozum ıyı yabancı dü bümekte degü" T urkıye'de ' Büım ancak yabancı düde yapüabılu' dıye bır kanı var Bunun karşıtında 'Büım Turkçe olmalıdır' dıyerüerın sayısı da az degü Bugun büım düı konusunda Intemet lısteleıınde yaptıgımız bır anketın sonuçlarını sunarak, bu tarüşmaya ışık tutmaya çalısacagız Anket sorulanmızdan bazüan şoyle ıdı * Yabancı düJe oğretım yapan bır lıseden rru mezunsunuz? Yabancı düle ogretım yapan bır unıversıteden mı mezunsunuz9 * Çeşıth unıversıtelerdekı bır yülık yabancı dıle ha zırlık egıtımını uzun buluyor musunuz? * Konuşma ve yazı düınde gıderek artan oranda yabancı kaynaklı (ozellıkle Ingılızce kaynaklı) sozcuk kullanılıyor olmasmı nasıl karşüıyorsunuz? Çok olumsuz Hoş degü ancak buyuk bır sorun da degü Bır sorun olarak gormuyorum * Ydbancı bır sozcuk yerıne kulak tırmalamayan akla yakın bır Tuıkçe karşüık onerüse rutumunuz ne oluı ? Hemen yenı sozcugu kullanmaya başlarım Yenı sozcuğu kuLlanmakta zorlanınm Yaygm bıçımde kullanüdıgını gorunceye dek beklerım Yabancı sozcugu kullanmayı surdururum * Turhyede bazı unıversıtelerde Ingılızce veya Fransızca ogıeüm ydpümasını nasıl karşüıyorsunuz? Gıdeıek kuçulen kureselleşen dunyamızda bunu bır zorunluluk olarak goruyorıım Zorunlu degıl ama ogrencüere sonrab yaşamlan ıçın olumlu bır katkıda bulundugu kanısındayım Zararlarmm yararlanndan fazla oldugu kanısındayım * Turkıye'de bılrm dılı gelıştırümesı ıçın yapüan çabalara tepkınız ncdır 9 Boşverın1 Nasl olsa bır şey çıkmaz Benı ügılendırmez, nasıl olsa yabancı dıl büıyo rum Benı ügılendırmez nasü olsa butun dunya Ingılızce konuşuyor Başansızkga mahkum yapay bır çaba olarak goruyorum Bu konuda kendı çabalanm var Kendı çabam yok ama yapüanları desteklıyorum alt yapı sağlanmalı Unıversıte mezunlan en azından kendı alanlanndakı evrensel gelışmelerı ızleyebüecek duzeyde bır yabancı dü ogrenmelüer" "Gıderek kuçulen kureselleşen dunyamızda Ingılızce ogretımmı bır zorunluluk olaidk goıuyorum Ancak bence tek yabancı dılden çok, çıft düde egıtımın gelıştınlmesı lazım Yabancı düde egıtım yapan okıülarda bu sefer Turkçe tamamen bu kenaıa atüıyor Ikısı arasında bu: denge oluşturulabüırse en olumlu çozum bu olur' Sorunlar (1) Adam olmanın Ingılızce bümekten geçtıguıuı yanüması (2) Ingüızce ogretmekle egıtım yapmayı bırbıruıe karıştıran universiteler "Meslegınde ıyı ol da duzgun Turkçe bümesen de olur' fıkrının yaygınlaşması (3) Dogu kulturu korkusu ve bunu yenmek ıçın Batı kulturune tam tesluruyet (4) Kureselleşme ve onunla gelışen üetışım dunyasuıda ulus olma büıncı gelışmemış toplumumuzun ne yapacagını bılmemesı "Lıse ders kıtaplan hatta doçentlık tezlerı (') büe yabancı düden çevrüıyor da uruversıte ders kıtaplan neden çevrümesın9" Bilim dili üretmek Bu konuda da arkadaşlar yıne ergenlık çaglannda gorduklerı egıtım düuıe gore çeşıtlüık gosterıyorlar "Yenı sozcuk turetüsın tutarsa tutar tutmazsa tutmaz" dıyenler çogurüuk Turkçe egıtımlı lıselerden gelenler "Ingılızcesı kalsın, nasüsa dunyamız kuçuluyor kureselleşıyor dıyenler ıse çogunlukla yabancı düde egıtun yapan lıselerden gelenler Büım dılı uretümesınde cıddı olanlar yenı terunler turetüırken Turk düı uzmarüarıyla o büun dalınm uzmanlannuı ışbırlıgı yapması geıektıgınde hemfüorler Boylece dıl kurallanna uygun sozcukler daha kolay uretüebüır ve tutunma şanslan daha çok olur dıyorlar Bilim dili Türkçe olmalıdır Yukarıda behrttıgım gıbı Turkçe lıseden gelenler bu savı destekbyoı yabancı lıseden olanlar "olmasa da olur" dıyorlar Büım düı Turkçe olsun dıyenler uzun ve ateşlı yorumlar yapıyorlaı Bazı ornekler aşagıda (kımlüderı bende saklıdır) ' Bana gore temel sorun şu Insarüar bır kavramın Turkçe arüamını bümeden Ingüızce veya Fransızca adını ogrenıyorlar Gunluk yaşamda ıse bunun ne anlama geldıgını duşunmek zor olabüıyor Ornegın ben uruversıtede konumla ügüı ogrendıgım bırçok konuyu yuksek lısans yaparken tekrar gozden geçırdım ve hocaların ne demek ıstedıgını daha sonra anlayabüdım" "Maalesef bazı unıversıtelerımızde bazı ogretım uyelerı Turkçe ders vermektan acız ve bız bu kısüere Ingüızce ders verdnmeye çalışıyoruz Bu nedenle büım dılı gelışemıyoı Hoca Ingüızce yı ;yı bümedıgı ıçın kavramı veya teknıgı Ingüızce olarak anlayamddıgı gıbı Turkçesını de bılmıyor Bunun sonucu olardk (yenı kusak) yanm yamalak yetışıyor' "Bence (lsraü'deh güoı) dersler ana düde olmalı Kıtaplar ve makdleler Ingılızce kalabüır" (Not Bu konuda 45 kışı goruş bırlıgınde Yalnızca verüen yabancı ulke ornegı degışıyor) "Uruversıte egıtımı Turkçe ana düde yapümalı ancak Ingüızce gıbı onemlı bır düın ogrenümesı ıçın gereklı olanaklar ve Sonuç Yaygm büım düımızın ana düımız olmayışı Inteınet'te çok ügı uyandırdı Bazı lıstelerde anket bıttücten sonra büe tartışmalar suruyor Bazı büun dallannda yenı sozluk çalışmalan başladı büe Anketımızden çıkan en onemlı sonuç, ınsanların lıse ve ergenlık çagında çok eth altuıda kaldıklannı gosterıyor Mülı Egıtım Bakanhğımızın ozellıkle lıse çağuıdakı egıtım düı seçımme çok ozen gostermesı gerekıyor Yoksa Turkçe büun düı gelışemıyor ve üerırun büımcüen ana dülerıne yabancüaşıyorlar fgO@andrew cmu edu Pazarlama Bolumu Camegıe Meüon Unıversıty Pıttsburgh PA 152133890 Anket sonuçları Ankete çeşıtlı lıstelerden 49 kışı katüdı Çogunluk yabancı düle egıtım yapan unıversıteden mezun ve şu anda ABD'de oturuyor Anketımızden çıkan en çarpıcı sonuç şu Lıse egıtımını yabancı düle yapanlar büım düının tam Turkçe olmayışını hoşgoruyorlar Lıse egıtımını Turkçe yaparüar ıse büım düının Turkçe olmasını desteklıyorlar Ankete katüanlar arasında yabancı lıseden mezun olanlar %58 Turkçe lıseden mezun olanlar %42 oranında Turkçe lıseden gelenlerın o/o84'u büım düı nın Turkçe olmasmı savunuyor Yabancı lıseden gelenlerın %79'u büım düı tam Turkçe olmasa da olur deme egüımındeler Demek kı 'Ağaç yaş ıken egüır' atasozu burada da geçerlı * Unıversıtenın yabancı düe hazrrlık bolumunu uzun buluyor musu 676/15