Katalog

Yeni kolbacak üretimi Soru Bazı hayvanlann kopan kol ve bacak lan yenıden çıkdrken, ınsanlarda nıye çık9 mıyor? .., Yanıt Insanlar dahıl tum organızmalar, vucutianndakı bazı parçaları yenıden oluşturma yetenegıne sahıptır Ancak bu ozellık bakterı mantar yosun gıbı tek hucrelı lerde ve bıtkı, omurgasızlar gıbı ılkel or ganızmalarda daha behrgındır Bu organızmalar yenı bır kafa, kuynık ve dığer vucut parçalarını yenıden oluşturabılır Bılım adamlan memelüerın nıçın yenı kol bacak uretemedıgıru kesm olarak bümıyor Ancak memelüerın daha karmaşık bıyolojık bır yapıya sahıp olmalan kol ve bacak oluşumunu engellıyor çunku bu hayvanlardakı gelışmış kontrol mekanız ması, yenıden ureyen organlan denetım altında tutacak şekılde organıze edümemışür Ornegın ınsanlar hucrelerın tek tek kontıolsuz bır şekılde buyumesını engellemek ıçın gelışmış bır guvenlık mekanız ması ıle donatümışlardır Ancak yaş üerle dıkçe bu mekanızmalar eskır ve sonuçta ortaya kanser oluşumu çıkar Ne var kı memelılerde derı kas ve kan hucrelerı yenıden oluşabılır Bılım adamlan son yıllarda yenıden oluşan kan ve beyın hucrelerı hakkında yenı bügıler edındıler Bu bügıler, yakın bır gelecekte yedek ıç organlar ve kol bacak uretımme zemın hazırlayabüır Tum organızmalar organlannı aynı şeküde oluşturmaz Bıtkılerde ve denızanası gıbı organızmalarda kayıp parçalar kendısıne çekı duzen veren komşu dokular tarafindan takvıye edılır Daha karmaşık bır yapıya sahıp olan hayvarüarda yok olan kol veya bacagın yerınde ozel dokulardan bır "tomurcuk veya blastema" oluşur Yenıden oluşan vucut parçası her zaman yok olanın aynısı degüdu Pek çok bocek te yenıden çıkan bacaklar hem daha kuçuktur, hem de bazı parçaları eksıktır Kurbağa yavrulannda kopan kuyrugun yenne çıkan kuyrugun boyu eskısınınyansı kadardır Yenıden oluşan parçalarda ayrıntüar farklıdır Ornegın kertenkelede yenıden ureyen kuyrukta omurga yerıne küardaktan yapümış bır tup bulunur dıskın atladıgı ızlenımı dogar Atlamaya çızıkler de neden olabılır Üç işlemli bulmaca 5 tane 7 1 tane 1 kullanüarak sadece toplama, çarpma ve bolme ışlemlerı üe 100 sayısı nasü elde edüır? Çıkarma ışlemı ve us alma kullamlmayacaktır Hazırlayan: Necah Buyukdura Avuç içinin rengi Soru Avuç ıçı nıçm guneşte yanmaz7 674 sayıdaki "Dort işlemli bulmaca" ısimlı bulmacanın çozumu: (7+7)x(7+l/7)=100 Bulmacayı dogru büen okuyucularımız Cemal Gorur Ankara, Erdınç Yüdırımlzmır Omer ŞanTekırdag, Turgut AydemırMersın, Remzıye OzmumcuIstanbul, Asıye AnIstanbul Aylın ÇelıkLstanbul Altan ve Gokhan GulluhanIstanbul Hasan DursunIstanbul, Ibrahjm KoknarIstanbul incı SomunkıranIstanbul Yanıt Avuç ıçı ve ayaklann altı guneşte yanar ancak renk degışıkhgı fark edılmeyecek kadar hafifur Bu bolgeler ne kadar ışü< alırsa alsın hıçbır zaman omuzlar gıbı bronzlaşlaşmaz Denmızdekı epıdermal tabakadakı hucreler cüt rengını belırleyen ve morotesı ışınlara karşı derıyı koruyan melanın adh bır madde uretır Guneş ışınlan melanosıt denüen hucrelerı uyarınca melanın uretımı hızlanır ve cıldın rengı koyulaşır El ve ayaklann yan kenarlannı kaplayan kahn ve olu derı yaşayan tabakalara ulaşan morotesı ışmlannın mıktannı azalür Canh tabakalara ulaşmayı başa ranlar uyaracak çok az mıktarda melano sıt bulur Bu az sayıda melanosıt de az mıktarda melanın uretır Dolayısıyla avuç ıçmde renk degışımı çok belırsız olur uyuru Arslan Terzioâlu'na VVolfgang Peisser Madalyası 1 U Istanbul Tıp Fakultesı Deontolojı ve Tıp Tarıhı Anabılım Dalı Başkaru Prof Dr Ing Dr med habıl Arslan Teızıoglu'na 1 Aralık 199'da Munıh LudwıgMaxımüıans Unıvesıtesı Tıp Fa kultesı Akademık Kurul Muruh Tıp Fakultesı ne ve tıp ürrane hızmeüermden dolayı Munıh Tıp Fakultesı nın en yuksek madalyası oldn Wolfgang Peisser Madalyası verüdı Munıh e davet edüen Prof Dr Dr Arslan Terzıoglu na bu madalya 12 Ocak 2000 Perşembe gunu Munıh tip Fakultesı Profesorler Kumlu'nda duzenlenen bır torenle Munıh Tıp Fakultesı Dekanı Prof Dr Dr h c Kldus Peteı tarafindan verıldı Prof Dı h c Klaus Peter 19701979 yıllan arasmda Munıh Tıp Fakultesı nde ogreton uyesı olan Prof Dr Dr Arslan Terzıoglu nun Avrupada ve bılım dunyasında kendı dldnında yaptıgı bılımsel arasnrmalarla gerek tıbba gerekse Munıh Tıp Fakultesı nde hızmetlerınden dolayı şımdıye kadar Munıh Tıp Fakultesı'nın 500 yıllık tarıhınde yalnız 3 kısıye tevcıh edılen VVolfgang Peisser Madalyası'nın verüdıgını belırürken Prof Dr Dı Arslan Terzıoğlu'nun şımdıye kadar bılımsel çalısmalan nedenı üe Alman Cumhurbaşkanı ve Avusturya Cumhuıbaşkanı tarafmdan Alman ve Avusturya Lıyakat Madalyalan dahıl 17 madalyanın tevcıh edüdıgıru ve 60 yaşı yüdonumu nedenıyle uluslararası 32 büım adamımn 4 yabancı dıldeh makalelerını ıçeren bır Arslan Terzıoglu na Armagan Kıtabı'nın yayımlandıgını belırttı Hastanecüık Tıp Dıshetamlıgı Eczacılık Tarıhı ve Büım TVıhı üe ılgüı 4 yabancı düde 43 cüt kıtabı ve 320'ye yakın büımsel makalelen yıutıçı ve dışmda yayımlanan Prof Dr Dr Arslan Terzıoglu'nun gerek Ataturk ve Ataturk'un UnıveiBite Reformu gerekse Avrupa üe Turk T^ba betı arasındakı üışküere daır eserleruıden başka en sonuncu esen Osmanlüarda Hastane ler Eczacüık, Tababet ve Bunlann Dunya Çapında Etküerı' başlıgı altında Osmaıüı Devle tı nm 700 Kurulus Yüdonurau nedenıyle renkh resımlen ıçeren bır baskı üe yayımlandı Çamaşır suyunun becerileri Soru Çamaşır sulan çamaşırlan nasü beyazlatır? Yanıt Kot pantolonların uzerıne damlayan çamaşır suyu pantolonda beyaz lekeler oluşturup gıyılmez hale getırır Oysa aynı çamaşır suyu beyaz gomlegınıze damlattıgınız domates lekesınm çıkartarak gomlegınızı yenıden gıyüebüır hale getı rır Çamaşır suyu çamaşır ayınmı yap maz Gıysının rengı üe leke arasında bır fark yoktur Kumaşın boyanması sırasında kullanılan teknığe baglı olarak bazı kumaşlar dıgerlerınden daha çabuk beyazlaşır "Çamaşu suyu leke ve boya molekullennı parçalar dıye konuşan Calıfornıadakı Clorox adlı teksü boyası ureten şurkeün yetküısı Bill Smith 'Çamaşır suyundakı aktıf madde sodyum hıpoklorıttır Bu madde yıkama suasında deterjan üe bırleşerek renk veya lekeye hucum eder buyuk molekullerı kuçuk molekulleıe bo ler Bunlar da durulama sııasında akar gı der Bazı boyama ışlemlerı dıgeıleıınden da ha sabıttır Oı negın kot pantalon sentetık kumaşlaıa goıe daha kolay beyazlaşu Sentetık kumaşlarda boya dokunun lıflerı arasına hapsoldugu ıçın çamaşır suyuna daha dırençlıdır Mikrocerrahi sempozyumu Ilk kol replantasyonu 1964 yüıııda gerçekleştırüdı Tıp tarıhının küometre taşlanndan bırını oluturan bu gırışımden sonra mikrocerrahi yontemler suraüe gehştı bügı ve deneyım marulmaz bır suraüe yogurüaştı Gunumuzde artık parmak ucu kadar kuçuk bır vucut parçası bı le yerıne dıküebümesı mumkundur Butun bu gırısımlerın başansı yaralanmanın tıpıne ve hastanın uygun merkezlere en kısa zamanıçensınde ulaştınlmasına bağlıdır Ancak heı za man bu koşulları saglamak murrüaın olmuyor ve pek çok yaralanma onarümaz sakaüıklarla sonuçlanıyor Bu hastalar yaşam boyu protez kullanmaya mahkumdur Bu durum hekımlerın hayal gucunu yeruden zorladı ve ozelhkle başanlı ıç organ nakülerının gerçekleşürümesı ye nı umuUdrm dogmasına neden oldu Yülar suren laboratuvaı çalısmalan ve bagışüdık sıstemı uzerıne etküı üaçlardakı gehşmeler nıhayet meyvesını veıdı ve oluden canlıya ük başarüı el naklı 1998 yüında Fransada gerçek leştırüdı Fransa da bır hastdya ıla kol bırden nakledümıstır Mıkrocerrahı uygulamaları konu sunda dunyadab bırçok merkezle yansabüen ulkemız hekımleı ınm bu gebşmelerı ızlemesı ıçın Aksaray Vatan Hastanesı bunyesınde yülardır organ kopuklaıını başaı ıyla tedavı eden ls tanbul El Cenahısı ve Mikrocerrahi Merkezı bır sempozyum duzenledı Bu sempozyumda konu tıbbı mordl psdcolojüc ve hukuksal yonlen üe uzmanlar tarannddn tartısüacak ve ortak bır goruş oluşturulmaya çalışüacak Tarıhveyer 11 Mart 2000 Cumartesı Saat lOOOArmadaOtelılSTANBUL CD'lerde atlama sorunu Soru Muzık CD'lerı çalarken nıçm atlar'' Yanıt Bır muzık CD sının yuzeyını buyuteç altında ıncelersenız herbırınde çukurlarla dolu yıvler gonırsunuz Bu çukurlar ve puruzsuz yuzeyler muzıgı oluşturan 1 ve Olan temsü edeı Çukurkrı ve aralıklan okumak ıçın CD çalıcüar dıskın yuzeyıne la?er gonderır Çalıcı sarsıntıya ugrarsa lazeı yennı kaybedeı Yeıını bulmaya çalışan lazeı o sııada bügı okumadıgı ıçın 4 Maıt ^000 Cumdjtesı Konuşmacı Prof Dr Sevü Atasoy tstanbul Unıversıtesı Adlı Tıp Ens ntusu Muduru Yer lstaııbul Eczacı Odası Kultur Sanat Egıtım Merkezı Aslı Han Kdt 4 Galatasaray/Istanbul Saat 14 001600 Duzenleyen Hasta ve Hasta Yakını Haklan Dernegı HAYAD http //abone tuık net/dcan/hayad htm 676/23 'Genetik Araştırmalar ve Hasta Hakları