Katalog

p66 hapı ile yaşam süresi uzayabilecek mi? Uzun yaşatılan fareler, yaşam süresini uzatan haplar ve yaşlanma... relerde organızma ya zarar veren bır tur ınnhar programını harekete geçınrler Ama ote yandan da hucrelenn yenılenmesını sag• Profesör Kramer, Metafalem fareleri naaıl layan onanm mekatiretildi? ruzmasını da çahsuYanıt: Guıseppe Pelıccı ve aılcadaşlan farelenn kanyorlar ne var la lıüm zıncırındekı proteın genını ıptal ettüer Bu gen norhucrelenn ıçındekı malde hucre olumlennı harekete geçıren "Apoptose" sınyal yollan pek maddesını uretır oyle kolay gorunur Toksa bnndan sonra sırada 150 yıl yasayabicınsten degıl p66 len laboratuvar insanlan nu var? proteınının başka Yaıut: Bunun ıçm ırısan kalıtımında bır genın ımha gorevlen de var Arastumaa Kramer. Yaşlanmanın getçekte ne olduğunu anlamaya çahfiyonız. edılmesı gerekıyor Ama bunu hıç kımse duşunmuyor T&Omegın buyume du. Ve bunlardan korunmak içln E ve C vitaminlebu soz konusu gen ("p66") ınsan kalıümında da var ve aysurecınden de sorumlu oldugu kesın Hatta bu molekulun ri alnuunız tavsiye edilıtüyor mu? nı sonuç ınsan ıçın de geçerlı olabıkr hangı sureçler uzennde etkılı olup olmadıgı bıle bılınmeYanıt: Evet ama p66 nm etkısız duruma geunlme Farolerle ilgili araftııma blze ne veriyor o mekte Dogal ıntıhar mekanızması bu yuzden bıraz basıt sıyle serbest radıkallenn olumsuz etkılerı memeü hayzaman? gehyor bana vanlarda da takıp edılıp ıncelenebılır hale geldı Bu farklı Yanl ifin ve oksijen radikalleri glbi agresif Yanıt: Buradan yaşlanma surecı uzenne bazı yera lık çok onemlı Bu molekuller hmyasal sureçler arasında maddeleri, inaanı yaslandıran baslıca faktörler bılgıler edınebılınz Yaşlanmanın molekuler alandakı anoluşan ara urunlerdır Ama vucudumuz bunları aynı zaolarak nu kabnl ediyorsunuz? lamını kavramaya çahşıyoruz Maılanddakı buluş uygulamanda koruyucu olarak da kullanır Omegın bagışıklık nabıkrse onemlı bır yapı taşı kazanmış oluruz Ve bu yapı Yanıt: Bız yalnızca agresıf molekul olarak adlandısıstemımızın bazı hucrelennde urenlen bu molekuller taşlannı tamamlayarak eksıksız bır butun elde edebılecenlan serbest radıkallenn yaşlanmada önemlı roller oynabakterüerı olduruyor gız dıklannı bıhyoruz Molekuller yogun oldugu zaman daha • p66 proteininin etkisiz hale getirilmesi hayçabuk yaşlanıp oluyor az oldugu zaman daha uzun yaşı Araştırmacüar lki farklı yaslanma teorisi vanlara zarar vermiyor diyorsunuz. Peki doga bu yoruz üzeıinde duruyorlar . Kinülerine göre yavas islegenl nlçin yaratmış öyleyse? yen bir aşınma/eskime süreci söz konusu. Yasam Bu mulekuller httcreleri natü etküiyor. Yanıt: Bu tamamen farelenn hangı şartlarda yaşa süresince bozulan/olen hucreler vücudun gitgide Yanıt: Çok tepkısel olduklan ıçın hucrelerdekı promış olduklaıma baglı güçsüzleşmesine neden oluyorlar. Digerleriyle kateınlerı degıştırıyorlar Buyuk mıktarda proteın zarara uğ• Araştırmacılar fareler üzerindeki deneyi sahtım zincirindeki bir mekanizznasımn yasaznı sıradığında hucreler yetennce ozumlenemıyor Bu da yaşkln bir ortamda gerçekleştirdiklerini söylüyorlar. lurladığını öne sürmekte. Bu yeni bulus hangi telanmaya sebep oluyor Omurgasız hayvanlarda omegın Şimdi de kafesin kenanna koydukları bir kediyle oriyi çürütecek? ıpsı kurtlarda (Caenorhabdıns elegans) bu fenomen uzun farelerin nasıl stres yasadıklannı inceleyecekler. suredır bılınmekteydı Fare deneyıyle aynı durumun Yanıt: Bana goıe aşınma/eskıme teorısı daha manYanıt: Kafesin yanındakı bır kedı muhakkak etkılı omurgaülar ıçın de geçerlı oldugu ıspatlanmış oldu üklı Çunku p66 proteını stres faktorunun kontrolunde ololacaktir ama dıger stres faktoılen daha onemlı Fareler • Ama serbeat radikallerin yaş lanmaya tebep dukça ılgınç ve karmaşık bır rol oynamakta Bır bakıma serbest olarak dolaştıklannda mıkroplara daha yakın olurverdikleri neredeyse 45 yıldan bn yana biliniyorışınlama veya zararlı maddelerden eüalendıklennde huclar Mıkrobık bır enfeksıyon esnasmda yogun mıktarda serbest radlkaller oluşmakta Bunlar ozellıkle de vucudu p66 protelnlnin laboratuvar fareleri üzc etkisi muzun savunma hucıelen tarafından ureülırler Belkı de ışlevını yıtırmış p66 genının bırdenbıre ortadan kalkması p66 protelnlnin başlıca Ikl organızmaya zarar vermekte Bu yuzden farelere bakten fonktlyonu var enjekte edılmesını onerıyorum Yani gen manipülasyonu yerine p66 geninin 1) Fare hücreleri Iç ve dif ilaçla etkisiz hale getirilmesiyle insanlar daha Cen strese bağlı olarak aguzun süre yasayabilecek? reslf molekuller (serbest forelerinln Yanıt: Bu o kadar basıt degü Boyle bır kontrol me radlkaller) tarafından kanızması proteını ışlevsız hale getırdıgınde 10 veya 20 yıl p66 protelnlni Üretmedlğh çalıtmaz hale getlrllsonra ne olacagını bılmıyoruz den, tamlr mekanizması akmedlkçe, p66 protelnl Ne gibi yan etkiler ortaya çıkabilir? samadan çatısır7Xynca Apoptamlr mekanlzmasım Yanıt: Prensıpte Apoptose ıle çok fazla oynamak tose maddesi de çözümfrenlemekte. sakıncalı Bunun fazlası AIDS veya dejenerauf beyın hasta lenemez. Böylece yaşam süresi lıklan veya tumorlerın oluşmasına neden olabıldıgı gıbı % 50 civannda uzayablllr. 2) Yoğun stres durumunbagışıklık sıstemını de etkdeyebılır Italya'dakı araştırmaAncak Metuşalem farelerlnln da p66, serbest radlkallarla belkı kansenn nasıl oluştugunu anlayabılecegız doğada enfekslyon kapma ve ler araalığıyla hücreler Peki bundan sonra insan yaşamını uzatan kansere yakalanma risklerl dekl Intlhar programını bir ilaç üzerine deneme yapmayı düsunür müsü(Apoptose) çahftınr. * Uzerlnde henüz kesin bir şey nüz? blllnmlyor. Yanıt: Hayır, bu tur konularda oldukça konservatıf Laboıatuvaı farelerınrn nor Vucutlarında p66 proteını bulun davranrnm Zayıf bır savunma mekanızmasına sahıp ve mayan farelerin yaşam suresı rnal yaşdm suıeakcıger enfeksıyonuna yakalanma rıskı fazla olan bu 970 gun sı 760gıın, vucut mekanızmasıyla daha uzun yaşamak bana pek cazıp gelmıyor dogrusu Heıdelbergdeto Alman Kanser Araşürma Enstıtusu nde hucre olumlen uzenne uzmanlaşmış bır araştırmacı "Nature" dergısınde yayımlanan bır araşürma sonucu, Kramer'ı fazlasıyla heyecanlandırdı Maıland'dah Avrupa Onkolojı Enstıtusu bıhm adamlan, gen teknığı yardımıyla normal yaşam suresınden daha uzun ya şayabüen fare turu (Metuşalem farelen) uretüler Nılgun Ozbaşaran Dede Kaynak Spıgel 673/2