Katalog

İnternet'te etkileşimli deprem haritaları http://www.sayisalgraflk.com.tr/deprem Ağustos ayında Internet üzerinde hazırladıkları "11 Ağustos 1999 Cüneş Tutulması Sitesi", Cumhuriyet gazetesi için hazırladıkları "Türkiye Seçim Sitesi" ve bu sitelerde sunduğu ''Etkileşimli Sayısal Haritaları" ile tanıdığımız SAYISAL GRAFİK, bu defa "Türkiye Deprem Sitesi" ni İnternet'te kullanıma sundu.. S itedeki haritalan tanıtmadan önce Etkileşimli Sayısal Harita'mn ne olduguna kısaca bir bakalım. Sayısal harita, içerdigi bilgilerinin sayısal ortamda hazırlandığı harita demektir. Sadece haritanın kendisinin degü, haritayı oluşturan cografi nesnelerin (ör. ülke sının, il sının, yollar, vs.) sayısal ortamda karşüıklannın olması demektir, Kâgıt uzerindeki bir haritanın tarama (scanning) yöntemiyle resim olarak bilgisayar ortamına aktanlması sayısal bir harita üretmez; ama sayısal bir haritanın kagıt üzerine çıküsı alınabilir. Sayısal haritanın en önemli özelliklerinden biri farkh ölçeklerde kullanılabilmesidir. Sayısal haritada yer alan cografi nesneleri, veritabanı bilgileriyle ilişküendirdiginizde ise "akülı" sayısal harita elde edilir. Örnegin yollan, veritabarandaki karayolu numarası, şerit sayısı, yapüış tarihi vb. bilgüerle eşlediginizde, harita üzerinde numaralan göstermek, şerit sayısına göre farkh gösterimler kullanmak, veya belli bir tarihten önce yapılmış (balam gerektiren) yollan bulmak çok ko lerine olanak saglıyor. Harita üzerinde dilediginiz bölgede, Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü ile ABD Jeolojik Araşürma Kurumu'nun kayıtlanndaki depremleri, istediginiz tarih ve büyukluk kıstaslan ile görüntüleyebiliyorsunuz. Deprem bolgeleri, faylar, nufus ve nüfus yogunluklan vb. bilgilerin yanı sıra , otoyollan, yollan, demiryollannı ve akarsulan da görüntüleyebüiyorsunuz. Seçtiginiz herhangi bir depremin veya fayın etki alanıru mesafe bilgisi girerek görüntülemek veya harita üzerinde mesafe olçmek de olanaklı. Haritalann etkileşimli olması, tüm bu bilgilerden istediklerinizi, istediginiz kombinasyonlarda görüntülemenize olanak veriyor. fekH2:17Ağmtm Sitedeki Turkiye'nin DepremselliaktMt* gi sayfasına girdiginizde karşınıza Şekil l'dekine benzer bir görüntü geliyor. Sayfanın sol üst köşesindeki yardım ve uyan ikonlannı tıklayarak bu bölümleri mutlaka okumanızı öneririz. Lejand ikonunu tklayarak harita uzerindeki tüm katmanlara üişkin lejandı içerenen sayfayı açabilirsiniz. Sayfanın sag üst köşesinde yer alan görüntu kontrol tuşlan ise harita üzerinde gezinmeye, zum ve kaydırma işlemleri yapmaya ve haritayı başka yazüımlarakopyalamayayanyor. Haritalann etküeşımli olması, görüntülemek istediginiz bölgeyi koordinat girerek degü, direkt olarak harita üzerinden seçmenize olanak saglıyor, Farenin imleci harita üzerinde ücen sag tuşuna basüınca açüan mönu de ise görüntü kontrol işlemlerinin yanı sıra, harita üzerinde uzakhk ölçme, çıkü alma, nesne seçme gibi işlevler yer alıyor, Şekll I: Nitfus yoğunliHju üzerinde dlri faylar ve buytik depremler Sayfanın solunda yer alan monu, harita uzerindeki katmanlan açıp kapayabüeceginız ve depremleri laydır. Bu da, cografi nesneleri ve veritabanındaki bilgilesorgulayabüeceginiz kontroüer içeriyor. Harita üzerinde ri kullanarak, harita üzerinde analizler yapılabilmesini bir bölgeye yeteri kadar yaklaşugınızda üçeler otomatik saglar. olarak gözükecegi içın onlan açıp kapayan bir kontrol buIçerdigi cografi nesnelerin hangisinin nasü görünelunmuyor. Katmanlann çogu tematik renklendirme üe cegini, haritayı kullanan kişinin belirleyebildigi haritalar gosterüiyor. Örnegin Deprem Bölgeleri katmanı açüdıgınise etkileşimli hale gelmiş demektir, Kağıt uzerine basılda her bolgenin rengi farklı. Tematik renklendirmelerin mış veya bilgisayar ekranında resim olarak duran bir hariaçıklaması için lejandı kıülanabüirsinız, Şekil l'deki götada ne gösterilmişse kullanıa onu görür, Etkileşimli hariruntu, Nüfus Yogunlugu, Diri Faylar, 1900 ve sonrası büyük ta ise kullanıa, verilen yetki ve olan bilgi dahilinde, harita depremler ve 1900 oncesi büyük depremler katmanlanüzerinde kendi görmek istediklerini göruntuler. Örnegin, nın açümasıyla elde edilmışur. harita üzerinde yollann görüntülenip göruntülenmeyeceSayfanın solundaki mönünün gi veya ilişkili veritabanı bilgilerini kullanarak hangi buen üst kısmında Kandilh ve USGS yüklükte depremlerin göruntulenecegi kullanıcıya bırakükayıtlanna göre deprem sorgulama dıgında, bu etkileşimli bir haritadır. bölümleri yer alıyor. Burada tarih aralıgı ve deprem büyüklükleri beTürkiye Deprem Sitesi lirterek, beüı bir zaman düimindeki internet'te http://www.sayisalgrafik.com.tr/deprem istediginiz büyüklükteki depremleadresinden ulaşabilecegıniz "Türkiye Deprem Sıtesi"nde ri görüntüleyebüirsiniz. Aynca hariYerküre ve Depremlere üişkin açıklayıcı bilgıler ile, Yerküta üzerinde belli bir bölgeye yakınre ve Turkiye'nin depremselligıne ilişkm etkileşimli sayısal laşırsanız, sadece o bölgedeki depharitalar yer alıyor, Yukanda kısaca açıklamaya çalışügıremlere yogunlaşmış olursunuz. mız etkileşimli sayısal harita ortamı, bu sitede, gerek uzBöylece Internet uzerindeki sunumanlann gerekse konuyla ügilenenlerin, özellikle Turkicudan gelen deprem bügisi azalaye'nin depremselligıne üişkin verileri kolaylıkla incelemecagı için, görüntüleme de daha hız 1999 KocaeH h olacakür. (Ş*kU 2) önctkl 10 pf Içerisindekl sismlk Örnek Sorgulamalar Sayfanın solundaki menüyü kullanarak istediginiz zaman düimindeki depremleri görüntüleyebüeceginizi söylemiştik. Şimdi bu özelligi kullanarak, son yülardaki büyük depremlerden Kocaeli, Erzincan ve Dinar depremleri öncesi sismik aktiviteyi karşüaştırmayı amaçlayalım. Öncelikle, görüntü kontrol araçlannı kullanarak Kocaeli depreminin oldugu bölgeye yakınlaşıyoruz. Sayfanın solundaki menünün en başındaki Kandilli kayıtlanna göre tarih hstasımızı 16/7/1999 üe 16/8/1999 arası olarak, görüntülemek istedigimiz deprem büyüklüklerini de 2 ve 9.9 arası olarak giriyoruz. Göster yazısını tikladıgımızda, belirledigimiz kıstaslara uyan depremler harita üzerinde gorünecek ve çıkan sonuç Şekü 3'deki gibi olacakür, Tarih kıstasımızı 17 Agustos'tan önceki son bir yüı kapsayacak şeküde degiştirince ise, Şekil 4'deki gorüntuyü elde ediyoruz, Görüldügü gibi Kocaeli depreminin oldugu bölgede belli bir aktivite söz konusu. Aynı şeküde 13/3/1992 tarihli Erzincan depremi öncesini ınceledigimizde son bir ay ve bir yü içersinde hıç deprem olmadıgını görürüz. 1990 başından Erzincan depreminin bir gün öncesine kadar olan donemdeki sismik aktiviteyi sorguladıgımızda ise, deprem bölgesindeki tek aktivite, 27.4.1991 tarihinde olan küçük bir deprem olarak karşımıza çıbyor. Şekil 4: Kocaeli depremlnden öncekl bir yıl Içerisindekl shmHt aktMte 673/18