Katalog

Alkol: Zihin daha özgür, insa Alkol miktan ile insan davranışları arasındaki ilişki... Alkolün beyindeki serüveni ve insana etkisi üzerine.... S evgılı Bayan Tipple, dun gece ofisımızde verdıgımız yenı bmyıl partısındekı davranışlannız dehşet verıcıydı Geldıgımızde açık saçık şarkılar soyluyor ış arkadaşlannıza agza gelmeyecek kufur ler savuruyordunuz Bu da yetmıyormuş gıbı, yonetım kuıulu başkanımızı opmeye kalkıştıgınızda hepımızın gozlen yuvalarından dışan ürladı Neyse kı, sız kusmaya başladıgınızda o ortalıkta degıldı Muhasebe gorevlımız Bayan Stem ne yazık kı baş kan denlı şansh oldmadı Bır yerde sızıve rmce sızı hastaneye kaldırdıklannda rahat bır soluk alabıldık Bıze tum bunlann nasıl meydana geldıgı konusunda lutfen bır açıklama yapar mısınız9 Mudur, John Temperance Zavdllı Jane Tipple. Başmdakı agn onu yatağa duşurrneseydı ve bır gece once olanları anımsıyor olsaydı belkı bır açıklama yapabılırdı Çunku olay tum çıplaklıgıyla ortadaydı Jane ıçkıyı kaçırmış, ustune ustluk çok da hızlı ıçmıştı Bu nedenle beynı tumden olumsuz etkılenmıştı Sarhoşluk zor iş! Saıhoşluk dışarıdarı gorundugu denlı basıt yabnkat bu olgu degıldır Içkı âlemı sırasında beyın, tum ıplerın alkolun elınde olduğubır Korku Tunelı"ne donuşur Sınır hucrelerı bır aşagı bır yukan ütreşmeye, metabolızma hızı ınıp çıkmaya başlar ve beyın sınyallerı kanşarak arapsaçına doner Kandah alkol duzeyı yukseldıkçe bırey gıderek bır coşku selıne kapüır ve şarkılar soylemeye şakalar yapmaya başlar Gel gelelım bu duzey doruk noktasına ulaştıkça bırey de doruga ulaşır Bu noktadan sonra her şey tepetaklak gıdeı Şeytan ıçkı en guzel numaralannı sergıleyerek dılınızın peltekleşmesıne devırumlennızın sakarlaşmasına ve dnımsamanız durumun da, yaşamınız boyunca pışmanlık duyacagınız bır bıçımde ddvranmanıza neden olur Iplen koyverır, ışlerı ahşına bırahrsınız Işte Jane ıçm de ayru durum soz ko nusuydu Işten dogru partıye gıden genç kadın gunun yorgunlugunu ustunden aüp gevşemek ıçın ılk ıçkısını romlu kolasını mıdeye ındırdı Dk ıçkı ıse yaramıştı Jane gevşemesıne gevşemıştı ama gerçekte beynı ışe çoktan koyulmuştu Colorado Unıversıtesı uzmanlarından Borit Tabakoff a gore ıçkmın ılk etkısı uyarümadu ve bu etkı kandakı alkol duzeyı henuz çok yukselmemışken kendısını bellı eder Jane'ın kanındakı alkol yogunlugu o sırada 100 mılüıtrede 25 müıgram g±)i duşuk bır duzeydeydı O duzeyde alkol beynın temel uyancı üetı kanaiı olan N metıl Daspartat sıstemmı (NMDA) devınıme geçı rır Bu sıstemın en hızlı uyanlan bolumlen duşunme anımsama ve haz almayla ılıntüı olan korteks hıpokampus ve çekırdek akumbens bolgelerıdır Beyınsel etkınlıgın devınıme geçmesı, ınsanlann yanı sıra tum canlılarda kımı davranısların gemlenmesı yetisını azalür Gerçekten de sınırlennı bıraz yaoştırmak amacıyla bır kadeh ıçkı ıçen herkes bu duyguyu çok ıyı büır Ilk ıçkı Jane'ın de çekıngenlıgını azıcık uzerınden atıp meslektaşlanna yakmlaşmasına yardımcı olur ve gıderek onun daha taşkın çehresını gozler onune serer Bu noktada yapüacak bır beyın taraması buyuk bır olasüıkla devınımle baglannh bolgelerde daha hızlı bır davranış bıçımı ıçıne nasıl gırdıgını neden açık saçık şarkılar soylemeye ve şakalaşmaya basladıgmı daha ıyı açıklayabüır Kuzey Carolına Wake Forest Unıversıtesı sınırbılım uzmanı Linda Porrino "partı dozu" adını verdıgı mıktarda ıçla alan farelerm beyınlerını ınceleme sonunda motor bolgelerın ozellıkle de ödül devresinin tumden devınıme geçtıgıne tanık oldu Bu etkı hepımızın keyıfle yudumladıgı bır kadeh ıçkının yaratügı etkıydı Jane'ın durumu da bundan farklı degıldı Ilk kadehın ardından ıkı kadeh de tekıla ıçıp arkadaşının koluna gırerek şarkı soylemeye başladıgında kanında alkol duzeyı de hızla yukselıyordu lleriye ve yukarıya Yuzunu dllar basmıştı ve kendısını son derecc zınde hıssedıyoıdu Gecenın gıderek daha keyıflı olacagını duşunuyordu O anda kafasma elektrotlar baglansa, alfa beyın dalgalarının artmış oldugu, on ve sag kortekslere daha fazla kanın aktıgı gorulobüırdı Kan akışındakı artış nedenıyle bu bolgelere akan kan Jane ın bu coşkulu tavnnı açıklayabüır Ancak hıçbır pozıtron yayüımlı tomografi taraması Jane'ın başansızlıkla sonuçlanan bır adamı baştan çıkartma gırışımını açıklayamaz Beynın alkolle ıkşkısı 'çıftaşamah' karmaşık turde bır ılışkıdır Jane ılk ıçkısının ardından geçen bır saatlık sure ıçınde duygulannın okşandıgı bır yuksehş surecı yaşarken bunu uzenne bır agırügm çoktugu durgunluk surecı ızler Kanı artık alkolle dolup taştıgından bır sure once gevşemesını saglayan NMDA alıcılan artık tepkı vermez Alkolun ^MDA alıcılan uzerındeh etkısını araştıran 'Mıakoff'a gore Çoğu kı^ı ıçın donum noktası üçüncü ya da dördüncü kadehtir. Uçuncu ıçkaden sonra Jane'ın yalnızca NMDA abcüanndakı coşku yok olmakla kalmayıp, beynındekı gamma amınobuurıkasıt sıstemı olarak bılınen (GABA) sıstem de devreye gırer Ne yazık kı neşeyle salınma673/12 yı surdurmek ısteyen Jane GABA nın etla sıyle gemlenır GABA smır hucrelerının ateşlemesını engelleyerek bıreyı donuklaştırır Bu noktada alkol kışının "kafa bulmasından" çok bır yaüşüncı ıslevı gormeye başlar 'ftbakoff bıreyın bu aşamada daha da gevşemesının yalnızca davranışları daha az gemledıgı ıçın degü gerçekte gevşemış olmasından kaynaklandıgını one suruyor Jane de kendısını oylesıne rahat hısseder kı, dorduncu ıçkasıne uzanır ve ardından soyunmaya başlar Bu aşamada Jane Porrino 'nun "barda açın zaman harcama" adını verdıgı mıktardd ıçkıyı mıdesıno ındırmış ve beynınde yenı bolgeler bu durumdan etktlenmeye başlamıştı Farelerde bır kadeh ıçh ıle dort kadehın yarattıgı etkıyı araştıran Porrino bu üası arasında daglar kadar fark oldugunu duşuk mıktarda ıçkının, ozellıkle motor ve odul bolgelerınde sınırsel etkınlıgı devınıme geçırırken yuksek dozun bellegı ışleyen hıpokampus ve duyularla mo