Katalog

Acil Tıp Derneği ve Gastrit değil reflü depreme hazırlık çalışmaları Yaygın ve önemli bir hastalık: Bir de tanınsaf lkemızde mıde bolgesınde agn veya yanma hısseden herkesın 'gastnt ı vardır Bazen hekımlenn de kolayına gehr ve genellıkle dogru olmadıgını bümelenne karşın hastalara soyleyıverırler Asbnda bu yakınma üe başvuranlann bir kısmında çogumuzun hıç adını duymadıgı bir hastalık bulunur gaıtroözofageal reflü hastalıgı (kısaca reflü haıtahgı) Mıde asıdının yemek bomsuna kaçışı sonucu oluşur Üa esas yakınma mıdeden gogus kemıgı boyunca yukan yayılan bir yanma üe yemeklenn veya acı suyun agıza gelmesıdır Bu hastalık gelısmış ulkelerde tıbbın en yaygın kro S U on 20 yü ıçmde meydana gelen afetler nedenı üe tum dunyada 3 müyon kışıden çok ınsan oldu 1 mılyar ınsan magduroldu maddızaraı ıse olçulemıyecek kadaı buyuktur Afet hekımlıgı artik bir egıtım dalı olma sına ve bu konuda sayısız kurslar toplantüar duzen lenmesıne ve tedbırleı alınmasına ragmen afetler nedenı üe oluşan maddı ve manevı kayıplar artma ya devam etmektedır nik (müzmin) hastalıklanndan birisi olarak kabul edümekte ve her 5 enşkınden bırısınde bulundugu belırtümektedır Ulkemızde alışüageldıgı gıbı yeterlı toplum tabanlı çalışma bulunmadıgından hastalık sıklıgını ogrenmek ıçın hekım reçetelerıne bakmak gerekır 1998 yılında tum ust sındınm sıstemıru (yemek borusu, mıde ve onıkıparmak barsağı) ügılendıren reçetelerın sadece %1 8'ı reflu hastalıgı ıçın yazılmıştı kı bu toplumdakı yaygınlıgının % 0 1 cıvannda oldugu sonucunu dogurur yara reçete tanüan olarak baküdıgında ÇOK nadırdır1 Fakat yakınlarda tarafimızdan yapüan bir çahşma aslında hastalıga erışkırüerde %20 oranında rastlandığını gostermıştır Hehmlenn reçetelen üe bılımsel rakamlar arasındakı bu çelışkı nasü açıklanabüır9 1. Haata boyutu: Halhmızın bu hastaliga aıt bılgısının hemen hemen hıç olmayışı hekımı yanıltmaktadır Reflu kelımesını bu satırlan okuyanlann kaç tanesı duymuştur'? Yabancı dıllerın çogunda bu hastalıgı tanımlayan populer kebmeler vardır (lngüızcede "heartburn") Fakat Turkçede bu anlama gelen kebme yoktur Sonuçta reflu hastalıgı nedenıyle hekıme başvuran hastalar hastalıklannı büdıklerı en yakın kelımelerle ıfade etmektedırler "Gastrıüm var" veya "mıdem yanıyor" gıbı 2. Hekim boyutu: Hekımler genellıkle reflu hastalığınının ender oldugu kanısındadır Aynca hastalann "gastnt mıde yanması" gıbı tanımlamalan dogrultusunda problemın mıde kokenlı oldugunu duşunerek yarüış tanı koyulabümektedır Reflu masum bir hastalık degüdır Yemek borusunda darlıktan kanamaya ve kansere kadar genış bir yelpazeyı kapsar Son yıllarda ses kısıklıgı, kronık (muzının) farenjıt oksuruk ve astım ıle yakın ügısı ortaya koyulmuştur Dogru tanı ıçın yapılması gerekenler çok basıtür Her basamaktakı hekımın mıde yakınmalan üe başvuran hastalanna kısaca "goğus kemığınızm arkasında yanma veya rahatsızkk hısseder nvsınız?" "ağzmıza acıekşı su veya yedıklennız gehrmı?" sorulannı sorması tanıyı koyduracakhr Bu yakınmalan bulunan hastalann da doktorlanna netlüde behrtmelen tanıyı kolaylaşüracaktır Onemlı bir nokta bu hastalık ıçın halkımız tarafindan kabul edılebüen, uygun bir ısmın bulunması ve hastalara ogretümesıdır 'Heartburn"un (goguste yanma veya agn) düımızdekı tam karşüıklan anlam kargaşasına yol açabüır ve kalp kokenlı hastalıklan akla getırebüır Kanımca en uygun ısım "reflu hastalıgı" olup umanm yülar ıçensınde "gastnt" kadar yaygınlaşır Konu hakkında daha detaylı bılgı almak ısteyen okuyucular tnternet sayfanuza ugrayabüırler www gerdturkeyorg Doç. Dr. Serhat Bor Ege Unjversıtesı Tıp Fakultesı Gastroenterolojı Büım Dalı 717/20 Acü Tıp Hızmetlen ve Afet Hekımlıgı uygulamaları sozkonusu olduğunda bırçok konuda ek sıkhkler vardır 1. Afet planlamasında on hazırlık ve afetten sonrakı mudahale hakkında duşunuluyor ve bazı çalışmalar yapüıyor Ancak sadece hazırlık degü ük aşamada afetın yol açabüecegı zararlan onceden azaltıcı ve koruyucu çalışmalar da cıddı bir şeküde planlanmalıdır 2. Halkın egitilmesi: Depremden hemen sonra herkes ügüı ama neler yapacagı konusunda yeten kadar bügüı degü Hk saatlerde aramakurtarma çalışmalan devam ederken ükyardım konusunda egıtımı olan kışüerın aramakurtarma ve saghk gorevlüenne çok buyuk faydası oluyor tlkyardım konusunda gerek okuEarda ve gerekse tum ısyerlerınde bu konuda egıumlenn yaygınlaşması ve zorunlu olması gerekır 3. Deprem 1010381 kamın ne yapacagı nereye sıgınacagı nereye saklanacagı ve nereye nasü kaçacagı bellı değüdır Bu konuda farklı ve bırbınyle çelışen goruşler nedenıyle kavram kargaşası yaşandı Kımı "Masalann altına saklanın' dedı Kımı de ' Evınıze ÜQ tane ıçı kıtap dolu sandüc alın, deprem anında bu sandıgın ortasına yahn" dedı Gerçekcı olmayan bunlara benzer onenler arasında asü dogru bulunamadı Uzman oldugunu üerı suren bırçok kışı de deprem çantalan hazırlanmasını onerdüer Bu çantalar bazen oyle buyuk oldu kı, kaldırmak taşımak ya da bunlara evm bir koşesınde yer bulmak olası degü Bu konuda en akılcı onen "Herkesin kendl hakkında bügüendırme çalışmalan, yara 'On hazırlık ve tatbıkatlar' iii. Afetten sonra hayat koruyucu ve kurtana çalışmalar Dığer depremlere bakügımızda bırçok saglık tesıslennın hızmet veremez duruma geldıgı gorulmekte dır Bunu büerek, bazı deprem bolgelennde, sadece hastanelerde degü sağlık ocagı ve okul güoı kurumlarda ha2ar, küıtlı acü saghk malzeme ve üaç bulundurulmaktadır Afet sonrası bu bınmler geçıcı saghk bınrra olarak kullanüabüır Acü Tıp Dernegı, Acü Tıp Sısterm ıçınde yeralan konularda çalışmalar yapan, projeler ureten ve büımsel çalışmalarda bulunan bir derneknr "Afet Organızasyonu" konusunda yapüan çalışmalanmız demegın kuruldugu 1995 yüında başlamışür Bu konuda 1996 yüında yapüan "Afetlerde ükyardım organızasyonu" konulu panehn yara sıra, Acü Tıp Sempozyumlannda bu konuya yer venlmış ve gerek bultenlenmızde ve gerekse yayınlanmızda bu onemlı konu her zaman on planda yer almıştır 17 Agustos 1999 ve 13 Kasım 1999 tanhlennde Marmara ve Duzce'de yaşadıgımız buyuk depremlerde, Acü Tıp Dernegı Afet Ekıbı ükyardım, acü yardım ve acü servıs organızasyonu konulannda başanlı çalışmalar yapmışür Bu ekıp, geçhgımız 12 ayhk surede egıhmlerıne devam ederek bügı ve deneyımlennı gehştırmışor Büdıgınız gıbı bu egıumler sırasında zaman zaman, yurtçı ve yurtdışından konuyla ügüı uzmanlar davet edümektedır ABD'de Afet Organızasyonu ve Acü Servıs Organızasyonu konulannda uzman olan, aşagıda adlan ve unvanlan yazüı egıtıcüer, 31 3 2000 tarıhınde, ATD Ofisı'nde eiabımızde gorevb doktor, hemşıre paramedüc ve ükyardım gonullulenne egınm vermıştır Donald Wal>h, Paramedüc Chıcago Itfaıye ve Acü Tıp Dırektoru, Dr. Jetfrey Arnold, Los Angeles CedarsSınaı Med Center, Hekımı, Dr. Daniel O'Brian, Louısvüle Acü Tıp ve Afet Ek±a Dırektoru deprem eylem planı olması gerekir". Ister evınızde ışyennızde ya da okulda olun ısterse yolda veya aracınızın ıçınde olun, yaşadıgınız ve bulundugunuz ortamlarda deprem anında ne yapacagınıa ve nereye saklanıp, nereye kaçacagınızı onceden duşunun Eger evınız ve evınızın bulundugu zemm saglamsa, o zaman evınızın ıçınde kalabüır ve başınızı yuzunuzu koruyabümek amaayla ya bir masanın ya da kanepenın altma saklanabüırsıruz Ancak evınız ve zemın sağlam degüse, bu bınanın kuvvetlı bir depremde yüolma olasüıgı varsa, eylem plarunızı yaparken ya bınayı terketmek ya da bına ıçmde çamaşır makınesı çelık kasa, mutfak tezgahı gıbı dayanüdı eşyalann onune sıgınmak sızı kurtarabüır Ancak bu konuda tek ve net bir dogru yoktur ' 4. Acil Tıp Derneği olarak afet planlamasmın uç ayn aşaması üe ügüenmekteyız i. Afetın yol açabüecegı zararlan onceden azalücı çalışmalar ü. Afet anında ınsanlann nasü hareket edeceklen izmir'deki tatbikat Tum bu çalışmalann ardından, ATD Afet ekıbı tatbücatlarla eksüdıklennı ve plan konusunda aksayabuecek kısımlan gormek ıstemektedır 17 Agustos 2000 tanhmde Izmır Konak Meydam'nda yaphgımız tafbücat üe şunlan amaçladüc 1. Acü Tıp Dernegı (ATD) Afet Elabının çahşma ve hazırhklannı sınamak "•