Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
geleceğin kavramlanna bir bakış... BESLENME Yemek yemek hiçbir zaman masum bir eylem olmayacak. Sadece en yoksul insanlarda, yemek sadece açlıklannı bastırmaya yetiyor. Bir yiyecek sadece tat* vermez, onu tüketen kişinin yasamsal bir güce sahip olduğunu ve bir gruba ait olduğunu simgeler. Çünkü tüketimin karşılığının odenebildiği her yerde, beslenme gittikçe zamanı* yenecek; aralıksız, öğünler dışında, ulaşım* araçlarında, büroda, bir gösteri izlerken, tepsilerde, tabak kullanmadan, parmaklarımızı kullanarak besleneceğiz. Tükettiğimiz yiyeceklerin türü, bu yiyeceklerin yerine getirdiği dört işlevden biriyle ilgili olacak: * lyileştirmek: Cıdaların tedavi etme özelliği olacak. Yemek yiyerek, dünyanın bulaştırdığı, gerçek veya düşsel butun kirlerden arınmak isteyeceğiz. Bazı insanlar sadece saf ürünleri yeğleyecek: Içinde hiç yağ, renk veya katkı maddesi ve doğal veya yapay her türlü genetik değişime uğramamış yiyecekler. Gittikçe daha az, belki de hiç et yemeyeceğiz. Doğal balık yemek bir lüks olacak. Ozellikle bitkisel veya süt ürünleri ve dolgunluk hissi veren gıdalar veya bir hastalığa karşı bizi koruyacak gıdalar tüketeceğiz. Bu gıdalara iyileştirme özelliği olan herkesin bildiği veya patentli ilaçlar kanştırılacak (beslenilaçbilim*) Kalıtımbilim sayesinde, yiyeceklerin ne işe yaradığını ve her kişinin özelliklerine gore nasıl etki yaptığını daha iyi anlayacağız. Böylece ısmarlama beslenmeye yöneleceğiz. Zenginler tartıdaki fazlalıklara karşı onlem almaya çalışacak (bu hızla devam ederse 2050 yılında bütün Amerikalılar çok şişman olacak): * Eğlenmek: Yiyecekler, yolculuk etmek için, özgün, sanal bir göçebelik* şeklini keşfetmek için neden oluşturacak. Gittikçe bize daha uzak uygarlıkların* karışık mönüler, yepyeni karışımlar, ısmarlama karışık yolculuklar halinde yemeklerini yiyeceğiz. Gastronominin* merkezi böyle olacak. Beslenme oyun* ve gösteriler* için neden oluşturacak. Bazen yasak oyunlar, aykırı davranışlar için de... ' Ait olmak: Yemek yemek, bayram* sofralannı, ortak yaşamı özleyen yalnız insanlar arasındaki tek bağ olacak. Yemekler, yalnız insana hâlâ kendince bir aile yaşamı sürdüğü duygusunu verecek. İnsanlar aynı üriinü tuketen ve uzerlerinde bunun simgesini taşıyan kuliıplere üye olacak, her burç için ayrı veya ortak tüketilmek iızere urünler bulunacak; (üzerinde "Kadınlar için" ve "Erkekler için" yazısı bulunan yoğurt kabı, aile buyükleri ve torunlar için ayn pişirilmiş yemekler, erkek kardeşler ve kız kardeşler için ayrı büyüklükteki çikolatalar... vs.); * Yapmak: Kuvvetli bir eğilim de sanal yolla evde kişiye özel yemek pişirme olacak. Tıpkı müzikte, karaoke'nin (1) muzik* yapıyormuş, böylece yıldız* olmuş duygusunu verdiği gibi, aşçıbaşı olmayı seveceğiz. Bu amaçla, keyfimize gore bir araya getirdiğimiz gıda bileşenlerini satın alıp (Lego* mutfak), gastronomiyi*, turizmi* ve tedaviyi* birbirine karıştıracağız. açmaya devam edecek. Gelecektekı gelışmeleçoğaltabılecegız, kendı kendilerini onaran n, geçmıştekilerden daha önemli saymamak gerobotlar üretebileceğız, bırkaç hucre büUyum ve saflık, çocukluk ve rekir: Ekran henuz kitap ve kâgıdın yerıni alamayuklugundekı bılgısayarları insan vucududişilik, dünya ve hiperdündı; gunumuzdekı teknolojik gehşmeler, 1840 yınun ıçıne yerleştırebileceğiz; nesneler nereya* içindeki yolculuklarda lı dolaylannda, bırkaç yıl içinde, tren, telgraf ve deyse ucretsiz olacak, cısımlerın yaşam sügerekli anahtar sözcüklerden tarih oncesı çaglardan daha hızlı yolculuk etmeresı kuramsal olarak sınırsız olacak. Molekül olacak. yi sağlayan buharh gemiyı getiren teknolojiden superteknolojisı ve yolculuğun savunulmadaha köklu degil. Ama bırçok temel değışıkhk sından oluşan nanogoçebelık, gunumuzde gerçekleşecek: Nesneler aküh olacak; düşunup, henuz kavrayamadıÇrımız, molekulden Evtasarlayıp kendi aralarında karar verebüecek. ren'e kadar uzanan sonsuzluğa doğru ıç ıçe Nesneler sanaUaşacak. Daha sonraysa, klongogeçmış sanal uzaylardan oluşan bir dünya runtu adıru verdıgım sanal insanlarla arkadaşlık yaratacak. yapacagız. insanlar beyinlerme bağlı bılgısayar • Eger butun bu gelişmeler aralıksız devam lar sayesinde makınelerı yonetecek. Genetik biederse ve polınkacılar herkesin ıyıliği için lımı, tıbbı 19 yuzyılın sonundakı degişımınden bunları kullanırsa, onumuzdekı yuzyılın oldaha fazla degışurecek; ınsanlan klonlamak dukça ıyı gelışmesıne yol açabüır Köklü onemsızleşecek; insanın ortalama yaşam suresi, kolaybkla teknik gehşmeler kentsel büyümenın denetlenebilmesine ızin 110 yıla ulaşacak. Sonra nanoteknolojı, eğer bugtın kımsenın verecek; su ürünleri yeüştıncıliÇıı, baük sayısını buyuk olçude ınanmadığı beklenhlerımizı gerçekleştirırse, maddenin uretiarttıracak; tarımın yeruden duzenlenmesı, çevreye zarar vermı, bügının üretimı kadar ucuzlayacak; nanoteknoloji sayesinmeden besın uretmeyi sağlayacak; enerji tasarrufu ıçın alınade atomları birleştırerek bir nesne üretebileceğız, bir hücreyi cak dddi onlemler hava kırlılıgını ve ıklım degışıklerini azaltacak. Işletmelerde artık hiyerarşi degil, ağ sistemi olacak. Bu uygarlaşmış kentsel göçebelik sisteminde, yenı soylenceler etrafinda yeni kardeş kabıleler oluşacak, her yıl herkes yuz gun çalışıp, yuz gün seyahet edip geriye kalan zamanda da dınlenecegınden işsizlik anlamını yitırecek. Tıcarette malın bulunmacügı bir donem başlayacak. Küreselleşen demokrasi her yerde sureklı ve '"""" anında uygulanacağından sınırlı ortadan kalEn erotik, her türlü sanallığa karşı dıracak herkes hangi kendisini en iyi savunabilecek, taşıulkenin vatandaşı olurnabiIir sa olsun, yaşadıgı yersayısal bilgiye de oy kullanma hakkına en zor sahıp olacak. Bağnazlıdönüştüğın yennı çokkültürlu, rüleblleherkesin istedigi kultur cek duve inançtan istedıği kısyu. Buna mı alabüdıgi yeni bir rağmen dokunma duyusu sayısalduzen alacak. insanlar laştırılabilirse bir gosterideki* bir kiaynı anda pek çok ulkeşiye dokunmak, bir hologramı dokunulabilir kılmak ve onun tarafınnin vatandaşlıgına, bırdan dokunulmak, uzaktan ameliçok aileye hatta duş sıyatlar yapmak, uzaktan nesneleri nırlarıru zorlayıp, ışıl ışıl hareket ettirmek mümkün olur. Sagenetik bir karnavaim nallık ve gerçeklik arasındaki sınır*, urunu klonlanmış arkahem iyi hem de kötü sonuçlarıyla daşlara sahip olabileortadan kalkmış olur. Bu durumda cek. Uluslar dunyayı insanoğlunun sadece kendisinin paylaşmak için kavga bir imgesine dönuşebilme tehdidi ortaya çıkar. etmeyecek, herkes otekının zengınlığinın kendi başansı için şart olduğunu anlayacak. Jeopolıtik sıyaset barışçı olacak. Hindıstan, Çin, Ankara üe Moskova'ya kadar genışleyip federal olan Avrupa Birligi ve sonunda Ingıltere'ran de yer alacağı kıtalararası bir konfederasyonJHjBfen Amerika Bırleşık Devletierı "Amerika Kıtaları Birligi" adını alacak ve etkı alanlannı paylaşacak. Akdenız'de kıyısı bulunan ulkeler bırleşıp, kurumları, ıkı devletın ve uç dının merkezi halıne gelen Kudus'te bulunacak, Ortak Pazar kuracak. Batı'nın teknisyen, kapitalist, demokratik uygarlıgının yerıni çok parçalı, (Lego Uygarlığı adını verdıgım) olanaklan ve amacı dunyadakı uyumu, farkblıklan hoşgörerek, degerleri harmanlayarak, yeraden kurmak olan Lego Uygarlığı'na bırakacak. Dunya birligi bılıncı oluştugundan uluslararası kurumlar gorevlerinı yerine getırebılecek; Birleşmiş Milletleı kurallan belırleyıp, sorumlulukların yerine getırılmesını saglayacak; uluslararası polıs gucu tehlıkeli bölgelerde görev yapacak; uluslararası hcan ışlemlerden vergi toplayıp ulkeler arasında eşıt olarak dagıtacak IMF) artık kriz öznesi ve nesnesi olmaktan çıkıp, adaletsızligin azaltılması için çahşan, para pıyasalannı duzenleyecek. Doğal olarak bu tamamen düşsel gelişmeler gerçekleş DOKUNMA BİLGELİKLER Erkek doğum kontrol hapı orta ya çıktığı zaman çocuk dünyaya getirmekten tamamen ayrılacak. Cinselliğin gelişimi büyük ölçüde cinsel hastalıklar hakkındaki bilgilere ve aile* ahlakının geleceğine bağlı olacak. Kısa veya uzun vadede, insanlar klon görüntülerini* hiperuzaya* gönderip, daha sonra belki tanımak isteyecekleri başka ınsanların klon görüntüleriyle cinsel serüvenler yaşayabilecek. CİNSELLİK cak; kurak bolgelerın bıyogenetık sayesinde ıslah edılmesı, yerleşım bölgelerinı arttıracak; kentlenn havası temızlenecek; herkes onurlu yaşayabilecek kadar maddı olanaklara kavuşacak, hem kuzeyde, hem de güneyde yoksulluk ortadan kalka ÇOCUKLUK Çocukluk çağına verilmesi gereken önem en önemli görev olmalı; gelecekte uğruna devrirr yapılacak. Kuzey*'de aile kurumunun gittikçe daha kısa ömürlü olmasından ve olgunluk çağına dah buk ulaşmaları nedeniyle giderek daha fazla çocuk çocukluk çağını yaşayamayacak. Bazı y de oy hâkkı önce 16 sonra da 14 yaşa ınecek. Çocuklann yalnızlığı* artacak. ABD'de üç ç tan ikısi bile çocukluk çağını hem anne hem babalarıyla yaşayamıyor; otuz yıla kadar bu s çocukta birden az bir orana düşecek. Kuzeyde yaşayan çocuklar 16yaşına kadar koruma da olmaya devam etse bile bu gelişmenin ruhsal, kültürel ve ahlaki sonuçları çok buyük lirsiz olacak. Güney"deyse çocuklann durumu daha da kötü olacak: Çocuk ölüm oranı Kuzey'de binc1 masına rağmen Guney'de 1000'de 70 hatta bazı ulkelerde binde 100 seviyesinde, duny. numuzde hâlâ her gun 40.000 çoruk açlıktan ölmekte, 160 mılyon çocuk kotu besleniy milyon çocuk okula gitmıyor, aralarında bazılannın 8 yaşından küçuk olduğu 250.OOC otuzdan fazla ulkenin ordusunda yer alıyor. On yılda 2 mılyondan fazla çocuk savaşlarda* öldü. Üç yuz milyon çocuk, çocukluklarını yaşayamıyor, şırketler tarafından somuruluyor, gençler taratından dövülüyor, yetişkinler tarafından işkence ediliyor, otuz yıl içinde hiçbir şey değişmezse bu durumda olan çocuklann sayısı 700 milyonu bulacağı ongoruluyor. Dolayısıyla Guney'de olduğu gibi Kuzey'de de çoruklar yetişkinlerin "ıstıfasıyla" karşı karşıya kalacak. Sorumluluklar* üstlendikleri için haklar da isteyecekler. Böylece yetişkinlerin sorumluluklarını üstlenmek isteyen çocuklann taleplerinde artış olacak. Fakat yakın zamanda bu talep tersıne donup çocukluğa ozlem ve artık bir yelışkın sayılmak değil oz olsun ya da olmasın bir ailenin yanında yaşama talebine donuşecek, her insanın en azından 12 yaşına kadar beslenmek, bakılmak, barınmak, ama aynı zamanda kendisini koruyan, oyküler anlatan, gülen ve gülduren, tasasız, duşleyerek* cezalandırılmadan, bedava* yaşamayı sağlayan ana babaya sahıp olma hdkkı. tğer bu ayrıcalık bir hakka donuşebılirse çocuklann çalıştırılması ve cinsel açıdan somurülmelerı çok daha etkın bir şekilde yasaklanıp kentler* ve kamu hukuku bu köklu ve gerçekten devrımcı tdlebe gore duzenlenebılır. Böylece çocuklucju yaşama hakkı yetişkinlerin bır gorevıne* donuşmuş olur. Bir sevgi görevi. 643/19 HAYVAN Birbiriyle çelişkili üç görüş var olacak: Birincisine gore, hayvanlar, saygı duyulması gereken, insanın dostu olan canlılar; ikinci görüje gore, hayvanlar yiyecektir; üçüncü görüje göre de hayvanlar, en tehlikeli hastalıkların* ya nedeni ya taşıyıcısı (AIDS*, Creutzfeld|acob, Ebola, grip). Hayvanların eti beslenmek için kullanılmayacak ve et tüketimi ilkel bir uygarlığın* vahşı gostergesi olarak hatırlanacak.