Katalog

Sunnet ikilemi: Zararlı mı, yararlı mı? ABD'de tıp çevrelerinde sünnetin gerekliliği konusunda farklı görüşler ortaya atılıyor. Doğumdan hemen sonra yapılan sünnetin koruyucu bir müdahale mi, kozmetik cerrahi mi yoksa insanı sakat bırakan insanlık dışı bir uygulama mı olduğu tartışılıyor. BD'de son 60 yüdır yenı dogan bebeklerın sunnet edılmesı geleneksel bir uygulama nıtelıgınle Sonuçta bugun yaklaşık 100 rralyon Amerıka lı erkek sunnetlı Sünnetin en yaygm oldugu 1950 ve 1960'b yülarda, hastanelerde bu operasyon dogumun doğal bir uzantısı olarak yapılıyordu, ozellıkle de orta sıruf beyaz aıleler arasında yaygındı Ne var kı 30 yıldır sünnetin rutın hale gelmesı sert tartışmalara yol açıyor Bazı tıp otorıtelerı bunun aşı gıbı bazı hastalıklara karşı profüaktık (hastalıktan koruyan) bir onlem oldugunu ıddıa ederken, bazıları ıse, cınsel açıdan uyanlara cevap veren saglıklı bir dokuyu ıtıraz et me şansı olmayan bir bebekten kesıp çıkartmanın ge reksız ve hatta tıbbı ahlâka uygun olmayan bir mudahale oldugunu üerı suruyor Bazı muhalıfler eleştırı dozunu arttırarak sünnetin dayak veya cınsel tacız ıle aynı kefeye koyulması gerektıgını savunuyor Bu çatışma ortamında çocukldrının sunnet olup olmamasına karar verecek olan gamber arasındakı anlaşmanın bir gostergesiydı Yahu dı geleneklerıne gore sunnet Brıs Mılah'' denılen kuçuk bir toren eşlıgınde doğumdan sonrakı 8 gunde yapılır Müslttmanlıkta da sunnet gelenegı vardır ancak ço cuk dogar dogmaz degıl ergenlığe yakın bir yasta sun net olur 16 Yuzyıl Osmanlı gelenegınde Sultan'm erkek çocuklannın sunnetınde haftalarca suren torenler duzen lenır ve yoksul halk çocukları da bu arada sunnet edüırdı Sunnet Amerıka kıtasmdakı yerlı halkın, Avustralya yerlılerının ve pek çok Afrıka kabüesınrn yaygın gele neklerderınden bırıydı Bu topluluklarda bu gelenek kozmetik nedenlerle veya oglan çocuklannı erkeklıge hazırlamak ıçın surduruluyordu Başta Çm, Japonya, Ku zey Avrupa ve modern Guney Amerıka olmak uzere dunyanın gen kalan kısımlarında sunnet gelenegı gorul mez 1992'de genç Alman anne ve babalannı hedef alan bir kamuoyu yoklamasında, yuzde 61'lık bir kesımın sunnet terımınm anlamını bıle bümedıgı ortaya çıktı Bu arada Ingüız Saglık Bakanlıgı rutın sunnet uygulamasının tıbbı bir yarar sağlamadıgı gerekçesıyle sunnet gıderlennı karşılamama karan aldı 1985 yılı başlarında Ingütere de sunnet oranı yuzde 1 cıvarında seyredıyordu Kanada ve Avustralya'da 1995 yüında do gan erkek bebeklerın yalruzca yuzde 20'sı sunnet edıl mışü ABD'de ıse 1960 yüından sonra gıderek duşmeye başlayan bu oran, 1996 yüında yuzde 60 2 cıvarında seyredıyordu ABD'de sunnet uygulamasının bu kadar populer olmasma yol açan en onemlı neden pek çok hastalıga karşı basıt bir öbbı onlem olarak degerlendırümesıydı Bu goruş, 1989 yılında Amerücan Çocuk Saglıgı Akade mısı'nın (AAP) sünnetin yararları konusunda yayınladıgı bir çalışma uzerıne daha da pehştı AAP'ye gore sünnetin en onemlı yararlarından bırı penıs ıle ügüı kanser turlennı onlemesı Penıs üe ügüı kanser turlerı uzerınde yapılan çalışmalarda, hastalalıga yakalananlannın tumune yakın bir kısmının sunnetsız ol dugunun anlaşılması doğum sonrası sünnetin kanserı onledıgı şeklınde yorumlanıyor Ancak bazı doktorlar penıs kanserı vakalarının nadır goruldugune dıkkat çekerek, çocuklannı sunnet ettırmek ısteyen ebeveynlerı bu konuda uyanyor ABD'de 100 bm sunnetsız erkek arasında yapüan penıs kanserı taramasında hastalıgın gorulme oranının yuzde 2 2 veya daha az oldugu saptandı Bu arada penıs ıle ılgüı kanser vakalarının gorulme sıklıgının ulkeden lükeye degışügını de unutmamak gerekıyor Gelışmekte olan ulkelerde 100 bın sunnetsız erkek arasında penıs kansen sıklıgı yuzde 3 ıle 6 arasında degışıyor Danımarka'da ıse bu oran her 100 bın erkekte yuzde 0 8 oranında seyrederken, sunnet gelenegının hıç yerleşmemış oldugu Japonya'da penıs kansen her 100 bın erkekte yuzde 0 3 oranında goruluyor Sunnete karşı olan büım adamlan sıgara, yetersız hrjyen ve onlem alınmadan surdurulen cınsel üışkının, sunnet faktorunden daha etkın oldugunu üerı suruyorlar Sünnetin bir üancı yaran da, çocuklarda ıdrar yollan enfeksıyon lannı onlemesı 198O'lı yülarda ABD'de dogan bınletce çocugun hastane kayıtlannın ıncelenmesı sonucu elde edüen verüere gore ıdrar yollan enfeksıyonu şücayetı üe hastaneye başvuran sunnetsız çocuk sayısı, sunneüı ço cuk sayısından 10 mısb fazla Bu sonuçlardan yola çücan çocuk doktorları, tedavı edümeyen ıdrar yollan hastahklannın üende böbrek hastaüklanna yol açabüecegıne de düdcat çekerek rutın sunneün gereklılıgırn savunuyor Sunnete karşı olan muhalıfler sünnetin yararlannı ortaya koyan bu çahşmalann ne denlı gerçegı yansırtıgı konusunda kuşkucu bir tavır sergüıyorlar Bu çalışmalann derme çatma bir çaü uzerıne kuruldugunu ve eskı kayıtlann ıncelenmesının yanıltıcı oldugunu üerı suruyorlar Ornegın 60,000 Kanadalı çocugun mcelendıgı bir araştırmada, sunnetsız çocuklann yuzde 0 7'sının ıdrar yollan enfeksıyonu şıkayetıyle hastaneye başvurdugu bddınlıyor Oysa sunneüı çocuklar arasında bu oranın 3 7 duzeyınde olması sünnetin yararlan konusuna golge duşuruyor Bırbırıyle çelışen bu sonuçlar sunnet üe zuhrevı hastahklar arasındakı üışkı konusunda da kesın bir yar gıya varümasını engellıyor Pek çok çalışma sunnet ol mayan erkeklerın cınsel üışkıyle geçen hastalüdara ya kalanma rıskı taşıdıgını ve bu nskın sunnetlüere oranla daha fazla oldugunu gostenyor Bu hastalüdann başında Mastürbasvon ve sara hastafığına çare Bir zamanlar yalnızca dını ve kulturel bir gelenek olan sunnet, ABD'de za man ıçınde rutın tıbbı ış lemler sınıfına gırdı Buuy gulama 19 Yuzyü'ın sonlarına dogru doktorlann sünnetin yararlarına ılışkm surdurduklerı propaganda ıle başladı O donemde doktorlar sünnetin sara knzı ve dstım gıbı hastalık ları tedavı etügını, mastur basyon alışkanlıgını koreltügını ıddıa edıyorlardı Uygulama 2 Dunya Savaşı sırasında da devam ettı Bu donemde Amerıkan ordusu, hıjyenık ve tıbbı nedenlerle kumluk ve sıcak arazıde go revh askerleı ı ayınm yapmadan sunnet ettu ıyordu 1949 yılında Eugene Hand adındakı bir doktorun sunnetlı erkekler uzerınde yuruttugu bir araşürma, Amerıkan askerı otorıtelerınm uygularnalanna yasal zemın hazırladı Soz konusu araşürma, sunnetlı kışılerın zuhrevı hastalık lara daha az yakalandıgını ortaya koyuyordu 1950 ve 196O'lı yıllarda ABD de sunnet operasyon lan saglık sıgortası kapsamı ıçındeydı Bu nedenle o do nemde ABD'de dogan erkek çocukların yuzde 80 ıle 85'ı sunnet oldu Ancak Ingüızce konuşan dığer ulkelerde durum farklıydı 1949 yılında Douglas Gairdner adında Ingüız bir doktorun yaptıgı bir araştırma, sünnetin Amenkalılann duşundugu kddar yararlı olmadıgını gosterıyordu Sonuçta tngiltere'de, 2 Dunya Savaşı'ndan once ABD'dekıne eşıt olan sunnet oranı, 1950'lerden sonra degıştı ve gıderek azaldı ebeveynler bu kararlannın ılende çocuklannın cınsel yaşamlarını ne şelalde etküeyecegı konusunda yeterlı bügıye sahıp degüler Son gunlerde yapılan bir araştır ma bu konuya ışık tutuyor Sünnetin tarihi Sunnete ılışkm ılk yazılı belge MO 5 Yuzyıl'da Yunanıstan'da yaşamış tarıhçı Herodot tarafindan kaleme alındı Mısır'dakı bir sunnet torenını anlatan bu yazıda, sünnetin hrjyen amacıyla yapüdıgı belırtılıyordu Yahudiler bu adetı Mısırlılardan oldugu gıbı aldılar, ancak MO 2 Yuzyıl'da Yunan Kralı IV.Antiyokus un hukum darlıgı zamanında sunnet yasaklandı Yasaga ragmen sunnet olanlar olumle cezalandırüdı Sunnet kontrolunda Yahudıler gulfelenne (sunnet derısı) "Pondus Judaeus' adını veıdıklerı bir agırhk asarak sunnetsız oldukları ızlenımıru vermeye çalıştüar Sunnet gelenegı butun bu yasaklara karşın devam etu, çunku Ttevrat'a gore sunnet Tcinn ıle tbrahim Pey640/4