Katalog

Mikroskop Chris Oxlade Corinne Stockley TÜBtTAK Popüler BUim Kitaplan Mikroskop hakkın da her şey Mıkros kopun tarıhçesınden başlayarak bu gune kadar mıkroskoplar hakkında merak edılecek herşeyı ıçenyor kıtap Ilk mercegın 1300 yülarında ya pıldığını ogrenıyoruz Kıtapta, kısa ve şekıllerle anlatılmış bır dızı konu var Buyuteçler mıkros kop çeşıtlen, bır mikroskop nasıl kullanılır, kesıt almak, mikroskop hazırlamak, bıtkılerı ve boceklerı ıncelemek, boyama, kayaç ve mıneraller, ornek hazırlamak ve olçme, ışık mıkroskopu, araç gereç, gereklı olan herşey Ana babalar çocuklanna bırer mikroskop almalılar Bır de bu kıtabı Deneme Bılım Merkezı'ne bu ıkısı ıçın de başvurabıhrler (0212292 08 92/ 292 08 94) Merkezde, şu sıralarda mikroskop ve teleskop ıçın buyuk bır kampanyanın ılk çalışmalan yapılıyor konuda yapüacak her projenın başarıh olacagı hıç de kesın degıl Tersıne, teknık ve psıkolojık nedenlerle başan sızlık gundemde Dunya'da oncehkle yapılan, oncelıkle okulları Internete taşımak boylece Internetı bır buyuk kutuphane olarak kullanmak, farklı okul/ulke/kıta ve dolayısıyle kulturlerdekı arkadaşlanyla taraşmdk, kaynaşmak, ortak projeler gelıştırmek turu etkınlıkler one çıkmaktadır Derslerın bazı parçalarına yonelık yazılımlar, ogrencınm konrrollu bır şeküde ders goıdugu, ogretmeran bunun çeşıtlı safhalarını denetleyebıldıgı yazılımlar gundemdedır Okullann Internete taşınmasının getırdıgı başka sorunlar da vardır, bunların dıkkatlı bır şekılde ele alınması gerekır. Öküzün A'sı Elektronik çağda yazüı kültürün çöktiştt ve çiddetin yükselisi Barry Sanders • '' Çeviri: Şehnaz Tahir Aynntı Yayınlan Ingılız dılı ve dusunce tarıhı profesoru Sanders çagımızın demıyehm, ozellıkle son 10 yıla damgasmı vuran uygarlıgımız ve gelecegıyle çok yakından ügılı, gu numuzun çok onemlı bır konusunu ıncelıyor Insan, konuşarak, hemen arkasmdan çızerek ve ya zarak varolmuştur Yaratüan kultur tamamen bu gelışme nın bır urunudur Yazar, ınsanlıgın temelı olarak nıtelendırdıgı sorgulamadan kabul etugımızı belırttıgı, eleşurel ve kendı kendme yon veren ınsan duşuncesının aynı zamanda benlıgın okuma yazma potasında gelıştıgını savunuyor ve ınsanı okur yazarhgın bır urunu olarak kabul edıyor Pekı gunumuzde okuma yazmdnın yerını gorsel medya, goruntuler, bakmak ve seyretmek alıyorsa, gunumuz gençlerı kıtabı ve okumayı gıderek daha az ügınç buluyorsa, alıştıgımız ınsan ne olacak dıye soruyor ve şunlan yazıyor Bu durumda "benlıge ne oluyor dıye sormarmz gerehyor kendı kendımıze Bızım oylesıne alıştıgımız o yaratığa neler oluyor9 Çagdaş toplumun karşısında duran son derece sarsıcı bır soru bu Çunku tanhe okur ya zarhgın sonucu olarak gıren benlık, tarıhten sıhnmenın eşıgıne gelmış durumda Kıtap kulturune baglı toplumsal ve duşunsel bır kurgu olarak ortaya çıkan ve adma benlık dedıgımız bu araç, dagüarak, ınsan repertuarından tamamen çıkma surecı ıçınde Onun yıtıp gıtmesıyle bızım tanıdıgımız ınsan da kaybolacak" Bu dehşet vencı olasılıgı onumuze koyan yazar, bu konuda onerılerde bulunuyor Okuryazarlıgın tanhçesını ele alryor Ne zaman başladıgını araştınyor, okuryazarlıgın temellerının daha anne kucagında dtıldıgını anımsatıyor Kıtabında, "sozellık ıle okuryazarlık arasında dogal bır sureklıhk oldugunu ve ancak sag lam koklere sahıp ın sanların gerçek okur yazar olabılecegını savunuyor" Çocukların evde aıle ıle eskı ıletışımını kay bettığını ve çocuklann gerçek sozellıgı ve okuryazarhgı kaybettıgını belırten yazar, bu durumun sokakta şıddetı arttırdıgını, benlık duygusuyla vıcdan vb gıbı duygular kayboldugu ıçın daha kolay suç ışlendıgını behrtıyor Okumanın azaldıgı Turkıye açısından da buyuk onem taşıyor, Sanders'ın mcelemesı ve savları Hangi model? Turkıye'de okulların bılgısayarlaşmanın modelı ne olmalıdır? Bunun basıt bır cevabı yok ve Turkıye kamuoyu bu konuda uzlaşma noktasının çok uzagında Bakanlık her okula, bılgısayar laboratuan kurma yolunda Bunlar kalın ıstemcı'ler ve okulların Internet baglantısı gundemde degıl Bu konuda bır takvım yok Bu laboraruvarları ayakta tutmak bır tek kısının, formator ogretmenın ustune kal mış durumda Aynı ogretmen, dıger ogretmenlerı de eğı tecek, bılgısayar derslerı de verecek Unıversıtelerımız bıle bu tur laboratuvarlan ayakta tutmakta zorlanıyorlar Şayet, bu okullan Internete baglatsak, Internet baglantılanrn ayakta tutmak, Internet sunucu larını da ayakta tutmak bu tek kışıye kalmış durumda Uru versıteler bıle bu yetenekte ınsanları bulmakta ve tutmak ta zorlanıyorlar Kalın ıstemcı' modelının karşısında 'ınce ıstemcı' modellerı var Bu modelde, duzgun çalışan ag uzerınden merkeze baglı, yonetımı uzaktan yapılan bılgısayarlar var Ag duzgun çalışırsa ve merkezde ışı bılen ınsan varsa, bunu çalıştırmak daha kolay gozukuyor hem malıyet, guvenırlılık açısmdan cazıp, hem de kaynak kodu elde oldugu ıçın, ıhtiyaca gore uyarlanabıldıgı ıçın onemlıdır Ornegın Meksıka onumuzdekı 5 yüda 150 bın bılgısayar laboratuvarını GNU/Lınux ıle kuracaktır Meksıka, eksık gordugu yazılımlann gelıştırılmesıne de destek vermektedır Okullarda kullanılan ışletım sıstemınden, uy gulama kadar tum yazıhmların kaynak kodunun bakanlıkta olması çok onemlıdır Kullanılan teknolojının markadan bagımsız, onu açık çoklu platformlarda çalışabılen teknolojıler olması gerekır Açık kaynak kodlu, tum dunya üe paylaşılabılecek teknolojıler olması gereklıdır Laboratuvann otesınde BDE ya da Internet desteklı egıüm konusunda genelde Turhye'nın ozelde MEB'ın fazla bır tecrubesı yok MEB'ın hâlâ ınternet baglantısı olmadıgı goz onune alınırsa (MEB'ın webı Başbakanlıga konan bır makınada ve e posta sunucusu ıse başbakanlıgın sunucusudur) bu şaşırtıcı degüdır 2500 okulda ne yapılacagının pılot olarak denendıgı konusunda benım bır bılgım yok Ornegm 5 sınıf mate matık dersınde, ya da 4 sınıf fen dersınde BDE olarak ne yapılacagını bılen oldugunu sanmıyorum MEB'ın webınde bu tur bır bügı yok [MEB'ın webı, dıger pek çok kamu webı gıbı bılgüendırme degıl, broşur mantıgı ıle yapılmıştır] Bakanlıgın temel bılışım egıtımı, alternauf bılışım sıs temlerı, bılgısayar dunyasında ne olup bıttıgını takıp edecek ınsan gucunun nıtelık ve nıcelık olarak yeterb olmadı gını duşunuyorum Kanımca kendılerıru pıyasadakı fırmalara teslım ettüer, seçılecek en kolay yolu seçıyorlar Ilk okullarda temel bılgısayar kulturu olarak office 2000 setınm egınmıru vermelen benı hıç şaşırtmaz ama, çok ama çok uzer Kanımca, bu bügısayardan bçbır şey anlamamak demek ve ılkokul çocuklanna kotuluk etmektır MEB'ın kotu nıyetden degıl ama bılgı ve becerı eksıkhgı, ogrenme ve rısk almak ıstememekten dolayı, bu projeyı başarısızlıkla sonuçlandırması bana hıç supnz gelmez Mevcut kadrolann hata yapmaması bana asıl supnz olur (*) Bılkent Unıversıtesı, akgul@bılkent edu tr Peki neyapmalı? 1. Katıhmcı, saydam mekanızmalaıld kapah kutululuktan çıhp, unıversıteler, sıvü toplum orgutien, vehler ve ozelsektoru ıçne katan yapılanmalara gıtmek lazundır 2. Mufredat talım lerhıyp ve eğıtım dnlayışmda onemh değışıkhkler gundeme gelmehdır Vehler, okul aüe bırlıklen, sıvü toplum orguüen ve unıversıteler devreye gırmelıdır 3. Bılım suuuandmlmış bılgı değıl hır yontem, bır bakış âçısı olarak alınmah, eğıtım smtemı suuudndjnlmış büguım aktanlma sı olarak değü bılgııun yenıden urvtılmesı gerçeğın araştınlması yontemının, oğrenmeyı oğremenm yolu olaıak duşunuhnehdır 4. Oğrptmenler bu yenı bdkış açısıyla herşeyı bılen olmaktan hırtanlmalı, yol gostencı, daha lazla bılen, oğrenmeyı bılen bııı ohın yenı rolunu severek kabullenmekdır Oğretmenler bu rol ıçın hazırlanmah, personel pohükalan ıle kazanılmalıdırBununla uyumlu olarak Bılgısayar ve Internetle haşır neşır olmalıdır 5. Bır tarattdn oğretmenler kazamlmalı bılgısayar ve Internete en azından okuldan enşımıne olanak sağlamalı kullanımı teş vık edılmelıdır Evden Internet erışımı de teşvık edılmehdır Dığer yandan merakiı oğrencılerm, bır mıktar denetımle Internetı kul lanmalan teşvık edılmehdır Okul aıle bıılıklen desteğıyle laboratuvarlann sureklı açık olmasını sağlamak gerekır Bılgısayarlar hnlacak/bozulacak eşya değıl, bırkaç yüda estyecek, sarf malzemesme yakm, nesne olarak değerlendınhnehdır 6. Bakanhk kendı tehuk personehnı ve ogretmenlerı pğıtmeden 2S00 okula laboratuvar kurmak ve bunlan çalıstırmak bana pek kolay gozukmuyor Bunu 20, 50, yada 100 okulda denemeden 2500 okulda denemek bana hıç manükh gelmıyor Ortalıkta olan modellerm yeten kadar buyuk orneklemle pılot proje olarak denenmesı bana en makul gelen çozumdur Bakanhk, farkh bır model sunmak ıstcyen her Brmaya, yukun bırazını ürma almak kaydıyla, bakanlıgın yuku makul olduğu surece, soz konusu modelm pılot olarak denenmesıne destek vermehdır Yukarda bahsedtlen 3 ana model ve onlann turevlen cıddı olarak püot proje olarak denenmehdır 7. Bakanlıgın ılk yatmm yapması gereken yer, once ınsan gucu, sonra yazıhm ve donanımdır Linux: Parasız model Bır başka model, açık kaynak kodu üe gelen ve esasta parasız dagıtüan GNU/Lınux ışletım sıstemıne da yanıyor Alıtıanya, Fransa, Ispanya, Mekıika, gıbı ulkelerde çok cıddı olarak uzerıride çahşüan bu model 640/21