Katalog

En az büyüklük: 7.3; Azami siire: 30 yıl! Kuzey Anadolu Fayının batıdaki (Bitanya) ilginç davramş kimliği Belirlenen faylardan yola çıkarak, Marmara'da oluşabilecek deprem (lerin) büyüklükleri üzerine bir çalışmayı tartışmaya açıyoruz. Oluşu Tökırdag (Murefte) Balıkesır(Erdek) Yalova (Çınarcık) Balıkesır(Manyas) Balıkesır(Gonen) 09 081912 04 01 1935 18 091963 06 10 1964 03 03 1969 MS 73 67 63 70 57 Enerjı Boşalımıerg 1O22 75 1Q21 85 10 2125 22 3 10 20 35 10 Doküm 2 1900 1999 yıllan arası Marmara'da olan büyük depremler. Corüldüğü glbi bu depremler genelllkle tek baflanna olusmuslardır. Deprem Kümeleri: Ay gıtsal algılamaların başladıgı abaca yeryuvarmda 7'den buyuk depremler 25 30 1902 yüından berı bu kesımde yülık bır artış donemsellıgı gosterır (1) ve ortalama İKoclli'Ad*PMW!»plu KOtrm oluşan kumesel depremler oluş sayılan 20dır 1960 ve 1990 en az oldugu yıllardır • . (Adaoaurt zamanı buyuklugu ve ük deprem Depremlerın gelecekte nasü davranacagını kestırmek dış odagından uzaklüdarı şoyleıçın, geçrruştekı davranıslarını ıncelemek ve kımlıgını tanıdır (Dokum 1 ve Goruntu 1) mak gerekır Kuzey Anadolu Fayı (KAF) boyunca oluşan yüaHer dort kume yersel ve cı depremler çogunlukla 5 5 üe 8 arasındd, ortalama 10 ıle zamansal yakınlık uzerıne duzen 15 km dennde yeralır Kırık boyunca depremler yer yer lenmışür(Bartındışında) Tuml,2 boşluklar bırakarak dogudan batıya, batidan doguya goç ve 3'uncu kumelerde boşalan geederler Deprem boşluklan, baskm olarak dogudan batıya rılım enerjısı toplamı bırbırme ol dogru suregelen ıtışın oluşturdugu, basınç gerüımının yer dukça yakın olup 4 5 1022 erg'tır dırencını henuz yenemedıgı dırenen yerlerdır dıyp bılınır Ancak 1999 kumesınde bu, ortaBoşluklar da, gerdım boşalmama suresı arttıkça, gelecekte lama degerın 3 katlartarak salt üa bu gıbı yerlerde olacak deprem buyukluk beklentısı artar sarsıntı üe 12 10 22 erge ulaştıgı KAF boyunca yerın en çok larümaya karşı dayanma dırencı gozlenmektedır Demek kı, buraCörüntü 1 KAK Batumda (Bitlnya) oluşan kümesel deprem desteleri ve diri kınklar 1020 üe 1024 erg enerjı boyutunda olup, bu deger 10 üe 50 dan anlaşüan, Bıtınyada (Batı Ka MTA 1999 TPAO ve 1997 Barka, 1999 Sakınç, Yaltırak ve Okay harltalanndan uyar bar'hk basınç gerüım duşumune karşüık gehr radenız), deprem oluşturacak lanmiftır. Son 1999 depremlerının oluştugu ve halkm en çok toplam enerjı bırüomı ortalama odaklandıgı, batıda KAK ın Tosya (Kastamonu), Golcuk (Ko olan gerüımın boşalmalarında, ozgurleşen enerjının yakla 4 5 102Z erg dolayındadır Bu oranda bır erk en az 2 üe 3 caelı) Istanbul Murefte (Tekırdag) parçasının sımgesel şık % 10 üe % 25'ı, yer kırıgının üa ucuna dogru toplanmakdepremle boşaltüabılmektedır Ne varkı, son kumede top bır davranışı vardır 1999' yüında Golcuk (M 7 4) ve Duz tadır Kımüeyın bu bırıkme tek yanlı da olabüır O nedenle, lam boşalımın 12 1022 erg olması tek bır Golcuk depremı ce (M 7 2) de, 3 ay ara üe olan deprem sıklıgı sarüa geçdaha once bır boşluk dugum noktası oldugu büınen Duzüe (7 94 1022 erg) beklenen toplam enerjı boşalımının üa kamışte, bu bolgenın sarsıntı krmlıgı üe ortuşmektedır 22 ceBolu arasının, 12 Kasım 1999' depremı üe sarsüması bektına çüalmış ayrıca Duzce depremı buna 4 10 erg'hk bır Kısacası sarsmtüar Golcuk dogusunda ardışık deplenmez bır olgu olmamalıdır Kaldı kı, şımdı duşunduren, artış getırmıstır Gerüım dusumlerı (DP) ıse, Golcuk ıçın rem kümeleri bıçımınde, Golcuk batısında seyrek aralıkbunun boylece sonumlenecegı mP yoksa dogu ya ya da ba yaklaşık 33 bar, Duzce ıçın 31 bar dolayındadır (Ekl'e balarla tekil oluşmaktadır tıya vuracagımıdır. Ancak Batı'dakı Hendek'te MTA'ca behrkınız) Bu gozlemler yorumlandıgında lenen kırümamış parça, 1 'ıncı kumede oldugu gıbı boşalmaGolcuk depremınden sonra bır Duzce OluşumGün BuyuklukMg Dk Depremden ga yenı aday alan goruntusu vermektedır Akyazı 'dakı çok Uzaklık (km) depremınm olması beklenmedık bır kırüdüüc ıse bu yorede sanüdıgı güoı buyuk bır boşalmasının 1. Ktime (Adapazan Bolu Kumesı) olaydır Ne varkı, Duzce Bolu arasında 1 Adapazan Hendek (o) 20 061943 66 0 Ana Deprem beklenmesı olasüıgını azaltır onceden büınen gerüım bırüomı, Gol K 2 Bolu Gerede Pogu) 3 BoluDuzce (Batı) 10 02 1944 4 BoluMudurnu Pogu) 01 02 1944 05 04 1944 72 110 54 32 56 40 2. Kttm* Tbplam Enenı Boşalımı (ÇankırıBolu Kumesı) 1 Çankırı Kurşunlu (o) 13 081951 2 Çankın Kurşunlu (o) 07 09 1953 3 Bolu Abant (Baü) 26 05 1957 71 Tbplam Enerjı Boşalımı 4 51022er9 69 64 0 0 22er 125 4 5 10 9 3. Küme (Adapazarı Kumesı) 1 Adapazarı Merkez (o) 2 Adapazarı Akyazı (Dogu) 3 Bartın (Kuzey) 03 09 1968 22 071967 30 07 1967 72 60 0 20 65 170 4 4 1022er9 4. KttnM Enerjinin Göçü: Genellüde geçrruştekı deprem kumelerınde, ılk depremden sonra yonelme doguya olup daha sonDökUm 1 • CölcUk dogusunda 1900 Ile 1999 yıllan arasmda olan kümesel depra doğu batı arasında gıdış gejış yapremler; büyüklük, baflangıç depremlnden uzaklığı ve toplam bofalttıklan eneıjl. mıstır Kuzey Anadolu Kıngı uzerınde Toplam Enerjı Boşalımı 12 1 0 2 2 e r 9 Toplam Enerjı Boşalımı (KocaelıAdapazarıBolu Kumesı) 1 KocaelıGolcuk (o) 17 08 1999 74 2 Akyazı Adapazan 17 08 1999 55 3 ÇınarcıkYalova 19 08 1999 50 4 HendekAdapazan22 081999 50 5 Izmıt 31 08 1999 52 6 Izmıt 13 091999 58 7 BoluDuzce Pogu) 12 11 1999 72 0 153 115 54 95 17 7 19 6 cuk depremı üe tetıklenıp boşalmış olabüır Bu durum Golcuk ve Duzce depremlerının kendı başlanna ayrı ayrı bırer deprem kumesı olarak duşunulebı leceğı varsayımını da ortaya koyar Golcuk'te bır 7 4 altı 5 buyuklugunde deprem üe boşalan toplam erk 8 10^2 erg'ür Bu deger neredeyse bolgesel ortalamanın 1 77 katıdır Yeryuvan orneklerıne gore, genellüde 7 4 buyuklugunde bır depremı bır tane 6 4,10 tane 5 buyuklugunde ardçı deprem ızleyerek (5), toplam 8 21 10 2 2 erg lık erk boşalımı üe sonuçlanır Eger bu kural dogru ıse ve halen boşalmayı bekleyen ka lan bır erk varsa, Kocaelı dolayı Mç = 6 4 buyuklugunde ardçı bır depreme gebedır denebüır Golcuk ve Duzce deprerrunde oluşan gerüım duşuşu ızleyen alansal gozlem bılgılennden kabaca Golcuk kmk boyu (L) = 120 km, derınlık (d) = 16 km, Atım (u) = 2 5 metre Duzce, kmk boyu (L) 40 km, derınlık (d) = 15km Atım (u) = 2 2 metre ve yerın makaslama dırencı G = 3 3 10 " cgs alınırsa her ıkı dep remın MQ momentlerı Mo = G u S u = Kırık yuzeyındekı yanal altım (cm) S Kırık yuzeyı (d x L) d Dıledortgen taslak ıçın kınk derınlıgı (cm) Golcuk ıçın M o = 1 584 10 2 7 cgs Duzce ıçın M o = 0 43 10 2 7 cgs (10 6 cgs = 1 bar) DP Gerüım Düşumu (Stress Drop) ıse = (2/p)(M0/Sd) Golcuk ıçın DP = 33 bar Duzce ıçınDP = 11 bar bulunur (Alan verılerın kesınleşmesı ıle bu degerler kısmen degışebüır) Döküm 3 Deprem kmk boyu (L) ile çıkan enerjl (E) ve sarsıntı buyUklüğü (MJ arasındakl lllskl ve ömek depremler, 20.000 ton TNT karsıhğı bir atom bombasından çıkan enerjl M = 6.2, £ = I^erg'tlr. 663/19