Katalog

Unutulan dahi bir elektrikçi: TESLA Edison'un kıskandığı, yüzlerce patent sahibi, buluşlan üzerinde bugün bile çalışılan bir deli elektrik dahisi üzerine... Eşref Tumer (*) 1. Radyoyu kun ıcat ettı? 2. X ışınlannı kım buldu? » 3. Vakum tuplu amplıfıkatoru kıın ıcat ettı9 4. Floresan ampulu kım ıcat ettı9 5. Hoparloru kım ıcat ettı9 Bu soruların klasık yanıtlannı hemen hatırlayabılınz veya ansıklopedılerden bulabılırız Ancak bu buluşların arkasındakı gerçek ısmı hemen hemen hıçbır kaynak yaz maz Bu ve benzen bir yıgın bulustan patentlerı alınmış olan cıhaz/sıstemlerın lıstesı ekte verılmıştır Havada uçan ısımlerı yok edebüecek olum ışınlanndan bahseden, dunyayı ortadan ıkıye bolebılecegını ıddıa eden, 1800'lerde ses ve goruntunun havadan ıletımuıın mumkun oldugunu ve Edıson'a DC sıstemını uygun şekıl de kullanmasını soyleyen bu kaşı, yuzyılların "çatlak dahı sı" Nikola Tesla'dan başkası degüdır Bugun bu adamm adını ve yaptıklannı bılım adamlan da dahıl olmak çok az kımse bümektedır Ancak bugun t'nın geliftirdiği radyonun ıif boyutlu yenlden çlzlml.. Düşünceleriyle radyonun da önciisü olmuştu B u yazıya başlamadan once bazı soruların dogru cevaplannı bılıp bılmedıgırnızı kontrol edelım I 657/8 ozellıkle Internet'te yapacagınız bır aramada bırbırınden şaşırtıcı yüzlerce dosya ıle karşılaşacaksınız. 1856 yılında Smijlan'da (Hırvatısta) dogan Tesla, 1883 yılında ılk endıksıyon motorunu ıcat ettıkten sonra 1884 ydmda Amerıka'ya goç ettı Burada ılk olarak Edison'la çalışmaya başladı Edı son'un DC sıstemı üe ılgılı bır yıgın sorunu vardı ve Tesla bu sorunların çozumune katkıda bulunuyordu Ancak kısa zamanda yolları aynldı, çunku Tesla'ya gore AC sıstem daha kullanışlı ıdı ve bu da Edison'un DC sıstemıne karşı buyuk bır tehdıttı E±son'un yanından aynlan Tesla'yı ve onun alternatıf akım motorları, dmamoları ve transformatorlerının patent hakkını "kapan" kışı ıse George Westinghouse oldu 1893 yılında Şıkago'da duzenlenen Dunya Fuarı'nın aydınlatılması Tesla'nın alterndtıf akun sıstemı kullanılarak gerçekleştırıldı Bu başarının uzerıne Nıagara Şelalesı'nde dunyanm ük hıdroelektrık santralı Tesla taraundan kuruldu VVestmghouse'la yaptıgı anlaşmalardan para kazanmaya başlaması ıle bırlıkte Manhat tan'da kendı laboratuvarım kurup hayal ettıgı deneylerı gerçekleştırmeye başladı Kısa surede rontgenden çok once, ılk deneysel goruntuleme cıhazını (shadowgraph), elektrik mantık devrelerı ıle gelecegın vakum tuplerı, role lerı ve transıstorlerı ıle yapılan sıstemlerı ve telsız radyo sınyallennın esaslarını buldu Markoni'nın (buldugu yalnız sınyal gonderen bır cıhazdı ses gonderemıyordu) kendıne aıt 17 patentlı urunu kullanarak radyoyu buldugunu ıddıa ettı ve olumunden sonra bıten dava üe bunu kanıtladı 1898 yılında rezonans konusundakı çalışmalannın sonucunda tasanmladıgı osılatorle 500 000 V urettı Aynı zamanda Tesla dunyanın rezonant frekansını da dogru olarak hesapladı (bunun dogrulugu Tesla, yukanda gençliğlnde; solda Ise patentlerinln çoğunu verdlğl Unlü Iş adamı ve dostu Westinghouse Ile ... yaklaşık 60 yıl sonra ıspatlanabüdı) Kullandıgı buharla çalışan bır osılatorle uze nnde bulundugu dunya ıle aynı frekansı uretti, sonuç çevredekı tum yerleşım yerlermden hıssedı len hafif şıddette bır depremdı1 Bu tarıhte New York'da bulunan ldboratuvannı Colorado Sprıngs'e taşıdı Dunyanm merkezıne dogru yolladıgı ener]i dalgalannı merkezde topladı, sonuç bugun kullanılan siunik deprem ıstasyonlarının çalışma teorısını oluşturdu Bu çalısmalan ıle dunyayı karpuz gıbı ortadan ıkıye bolebılecegını ıddıa ettı1 Yaptıgı çalışmayla ılk sunı yıldırımı yarattı (tam 40 metre ) ve gokgurultusu 30 km uzaktan duyuldu Daha sonra ışı buyuttu ancak son yaptıgı deneyde şehır şebekesının jeneratorunu yakınca çalısmalan durduruldu Bu arada yaptıgı bır çalışma ıle 200 elektrik ampu lunu kablo kullanmadan 40 km uzaktan yakmayı başardı Kısacası radyo dalgaları ıle enerjı taşımayı başardı Bırıncı Dunya Savaşı sırasında duşman denızaltılarının yerını sapt ama p ro]e s ı Edıson'a verılmıştı Yaptıgı ılk ış Tesla'nın gelıştırmeyı planladı gı enerjı dalgaları ıle cısımlerın yerlerını saptama duşuncesını engellemek oldu, bu proje Tesla"'mn gellftlrdiğt, ancak sonradan Radar adı kaybolan cipazlanndan biri altındd ancak 25 yıl sonra ortaya çıkabüecektı Fmansal sorunlar yuzunden Tesla yaşamının son 30 yılında patent başvurusu dahı yapamaz oldu ve çalışmala nru sadece yazarak gelecege aktarabüdı Bugun bılım adamlan onun notlan arasında dolaşarak anlayabüdıklerını gerçekleştırmeye çalışıyorlar Ornekler o kadar çok la, Kanatsız turbın rotonı, superüetkenler sadece bırkaç ornek Hektrondan daha az yuke sahıp parçacıklarla deneylerden bahsettı, bunun ne oldugu ancak 1977 yılında anlaşüdı, OUARKLAR Son olarak 1932 yılında yazdıgı bır makale ıle Kozmık enerjıyı nasıl dızgınleyebılecegını ve bunu elektık Tesla'nın çeklm gücünü yeneceğini söylediği hava gemisi ve solda bobini