Katalog

ancak soz konusu toplumun olanak ve gerek sınımlerınden yola çıkarak gelıştırümış bır eğıtım bılımlerı kuramıyla mumkundur Bu kuramm gehştırümesı ıçın etkınlıklenn her aşamasında toplumdan donut alınmalıdır Bıreyde duşunulen davranış değışıklığı, egıtirn alanındakı bılım adamlarımn karşılıklı üetışımde kullanacaklan bır nesne degüdır Eger egıtım bılımlerı, egıtım büımcüerı ıçın salt bır üetışım aracı olarak yorumlanır ve egıtım bılımlerı alanındakı çalışmalar bu yaklaşım dogrultusunda yonlendırılırse, egı tım büımlerı Turkıye'de seksenlı ve doksanlı yülarda oldugu gıbı, sadece kendrne hızmet veren ve dolayısıyla kendını ıçten bıtıren bır sısteme donuşur Çağdaş bır egıtım büımcısının gorevı, gelışmelerı yerel, ulusal ve uluslararası boyutlarda takıp etmek ve toplumu oluşturan bıreylere alan bılgısı, ogretım teknolojisı ve egıtım bılımlerı arasında sıkı bır ışbırlıgıru gerçekleştırerek hızmet vermektır Boyle bır sureçte, egıtımın sadece egıtım bılımcılerı arasında bır üetışım aracı olarak kalma olanagı yoktur Turkıye'de egıtım büımlennın uzun bır geçmışı olmasına ragmen Turk egıtım bılım adamları tarafından gelıştırılen bır egıtım bılımlerı kuramı yoktur Turkıye'de egıtım alanındakı sorunlara koklu çozum bulmak ancak egıtım bılımlen alarunda degışık kuramların gehştırılmesı ıle mumkundur YOK'un Egıtım Fakultelerındekı çalış malara üışkm degerlendırmesı, Egıtım Fakul telermm yenıden yapılandırüması gerekçelermden açıkça anlaşılmaktadır Bu kurumun gerekçelerınden egıtım bılımının sadece egıtımcüer ıçın bır üetışım aracı olmadıgı goruşu belırgın olarak ortaya çıkmaktadır (TC Yuksekogrenm Kurulu Başkanlıgı, Egıtım Fa kultesı Ogretmen Yetıştırme Lısans Programlan, Ankara, Mart 1998 s 4) Yuksekogreüm Kurulunun tespıtı kanımca dogrudur ve egıtım büımcüerının uy gulamalı egıtım büımıne yeterınce onem vermedıklerını bızzat yaşayanlardan bırısı de benım Egıtım büımcüerı, ozellıkle son yırmı yü ıçınde uygulamaya dayalı yeterınce hızmet vermış ve buradan sağlanacak donut üe bır egıtım büımlen kuramı gelıştırmış olsalardı, Turkıye'de bugun egıtım en pahalı, en sorunlu ve en kargaşalı alan olmazdı Kuram, oğelerı arasında uyum sağlanmış ve kendısını sureklı yenüemesı gereken bır sıstemdır Kuram ve uygulama arasında yapüan süa ışbırlıgı sonucunda gelıştırüen bır sıstem yendeşme sureçlerınde çokuntuye sebep olmaz Ozellıkle 9O'lı yülarda sık sık gundeme gelen sıstem çokuntusunun temelınde, egıtım büımının uygulama boyutunun yeterınce gelıştırümemış olması yatmaktadır Turkıyede büımsel çalışmaları ve urunlerı üe tanınan Alman Bosch urmasından edındıgım ızlenım, haklı olarak Sayın Prof Dr Mehmet Dogan'ın muduru oldugu H U Meslekı Teknolojı Yuksekokulunda yapüan büımsel çalışmaların, sonuçta ureome katkı getırmek zorunda oldugunu gostermektedır Bosch tarafından yaptırüan çalışmalar, büım adamldrı, uretıcüer, pazarlamacüar, çevırmenler vs arasında kurulan ıyı bır ışbırlıgı üe tuketıcıye verüecek hızmete donuşturul mektedır Sonuç olarak, büım ddamının geçımı ve büımsel çalışmalan halktan alınan vergılerle fınanse edümektedır Büım addmının hobüerını gerçekleştırmek ıçın devlet, butçeden para ayırmak zorunda degüdır Aynı şeküde, büım adamırun, yapıtlorını sadece alamnda çahşanlarla üetışım kurmak amacıyla kullanma hakkı da yoktur Büım toplumun gereksmımıne cevap vermeb ve toplumd donuk olmalı Dr Hasan Coj/cun, Eğitıma, Akademik ortam Akodemik değerlendirmede kabul gören kriterleri, birçok üniversitede, gelen direnç karşısmda askıya alındı. nıversıtelenmızde lıyakatın en geçerlı deger olmasının gerek lüıgı ve uluslararası duzeyde büımsel uretkenhgın bunun belırgın kanıtı oldugu akademısyerüer arasında genelde kabul gormekte Ulkemızın atıf ındekslerıne gıren yayın sıralamasında gıderek yukselmekte olmasına hep bırhkte sevınıyoruz Baglantüı olarak, yabancı dü bümenın gereklüıgı ve akademısyen olunacaksa, bunun on koşul olduguna da hıç kımsenın ıtırazı yok, ogretım uye veya yardımcüarı yayınlan takıp edebüecek ve kendüerı makale yazabüecek duzeyde dü bümelüer Bunu saptayan pek çok unıversıte, egıtımını anadüımızde yaptıgı halde lıteraturun ve egıtımde kullanüacak olan kaynaklann daha kolay takıp edümesını saglamak uzere hazırlık sırnflan koyarak tum ogrencüerının Ingüızce'yı çok ıyı duzeyde bümesını temın etmeye çalışıyor Dıger taraftan, ulkemızın sınırk kaynaklannın (oranı arzu edılenın çok altında da olsa) büımsel araştırma amacı üe kullarulmdsı durumunda yapüan araştırmalar ıçın harcanah paranın yabana gıtmedıgını ve sonuçlarırun büıme ger çekten katkı sağladıgını haüamıza anlatmak, sağduyu sahıbı her araştırma cının sorumlulugu ve sanınm buna da ıtırazı olon yok Ozetlersek, unıversıtelerın ve dkademısyenlerın şu noktalarda füar bırhgınde oldukları varsayılabüır 1) Unıversıtelerın en onemlı fonksıyorüa rından bırı bügı uretmektır ve bunun yolu araştırma yapmaktır 2) Bügı uretmek ıçın mevcut bügıye ulaşmak gereklıdır ve bunun yolu, kaynaklann te mın edılmesının yanısıra, lısan bümektır 3) Araştırma yapmak ıçın harcadıgımız paranın hesabını vermek zorundayız ve bunun yolu bügı urettıgımızı ve urettıgımız bügının başkalan tarafından kullanüdıgını (ornegın, aüflarla) kanıüamaktır 4) Ogreüm uyesı olmak cıddı bır sorumluluktur ve bu sadece büımsel yetkınlıgını objekuf knterlere uygun olarak ortaya koyabüerüere verümesı gereken bır unvan veya yetkı olmalıdır Unıversıtelerın çok onemlı bır dıger fonksıyonu, uretüen bügıyı aktarmak, dığer bır deyışle egıtım vermektır Unıversıtelerımıze egıtım almak ıçın gelen ogrencüerımız çok zorlu "yanşlar"dan geçerek bıze ulaştıklarına gore, en yeteneklı ve en bügüı egıtımcüerden ders alma hakları ve unıversıtelerın de bu eğıtımı en ıyı şeküde sunma sorumluluklan vardır U çok kolay hale gelmıştır Arnk daha eskı donemlerde olabüdıgı gıbı "ahkam" keserek "buyuk hoca" statusunu korumak mumkun degüdır Dolayısıyla gerek mezunıyet oncesı ve sonrası donemlerde ogrencüerımız, gerek akaderruk yukseltmeler sırasında ogretım uyesı adaylanmız, kendüerını değerlendıren "hoca"larının büımsel performanslannı çok kolayhkla ogrenebümektedırler Eger akademısyenler olarak bızler kendımıze çekıduzen vermezsek, pek yakında çok can süacı eleşürüere maruz kalacagımızı soylemek kehanet sayümaz Bugun pek çok unıversıte akademik yukseltmeler ıçın temelde bırbırıne benzeyen puanlama sıstemlerı kullanıyor Bu puanlama sıstemlerı sarüa çok ıyı araştırümış efektı yaratmaya yonehk, pek de ışe yaramayacagı aşıkar olan duzerüemelerdır Ornegın 60 üa 100 farklı büımsel etkınhğe 0 1 üe 20 arasında degışen puanlar verümekte, adeta hassas terazı üe küı kırka yararak adü bır değerlendırme yapılmaktddır Oysa ıstenırse her bır etkınlık ıçın bır 'kaçamak" yolu olabüecegı de ışın ıçındeküer tarafından çok ıyı bılınıyor Bu tur kaçamdkldrd olanak tanımayan bır ortam, uluslararası atıf ındekslerıne gıren büımsel makalelerdır Ulkemızde her bılım dalı ıçın uygun olabüecek bu tur atıf ındekslerını, veya buna muadü ortamları, ügılı büım dalmda büımsel yetkınlıgı kanıtlanmış uyelerden oluşan bır komısyon belırleyebüır Akademik yukseltrne ıçın belırlenen jurı uyelerının nıtelıgı, oluşturulan sun'ı puanlama sıstemlerınden çok daha onemlıdır Konusunda lıyakatı kanıtlanmış büım ınsarüarı, zaten hangı aktıvıtenın ne kadar degeılı olacagını saptayabüecek kapasıtede olacaklardır Dolayısıyla, yukanda sozunu ettıgımız turden, adayın kendısının seçecegı 35 yayının/eserın bulunması akademık yukseltmeye (oncelüdı olarak doçentlik) başvurmak ıçın on koşul olmah, gerısı yıne yukarıda behrtüen ozellücte jun uyelerme bırakümabdır Toplumumuzun her kesımınde oldugu gıbı, akademısyenlerımız arasında da unvanlannı hak etmeyenler oldugu bır gerçektır Maalesef bu tur kışüere ıdarı konumlarda da oldukça sık rastlamaktayız Dıger taraftan ozelhkle gelışmekte olan unıversıtelerde bellı amaçlara hızmet edecek kadrolaşmayı saglamak gayreü ıçınde olan bazı kesımler de akademik standartların uygulanmaya koyulmasma karşı çüanaktadırlar Asü acı olan, akademık yetkınlıgı olan saygın bazı büım ınsanlanmızm, adeta "slogancı" bır yaklaşımla, YOK'un her turlu gırışımıne karşı olmayı alışkanlık halıne getırmış olmalandır Kışüerın temel duşunce ve davranış paterrüerınde pek buyuk degışüdık beklemek, kanımca gerçekçı degüdır Hepımızm çok yakmdan ızledıgımız bazı polıtıkacüarımız bunun en guzel ornegıdır Oysa kurumldr ıçın durum farklıdır YOK'e de bu perspektıften bakmanın akücı bır yaklaşım oldugunu duşunmekteyım Her ne kadar kuruldugu donemden ıtÜDaren YOK'un pek çok uygulaması, pek çoklarımıza (sanınm bu gun YOK'un yonetıcı kadrosunda olan bazı ogretım uyelerı de bu gruptandır) çok ters geldı ıse de, bugun yukanda soz ettıgımız, unıversıtelerde ozlenen akademık duzeyın gerçekleştırüebümesı yonundekı çalışmalan eleşürmek kanımca kendı dogruldrurıızla bağdaşmamaktadır Dogru olanı desteklemelıyız kı, yanlışları düe getırdıgımızde bır diüam taşısm Unıversıtelenmızde akaderruk standartların yerleştırümesıne ıtıraz etmenın ne amacı ola büır, ve bu olmadıgı takdırde kıme hızmet etmış oluruz, durup duşunmelıyız Prof. Dr. Şakire Poğün Önemli çalışmalar askıya alınıyor! Çagdaş bdımsel duzeyı yakalamış ulkelerde unıversıtelerde akaderruk ortamm sağlanması ıçın ne yapüdıgı bellıdır Ulkemızde de YOK bu tur uygulamaları başlarmak uzere çalışmalar yapmaktadır Ornegın unıversıtelerde akademik değeılendirme konusunda Dunya Bankasınm destekledıgı bır proje kapsamında, yetkın akademısyerüerın katüdıgı bır pılot çalışma gerçekleştırümış laporlar ha zırlanmış ve bu tur bır uygulamaya geçümesı ıçın gereklı koşulların hazır oldugu belırlenmıştır Ancak, unıversıtelerden gelen direnç ne denıyle bu uygulama askıya aurımıştu Yıne benzer şeküde, merkezi doçentlik sınavı üe ügılı hazırlık yapümış, fakat konu unıversıtelerarası kurula geurüdıkten sonra yıne behrsızlığe ıtümışür Bugun hıç kımse mezunıyet sonrası egıtımde lısan'ın gereklı olmayabüecegını savunınadığı halde KPDS eleştırümekte ve lısan barajının kaldırümasına çalışılmaktadır Içınde bulunduğumuz çagda bügının paylaşımı kolaylaşmıştır ve ozellıkle gençlerımızın çok yaygın oldrak kullandıkları Internet ortamında tum ogretım uyelerımızın uluslararası büıme ne kadar katkı yaptüdarını bulmak Ege Unıversıtesı Tıp Fakultesı Ogretım Uyosı 657/16