Katalog

G Ö K B I Ll M çarpıyon, çarpıyor. Çaaaapp Gallleo uzay aracının görüş alanına göre Shoemaker Levy 9'un etkl alanı. Gallleo, çarpışma anında sahlp olacağı konum yönünden oldukça avantajlı, kuyrukluyıldızın gazogene doğnı olan eğimli yörüngesinin bir kısmına ve etkl bölgesine hakim. Dunya'dan olan görüş alanına göre Shoemaker Levy 9'un etkl alanı Dünyadaki gözlemcller o kadar şanslı değil; çarpışma, Jüpiter'in dlğeryüzünde gerçekleşecek Ama yine de gezegenin uydulanndan çarpışmanın bazı yansımalan saptanacak. Kuyrukluyıldız, Jüpiter'in halkalarından biri mi olacak? Gezegen üzerinde şok dalgalarının oluşacağı ve bu dalgaların gezegenin içlerine doğru yayılacağı belirtilmekte. Ancak çarpışmanın nasıl gerçekleşeceği konusunda birbirinden farklı görüşler var Bilimadamları senaryo üretiyor S hoemakerLevy 9 kuyrukluyıldızıyla çarpıştıktan sonra Jüpiter'e "ne olacak?" Detaylarla llgili olarak birbirinden farklı yığınla senaryo üretildl ama hemen hemen herkesin üzerinde birleştiği genel sonuçlar da var. Kuyrukluyıldızın parçaları Jüpiter'e hatırı sayılır bir hızla çarpacaklar (saniyede 63 km). Cisimlerin kinetik enerjilerınin, hızlarının karesiyle orantılı olduğunu düşünecek olursak Güneş Sistemımizin en büyük gezegeni olan Jüpiter'in bile bu çarpışmaları "hissedeceğinin" kesin olduğunu söyleyebiliriz. Jüpiter'in manyetik alanına girecek olan kuyrukluyıldız parçalarının yüzeylerindeki tozların elektriksel etkıleşimler sonucunda dağılarak gezegenin yörüngesine yerleşebilecekleri ve yeni bir halka oluşturabilecekleri ileri sürülüyor. Aslında kuyrukluyıldız parçalarının gezegen atmosferine girerlerken çekim alanının da etkisiyle ne ? Bilimadamları 4 olasıhğı tartışıyor. derece parçalanacaklan da tam olarak bilinmiyor. Çarpışmanın ilk etkisi hiç kuşkusuz gezegen atmosferinde oluşacak şok dalgalan olacak. Bunların bazıları gezegenin iç katmanlarında da yayılacak ve etki edemeyecekleri kadar yoğun tabakalara ulaştıklarında da (bu tabakalarda aşırı sıkışmış olan hidrojen, metalikleşıyor) buralardan yukarı doğru yansıyacaklar. Bütün bunlar olurken aşırı ısınmış hidrojen molekullerınin de gezegen atmosferinden parçaların izlediği yolu ters yönde kullanarak dış uzaya fırlayabilecekleri belirtiliyor. Şok dalgaları ve ortaya çıkacak olan korkunç ısının, atmosferdeki kimyasal reaksiyonları ve atmosfer dinamiğini büyük ölçüde etkıleyecekleri tahmin ediliyor. Aralarında yüzyılların "aşkı mı" var? Bazı araştırmacılar bu kuyrukluyıldızın Jupiter ile uzun yıllardan beri etkileşim halinde bulunuyor olabileceğini belirtiyorlar. Bu araştırmacılara göre kuyrukluyıldız, Jüpiter'in çevresinde her biri yaklaşık iki sene alan çevrimler yapıyor ve tabii bu arada Güneş'in çekim etkisiyle yörüngesinden sapıp duruyor; parça parça olmasının nedeni de 1992'de yaptığı çevrim sırasında gezegenin çekim alanından çok etkilenmiş olması. Kuyrukluyıldızın, Truva asteroid ailesinin eski bir üyesi olması olasılığı üzerinde de duruluyor. NASA'dan bir araştırmacı olan Paul Chodas, "Kuyrukluyıldızın parçalanmadan önceki hall ya çok küçük ya da çok koyu renkliydi, Kuyrukluyıldız parçacıklan, Jüpiter atmosferine girince, 240 kilometre yükaekllkte dağılabilirler ve göktaşı yağmuru göruntüsünü alabilirler. Yükaek hızı nedenlyle kuyrukluyıldız dağılmadan Jüpiter atmosferine girebilir, gaz bulutlanndan içeri dalabilir ve bir şok dalgası yaratabilir. Kuyrukluyıldız Jüpiter'in yüzeyine ulaşarak yüksek basınç nedenryle parçalanabilir. Sıcak gazın hızlı yayılımı ile dev bir ateş topu oluşabillr. Kuyrukluyıldız atmosfere 300 kilometre girebilir. 100 milyon megatonluk korkunç bir enerjiyi serbest bırakabilir. Bu da büyük birpatlama biçiminde görülür 3824