Katalog

OTOMOBİL Süspansiyon sistemleri ıre Mac Pherson çözümü Korhan Gümuş 1. Salıncak: Bağımsız süspansiyon sıstemlerınde tekerleklerın geometrık pozısyonlarını sallanma halınde yönlendıren kollardır Uçgen bıçımındo preslenmış çelık veya Jövme çelık olarak yapılırlar Bu sonuncularda uçgen, gergı çubuğu ıle teşkıl ettırılır (IResım) Ust salıncak denge çubuğu • O tomobillerın süspansiyon sıstemlerı, otomobıllerın yolla ılışkısınde rol oynayan çok onemlı parçalardır Otomobıllerın suratlerl ıle yol tutuş kabılıyetlerı, otoıobıllerın konfor koşulları ıle yol koşullan arasındakı karlıklı ılışkıler, süspansiyon sıstemlerını önemlı bır araştırma elıştırme konusu halıne getırmıştır Bu nedenle, süspansiyon sıstCınlerı, yenillkler açısından a ılgı çekıcı bır konudur Bu yazıda, ulkenızde Renault 11, Murat 131 gıbı otomoıllerde uygulanan Mac Pherson sistemlnln genel ozellık>rı uzerınde duracağım Ayrıca bellı bazı kavramlarla ılgıleanler olur duşuncesıyle, suspansıyonla ılgılı bırkaç sozcuun tanımını vermek ıstıyorum ca, doğrudan doğruya şasıye bağlanan çıft salıncak yerıne, ustte salıncağı olmayan yenı bır süspansiyon sıstemı gelıştırıldı (Resım) Taşıyıcı (monokok) kaportaya amortısör başı sabıtlenmış Amortısör uzatılarak ust salıncak ortadan kalktı Alt salıncak ' Çlft salıncaklı ön duzen (Örnek Alfa Romeo Julıa) 2. Gergl çubuğu: Dıngılın veya sahncağın tekerlek tarafından oluşturulan momentını karşılamak ıçın yerleştırılmış çubuktur 3. Denge çubuğu: (Stablllzatbr): Ötomobılın ıstenılmeyen ölçude yatmasını engellemek ıçın bır salıncaktan dığerıne veya dıngılın bır ucundan dığerıne uzanan U bıçımlı torsıon çubuğudur ikı noktadan da taşıyıcı kaporta ıle ılışkılendırılır Böylece denge çubuğunun kalınlığına göre otomobılın vırajlardakı eğımı kontrol altına alınmış olur 4. Penhard çubuğu: Genellıkle makas kullanılmayan suspansıyonlarda dıngıl gergı çubukları ıle taşıyıcıya tuttururlur Ancak gergı çubukları boyuna olduğuna göre gıdış yönune dık kuvvetlerı (vırajlarda) dengeleyecek bır çubuk gerekır Panhard çubuğu bır ucu taşıyıcı, dığer ucu dıngılın nıhayetıne bağlanarak çok genış bır daıre çızer Boylece otomobıl yaylanma mesafesı ıçınde dıngıl aşağı yukarı paralel hareket eder (örnek Murat 131) Ancak aynı sorunu çözmek ıçın gergı çubuklarının uçgen teşkıl edecek bıçımde yerleştırılmesı (Ford Taunus) veya dıngılın kavıslendınlerek uzerıne bır salıncak yerleştırılmesı (Renault 12) gıbı çözumler de vardır 5. De Dion dingll: Arkadan muteharık bazı spor otomobıllerde dıngıl genellıkle ortasına doğru bır kavıs çızerek dıferansıyelden ayrılır Boylece dıngıl hem hafıflemış, dolayısı ıle söndurulecek ataletı azalmış olur hem de şaftın momenti ıle özellıkle kalkışlarda ve kompresyonda tekerleklerın yere olan basıncındakı eşıtsızlık ortadan kalkar De Dıon dıngılde tekerlekler bağımlı olduğu halde yol tutuş kabılıyetı daha guçludur De Dıon Dıngıl (Resım Loncıa Aurelıa) Panhard çubuğu Kavislı dlngil önce dingilli llk otomobıller dıngıllıydı Daha sonra otomobıllerın suratı Itıkça, özellıkle ön tekerlekleri bağımsızlaştırma ıhtıyacı lyuldu ilk bağımsız suspansiyonlar, genellıkle çıft makasın >t uste yerleştırılmesınden ıbarettı (Mercedes 170/1936) Daa sonra salıncak vazıfesı gören makaslardan bırı çelık uçenle yer değıştırdı (Peugeot 202/203/403) Bu sıstemı yan zamana kadar uygulayan firmalar da oldu Çunku makas em salıncak vazıfesı göruyor h&m de yaylanmayı sağlayaık başka bır sısteme (helezon yay, torsıon çubuğu gıbı) ge>k bırakmıyordu Ancak II Dunya Savaşı'ndan sonra genellıkle butun otolobıllerın ön takımlannda çıft salıncaklı helezonlu suspanyon sıstemlerı uygulandı Ustte kuçuk, altta buyuk bır saıcaktan oluşan yaylanma duzenı, arabanın eğımıne ve yaymma mesafesıne gore tekerleğın zemınle olan ılışkısını kontol etmeyı sağlayabılıyor, açıyı "negatlf" (dısa doğru teker•ğın açılması) veya "pozltlf" (tekerleğın ıçe doğru kapanlası) hale getırebılıyordu (Resıml Çıft salıncaklı bır ön duzende ust salıncakla alt salıncak arasındakı boy farkı göruluyor 1950'lerde yapılan ılk örnek Denge çubuğu ıfesını görerek parça sayısı azaltıldı (Mural 131 gıbl) Mac Pherson sistemi olarak yapımcısının adını taşıyan bu süspansiyon, hem parça sayısını azaltarak mallyetl, hem de eklem sayısını azaltarak bakım masraflarını duşuruyordu Mac Pherson sıstemınde amortısör, taşıyıcı kaporta ıle alt salıncak arasında boyu değışken bır ayak teşkıl edecek bır sılındır ıçınde yer alıyor, amortısör kolu ıse helezonık yayın ıçınden geçerek onunla bırlıkte esnıyordu llk önce yalnızca ingiliz Fordlarında uygulanan bu sıstem, daha sonra Alman Fordlarında, Peugeotlarda Fiatlarda, BMVV'lerde VVV'larda yaygın bıçımde kullanılmaya başlandı (Resım) W Golf Surocco Ön duzenı Salıncak uzun kenarı arkaya alınmış, yan yerleştırılmış motor ve aktarma organlan göruluyor Mac Pherson sahnede Ancak 1950'lerde, aşağı yukarı serı rlarak uretılen butun Avrupa otomobıllerı taşıyıcı kaporta ıle donalılmaya başlanın Şanzıman / dıferansıyeı bloğu Makaslar KURS DERSANE EĞİTİM ÇANAJANS 151 00 44 FAX: 151 41 55 INGILTERE'NIN SEÇKİN ÖZEL OKULURINDA; İNGİLİZCE DİL KURSU Otelyfinetmı, Işletme ENGLISH LANGUAGE CENTRE Guzel sanaDar Bankacılık Bılgısayar Muhasebe Tunzm HaHaıkşkıler Iş ıdaresı Elektronık İNGkJZCEy YaAMERİKA'da Dıptomatkhızmet Fınansman YaİNGlTERE'd* Gazetecılık YadalSTANBUL , Sıgorta Hukuk Tekstl Enduftnst BESTdaöĞRENİN VETABdKİİNOİÜZCEEĞfTİMIçİN GEÜN BIRLIKTE KARAR VERELIM REHBERMZOLABtÜRİZ LİSAN OKULUM ACENTESİ \i BUYUK SÜRMEU OTELIKARŞ1SIGAYREHEPE milN1M1lM QtB Br I R 174 28 9 0 1 7 4 2 8 91 SÜRÜCÜ KURSU Sürücü belgesi bizden alınır Kadıköy: 336 02 79 336 02 06 Erenköy:3S9 30 68 363 77 86 Maltepe: 352 24 21 LİŞKUR I.T.U. VAKFI EĞİTİM TESİSLERİ llçve bölüm dersliklerinde yenl Sınıfları Ile açıyor. » INGILTERE'DE s İNGİLİZCE İŞLETMELERİ Haftada sadece 129 Poıınd »Haftada 2530 dersllk yoâun kurs » Kltaplar + kırtaslye • Alle yamnda yarım panslyon konaklama İNGİLİZCE ve BİLGİSAYAR KONUŞMA KULÜBÜ KAYITLAR YAPILMAKTADIR. v ADRES : I T.Ü.MAÇKA KAMPÜSÜ TEL : 143162714062151433100/2115 ve 441 22