Katalog

SAĞLI K HABERLERİ Sigara içen anababalar ve kulak iltihaplı çocukları Dr. Oğuz Dicle Aspirin ve çocuklarda ölüm tehlikesi S igaranın çeşıtli zararları sayıladursun, İngıliz tıp adarnlarından bır grup, bu amansız alışkanlığın ilgınç, ama o denlı de önemli bır etkisinı daha ortaya koydular. Birmingham Selly Oak Hastanesi beyın cerrahısı ve nöroloji merkezi doktorlarının 70 çocuk üzerinde yaptıkları araştırmada ortaya çıkan bu sonuç sigara ıçen anababaların çocuklarında orta kulak enfeksiyonlarının çok daha fazla sıklıkta görülmesıydi. Çocukluk dönemınde %3.6 gibi bir oranda görülen ve oluşturduğu ıletim tıpinde sağırlık nedenıyle çocuğun eğitimini etkileyen, aynı zamanda kronikleşerek erişkın yaşamında süreğen bır kulak hastalığına yol açan orta kulak en(eksıyonlarında sigaranın oynadığı bu rol bilim çevrelerinde önemli bır Ilgi uyandırdı. Nedenleri arasında bakteriyel ve vıral enfeksiyonların östakı borusu tıkanıklığının, çevresel ve ailesel faktörlerin de bulundugu orta kulak enfeksıyonlarında, pasıt sigara içiminin etkisı şımdıye değin araştırılmamış bır konuydu. Böylece sigara içenlerde araştırmalarla kesın olarak ortaya konmuş, damarsal hastalıkların gorulme şansının artışı, akciğer kanserı ve solunum yolu enteksıyonları gibi tehlikeler zincırıne şımdi de pasif ıçıcilerin uğradığı felaketler eklenmektedir. Araştırmada yaşları 1 ıla 11 arasında değişen ve ayrı klıniklerden gelen, ancak aynı çevre koşullarını yaşayan ıkı grup çocuk hasta ele alındı. Klıniğe gelen tüm çocuklar bir anketten geçırilip muayene edildikten sonra, odiyometrik testten geçirildiler. Orta kulak yangısı olan hastalar saptandıktan sonra tedaviye alınan çocuklar altı hatta aradan sonra yeniden çağırılarak aynı ışlemlerden geçirildiler. Hasta grubu oluşturan çocukların %51'inde anababanın sigara içmedıği, %24'ünde anababadan yalnız bırinın, %24'ünde her ıkısının sigara ıçtığı ortaya çıktı. Tedavi sonrası yapılan değerlendirmelerde de sigara içilen ortamdakı çocukların tedavı başarılarının çok duşük olduğu görüldü. Bu ürkütucü sonııcu meydana getıren nedenler nelerolabılırdı'? Bılım adamları bu soluyu yanıtlarken etkmın bırkaç şeklı olduğunu vurguluyorlar. Tuttın dumanının içerdiği tahriş edıcı maddelenn orta kulak ve östaki borusu mukozası üzerıne yaptığı direkt etkı hastalığın oluşmasına yardımcı olmaktadır Bir başka etkı şekli de tahriş edıcı unsurların bağışıklıkta önemli rolü olan adenoıd dokuya etkı ederek hıstamın denilen bır maddenin salgılanmasına yol açması ve bu maddenin orta kulakta yangısal reaksıyon açığa çıkarması ıle gelişen dolaylı etkidir. Yine dumanın çocuk akciğerlerinde meydana getirdiği sık enfeksiyonların neden olduğu orta kulak enfeksiyonları ile anababalarda sigara içimine bağlı artan akciğer enfeksiyonlarının, çocuklardakı enfeksıyon oranını dolayısıyla orta kulak yangılannı arttırdığı görülmektedır. Normalde orta kulağı döşeyen ince ve düz endotelial tabakanın yangısal uyarı sonunda solunum yollarında bulunan ve tutün dumanına karşı çok duyarlı olan epıtele döndüğü bılinen bır durumdu. Normal kulakta bulunmayan, ancak yangı sırasında oluşan mukoza altı mukus salgılayan bezler ve epıteldekı bu dönüşüm östaki borusu çıkışına doğru olması gereken sıher aktıvıteyı bozmaktadır. Bozulan sılıer aktıvıte, orta kulağı havalandıran östaki borusunda zaınanla tıkanmaya yol açmakta ve yangıyı davet etmektedir. Sigara içerek sağlığına zarar veren bıreylerın, ıçmeyenlere verdiklerı zararlar en başîa aıle içınde başlamakta, bunun bedelıni de masum çocuklarımız ödemektedir. Öksüren, aksıran ınsanlardan geçılmeyen topluma smıdi de bir sağırlar ordusu kazandırmamak ıçın bır kez daha, elveda sigara i J Yararlanılan kaynak: The Journal of Laryngology and Otology Nov. 1988 Vol. 102 Ho: 11 pp 992 • Kansere karşı koruyucu vıtaniinlerin A, C, B12, E ve Karotin olduğu açıklandı. Beslenmede vücutta dengeleyıci besınler de kanser oluşumuna karşı bır etken. Dünyanın çeşitli araştırma merkezlerinde, kansere karşı etkin maddeler ve etkileri üzerinde 24 ayrı çalışma sürdürülüyor. • Yorgunluk: Sabahları insanlargenellıkle yataktan zor kalkıyorlar Yapılan araştırmalar bu eğilimin özellikle biiyük kentlerde giderok arttığını gösterıyor. Du nedenle, işe geç kalma endışesıyle sabah kahvaltı yapmadan yola koyulan veya kahvaltıya 10 dakika bile ayıramayan insanların sayısı da her geçon gün artıyor. Sabah keyf'nin ortadan kalkması ilt, insanlar güne kötü başiıycr'ar. na karşı bıre bır" (şırket rek, lamı) olan, Bayer şırketıne para basar gıbı kâr sağlayan aspırın, tarıhınde ılk kez kullanım sınırlaması tehdıdı ıle karşı karşıya En son "kalp sektelerıne" ve "kanın pıhtılaşma bozukluğuna karşı koruyucu" özellıklerı keşfedilen aspırın, bır vırutık enfeksıyona yakalanmış çocuklar ve gençler ıçın bazen ölum tehlikelerı yaratabılıyor Bu nedenle Alman Federal Sağlık Kurumu, aspırının etkın maddesi asetil solısılık asıtın (ASA) gıderek artan kullanımına ılk kez sınırlama getırmeyı düşünüyor. Tehlıkenın adı: ReyeSendromu. Reye adı, Avustralyalı patolog Douglas Reye'den gelıyor Reye, ılginç bır hastalık tablosuyla karşılaştı. Su çıçeği veya grip olmuş bazı çocuklar, ateş duşürücü olarak ASA etkın maddelerı aldıklarında aniden kusmuşlar, bırkaç saat içinde yer, zaman ve durum kavramlannı yıtırmişler, karaciğerleri stop etmiş, çocukların yarısı ölmüş, sağ kalanlarda da önemli beyın arızaları başgöstermiş. Reye, incelemelerı sonucu olayın nedenini keşfetti. Karacığer ve sinir hücrelerindeki, enerjı kazandıran hücre yapısı içın vazgeçilmez oran "mıtekondriler" çalışmalarını tamamen durdurmuşlardı. Tabıı bu olayın tartışmalı ve yanıt bekleyen bır sürü yonü var. Örneğın: Nıçın, ReyeSendromu, aynı zamanda ateşli vırüs enfeksıyonlarında ortaya çıkıyor (ve niçın ASA romatızma ve başağrılarına karşı alındığında ortaya çıkmıyor?) Bu ölümcul komplıkasyonun nıçın on ışaretlerı yok 7 Niçın 100 bınde ıkıye rastgelıyor"? Büyüklerı nıçın etkılemıyor? Amenka'da Yale Universıtesı'nde yapılan genış çaplı bır araştırma da, "Reye Sendromu" ıle ASA arasında ılışkı kurdu. Ancak. ASA etkın maddelerı ılaç üretıcılerı bu tespıtleri henüz "spekülatif" buluyc.lar. Uzmanlar, Almanya'da aspırın kullanımının adeta bır refleks halıni aldığını, ABD'de ıse aspırının her yaşta şeker gıbı yendığını ve ReyeSendromundan yılda bırkaç yuz çocunun olduğunu vurguluyorlar. Ingıltere ve Avustralya'da, akut romatızma ateşlıler dışında, çocuklara aspırın yazılması yasaklandı (Spieget, 5/1989 sayısından özetlendi.) Uzmanların önerisi: Sabah kahvaltısına en az 20 dakika ayırın. Rahat kahvaltı edın. Böylece günün ve iş koşullarının doğurduğu streslere karşı sılahlanmış olacaksınız .. • Çocuklar: Aıle ıçındekı çatışmalar ve okul korkuları, çocuklarda anı ortaya çıkan, kramp benzeri vücut ağrılarına neden olabıliyor Ağrılar özellikle göbek bölgesınde görüluyor ve yüz beyazlaşıyor Ağrılar bırkaç dakıkada geçebileceğı gibi saatlerce de sürebıhyor. Bazı çocuklarda ıse bu tür endışeIOI sabah kusmalarına, dolaşım :>ozukluklarına ve iştahsızlıklara yol açabiliyor A I M babalar çocuklarının bu durumunu anları'.dlı ve çocuklarının gereksinımi olan rjüvem sağlamahdır Ateşli virütik enfeksiyonlarda ReyeSendromu ğrılara, ateşe ve enfeksiyo## A erkeley, Kalıforniya Üniversıtesı'nden gıda uzmanı Ben de Lumen, modern genetık mühendısliğının sahıp olduğu sofistike yöntemlerle bır gün fasulyenin o kötü kokulu "müzığini" susturabileceği kanısında. De Lumen, fasulyenin hazmını "icra eden orkestranın kımyasal şefinın" refinoz sintaz denilen bir enzım olduğunu belırtıyor. Bunun, sadece kısmen sındırılebılır olduğundan, sındırım sısteminde fermente olmaya eğilımli, rafinoz oligosakkarin adıyla bılinen şekerın yapımını başlatan enzım olduğu bılinıyor Sonuçta bağırsakta gerçekleşen fermantasyon yemek sonrasında bıldiğimız ıstenmeyen kokulu gazlara yol açıyor. Gerçekten de bu nahoş durumun sorumlusu rafinoz sintaz ıse, o zaman bu birkaç çeşidı saptanmış maddenın üretımını belirleyen genın elimine edilmesıyle fasulyenin yol açtığı karın şişkınlığını tamamıyla bertaraf etmek mümkün olabilir. De Lumen ve arkadaşlan, proje üzerinde çalışmaya başladı. De Lumen, fasulyelerın mükemmel bir proteın kaynağı olduğunu söylerken, birçok beslenme uzmanı da bilim bu şişkinlik faktörunü elimine etmeyi başardığı takdirde, insanların daha çok fasulye yıyecekleri görüşünde (p.e.) B "Gazsız" fasulye üretimi Kısa bacağı uzatma yöntemi VValter Pyka'nın ameliyatlarından bırıne katıldığınızda > bir ortaçağ ışkence odasına girdiğınızı duşunebilırsinız. Dr. Pyka. Stan ford Unıversıtesı Tıp Merkezı'nde ortopedı cerrahı ve ülkede lızarov sürecini başlatan ılk cerrah. Bu, Sovyetler Bırliğı'nde gelıştırilen kemık büyümesıni uyararak kemıklerı uzatmada kullanılan görünüşte gızli bır teknık Bu teknıkte bacak kemığınden ınce teller geçirılıyor ve gerilerek bacağın çevresındekı metal halkalara bağlanıyor Kemiğın dış ve sert tarafı kesilirken içerıdekı ılık ve kan damarlarına dokunulmaz. Kemik günde dört kere halkalaraaki bilyelerin döndürülmesi suretiyle milimetrenin dörtte biri kadar çekilip uzatılıyor Bu. yenı bir kemik dokusunun büyümesıne ve sonunda kemıklerdeki aralıkların dolrnasını sağlıyor. Pyka, bu tekniğı hem bacak kemıklerının uzatılmasında hem de kemik deformasyonlarının duzeltılmesınde kullanıyor. Avrupa'da lizarov yöntemi cücelerın boyunu uzatmakta kullanıhyor, ama Pyka'nın dedığıne gore, Stanford'da bu yöntem yalnızca kemık yaralarının lyileştirılmesınde kullanılınakta (p.e.) KISA KISA SAĞLIK • C vitamini kronik kurşun zehirlenmelerine karşı koruyucu görev yapıyor. HoffmannLa Roche araşt.rmacılarının bulgularına göre, yoğun kurşuna karşı günde en az 200 mg C vitamini almak gerek. Bu miktar C vitamini, ıkı limonda veya iki tane dolmalık biberde mevcut Alman Sağlık Kurumu ıse günlük C vitamini ıhtıyacını 75 mg olarak belirledi. Çevre kirliliğinden soluduğumuz zehirlere karşı C vıtaminine günlük ihtiyaç var. Kurşun oncelıkle arabaların egzoz gazlarında bulunuyor Kurşun, beyin sinirlerinin, böbreklenn sindırimin ve kanın fonksıyonlarını engnlliyor.