Katalog

BİLGİSAYAR TASARIMI Uçakların bilgisayarla tasarımı Bugün, yeni bir uçak, performansı bilgisayarla sınanmadan meydana getirilmiyor. Bilgisayar, uçağın hem biçimini hem de uçarken çevresinde yarattığı aerodinamik olayların görüntülehmesini sağlıyor. Çevirı: Murat Arın avacılığın lum alanlannda ve ozellıkle uçakların aerodinamik hesaplarının yapılmasında bilgisayar ışbaşındadır Bır bilgisayarla performansı sınanmadan, hıçbır uçağın ornek modelı uretılmemekte dır Bununla bırlıkte boyle bır çalışma uçağın bır 'sayısal modelı' ustunde astronomık sayıda hesap yapılmasını gerektırır ve elde edılen sonuçların mıktarı da yıne çok fazladır Bu durumda ıkı soru akla gelmektedır Bu sayısal model nasıl yerlı yerıne konulabılır? Sonuçlar nasıl akıllıca sunulabılır? Yanıt Göruntuler Bugun uzmanlar bılgısayarların grafık yeteneklerınden daha çok yararlanmaktadırlar Yenı bır uçak modelı, sayısal bır hesaplamayla yaratılmış bır sentez olarak goruntulenmektedır Yenı bır uçak modelının gelıştırılmesı, genelde başlıca nıtelıklerını tanımlayan bır ön projeyle başlar Bu aşamada uçağın bır taslağının yapılmasını sağlayan ılk parametre ler belırlenır Kutle uzunluk kanat yayılımı, kanalların yuzeyı motorların ıtış gucu yuk vb Sonra, bu on pro|e yenı uçağın kullanım amaçlarına uygun gozukuyorsa, uçağın her parçasının kesın olarak tanımlanması ve ozellıkle aerodinamik yapısının belırlenme sı aşaması başlar Bilgisayar çalışması bu belırlenen uçak bıçımı ustunde aerodinamik hesapların yapılmasından oluşmaktadır Boyle bır surecın suresı, bırkaç dakıkayla bırkaç gun arasında değıştığınden çok sayı da bıçımın aerodinamik performansı sınana bılır Bununla bırlıkte, bilgisayarla yapılan çalışmanın da bır sınırı vardır Aerodinamik olayların tumunu hesaba katamamaktadır çunku en karmaşıklarını gosteren denklem ler kısa surede çozumlenememektedır Yenı bır uçak modelının bıçımının değıştırılmesı, bilgisayar yardımıyla yapılmaktadır Bilgisayar, grafık 1 de gorulduğu gıbı, uçağın yalnızca başlıca hatlarını gozuktuğu durum dan etkıleşımlı bıçımde modelını oluşturur Bılgısayarı kullanan kışı uçağın gorunumunu çeşıtlı açılardan alabılır Bilgisayar uça ğın bır sentez goruntusunu de sunar (grafık 1 sol ustte) Bu ışlemlerın gerçekleştırılme hı zı, ön projeden yola çıkılarak eksıksız geo metrık çalışmaların yapılmasını sağlar Gra fık 2'de farklı renklerdekı ust uste uç kanat bıçımı ıkı arka kanat bıçımı ve ıkı ayrı motor yerı gorulmektedır Uçak geometrık olarak tanımlandıktan sonra, aerodinamik hesaplar nasıl yapılacaktır? Bunun ıçın ılk olarak alanın orgulenme sı yapılır Bu uçağın çevresinde ve yuzeyınde bırçok nokta seçmekten oluşur Duğum olarak adlandırılan bu noktalar, bırbırlerıne ılmeklerle bağlanır Boylece, uçağın ustunde uçgenler ya da dortkenarlar, çevreleyen alanda dörtyuzluler ya da altyuzluler elde edılır Uçağın buyukluğu ıle hesaba katılması gereken hava hacmı karşılaştırıldığında bu ışlemın ne kadar karmaşık ve zor olduğu anlaşılabılır Hesapları otomatık olarak yapmak mumkun değıldır Böyle bır kutlede hata ya pılmadığı nasıl anlaşılacaktır? Burada da çozumsentezgoruntudur Orgutlemenın herun suruna onceden belırlenmış, bır kalıte olçutunu temsıl eden bır renk verılerek kahtesı çabucak anlaşılabılır Aerodinamik hesaplaşma, hava akışının değışken nıtehklerıyle elde edılen değerlerı belırlemek ıçın, her orgutleme gozesınde akışkanların mekanığı denklemlerını çozmekten oluşmaktadır Bılgısayarın görevı her gozenın basıtleştırılmış akışının nıtelıklerının komşu gozelerdekı nıtelıklere uygun olmalarını sağlamaktır Ust üste uç kanat blçiml, ikı arka kanat biçımi ve Ikı ayrı motor yerı ökranda farklı renklerle gösterilır 18 Elde edılen sonuçlar, her düğum ve her or H Bilgisayar, uçağın yalnızca hatlannın gözuktuğü durumdan yola çıkarak moöellnı oluşturur