Katalog

B İ L İ M D Ü N Y A S I N D A N K I S A K I S A Elektrik akımı destekli halterciler halterci Derrick Crass uzerınde yaptığı de nemelerden tam dört ay sonra çözebılmış Uygulamanın ıkıncı haftasında Crass'ın kaldırabıleceğı ağırlık 115 kılodan 135 kıloya, dorduncu ayın sonlanna doğru ıse 207 kiloya (ırlamış Crass, geçen Seul Olımpıyatları'nda gösterdığı ustun başarı sonucunda dopıng yapmakla suçlanmış ancak bu ıddıa kanıtlanamamıştı Aslında Ahthony Delitto nunkı yenı bır buluş sayılmaz çunku zayıf elektrik akımlan tıpta zaten uzun sureden berı kullanılmaktaydı Bugun pıyasada kemık tedavısınde zayıt elektrik akımlan veren aletler bıle kullanılıyor Delitto ıse hastalara ongörulen akım şıddetının çok ustune çıkmış Zayıf şıddette bır akım, hastada ığnelenme hıssı yaratır Şıddet arttırıldıkça bu ığnelenme yanmaya donuşerek dayanılmaz bır hal alır Pıyasadakı aletler 1012 mılıamper uretebılırken, Delıtto'nun yarattığı Versa Stım 380,200 mılıamper uretebılıyor Kasılmalar da akım şıddetıyle koşut olarak artıyor A Delitto kendınden oyle emın kı bu yontemın pek yakında antrenman ve jımnastık salonlarında kullanılmaya başlanacağını soyluyor Gerıye sadece kımyasal uyarıcılardan daha zararsız olduğu kanıtlanan bu akım yontemının yan etkılerını araştırmak kalıyor Bılındığı gıbı, doktor kontrolu altında yapılması gereken anaerobık sporların hıçbırı solunum yollarıyla doğrudan ılgılı değıldır Halter de anaerobık turdendır ve sporcuda hucresel ıç yanma meydana getırır Bu elektrik yontemının koşu, yuzme, cırıt atma gıbı aerobık sporlar ıçın ne kadar geçerlı olduğunu ıse zaman gosterecek (b.a.) Duyarlı robot parmaklar yapıldı R Basınçlı şu ile kesme yöntemi B K ımyasal uyancıların modası geçtı Artık sporcular, performanslarını elektrık akımlarıyla arttırıyorlar llkın SSCB'de, ardından da butun Doğu Bloku ulkelerınde denenmış ve kanıtlanabılmesı hıçbır şekılde mumkun olmayan yenı bır dopıng yöntemı VVashıngton Unıversıtesı Tıp Fakultesı'nden Dr. Anthony Delitto bu sırrı Amerıkalı ıçme ve kesmede yuksek basınçlı su kullanma duşuncesı ılk kez 1950'lerde ABD'de ortaya atıldı Laboratuvarların kesın sonuçlar veren sıstemler yaratabılmelerı ıçın ıse 20 yıl beklemek gerektı Basınçlı su teknığı ılk defa uçak yapımında denendı ve başarılı oldu Bu teknığın ılkesı basıncı 20005000 bar arasında değışen ve hızı sesın ıkı katına varan suyu, bır pompa yardımıyla keseceğı ob|enın uzerıne kadar ıletmektır Bugun bu sıstem ABD, Ingıltere, Batı Almanya, Iskandınav ulkelerı ve Fransa'da kullanılmaktadır Uretımde 1 sırayı ABD almaktadır Bu teknıkte, soğukta çalıştırılan aletler, lazer teknığınde sıcaktan etkılenen aletler gıbı deformasyona uğramıyorlar ve çok uzun seneler yuzeylerınde en ufak bır aşınma gorulmuyor Bıçmede saf su kullanılabıldığı gıbı, polımer katkılı veya ıçınde erıtıcı maddeler bulunduran su da kullanılabılıyor Uygulama alanı butun endustnlerı kaplayacak kadar genış Basınçlı su ıle plastık maddelerden, seramıkten, odundan tutun da betona. cama kadar her şeyı bıçmek mumkun olabılıyor Harcamalar azalıyor, taşıma sorunu olmuyor, toz toprak ve artık derdı çıkmıyor (b.a.) obotlann mukemmelleştırılmesı cabasında belkı de en karmaşık yan, otomatların gıderek daha kullanışlı ve çok yonlu bır algı duzenıyle donatılmasıdır Irvıne'dekı Kalıfornıya Unıversıtesı'nden makıne muhendısı Mlchael McCarty'nın goruşune göre bu sorunun ustesınden gelmenın bır yolu da robotlann dokunma duyusunu gelıştırerek onların kendı ışleylerını de tıpkı kör ınsanların çevrelerındekı dunyayla başa çıktıkları bıçımde yerıne getırmelerını sağlamak McCarty ve araştfmacı Scott Leaver, bu yaklaşımın sonuçlarını sergılemek amacıyla, çalışan bır "el" oluşturmak uzere, ayrı ayrı veya ıkı ya da daha fazlasının kombınasyonlu olarak kullanılabıldığı, bılgısayar denetımlı bır dızı robot parmak yaptılar Her bırı yalnızca 340 gram ağırlığındakı bu parmaklar, bir nesneye dokunduklarında bunu saptama yeteneğınde Parmaklar bununla da kalmayıp, dokundukları cismin ağırlığını ve sertliğını olçuyor McCarty, bu parmaklann, yeterınce gelıştırılıp tamamlandığmda, sanayıde kullanılan robotlann, daha az uyum yeteneğındekı "el'lerının yerını alacağını, uzayda ve sualtı ortamlarındakı onarımlarda kullanılacaklarını duşunuyor Bılım adamı, ayrıca, çolak insanlar tarafından kullanılabılecek bıçımde de duzenlenebıleceğını soyledığı bu parmakları, kendı deyımıyle, "ınsan hareketlerını guçlendıren bır robot mekanızmasının" oncullerı olarak tasarlıyor Acaba bu gelışme, bıyonık kol ve bacakların, hatta bır zamanların televızyon dızısınden hatırlayacaksınız bır "Altı Mllyon Dolarlık AdanV'ın habercısı olarak kabul edılebılır m ı ' "Belkı de" cevabını verıyor McCarty ve "ınsanın zırhlı bır elbıse gıbı uzerıne gıyebıleceğı, yuruyen bır makıne, dıyelım kı robot bır asker elbısesı ya da ıçındekı ınsanın hareketlerını taklıt eden, ama onun kaldırabıleceğının ıkı mıslı bır ağırlığı kaldırabılecek bır dalgıç elbısesını" hayalınde canlandırabıldığını soyluyor (k.ö.) 300 metrelik anıt ağaçlar dertli Yenidepremölçer K alıfomıya'dakı Muır Ormanlan'ndakı anıtsal servı ağaçları heryıl sayıları 1 6 mılyona varan bır zıyaretçı topluluğunun akınına uğramakta Bunlardan bazıları, ağaçlara ve dığer kırılgan bıtkılere, sırf dev anıtagaçlara dokunabılmek tutkusu yuzunden zarar verıyor Park yönetıcısı Glenn Fuller şıkâyetçı 'Insanlar, bu anıt ormanda olmanın önemını tumuyle farkındalar, ancak ıstemeyerek ellerını ağaçlara surtup, ağaç kabuğunu aşındırıyor ve ağaçların köklerını ezıyor Bu arada bır de ağaçların altında buyuyen eğreltılen ve dığer bıtkılerı de ezıyor, toprağın sıkışmasına yol açıyor ve böylelıkle bıtkı ve ağaçların, suyu, hayatı besın maddelerını almasını zorlaştırıyorlar " Yukseklıklen 300 metreyı aşabılen bu ağaçları fotoğrafla göruntulemek ve onlara dokunmak tutkusuyla turıstler, hıçbır uyarıya aldırmaksızın dız boyundakı parmaklıkları aşıyorlar Park yönetımı yenı önlem arayışları ıçınde (p.e.) D G ebe bır kadının alkol alması, bebekte, başta zekâ gerılığı olmak uzere onemlı rahatsızlıklara yol açabılmektedır Buna karşın, alkolun eylemıne neden olan mekanızmalar lyı bılınmemektedır Bır Amerıkan araştırmacı grubu, plasentanın, alkolu asetahdehıne (genelde karacığerde oluşan bır toksık turev) dönuşturerek etkın bır rol oynadığını saptadı Asetahdehın, en azından bır olçude, alkolun fetus ustundekı zararlı etkılerınden sorumlu olmaktadır (m.a.) Gebelik ve alkol kullanımı epremlenn şıddetını ölçen o unlu aygıtın artık modası geçtı Bırçok deprem uzmanına göre Rıchter sayacı bır depremın şıddetının tam olarak ölçulmesınde oldukça sınırlı Kalıfornıya Enstıtusu'nden sısmolog Hlroo Kanamori bır depremde Rıchter sayacının ancak merkezdekı şıddetı olçebıldığını soyluyor ölçumun yapıldığı yerden uzaklığı 500 km'den daha fazla olan depremlerde sayacın etkısız kaldığını da eklıyor Ayrıca Rıchter sayacının çok zayıf ve çok şıddetlı depremlerde kullanılması da mumkun değıl Kanamori onun yerıne Mw dıye bılınen yenı bır sayaç sunmakta Rıchter sayacının ancak 0 102 sanıye surelı dalgaları ölçebılmesıne karşılık, bu aygıt, 200300 sanıyeye kadar olan uzun surelı deprem dalgalarını olçebıldığı ıçın, verılı bır depremdekı toplam enerjının çok daha kesın bır tablosunu çıkartıyor Kanamori, bu yenı aygıtın "sısmık olgular hakkında hızlı bır bıçımde guvenılır verıler" elde edılmesını sağladığını belırtıyor Mw sayacı, Rıchter sayacıyla aynı sayısal derecelendırme sıstemını kullandığından, basın ve halk ıçın herhangı bır değışıklığın soz konusu olmadığını hatırlatan Kanamori, Mw sayacının çok yakında resmı olarak Rıchter sayacının yerını alacağından emın gözukuyor (p.e.)