Katalog

SORUN Y A N I T L A Y A L I M D Ü Ş Ü N BUL Kız ve erkeklerde ergenlik belirtileri nasıldır? Istanbul Kadıköy'den Caner Doğan ve Ankara'dan Kasım Açıkel, ergenlik çağı konusunda çeşıtlı sorular yöneltıyor ve konu hakkında bılgı ıstıyor Istanbul Tıp Fakultesı Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabılım Daiı'ndan Prof. Dr. H. Nurçin Saka, ergenlik konusunu anlattı "Ergenlik, çocukluktan erışkınlığe geçış dönemıdır Gonadların (erkekte testıs, dışıde overlerın) gelışmesı, cınse özgu karakterlerın belırmesı, buyumede hızlanma, vucut oranları ve yapısında değışıklık, bu dönemın ozellıklerıdır Bu dönem sonunda kız ve erkek farklılığı belırgınleşır ve bırey uretken duruma geçer Ergenlığın başlangıç yaşı kızlarda ortalama 10, erkeklerde 12'dır Bıyolojık değışıklığın tamamlanması yaklaşık 35 yıl surer Bu donemın sonunda (kızlarda ortalama 16, erkeklerde 18 yaş) buyume ve olgunlaşma buyuk ölçude tamamlanır Genetık etkılerın yanı sıra beslenme, sosyoekonomık durum, dığer fızık ve ruhsal faktorler ergenlik başlangıç yaşı ve suresınde etkılı olmaktadır Bunlardan besfenme durumu ergenlik belırtılerının ortaya çıkış zamanını buyuk ölçude etkıler Protein ve kalorl eksikliği halınde hem buyume hem de gelişme geclkir. Bırçok atlet ve dansçıda gorulduğu gıbı kısıtlı dıyet ve ergenlik dönemınden once başlayan ağır fızıksel egzersız, ergenlığı gecıktırebılır Ergenlığe enşme yaşı ve ergenlik suresı çocuktan çocuğa buyuk farklılıklar gösterır Kızlarda ılk belırtılerın ortaya çıkışı 8 yaş kadar erken, 13 yaş kadar geç, erkekte 9 yaş kadar erken, 14 yaş kadar geç olabılir Kızlarda ergenlik... Kızlarda genellıkle ergenlığın ılk belırtısı memelerde buyumedır Bazen meme gelışımı tek taraflı olarak başlayabılır Bırçok aılede endışe uyandıran bu durum normaldır Bır sure sonra dığer memede de gelışme başlayacaktır Meme gelışımını hemen aynı yıl ıçınde cınsel bolgede kıllanma ızler Koltuk altı kıllanması erkeklerde olduğu gıbı cınsel kıllanmadan 2 yıl kadar sonra ortaya çıkar Ilk âdet kanaması, meme gehşımının başlamasından 22 5 yıl kadar sonra ortaya çıkar Ergenlıktekı buyume hızlanması erkeklerden farklı olarak meme gelışmesıyle bırlıkte erken dönemde ortaya çıkar (Kızlarda ergenlığın daha önce ortaya çıkışı ve onların daha önce hızlı buyume dönemıne gırmelerı, 1112 yaşlarında kızların erkeklerden daha uzun boylu olmasının nedenıdır) Ilk âdet, daıma boy buyumesı doruk noktasını geçttkten sonra olur Ilk âdetten sonra ortalamaboy uzaması 6 cm kadardır Genetık özellıkler, ergenlığın başlangıç yaşı kadar sonrasını da etkıleyebılır Orneğın, bırçok çocukta cınsel bolgede kıllanma, meme gelışımınden önce ortaya çıkabılır Nadıren koltuk altı kıllanması ılk ergenlik belırtısı olabılır ya da meme gelışımı oldukça ılerledığı halde kıllanma daha geç ortaya çıkabılır Yıne meme gelışımı ıle ılk âdetın ortaya çıkışı arasındakı zamanda oldukça değışken olabılır Armağanlı bulmaca Maçın sonuçları Dort futbol takımı. aralarında bırer maç yapacaklar Bazı maçlar oynandıktan sonra, takımların oynadıklan maçlarda gahbıyetlerını, yenılgılerını, beraberlıklerını, vb gosteren şu tablo ortaya çıktı (Galıbıyetlere ıkı puan, beraberlıklere bır puan verılmektedır) Oynanan maçların sonuçlarını bulabılır mısınız? O Oyu n G Galıbıyet B Beraberlık Y Yenılgı AG Attığı gol YG Yedığı gol P Puan 0 G A 2 B C 2 0 B Y 1 AG 5 3 YG 5 P 1 0 2 0 S 12 1 Bılmeceyı doğru olarak yanıtlayan 20 okurumuza "Ah Bayım, Ah!" kıtabını armağan edıyoruz Behiç Ak" Çözümler ve kazananlar Dokuz haneii sayı kaçtır? Profesörun yazdığı dokuz hanelı sayı 142857143'tür Erkekte ergenlik belirtileri Ergenlığın erkeklerde ılk gozlenen belırtısı, testıs ve skrotumdakı değışıklıklerdır Ergenlik öncesı testıs hacmı 3 ml'den kuçuktur Ergenlıkle bırlıkte testısler buyur, skrotum derısı purtuklenır Bazı çocuklarda testıslerde hassasıyet ve koltuk altında terleme de ergenlığın başlangıç belirtileri olabıhr Testıs hacmı gıttıkçe buyuyerek erışkınde 1230 ml'ye ulaşır Testıs buyumesınden 6 ay kadar sonra cınsel bölgede kıllanma olur, yaklaşık 812 ay sonra penıs uzunluğu ve çapı buyumeye başlar Koltuk altı ve yuzde kıllanma oldukça değışkendır ve heredıter faktöre bağlıdır Genellıkle koltuk altı kıllanması cınsel bölgedekı kıllanmadan 2 yıl sonra başlar Erkeklerde hızlı buyume takrıben penıs buyumesıyle bırlıkte başlar ve ergenlığın geç dönemınde en hızlı noktasına ulaşır Ilk ejakulasyon takrıben 13 yaşlarında, ergenlığın ortalarına doğru görulur Ses değışıklığı ıse genellıkle boy artışının hızlı olduğu döneme rastlar Bu dönemde sağlıklı erkek çocuklarının bırçoğunda memelerde tek veya çıft taraflı buyume görulebilırse de bu durum çoğu kez 12 yıl ıçınde gerıler "Konuşmalar" kitabını kazanan okurlarımız. Celal Saraçoğlu Isparta, Hakan Yakın Samsun Aykut Çoban Zonguldak Özlem KeçeliAnkara, Ozge Saraydın Ankara Cuneyt Narin Bursa Ruhı Gunduz Kayserı Kemal Kasapoğlu Eskışehır, Sadık llgın Bursa O Levent Şarkay Izmır Abdullah AtamkoçyığitAnkara Ismaıl Akın Istanbul Muzaffer ŞerbetçıTrabzon Şınası Yuksel Izmır, Esen Tarım Istanbul Saıt Kırbıyık istanbul Volkan Çllingiroğlu Saruhanlı Erdem Oflı Sakarya, İbrahim GurerNığde Rasim BaşEskışehır Hisleri ne? Dıyelım kı saf. O zaman ıkıncı şık gereğı âşık. Dıyelım kı saf değıl de âşık. O zaman bırıncı şıktan durum belırlenmış oluyor Her halukârda âşık olması saf olmasına da engel değıl! Bu cok basıt mantık oyunu ceketının altına gızledığı Smullyann Bılmece Kıtapları'ndan yuruten yeşıl kazaklının dığer sorusuna gelınce Freud demış kı "Aşk geçici bir psikozdur..." Psıkoz olmasa, gıdıp duygularını bılmececılerden öğrenmeye çalışmazdı zaten' Daha bıtmedı Haftaya terapıstınden randevu almış, onunla da konuşacak*