Katalog

B İ L İ M İ N Ö N C Ü L E R İ Bİ Lİ M Y A Y I N Düşük ısı cerrahisi Bugün medıkal teknıkler, normal olarak insan hayatı için tehlikeli olan bir koşuldan, aşırı soğuk'tan .yararlanmaktalar. "Cyrotıp" ve "cyrocerrahi", pek çok hastalığın tedavisinde gitgide daha çok önem kazanmakta. Cerrahlar, bazı kalp ameliyatlarından önce bedeni "süper soğutma"nın avantajlarını keşfettıler. Soğuğun, biyolojik süreçleri yavaşlatma olgusu, çok eskiden beri, dahatıpta bundan yararlanmak düşünülmezden önce biliniyordu. Soğuk cerrahinin özellikle ilginç uygulanımlarından birı de, nakledılen organların reddedilmesinı engellemeye yardım. /£ t 100 Soruda Evrim Kuramı ve Bağnazlık Murat Arın Prof. Dr. Cemal Yıldınm / Gerçek Yayınevi / 148 s. I 5.000 71. "Bağnaz çevrelere göre, evrim kuramının Tanrı tanımazların ortaya sürdüğü salt bir hipotez ya da düpedüz havada kalan bir sav olmaktan ileri bir aniamı yoktur. Gerçek, kutsal kitaplarda, hadis ve vahiylerde bildirilmiştir: Evrende her şey gibi canlılar da Tanrı'nın eseridir... özellikle ABD'de yoğun etkinlik gösteren yaratılışçılık diye bilinen bu akım ülkemize de sıçramıştır. Cemal Yıldırım, Evrim Kuramı ve Bağnazlık adlı kitabının önsözünde, evrim kuramı üstüne tartışmaları bu cümlelerle özetliyor ve amacının "evrim düşüncesine, dolayısıyla, bilime yöneltilen saldırının iç yüzünü ortaya çıkarmak, evrim kuramının bilimsef niteliğini belirtmek" olduğunu söylüyor. Kitap, üç ana başlık altında loplanabilir: Evrim kuramı, din ile bilim çatışması, din ile ideoloji bağdaşmazlığı. Yazar, evrim kuramını ve bunu saran tartışmaları yalın bir anlatımla okuyucuya aktarırken, kurama gölge düşürmeye çalışanların itirazlarını da ele alıyor. Kuramın en çok teolojinin saldırılarını göğüslemiş olması nedeniyle, din bilim çatışması kitapta önemli bir yer kazanıyor. Yıldırım, "Din ideolojik yanıyla totaliterdir; düşünce, araştırma ve tartışma özgürlüğüne dayanan, duraksama ve kuşku içeren bilime hoşgörüyle bakmaz. Bilimsel anlayışın yaygınlık kazanması, teolojik otoritenin giderek yok olması demektir... Teoloji ile bilim arasında gözden kaçmayan başlıca fark teolojinin dogmalara bağlılığında, bilimin eleştiri ve kuşkuya yer vermesinde kendini gösterir" sözleriyle bu çatışmanın temelindeki olguları belirtiyor. Yazar, evrim kuramına karşı ortaya atılan yaratılışçılıgı ve bu akımın savlarının bilimsel gerçeklerden uzak oluşunu açık bir biçimde ortaya koyuyor. Cemal Yıldırım, evrim kuramını kuşatan bağnazlık kapsamında, ideolojinin bilimle uyuşmazlığına da kitabında yer veriyor. Önceden konmuş bir görüş ya da öğretiyi benimsetme, yayma ve egemen kılma etkinliği olan ideoloji ile kuşkuya, tartışmaya, çoğulculuğa açık bilimin bağdaşamadığını belirtiyor. örneğin, Marksizmin tota/iter bır ideo/ojı olarak "bilimin olaylara dönük nesnel yaklaşımına kapalı" kalması, NeoMendelizme karşı Michurinizm akımının doğmasına yol açmıştır. "NeoMendelizm, çevre koşullarının etkisine kapalı, bireyler arasında doğuştan farkları besleyen kararlı bir kalıtım yapısını öngörmekle Marksist ideolojiye beklenen desteği sağlamaktan uzak kalmıştır." Prof. Dr. Cemal Yıldırım'ın bu kitabmda, bazen evrim kuramının anlatılmasından çok, savunması, dolayısıyla bilimin savunması ön plana çıkıyor. Ülkemizde kurama saldırıların yogunlaştığı, yaratılışçılık savlarının okul programlarına sızdığı göz önüne alındığında bu çaba doğal karşılanmalı. Ote yandan, kitabın evrim kuramını akıcı bir dille, kitlelerce anlaşılabilecek biçimde anlattığını da belirtmek gerek.D Bu da kalp ameliyatlarını kolaylaştırır, çünkü böylece beyne giden kan, bır müddet için tehlikesizce durdurulabilır. Sonucta hekimler, "hipotermia yanı yapay kış uykusu tekniğini geliştirdıler... bunun ıçın buz parçalarından yararlandılar. Yapay soğutma, örneğın beyin hucrelerınin oksi|en gereksinimıni azaltır. Düşük ısı cerrahisi, özellikle her tür organ nakli alanında büyük önem taşıyor. Bazı organların, kornea'lar da dahıl olmak üzere, süper sogutulması sayesınde bunların hasta taraiından kabulühızlanmaktadır Bütün bedeni buz ile soğutma tekniğı, kanın dolaşıma yenıden sokulmadan önce dışsal olarak sogutulması tekniğine yerini bırakmış bulunuyor. Inglliz araştırmacılar, bu yolla ınsan bedeninin ısısını 37 dereceden 15 dereceye indırmeyi başarmışlardır.. buzla soğutmada ise bu, ancak 30"'dir. Nakledılen derı ve adaleler, hucrelerin ölmemesi için, alıcının kan dolaşımı ile hızla bağ kurmak zorundadırlar. ve aynı zamanda graft ın dıbindeki kılcal damarları aktive ederek bunların graft'ın içıne daha büyük bır hızla nüfus etmelerinı sağlar. "~S F. ÂlmanyeTnın Stuttgart/ kentınde cerrahlar, yüz plastik cerrahisinde ilginç bir süpersoğutma tekniği kullanmaktadırlar. Düşük ısı cerrahısinin gittikçe büyüyen bir kullanım alanı da, ABD'de SloanKettering Merkezi'nde kanser araştırmalarında öncü olarak ortaa konmuştur. Sıvı hava ya da sıvı azot, bır sonda da dolaşıma sokulur ve bu suretle sondanın ucu sıfırın altında, 93°'ye kadar soğur. melıyattan sonra gr durulması, gratt ıçındekı metabolik faalıyetı yavaşlatır ve cv sahıbine uyum sağlayabılmesi için ona daha fazla zaman tanır... Böyle bır sonda, habıs dokulan bırkaç sanıye ıçınde tahrıp eder; kan damarlarını ketleyerek kanamayı azaltır... habıs nucreıerın dolaşımına karışmalarına engel olur... sonuçta hastanın hayatta kalma şansı yükselir... 14