Katalog

ITETT Avrupalılar, çeşitli uygarlıklar ve ırklarla ilk kez bu geziler sayesinde ilişki kurmuştu. vrupalıların, yeni hammadde kaynaklarıyla altın ve gümüş gibi değerli madenler bulmak, yeni ticaret yolları açmak amacıyla gerçekleştirdiklerı denız yolculukları, 15. yüzyılın ortalarından 17. yüzyılın ortalarına kadar "Büyük Coğrafi Keşifler" döneminin yaşanmasına neden olmuştu. Italyan, Portekizli, İspanyol, Hollandalı, Ingiliz ve daha birçok ülkeden gemicinin, kaptan, tayfa, kılavuz ya da gözlemci olarak katıtdığı tarihi yolculuklarla varlığı o güne kadar Avrupalılarca bilinmeyen anakaralar, takımadalar, adalar keşfedilmiş; okyanuslar aşılmış; yeni deniz yolları bulunmuş; Avrupa'dakılerle benzerliği bulunmayan çeşıtlı uygarlıklar ve ırklarla ilk kez temas sağlanmıştı. Büyük Coğraf i Keşifler Dönemi A göz önüne alarak güney yarımkürede varlığını ileri sürdükleri Terra Australls de henüz keşfedilememişti. 18. yüzyıldan başlayarak yapılan ve 20. yüzyıla kadar süren keşif gezıleriııde ağırlık daha çok dünya haritasını tamamlamak olduğu kadar, keşfedilen yerlerin özelliklerinin de bilimsel açıdan incelenmesine yönelikti. Bu dönemin ilk gezilerini gerçekleştiren Kaptan Cook'un yolculukları, gerek kapsamı gerek bilimsel yönüyle keşifler tarihinde önemli bir yere sahiptir. Jame8 Cook'un keşif gezileri Yetenekli bir denizci olan James Cook'un (17281779) ingiliz Donanması adına üstlendiği iki uzun yolculuk, bilimsel çalışmalara da yönalik olması bakımından önemlidir. Cook, 17681771 yılları arasında gerçekleştirdiği ilk yolculuğunda, Tahiti'den Avustralya'ya kadar geniş bir alana coğrafi keşifler yapmakla kalmamış, ülkesinin ünlü bilim derneği Royal Society'nin düzenlediği; Venüs'ün Güneş önünden geçişinin Tahiti'den gözlenmesıni amaçlayan astronomi çalışmasını da gerçekleştirmişti. Cook, bu yolculuğunu/gençlığinde Kuzey Denizi'nde kömür taşırken kaptanlığını yaptığı yaklaşık 30 metre uzunluğunda bir gemiyle gerçekleştirmişti. Gezinin önemli bir yanı doğabilim araştırmalarına da olanak tanımasıydı. Önderliğini, ülkesine zengin bir bitki koleksiyonuyla dönecek olan genç botanikçi Joseph Bank'ın yaptığı bilimsel çalışmalara, ayrıca bir isveçli botanikç^ astronomi bilgınleri ve ressamlar da katılmıştı. Cook, 1772'de, bu kez güney yarımkürede bulunduğu varsayılan Terra Australls adlı anakaranın keşfiyle görevlendirilmişti. 1775'e kadar süren bu yolculuğunda bu anakarayı bulamamasına karşın, önemli keşifler yapmış, bu arada gemide görevli George Forster adlı bir gözlemci de yolculukta karşılaşılan ilginç olgular üzerine notlar derlemiştı. Cook'un kendisi de bu yolculuklarında bilimsel çalışmalara katılmış, astronomi çalışmalarının yanı sıra özellikle iskorbüt hastalığı konusunda pratik çalışmaler yapmıştı. Cook, beslenme ve C vitaminı eksikliğinden kaynaklandığı anlaşılan,uzun yolculuğa çıkan gemicilerin korkulu rüyası iskorbüt hastalığını, portakal suyu özü, tereotu ve lahanaya ağırlık veren bir beslenmeyle önlemeyi başarmıştı. Cook'un bu yolculuklarından sonra, Ingiliz Donanması'nın yaptığı keşif gezilerine bilim adamlarının da katılması geleneği yerleşmiş, başta Charies Darwln olmak üzere birçok doğabilimci, hekim ve astronomi bilgini ve daha birçok alanda çalışmalar yapan bilim adamları bu gezilerle bilime önemli katkıda bulunmuşlardır. D 1773 yılında Forster Tahltlll kadınlan özgür ve mutlu olarak nltelondirlyordu. Bu masum ırkın kounması Için Avrupalılarla olan ilişkilerin koparılmasını tekllf eden Forster'in ne kadar haklı olduğunu arih ortaya koydu. Bu adalarda fuhuş ve zuhrevi hastalıklar yaygınlaştı Misyonerler serbesl aşkı >6 şehvet dolu dansları suçlayıp, yasakladılar (yukarda), fakat ekonomi turızme son derece bağımlı Bugün dansözler zevkten çok dolartar Içln dansediyorlar. 1490'lara gelindiğinde Portekizli gemiciler, Afrika kıyılarının büyük bir bölümünü gezmiş; 1492'de Kolombus'un Amerika'yı keşfetmesiyle başlayan yeni dönemde, başta Kolombus, Vespucci, Ojeda, Verrazano ve daha birçok gemici, gerek Kuzey gçrek Güney Amerika'yı, Avrupalılar'a tanıtmış; Vasco da Gama, Arap kılavuzlarının da desteğiyle 149799 yılları arasında yaptığı yolculukla Avrupa'dan Güney Afrika yoluyla Hindistan'a ulaşılabileceğinı göstermişti. Macellan'ın 15191522 arası dünyayı çepeçevre dolaşması da bu keşifler arasında önemlı bir yere sahiptir. Bundan sonra Asya ve Pasifik Okyanusu'na da yönelen Avrupalılar, Sibirya'dan Asya'nın doğu kıyılarına kadar geniş bir alanı incelemişler, bu arada Asya ve Amerika'nın arasında bir kara bağlantısı olmadığını da bulmuşlardı. 17. yüzyılda yoğun bir biçimde süren bu keşif gezileri sonucu, Pasifik Okyanusu'nda birçok takımada ve ada haritalara geçmiş, 1606'da İspanyollar Yeni Gine'yi, bu tarihten 1640'lara kadar da Hollandalılar, Avustralya kıyılarının büyük bir bölümü ile Yeni Zelanda'yı keşfetmişierdi. Iki yüz yılı aşkın bir süre içinde gerçekleştirilen bu keşifler, dünya haritasını değiştirmekle kalmamış, yeni ticaret yollarının açılmasını, yeni bitki ve hayvan türleriyle maden kaynaklarının bulunmasını ve dünya ticaretinin gelişmesini de sağlamıştı. Avrupa ülkelerini zenginleştiren bu geziler, keşfedılen bölgelerin birçoğunda sömürgeleşmeyi de birlikte getirmiş, kendi uygarlıklarını yaratmış insanlar, birdenbire Avrupalılar tarafından "keşfedilme" sonucu, yepyeni ve çoğu zaman olumsuz bir döneme girmişlerdi. Gözyaşlan ve gülümsemeler: ModgrnPollnez. ya bunlardan oluşuyor Yarlı halk Tahıtl'nın banllyösu Paoeete de çöpler arasında servat erıyor Bir otelin havuzunda Ise bir lamure dansözu dlnleniyor Yabancılar, dalgalardan ve kırlılıktan uzak adanın tadını adalılardan daha lyl çı karıyorlar Bilimsel geziler dönemi Büyük Keşifler Dönemi ile dünya haritasının tamamlandığı söylenemez. Anakaraların kıyıları incelenmiş, ancak iç bölgelerte ilgili yeterince bilgi saglanamamtst!. Bu arada duşünürierin, dünyadaki deniz ve anakara dengesini de