Katalog

4 MAYIS 2014 PAZAR CUMHURİYET SAYFA DIŞ HABERLER dishab@cumhuriyet.com.tr huzursuzluk yaratmak için 3040 milyar dolar harcadıklarını iddia etti. İranlı komutan, Katar’ın Suriye’deki olayları desteklemek için “tek seferinde” Türkiye’ye 5 milyar dolar para verdiğini iddia etti. ABD, Türkiye, Suudi Arabistan, Katar ve Avrupa ülkelerinin Beşşar Esad’ı devirme konusundaki stratejilerinin yenilgiye uğradığını savunan Safevi, İran’ın Suriye konusunda büyük bir zafer elde ettiğini kaydetti. Suriye olaylarının uluslararası, bölgesel ve Suriye içi olmak üzere üç boyutunun olduğunu söyleyen Safevi, krizin bölgesel boyutu konusunda Suudi Arabistan, Katar, Türkiye ve Ürdün’ün İran’la rekabet ettiklerini söyledi. Safevi, İranIrak savaşı döneminde İran’ı destekleyen tek Arap ülkesinin Suriye olduğunu ifade ederek Suriye’nin o dönemdeki desteklerini unutmadıklarını söyledi. 13 Suriye için Türkiye’ye milyarlarca dolar verdi’ (AP) ‘Katar Hamaney’in askeri danışmanına göre bir seferde 5 milyar dolar geldi Dış Haberler Servisi İran ideri Seyid Ayetullah Ali Hamaney’in askeri danışmanı Tümgeneral Yahya Rahim Safevi, Katar yönetiminin Suriye konusunda Türkiye’ye 5 milyar dolar para yardımında bulunduğunu ileri sürdü. DHA’nın haberine göre, İsfahan kentinde Devrim Muhafızları üst düzey komutanlarının hazır bulunduğu bir törende konuşan Tümgeneral Safevi, Suudi Arabistan ve Katar hükümetlerinin Suriye’de Freedom House ve Figen’in Sorusu… Anadolu Üniversitesi Basın Yayın Bölümü 3. sınıf öğrencisi Figen Bulut’tan, “Bölümümüzün en önemli dersi ‘gazete uygulamaları’ kapsamında sizinle röportaj yapmak istiyorum” diyen bir ileti aldım. Günümüz gerçekleri altında bir hayli düşündürücü hale gelen Figen’in sorularından sonuncusu şöyleydi: “Bir gazeteci olarak gazeteci olmaya aday öğrencilere neler önerirsiniz?” Bu sıradan gibi görünen sorunun, yüreğimi acıttığını fark ettim. On yıl önce, hatta beş yıl önce, bu soruya vereceğim yanıt farklı olurdu. Bugün sadece şunu söyleyebildim: “Çok emin değillerse, bu meslek dalını seçmemelerini ya da seçerken iki kez düşünmelerini önerirdim.Gazetecilik çok büyük bir ‘misyon’ anlayışıyla yapılacak bir meslek. Hep böyle oldu. Ama Türkiye gibi, dünyada en yüksek sayıda gazetecinin hapiste bulunduğu bir ülkede, şimdi artık bu her zamankinden daha somut bir gerçek. Türkiye, gazeteciliğin hakkıyla yapmanın giderek daha zor olduğu ve gerçek gazetecilik alanının alabildiğine daraldığı, sıkıştığı bir ülke haline geldi. ‘Gazeteci adayları’na bu nedenle hiç pembe bir portre çizemiyorum ne yazık ki. Bu mesleğe o nedenle ancak her fedakârlığı göze alacak kadar kendinizden eminseniz ve gönül verdiyseniz katılın diyorum.” Bu cevabı verirken, gazetecilik heyecanını yaşayan bir gence söylenebilecek en sevimsiz şeyleri söylediğimin, “yol yakınken bu işe cızz! bulaşmayın” dediğimin farkındaydım. Son kertede bu yanıt benim de şahsen 30 küsur yılımı verdiğim mesleğimin tükendiğini kabul etmemle heyhat! eşanlama geliyordu. Yüreğimi burkan şey bunu idrak etmek olmuştu. Freedom House’un Türkiye’yi işte “kısmen özgür ülkeler”den “özgür olmayan ülke” kategorisine indirgeyen raporu tam bunun üstüne geldi. Basın özgürlüğünün olmadığı tescillenen bir ülkede, genç bir gazeteci adayına başka bilmem ne önerilebilirdi? Raporun açıklanmasının ardından FH Başkanı David Kramer, açıkça “Türkiye’de insanların gazeteci olarak hayatlarını sürdürme becerilerini kaybettiklerini” söyledi. Bunun dışındaki seçenekler ortada: Ya yandaş/yalaka olacaksınız, ya devamlı işinizi yitirmek, daha kötüsü, hakkınızda bir dava açılması/hapse girmek tehdidiyle yaşayacaksınız! Radikal’den işte Murat Yetkin’in durumu: 17 Aralık yolsuzluklarına el attığı için Yetkin hakkında bugün soruşturma açılıyor ve yazarın “altı suçtan savunmasını yapması” isteniyor. Sadece o mu? FH raporunun açıklandığı günde tam; Vatan’da başka bir mayınlı arazi olan “kızlıerkekli” konularda esprili yazılar yazan Dilek Önder’in “Veda”sı yayımlandı. “Sakıncalı yazar”(!) Bekir Coşkun’a gene aynı gün “Boyalı Merdivenler” yazısı yüzünden 1 yıl 2 ay 17 gün hapis cezası geldi. Coşkun, 5 yıl içinde aynı “suçu”(!) işlerse hapsi boylayacak. Bitmedi… FH raporunun açıklandığı saatlerde Ayşenur Arslan, hem de sözde bir eski gazeteci olan bir iktidar milletvekili tarafından kışkırtıcı biçimde hedef gösterildi. T24 editörü Deniz Zerin, aynı şekilde 1 Mayıs olaylarında işe gitmeye çalışırken gözaltına alındı… Bunlar sadece FH raporunun yayımlanmasıyla eşzamanlı olarak basına yansıyan vakalar. Bu nedenle David Kramer; Türkiye’de özetle “gazeteciliğin bitmiş olduğunu” anonsluyor. “Yolsuzluk haberi yapmak kovulma sebebi oluyor!” diyor. “Hükümetin sadece gazete ve televizyon gibi geleneksel medya üzerine değil, internetsosyal medya üzerine de gittiğini” ekleyerek; bu “yasakları çok rahatsız edici bulduğunu” söylüyor. FH’un şubatta Demokrasi Krizi başlığıyla yayımlamış olduğu ilk rapor vasıtasıyla daha önce de söylemiştim: FH’çular, Türkiye’de sadece basın özgürlüğünün yok edildiğini söylemekle yetinmiyor; medyanın nasıl işgal altına alındığını anlatıyor… 6 Şubat tarihli yazımda o çarpıcı birinci rapor hakkında; “Hükümetçe sonuna dek şartlanan iş çevrelerinin, medya patronluğuna hangi süreçler içinde sokulduğunu ve hükümete bağlılık ispatı adına bu patronajın gazetecileri sonra nasıl işten çıkarmak/doğrudan sansürlemek suretiyle esir aldığını anlatıyor FH…” demiştim. Yıllık raporlarını geleneksel olarak aslında yalnız uluslararası basın özgürlüğü günü 3 Mayıs’ta yayımlayan FH’un sıradışı bir uygulamayla çıkardığı şubat raporu, Türkiye’de olağanüstü gelişmelerin olduğunu vurgulamaktaydı. FH yazarları bu gelişmeler karşısında açıkça “dumura uğradıklarını” söylüyorlardı. 3 Mayıs raporunun çok ağır olacağı açıktı. Öyle de oldu ve Türkiye; 197 ülke sıralamasında 17 basamak birden gerileyerek İran, Çin, Kuzey Kore gibi beter diktatörlüklerin bulunduğu kümede 134. sıraya düştü. FH, bu baş döndürücü gerilemenin resmini çekerken; önceki raporda olduğu gibi, medyanın nasıl işgal edildiğini anlatıyor ve medya sahiplerinin içeriklere nasıl müdahil olduklarını, eleştirel gazetecilerin susturulmaması halinde nasıl hedefe dönüştüklerini ve “tehdide” açık hale geldiklerini deşifre ediyor. Tutsak alınan medyada “işgalin anatomisini” ortaya koyuyor. Böyle açıkça işgal edilmiş, tutsak alınmış bir medyada genç gazeteci adaylarına, şimdi soruyorum; sizler ne tavsiye ederdiniz? FBI: Suriye’ye yabancı savaşçı akıyor Dış Haberler Servisi ABD Federal Soruşturma Bürosu (FBI), Suriye’ye giden yabancı savaşçı sayısında artış olduğunu bildirdi. FBI Başkanı James Comey, gazetecilere yaptığı açıklamada, ABD ve diğer ülkelerden Suriye’ye savaşmaya giden kişi sayısının giderek yükseldiğine işaret etti. Bu kişilerin radikalleşmesine yönelik endişelerini dile getiren Comey, konunun ulusal güvenlik için tehdit oluşturduğunu, ancak Suriye’den yeni bir 11 Eylül senaryosunun çıkmasına izin vermeyeceklerini söyledi. Comey, Suriye’yi, 1980 ve 1990’larda, savaşçıların El Kaide’yi oluşturarak ABD’ye savaş ilan ettiği Afganistan’a benzetti. Comey, Suriye’nin daha kolay ulaşabilir olması ve daha çok yabancı savaşçının ülkeye gitmesiyle daha kötü olduğunu sözlerine ekledi. Bu arada ElKaide lideri Eymen el Zevahiri, internette yayımlanan ses kaydında, Nusra Cephesi Komutanı Ebu Muhammed elCulani ve askerlerine, “Irak Şam İslam Devleti (IŞİD) ve diğer mücahit kardeşleriyle” savaşmayı hemen durdurmaları ve saldırılarını sadece Suriye rejimine yöneltmeleri talimatını verdi. Irak El Kaidesi’nin Suriye iç savaşına karışmasının “siyasi bir felakete” yol açtığını söyleyen el Zevahiri, IŞİD lideri Ebu Bekir Bağdadi’ye de Irak’a dönmelerini tavsiye etti. Ukrayna’da ‘savaş’ yayılıyor Kiev güçleri, Odessa’da yaşanan trajedinin ardından operasyonları sürdürüyor Dış Haberler Servisi Ukrayna’da Batı destekli yönetimin iş başına gelmesinden sonraki en kanlı günün ardından Kiev, ülkenin doğusundaki operasyonlarına devam ediyor. Olaylardan ötürü Kiev’in yanı sıra Batı’yı da suçlayan Rusya, ayrılıkçılar üzerinde “artık bir etkisinin kalmadığını” bildirdi. Moskova, Odessa’da onlarca kişinin ölümüne yol açan şiddetten de Kiev ve Batı’yı sorumlu tutuyor. Ülkenin doğusunda bir hafta önce rehin alınan 7 uluslararası gözlemci ise serbest bırakıldı. Ülkenin doğusunda Slavyansk’ta en az 9 kişinin öldüğü operasyonun ardından dün Ukrayna’nın Kramatorsk yakınlarında operasyon başlattığı, kent yakınlarında bir TV kulesini isyancılardan geri aldığı kaydedildi. Ukrayna terörle mücadele biriminin başkanı Vasili Krutov, Kramatorsk’ta ciddi çatışmalar yaşandığını, kaydederken “Donetsk bölgesinde ve doğu bölgelerinde karşımızda olan şey kısa süreli bir ayaklanma değil, aslında bir savaş” diye konuştu. Slavyansk’taki operasyonlarda en az 9, Odessa’da çatışmalardan kaçan Rusya yanlılarının sığındığı sendika binasının ateşe verilmesi sonucu en az 42 kişi ölmüştü. Kentin polis şefi Petr Lutsyuk, dün 1 milyon nüfuslu şehire sükunet çağrısı yaptıktan birkaç saat sonra İçişleri Bakanı Arsen Avakov tarafından görevden alındı. Odessa’da Rusya yanlılarının sığındığı Kremlin ve Kiev şiddetten karşılıksendika binasının ateşe verilmesi sonucu lı olarak birbirlerini sorumlu tutuyor. ölen onlarca kişiyi anmak için Odessalılar Kiev Odessa’daki şiddet olaylarının bina önüne çiçek bıraktı. (REUTERS) “Rusya’dan gelen sabotaj grupları tarafından koordine edildiğini” öne sürdü. Güneydeki liman kenti Odessa’da Slavyansk’ın 550 kilometre güneybayaşananlardan Kiev ve Batı’yı sorumlu tu tısındaki Odessa, Rusya’nın martta ilhak tan Moskova ise Ukrayna’yı kendi halkı ettiği Kırım yarımadasıyla, Moldova’nın na karşı şiddet uygulamaya son vermeye ayrılıkçı bölgesi Transdinyester arasında çağırdı. Rusya Devlet Başkanı Vladimir kritik bir noktada bulunuyor. İsyancılar üç Putin’in sözcüsü Dmitriy Peskov, Odes günlükyas döneminin ardından tekrar eysa’daki kayıpları, Kiev yönetiminin mil lemlere başlayabileceklerini söylüyorlar. liyetçi aşırılığı teşvik etmesinin bir kanıtı Rusya yanlıları, bir haftadır ellerinde tutolarak gösterdi. “Bu insanların yaşamla tukları 7 AGİT askeri gözlemcisi ile gözrına yönelik bir tehdit söz konusuyken lemcilerin 5 Ukraynalı asistanını serbest bıonları silah bırakmaya ikna etmek artık raktılar. İsyancıların Slavyansk’taki lidemümkün olmayacaktır” diyen Peskov, ri, kentte güvenliğin giderek azalması nebu şiddetin ardından Kiev’in 25 Mayıs’ta deniyle böyle bir karar aldıklarını söyledi. ki seçime gitme kararının “saçma” olaca Bir AGİT gözlemcisi, durumlarının iyi olğını söyledi. Peskov, Rusya’nın yanıtının duğunu açıkladı. Rusya, gözlemcilerin sane olacağı sorularını ise yanıtsız bıraktı. lıverilmesi için bölgeye temsilci yollamıştı. 25 Mayıs’ta yeni yaptırım gelebilir BD Başkanı Barack Obama ile Almanya Başbakanı Angela Merkel, önceki gün Washington’daki görüşmelerinin ardından Ukrayna’da seçimlerin engellenmesi halinde Rusya’ya doğrudan yaptırım uygulayacakları uyarısı yaptı. Obama, yaptırımların Rusya’nın belirli sektörlerini hedef alacağını açıkladı. Sektörel yaptırım olasılıkları ele alındığında enerji ve madencilik gibi, Rusya için hayati önem taşıyan sektörler gündeme gelmişti. İki lider, ABD’nin casusluk faaliyetleri konusunda görüş 2 lider arasında ayrılıklarını gizlecasusluk gerilimi medi. Merkel, orsürüyor. tak basın toplan(REUTERS) tısında “hâlâ yenmeleri gereken birtakım zorluklar olduğunu” ifade etti. Bu arada Türk Dışişleri Bakanlığı Odessa’da sendikalar binasının kundaklanmasını kınadı. Bakanlık açıklamasında yaşamını yitirenlere başsağlığı ve yaralılara şifa dileyerek ülkedeki ortamdan derin kaygı duyulduğunu ifade etti. ‘Gazeteciliği sürdürmek güç!’ Zevahiri: IŞİD dönsün A Toprak altından umut kesildi... (Fotoğraf: AP) Türkiye kınadı Dış Haberler Servisi Afganistan’ın kuzeydoğusundaki uzak bir dağ köyünde meydana gelen toprak kaymasında yaklaşık 500 kişinin hayatını kaybettiği kesinleşti. Dün önce Badahşan valiliği sözcüsü Navid Forotan, “300 aileden 2100’den fazla kişi öldü” diye konuştu. Ancak ardından yetkililer, Hindukuş bölgesinde tonlarca toprak altında kalan Hobo Bank köyünde can kaybını 500 olarak değiştirdi. Evlerin çamurun metrelerce altında kaldığı belirtiliyor. Köylülerin de küreklerle katıldığı kurtarma çalışmalarına dün son verilirken Birleşmiş Milletler de artık dikkatlerin, felaketin ardından evlerinden edilen 4 bin kişi üzerine yoğunlaştığını duyurdu. Yoğun yağışların ardından, Badahşan’ın Argo bölgesindeki yüzlerce evden geriye hiçbir şey kalmamış gibi görünüyor. Afganistan’da 7 Haziran’da yarışacak iki başkan adayı da aileler için acilen harekete geçilmesi çağrısı yaptı. Mısır’da 102 İslamcıya 10 yıl hapis Dış Haberler Servisi Mısır’da 2627 Mayıs’taki cumhurbaşkanlığı için yarışacağı açıklanan iki aday Savunma Bakanı Abdulfettah Sisi ve Halk Akımı Platformu Başkanı Hamdin Sabbahi dün itibarıyla kampanyalarına başlarken bir Mısır mahkemesi 102 İslamcıyı 10 yıl hapis cezasına mahkum etti. Kahire sokaklarına posterleri asılan Sisi, Twitter hesabında: “Bütün Mısırlıları daha çok çalışmaya çağırıyorum, herkesi sorumluluğu benimle birlikte üstlenmeye çağırıyorum. Ülke herkesin sorumluluğudur” dedi. Sisi yandaşlarının Türkiye’nin Kahire Büyükelçiliği önünde yaptığı Erdoğan’ı protesto eyleminin görüntüleri Twitter’dan paylaşıldı. (Fotoğraf: REUTERS) İşgal edilen, esir alınan medya Tek suçları Somali’de doğmak S omali’nin başkenti Mogadişu’da İslamcıların dün düzenlediği bombalı saldırıda en az 9 kişi öldü. Uzaktan kumandalı bombanın işlek bir caddede El Şebab militanları tarafından patlatılması sonucu ölenler arasında ülkenin önde gelen yetkililerinden birisinin de olduğu bildirildi. El Kaide bağlantılı örgütün “Allah’ın düşmanı” ilan ettiği Abdikafi Hilovle’yi hedef aldığı sanılıyor. Vahşi saldırıdan geriye, bir çocuğunun cansız bedeninin başında, kolunda öteki çocuğuyla çaresizlik içindeki Somalili kadının yürek paralayan görüntüsü kaldı.