Katalog

7 OCAK 2011 CUMA CUMHURİYET SAYFA ekonomi@cumhuriyet.com.tr EKONOMİ 13 PARAMETAPARA MUSTAFA SÖNMEZ Borsaya alkol, tütün ve kumarsız endeks geldi. KATILIM ile muhafazakâr yatırımcılar İMKB’ye çekilecek ‘Helal endeks’imiz de oldu Ekonomi Servisi Faize karşı hassasiyeti olan yatırımcıları borsaya çekmek için tasarlanan Katılım Endeksi, İMKB Ulusal Pazarı’nda, ‘KATLM’ koduyla yayına başladı. İMKB 30 ve İMKB 100 endeksleri gibi anlık olarak izlenebilen endeks, faize dayalı finans, ticaret, hizmet, aracılık, alkollü içecek, kumar, şans oyunu, domuz eti ve benzer gıda, turizm, eğlence, basın, yayın, reklam, tütün mamulleri, silah, vadeli altın, gümüş ve döviz ticareti olmayan şirketlerden oluştu. Katılım endeksi ile özellikle muhafazakâr yatırımcıların borsaya çekilmesi hedeflenirken Körfez Bölgesi’ndeki yatırımcıların da Türkiye’ye gelmesine aracılık edecek. İMKB ulusal pazarda işlem gören ve Katılım Bankacılığı prensiplerine uygun hisse senetlerinden oluşan Katılım Endeksi, teknik çalışmalarının tamamlanmasının ardından, AlBaraka, Bütçeden 1 Adalet’e, 4 Polise… Adalet Bakanlığı yakınıyor: Mahkeme artı Yargıtay, bir ceza davası ortalama 1600 günde sonuçlanıyor. Bu, 4.5 yıl demek… Üstelik bu ortalama rakam... Misal; Hizbullah, davası hükümlülerinin dosyaları toplam 10 yılda bile karara bağlanamadı. O yüzden salıverildiler...Demek ki mahkemeleri hızlandırmak gerekiyor… Bu çerçevede; hâkim, savcı ve adalet hizmetleri personeli sayısının arttırılması, teknolojik donanımı arttırmak gerekmiyor mu? Gerekiyor ve bu da bütçe işi. Peki, AKP iktidarı Adalet’e toplam bütçenin ne kadarını ayırıyor? Adalet, AKP hükümetinin öncelikleri arasında nerede duruyor? Sıkı durun, bütçenin sadece yüzde 1’i adalete ayrılıyor. 2010 yılı 11 ay bütçe harcamalarına göz atınca görüyoruz ki, yapılmış görünen 256 milyar TL’lik bütçe harcamasında polise yaklaşık 12 milyar TL’lik harcama yapılırken adalete verilen bütçe 3 milyar TL bile değil. Yani, 1 adalete, 4 polise… BÜTÇE HARCAMALARI İÇİNDE POLİSADALETDİYANET VE KARAYOLLARI, 2010/11 AY, Milyon TL, % TOPLAM BÜTÇE 255.770 KAMU DÜZENİ VE GÜVENLİK HİZ. 16.434 Güvenlik Hizmetleri 11.902 Mahkeme Hizmetleri 2.906 Yüksek Mahkeme Hizmetleri 178 Adli Mahkeme Hizmetleri 2.561 Diğer Mahkeme Hizmetleri 166 Cezaevi İdaresi Hizmetleri 1.123 Diğer Mahkeme Hizmetleri 503 Din Hizmetleri 2.603 Karayolu İnşaat. 8.152 Kaynak: Maliye Bakanlığı veri tabanı % 100 6,4 4,7 1,1 0,1 1,0 0,1 0,4 0,2 1,0 3,2 Katılım Endeksi’nde, faize dayalı finans, ticaret, hizmet, aracılık, alkollü içecek, kumar, şans oyunu, domuz eti, turizm eğlence, basın, yayın, reklam, tütün mamulleri, silah, vadeli altın, gümüş ve döviz ticareti olmayan şirketler yer alabilecek. Endekste BİM, Koza Altın, Türk Telekom gibi şirketler var. Bank Asya, Kuveyt Türk ve Türk Finans’ın sponsorluğunda yayına başladı. nacak. Bu kurallara uygun hisse senetlerinden, halka açık piyasa değeri en yüksek ilk 30 şirket, endeks şirketlerini oluşturdu. Ticaret ve sanayi şirketlerinin ağırlıklı olduğu şirketler arasında, BİM Mağazalar, Türk Telekom, Enka İnşaat, Bank Asya, Emlak Konut GMYO, Ford Otosan, Petkim, Koza Altın, Aygaz, Trakya Cam, Çimsa, Sinpay GMYO, Doğuş Otomotiv, Gübre Fabrikaları, Albaraka Türk, Türk Traktör, Bagfaş, Mardin Çimento, Akçansa, Adana Çimento, Pınar Süt, Nuh Çimento, Afyon Çimento, Netaş Telekom, Mon di Tire Kutsan, Vestel Beyaz Eşya, Deva Holding ve Pınar Et ve Un şirketleri bulunuyor. Katılım Endeksi Kuralları’nın uluslararası uygulamaları dikkate alması nedeni ile Katılım Endeksi ve bu endekse dayalı ürün ve hizmetler, yabancı yatırımcılara da hitap edebilecek. İslami endeks de yolda İMKB Başkanı Hüseyin Erkan, bunun haricinde çeşitli gruplara bağlı özel endeks yapma planları olduğunu belirterek, “İslam ülkeleri borsalarında işlem gören hisse senetlerine dayalı bir endeks ve bu endekslere dayalı da borsa yatırım fonlarının çıkarılması planlanıyor. Bununla ilgili de anlaşmalarımızı yaptık ve ilan ettik. Dolayısıyla onun çalışmaları başladı şu anda sözleşme aşamasındayız” dedi. 30 şirket var Belirli kriterlere göre seçilen endekste yer alacak şirketlerde, toplam faizli kredilerinin piyasa değerine oranı yüzde 30’dan, faiz getirili nakit ve menkul kıymetlerinin piyasa değerine oranı yüzde 30’dan ve bahsedilen faaliyet alanlarından elde ettiği gelirlerinin toplam gelirlerine oranının da yüzde 5’ten az olmaması şartı ara Arçelik tasarım ödüllerini topladı Ekonomi Servisi Arçelik A.Ş, Blomberg ve Grundig markalı 4 ürünüyle, en prestijli tasarım ödüllerinden biri olan Good Design ödülünü alırken, Arçelik markalı 3 ürünüyle de Design Turkey ödülüne layık görüldü. Arçelik “2010 Good Design” ödülünü, Blomberg Domino Ocak Serisi, Blomberg Anka Ankastre Fırın, Grundig 40” Rom Led TV ve Grundig 40” Vision 8 Led TV ürünleri ile kazandı. Şirket ayrıca 3 ürünüyle de Design Turkey tasarım ödülüne layık görüldü. Ankastre Domino Ocak Serisi ve Arçelik 4 Kapı Joker Bölmeli Buzdolabı “İyi Tasarım” ödülü alırken, tost makinesi de Design Turkey Üstün Tasarım Ödülü’nü kazandı. Devlet Bakanı Özak’a göre Avrupa’da ilk 3’e girecek bir altyapıya kavuşan Erzurum dağ turizminin cenneti olacak. Adaletin AKP gözündeki kıymeti harbiyesini anlamak için, ayrılan bütçeyi başka bütçelerle karşılaştırmak da yararlı olabilir. Adalet’in bütçesi Diyanet’in bütçesi kadar… Daha fazla yorum gerekir mi? Başka bir kıyaslama: AKP’nin medarı iftiharı karayolları inşaatına ayırdığı bütçe 8 milyar TL ve adalet hizmetleri için ayrılan kaynakların neredeyse 3 katı… Karayolları, adaletten 3 kat önemli olabilir mi? AKP’liler için oluyor işte… Türkiye’de 2010 yılı Eylül ayı itibarıyla hâkim ve cumhuriyet savcısı sayısı 11.698, diğer adalet personeli sayısı ise 32.345. Özellikle hâkim sayısı olmak üzere bu sayılar genel olarak AB üyesi ülkelerdeki ortalamanın altında. Avrupa Etkin Yargı Komisyonu’nun (CEPEJ) verilerine göre, 100 bin kişiye düşen hâkim sayısı Portekiz’de 18, Hollanda’da 13 iken Türkiye’de 10. Aynı kaynağa göre, ilk derece mahkemelerde açılan ceza davası sayısı Portekiz’de 1364, Hollanda’da 1345 iken Türkiye’deki 2400. Açık olan şu: İş yükü ağır, personel yetersiz. RTE, ancak inşa ettirdikleri “adalet sarayları”ndan söz edip onlarla kasınıyor. 2003 yılı başından 2010 yılı Eylül ayına kadar olan dönemde toplam 79 adalet hizmet binası tamamlanarak hizmete açılmış, ayrıca, 50 adalet hizmet binası tamamlanmış, açılışa hazır hale getirilmiş ve 24’ünün inşaatı ise devam etmekteymiş. Bina gereklidir elbette ama ya adalet personeli? Çağdaş donanım? Hâkim, savcı adalet personeli?.. Yargılama süreci etkin ve hızlı işleyemiyor, yargıya ulaşabilirlikteki sorunlar var. Özellikle altorta gelir grubu açısından. Adalet hizmetlerine erişim kapsamında; gelir düzeyi düşük olan kişilerin adli yardımdan yararlanmasının kolaylaştırılması gerek. Bu amaçla, adli yardıma ilişkin usuller sadeleştirilmeli ve yararlanıcıların kolayca ulaşabilecekleri yol gösterici belgeler ve yardım merkezleri oluşturulmalı. Ama nerede?.. Adil yargılanma hakkı tam olarak yaşama geçirilemiyor, hukuk kurallarının oluşturulmasında çağdaş gelişmeler yeterince takip edilemiyor, hukuk eğitiminde çağdaş standartlara ulaşılamıyor, yargının insan kaynaklarına ilişkin nicelik ve nitelik sorunları ile fiziki ve teknik altyapı eksiklikleri giderilebilmiş değil. Sadullah Ergin türü kafalarla da giderilemeyecek. Adalete, bütçesinde ancak yüzde 1 pay ayıran zihniyetin bu sorunları çözmesi beklenebilir mi? mustafasnmz@cumhuriyet.com.tr http://mustafasnmz.blogspot.com Metro tedarikte tam şeffaf Ekonomi Servisi Metro Toptancı Market Genel Müdürü Akın Bayer, Metro’nun, tedarik zincirinin tamamında yüzde yüz şeffaflığı sağladığı Antalya’daki Metro Meyve Sebze Platformu ile International Featured Standarts (IFS) Lojistik Standardı Sertifikasını almaya hak kazandığını belirtti. Bayer, “Bu çalışmayla Metro, sektöründe hem Türkiye’de hem de tüm Metro ülkelerinde satış noktası olarak bir ilke imza attı” dedi. Akın Bayer, geçen yıl 4 yeni mağaza açtıklarını, bunun için 70 milyon Avro yatırım yaptıklarını ifade ederek, yatırımlarının İstanbul ağırlıklı olarak devam edeceğini, adım adım daha küçük şehirlerde de mağaza açmaya başlayacaklarını dile getirdi. Antalya’nın kış versiyonu Ekonomi Servisi Cumhuriyet tarihinde bir ile yapılan en büyük spor yatırımının 25. Dünya Üniversiteler Kış Oyunları için Erzurum’da gerçekleştirildiğini açıklayan Bakan Faruk Nafiz Özak, ortaya çıkan altyapı ve yıl sonuna kadar açılışı yapılacak 40 kayak tesisi ile Türkiye’nin önemli bir kış turizmi merkezi haline geleceğini söyledi. Özak, Erzurum 2011 Genel Koordinatörü Bekir Korkmaz ve Kayak Federasyonu Başkanı Özer Ayık’la birlikte düzenlediği toplantıda, “Erzurum kısa süre içinde Antalya’nın kış versiyonu haline gelecek” dedi. Erzurum 2011 Universiade için 480 milyon liranın üzerinde yatırımla Konaklı, Palandöken, Kandilli, Kiremitlik Tepe bölgeleri ile kent merkezine yeni tesisler inşa edildiğini, organizasyon için de 135 milyon lira harcandığını anlatan Özak ve ekibi, şunları söyledi:  22 Ocak’tan itibaren Olimpiyat Köyü, Mustafa Erdoğan’ın yöneteceği 60 dakikalık Kış sporları ile yeni yeni tanışmaya başlayan Türkiye, 22 Ocak’ta başlayacak 25. Dünya Üniversiteler Kış Oyunları’nın sağlayacağı olanakları değerlendirmeye hazırlanıyor. Hesaplara göre, önce Erzurum’un yıldızı parlayacak, ardından çeşitli illerde 40 kayak tesisi devreye girecek. özel bir gösteri ile açılacak. 57 ülkeden 2 bin 900 sporcu bekliyoruz. 11 branşta yarışma yapılacak. Kapanış 6 Şubat’ta. Organizasyonda iki bin gönüllü görev yapacak.  Kış sporları ile yeni yeni tanışıyoruz. Sporcumuz az. Kule olmayınca sen de atlayamıyorsun. İlk defa Erzurum’da açtığımız salon olmazsa nasıl corling sporcusu yetiştireceksin? Buz pateni için Ankara’da bir salon vardı. Şimdi 6 yeni modern tesis, 5 atlama kulesi, 60 hektarın üzerinde suni kar sistemi, çığ önleme projeleri yapıldı, emniyet ağ işaret levhaları konuldu, AB standartları tamı tamına uygulandı.  Altyapıyı kurmak kolay ama fark ettik ki bu alanda organizasyon yapmak çok zor. Karda araç süren şoför bulmak bile mesele. Ama bunu aşacağız. Gençleri kış sporlarına da yönelteceğiz. Şimdi Muş, Bitlis ve Hakkâri’deki telesiyejleri ihale ediyoruz. Kastamonu’yu ve Van’ı bitirdik. Niğde’yi yapacağız. Yıl sonuna kadar 40 merkez devreye girecek. turisti var. Bunun 32 milyonu Avrupalı. Kayak turisti hep değişiklik ister, üç kat fazla harcar. Bu organizasyon bu arayışı cevaplıyor.  Potansiyelimiz de birçok ülkeden yüksek. Örneğin Hava durumu uzmanı bizim büyüklüolduk. Cuma günü ğümüzde Fran(bugün) 2530 cm. kar sa’nın yüzde bekliyoruz. Bu da yeterli. 17’si dağlık, Dört ayrı bölgede suni kar bizim yüzde sistemimiz var. Ama pişmiş 62’miz. Bu işten yıllık 20 tavuğun başına gelmeyen, bu kış başımıza geldi. Suni kar milyar Avro yapabilmek için gerekli olan geliri, 15 milhava ve su sıcaklıklarını bir yon yatağı türlü yakalayamadık. Adeta var. Bizde 15 taşıma suyla değirmen bin yatak bile döndürdük. Kamyonlarla yok. Bu açığı kar taşıyıp test yarışları hızla kapatıp kış yaptık. Cumartesi de hiç turizmininden kar yağmazsa, sadece iki pay almalıyız. uzun ve 6 metre Neden Ayder de genişliğindeki alanda bir Davos olmasın? yetersiz kalabiliriz. Bu yıl Türkiye’den Onun dışında 220 bin kişi kayak için sorun yok. Courchvel’e gitti. Neden bir kısmını ülkemize çekmeyelim? Yarın kar yağmazsa iş zor Tek eksik otel azlığı  Dünyadaki bütün kış turizm merkezlerinin ortak bir özelliği var. Önce olimpiyat, dünya şampiyonası, Universiade gibi spor organizasyonları yapılmış, sonra bunlar kış turizm merkezlerine dönüşmüş. Erzurum’u böyle bir süreç bekliyor.  Ama tek eksiğimiz olacak, otellerimiz az. Minimum 13 bin kayakçı kapasitemize karşılık bu bölgede topu topu 2 bin yatağımız var. En az 10 bin yatak daha olmalı.  Dünyada 62 milyon kayak İsrail Yılmazlar’ın işçilerini kovuyor TEL AVİV / ANKARA (AA) İsrail ile Türk hükümetleri arasındaki, tank modernizasyonu projesinin offset anlaşması kapsamında, Yılmazlar İnşaat ilgili bölümünün yenilenmemesi nedeniyle zor durumda kalan İsrail’deki Yılmazlar İnşaat’ın 800 çalışanına yol göründü. İsrail İçişleri Bakanlığı’nın “İşverenler ve Yabancı İşçi Yönetim Dairesi”nce Yılmazlar İnşaat’a gönderilen 4 Ocak tarihli tebligatta, işçilere verilen çalışma ruhsatlarının geçerliliğinin 31 Aralık 2010 tarihinde sona erdiği vurgulandı. Yazıda, bakanlığın usul ve talimatları doğrultusunda, “işçilerin derlenip toparlanabilmesi” ve İsrail’den çıkışları için kendilerine 31 Ocak 2011 tarihine kadar süre verildiği belirtildi. Yılmazlar Holding’in açıklamasında Türk hükümetinin vatandaşlarına sahip çıkmaması kınandı ve bu durum “kabul edilemez” ve “utanç verici” sözleriyle değerlendirildi. Yılmazlar İnşaat, halen İsrail çapında yüzlerce milyon doları bulan inşaatlar sürdürüyor. Yılmazlar İnşaat’in İsrail’deki Genel Müdürü Ahmet Arık, projelerin durması halinde, Yılmazlar İnşaat’ın İsrail’e 100 milyonlarca dolarlık tazminat ödemek durumunda kalacağını da belirtti. ‘2011’DE YENİ VERGİ YOK’ ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, bu yıl ne yeni bir vergi düzenlemesi, ne bir artışı, ne de bir vergi indirimi öngörmediklerini bildirdi. Şimşek, Sağlık Bakanlığı’na bütçeden para verildiğine işaret ederek “Dolayısıyla Sağlık Bakanlığı için yeni bir vergi düzenlemesi söz konusu değil. Bu yıl yeni bir vergi yok. Bunun yanı sıra ne vergi artışı var, ne de vergi indirimi var” diye konuştu. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız da CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu’nun ziyaretinin ardından, kendisinin de ziyaret ettiği kömür madeninin kapatıldığı iddiasının komik olduğunu belirterek “Sayın Kılıçdaroğlu da böyle bir iddiada bulunmuyor. ‘Umarım ki böyle değildir’ deniyor. Kılıçdaroğlu’nun kömürün arkasında siyaset yapmayacağına inanıyorum” dedi. PEPSİ VE STARBUCKS LOGOLARINI YENİLİYOR Ekonomi Servisi Dünya şirketi Pepsi ve Starbucks’ın logoları değişiyor. Pepsi’nin yenilediği logosu 2011’de Türkiye’de de kullanılmaya başlanacak. Yeni yılın ilk günleriyle birlikte ürünlerindeki logolarını yenilemeye başlayan Pepsi, logo yenileme çalışmalarını Nisan ayına kadar tamamlamayı planlıyor. Pepsi 111 yıllık tarihinde 10’uncu kez logo değişimini gerçekleştirmiş oldu. Starbucks logosundan yazıları çıkaracak ve ilham perisi resmi markanın yüzü olacak. İngiltere’den başlayarak Starbucks’da kullanılan ağır beyaz kupa tarzı bardakların yerini de daha hafif porselen fincanlar alacak. Aksa Fırat’ı devraldı ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Özelleştirme ihalesini 230 milyon 250 bin dolar bedelle kazanan Kazancı Holding kuruluşlarından Aksa Elektrik, Malatya, Elazığ, Tunceli ve Bingöl illerini kapsayan bölgede faaliyet gösteren Fırat Elektrik Dağıtım AŞ’yi devraldı. Söz konusu dağıtım bölgesinde 2009 sonu rakamlarıyla yaklaşık 680 bin abone, 2.32 milyar KW/h elektrik tüketimi gerçekleştirdi. Bölgede öncelikli amaçlarının mevcut personelin devamını sağlamak olduğunu ve bunu başardıklarını belirten Aksa Elektrik Yönetim Kurulu Başkanı Cemil Kazancı, bölgeye yılda 54 milyon liralık yatırım yapmayı planladıklarını açıkladı. Öncelikli illere Turkcell indirimi geldi Ekonomi Servisi Turkcell’in iş dünyasına açılan kapısı İşTcell, Öncelikli İller Paketi ile Devlet Planlama Teşkilatı’nın belirlediği Kalkınmada Öncelikli 49 ildeki işletmelere özel avantajlar sunduğunu duyurdu. İşTcell’in yeni Öncelikli İller Paketi ile 49 ildeki kurumsal müşteriler diğer illere göre yaklaşık yüzde 25 daha ucuza, ayda 29 liraya her yöne 750 dakika konuşacak. Bu işletmeler ayrıca İşTcell’in İşTeKazan Programı sayesinde gıda, akaryakıt, kargo, güvenlik, yazılım, konaklama, yemek gibi temel maliyet kalemlerinde yüzde 50’lere varan tasarruf sağlayabilecek.Öncelikli İller Paketinden Turkcell’den yeni kurumsal faturalı hat alan ya da hattını Turkcell kurumsala taşıyan faturalı hat sahipleri yararlanabilecek. DÜZELTME: Dün gazetemizin 13. sayfasında yayımlanan ‘Pfizer ve TGV’den sağlık dersi’ haberindeki Toplum Gönüllüleri Vakfı’nın kısaltması yanlışlıkla TGV olarak yazılmıştır. Doğrusu TOG olacaktır. Düzeltir özür dileriz. C MY B C MY B