Katalog

..X. PAZAR 11 NİSAN 2010/SAY11255 stanbul'u adil yaşamak1. sayfanın devamı B ugünlordo Tophane'doki DEPO'da sorgilenen "Açık Şehir: İstanbul" da alternatif kent oluşumuna dair sorular soruyor, öneriler sunuyor. Uzun araştırmalar sonucunda oluşturulmuş bir sergi bu. 9 Mayıs'a kadar sürecek. Istanbul'a dair derdi olan, süz söylemek isteyen herkesi bekliyor. Biz de sergiyi fırsat bilip, küratörü Can Altay, sergideki çalışmalardan biri olan İstanbul araştırma gazetesinin editörleri Tansel Korkma/, Eda Ünlü-Yücesoy ve Yaşar Adanalı ilu mimarinin birlikte yaşama vo toplumsal dışlanrnaya etkisi, açık şehir kavramı ve İstanbul'u konuştuk. - önce "Açık Şehir: İstanbul" serğinizden başlayalım. Sergi, mimarlıgın kamusal bir mesele oldugu inancıyla hareket eden Uluslararası Rotterdam Mimarlık Bienali'nin geçen yılki teması "Açık Şehir: Biraradalıgı Tasariamak'ın bir yansıması. Bu bienali niye Istanbul'a taşımak istediniz? Can Altay: Küratörlügünü Kees Christiaanse ve Tim Rieniets'in yaptıgı bionaldeki sergiden biri olan Sıgınma'nın küratörlügünü, Philipp Missolvvitz vo ben yaptık. Sıgınma sergisini İstanbul'a getirmek istedik. Çünkü İstanbul'la, İstanbul'un ortak dertleri paylaştıgı pek çok kentle ilgili ciddi araştırma ve projeler içeriyordu. Onu genişleterek, İstanbul izleyicisi için daha kapsamlı bir içerik sunduk. - Üç bölümlük sergi çıktı ortaya... C. Altay: İlk sergi, Bional küratörlorinden rim Rieniets ile tasarladığımız, "açık şehir nedir"i gösteren eserlerin yer aldıgı "Açık Şehir Foruın". Divan başlıgı altında İstanbul, Kahire, Beyrut ve Amman'la ESRA AÇIKGÖZ ilgili, kentlerin kendi akademisyenlerinin editörlüğünde hazırladıgımız gazeteler de bu bölümde. Ikinci kattaki Sığınma sergisi, bienaldekinin genişletilmiş versiyonu. Üçüncü sergi için Bas Princen'ı, İstanbul ve Ortadogu'daki beş önemli şehrin sıgınma teması üzerinden bir fotografik analizini yapması için davet ettik. Onları sergiliyoruz. - Peki açık şehir dendlginde ne anlamamız gerekiyor? C. Altay: Christiaanse ve Rieniets, bu kavramı kurgularken en temelde kentsel adalet sorunlarına deginiyor; özellikle küresel, neoliberal süreçlerle yaşanan kentlerdeki dönüşümle yoksulların kente ulaşamaması, kent hakkından da yoksun kalmaları, çeperlere itilmesi veya kapatılmalarına. Varsıllar da kendilerini kentten koparıp, kapalı mekânlara yerleştiriyor. Açık şehir içe kapanma, bölünme, ayrışmaya alternatif bir kent düşünebilir miyiz, sorusuyla ortaya çıkıyor. Herkesin tamamen eşit olmasa da, eşit ulaşım haklarına, kentli haklarına ulaşabilecekleri bir şehir tahayyülü. - Şehir nerede tıkanıyor ki yeni bir forma Ihtiyacımız oluyor, açık şehir özlemi ortaya çıkıyor? Tansel Korkmaz: Bunu harekete geçiren, kentleşmenin küreselleşme içindeki en önemli problemi; dışlama. Kentin kamusal alanları eriyor, yoksullar dışlanıyor. Varsıllaria yoksullar arasındaki uçurum derinleşiyor. Uçurumu kapama yolundaki umutlar yok oluyor. Aslında modern kent h©p dışlayıcıydı. Baudelaire'in "Yoksulların Gözleri" denemesinin temel konusu buydu, yoksulları görünmez kılmak. Modern kentin temel motivasyonu bu. Her yeni dönemle farklı içerik kazanıyor. 80'lerden sonra neoliberalizm ve küreselleşme, dinamikleri ile yeni bir içerik kazandı. Şimdi mimar, sanatçı, planlamacı, snsyologlar olarak bu dışlanmayla baş edecek stratejileri nasıl harekete geçirebiliriz konusunu araştınyoruz. - Toplumsal aynşmalann körüklendiğl, ekonomik eşitsizligin bu kadar derinleştigl bir dönemde, mimarinin bir arada yaşama etkisi olabllir mi gerçekten? C. Altay: icraatı açısından belki çogu zaman bölünmelerin tasarlanması üzorinden işliyor, ancak mimarlık tarihinde sosyal, siyasi boyutu ön plana çıkan arayışlar hep var. Serginin önerisi bu yönde, alternatif üretim biçimlerinin olabilecegi, kentsel adalet, kentlilik hakkının korunarak ayrışmanın engellenebilecegini gösteriyor. Sergideki 15 projede de bunun farklı örneklerini görüyoruz. Yaşar Aydınlı: Başlangıç noktası olarak dünyadaki birçok şehir, mimarlar, plancılar tarafından üretilmiyor, enformal yollardan oluşuyor. Sergi ve açık şehir kavramı enformallikle mimarların, plancıların nasıl ilişkisi olmalı sorusunu ciddiye alıyor. Günümüzün çıkmazlarından biri kapalı kapılar ardında şehirlerin planlanması. •"•• 3G hızında internete HTC ile dokunun2k ay boyunca her ay; y Âksarn 9'dan sabah 9'a bedava konuşma ve mesajlaşma y 1 GB İnternet Paketi , ~ HTC HD2 90TLErs cenis dokunmatik ekran En haU ijlemd C TOUCH2 9 TL2a 2.8" dokunmatik efcran 3 MP kamera VVmdovvs phorıe Ayrıntılt bii(!! M*i< D SSZ. îuıtall lıeiii,m Wı«rK«ı«!-.. aııiüifnal, uıektrorıilı vt per«k«nclt r.ıncıı mnğBinlat Kuruıraaî Ccr.üır Merkezlen vr uvww.turkcell.cotn tr hTC TURKCELL [ii! kumpanvi- K'Ma"-ı-Z Mavu. ^Uil' tnrhııen iirasmdu gncorlıdn m slcıkiarl.ı sıni'lıdi' Kampanyadatı turkcell'de en a.' 6 avdırkBV* buiunan bırevsel * kurumsal faturalı hatlaı varartanabılır Dıger taahhutlı lurktell cıha; k«m;>an^a;arınua'ı vururluniirı atınneleı lıı; kıınıpnnyatiaı:; varn'liHianm.Tlar HTC kampanyasmm kontralii? teklifınden vararlanan abcmeler kampgnyanıp kontratl teklıfınden yararlanamazlar Bireyst?! ve kurumsal aboneler mn, Touch2 modıMındt ?<• ay » IV TL 1B av ' S 7 Tl « ;;' av >. '":. Tı itiulıtıiıf ancenek,ii!rı HU'. 1 motlcluıdi 1 2t av >• 90 TL 18 ay r. ] 30 TL vc 1? ay r }Ub Tt taabhül scceneklen bulunmaktadi' Pakpt tuianne sylık 1 GB internet. hafta ıcı w hafu sonu ecceltrı bedau». yıırtıcıııdt 1 1ıırkr.fliriil«'i( Kuıuısmc. mısiiilasniıı (SMSİ «• HTC citıazı ci<ılıildıı Gsr.Hİerı bedaua. yurtıcmdc lurkcell'lilcrlc bodaviı komısma {bk saatl ue 1.000 SMS'lf sınırlcdır Heı tatura dönemınde dakıke ve SMS haklan bastan tanımljnıt ] üH'lit aulıl- Mubii Imiirnv 1 kulımıınıınır usılmosı balınık, ur.rııtlenriıriTn paKPt asım ücretı lO.OOUOUS TL'KB) uzerınden yapıln Hatta ıcı vt hatta sonu gtcelen bedau» yurtıcındt lurkcell'lilerlc konuıma ve mesailasma (SMSi miktarlarının asılman lıtılıııut:, KUİUıııırrı aüir kısnii ilisr.ii> ücreilurıdırnı» 1 nban«mı> nıevcu! taniesı uzerınden ücrptlcndınlır laahhutnami'df belırtılen yukumluluklere kısmen y» de tamarrifn avkırı davranılmaiı vfveya secılen paketın suresı iona untiKtİHT kiinıptinvadtiT Avnlıiıitf ısıetıme:. ve'umA' uiHhliinıuımtidr belınllsn tıet bir GSM tıatiı baska bu GSM operatıırımf taiindığı/devredildigı durumda, so? konusu aykınlığın gerceklestiği a>/dan itibaren taabhut iürtsı hıbmınf Udaı ndf'iınıt^ [{ti'Hk^r vfi'tîiln' düni! kiiiörı uıksıi tuturlarî t(iplammu> t.e?;a' iöfi olarak GSM hr^mpt fatıırasınö so; konusu tarihı lakıp ed«rı talura dfinemındc br kerede yansıtıln Ciha: bcdelıne KDV, data bedelıne KDV ve ÖİV dahildc İstanbul kapılarını kapatıyor... - İstanbul araştırma gazetesini hazırlamak için akademisyenlerie, mahalleliyle görüştünüz. Istanbul'a dair bilmediğiniz ne öğrendinlz? E. Ünlü-Yücesoy: İşkolları vo morkozleriylo sınırları dışına çıkan bir , "^yajbitfe Istanbtıl. Bu şehrl arnaroak, planlamak, bir müdahalede bulunmak zor. Sûtunu goremıyorduk, bunun için başlangıç oldu. T. Korkmaz: Enformalligi daha iyi anladım. Mimar olunca estetik agır basıyor. Şurada ne güzel çevreler yapılabilir derdim. Artık buralar bir dolu insanı nasıl barındırdı, nasıl bir kent barışı sagladı görüyorum. İnsan içindeki dışlama mekanizmalarını fark ediyor. İhsan Bilgin "Bedelsiz Modernleşme" yazısında, bu enformel dokunun her birimize nasıl avantaj sagladıgını, dolayısıyla yıkımlara sesimizi çıkarmadıgımızı anlatıyordu. Mesela İstanbul en fazla ev sahipligi olan şehirlerden, nedeni de enformal kentleşme. Global kentleri gıcır gıcır, cilalı sahneler olarak hayal ediyoruz. O yüzden de sessiz bir işbirliği var. Mesela Sulukule'deki adaletsizligi bildiğimiz halde, sustuk. Alttan alta, yoksullar görünmez olsun, kent sahneye dönüşsün, istiyoruz. Y. Adanalı: İstanbul gazetesinin başlıgının tam çevirisi "Gönüllü ve zoraki dışlanma". Bu süreçlerde kimin bir aktör olarak var olabildiğini, kimin olamadığını da ortaya koyuyor. Bunu belirleyen, sınıfsal farklılıklar. Gazetedeki, "Zorla Tahliye Haritası" böyle devam ederse bannma hakkı açısından nasıl bir yola girilecegini gösteriyor. - Sayılan artan rezidanslar, plazalar, güvenlikll siteler... Nasıl bir İstanbul tablosu bizi bekliyor? Haritadan neler okuyabiliyoruz? T. Korkmaz: Çok sıkıcı bir tablo... Bizim gibi insanların oldugu yerde yaşamak, çocuklarımız bizim gibi insanların çocuklarıyla oynasın istiyoruz, diyorlar. Bu bir süre sonra insanı büyük bir sıkıntıya itiyor. , Çünkü kentin en cazip yerleri bizi farklılıklarla, çelişkilerle besleyen yerler; bu farklılıklar üzerinden kendimizi geliştirmeye izin vermeliyiz. Y. Adanalı: Harita, tehlike zili çalıyor. 5366 sayılı kentsel yenileme ile kentsel degeri yükselmiş yerlerde yaşayanların profili değiştirilmek isteniyor. Ataşehir ve çevresinde, yeni finansal merkez, iş alanı yaratma ve üst gelir grubunu hedef alan projelerden etkilenen kV? ,«ar mahalleler var. Metrö ve yeni ulaşım aglarıyla kent merkezine '' .;V bağlanan Maltepe'nin gecekondu mahalleri de manzarası ve saglam zeminiyle potansiyel rant haline geldi. E. Ünlü-Yücesoy: İstanbul'da E-5 çevresi ve E-5 ile TEM arasında kalan, 1950'lerin çeperi, altyapı hizmetlerinin kentleşme sürecinde yapılmadıgı, sistematik olarak göz ardı edilen alanlar, artık kentin içi. Yeni yatırımların gelmesi, istanbul'un küresel kentler agında kendine rol biçmeye çalışmasıyla bu kuşak, bir anda rant alanı haline geldl.i.".«&& Yoksulların yaşadıkları bu alanların tamamında bir operasyon ',.-/?' yapılıyor. Mesela, Kâgıthane'de. Haliç boyunca plazalar yapılıyor, Sütlüce'de küçük kapalı siteler oluşmaya başlamış. Alibeyköy'de ĞB.''•••'•' - Bu harttadaki en çarpıcı nokta ne peki? Y. Adanalı: Genel resmin karmaşıklığında göze çarpan, yoksullar için kentte belli sınırlar çizilmesi. Yerinden edilenler için Avrupa yakasında Küçükçekmece-Başakşehir bir sınır olacak, Anadolu yakasında ise Tuzla. İçeriyo yoksul sınıfların girmcsi öngörülmüyor. - Üstelik İstanbul'un sınırlan giderek büyüyor, muhtemel yerlerinden edilenleri tekraraynı kader bekliyor... Y. Adanalı: Evet, İstanbul büyüdükçe yoksullar için geliştirilmiş toplu konutların kullanıcı profili de degişiyor. Mesela, Ayazmalı gecekonduculann yerleştirildigi Bezirgan Bahçe'yi insanlartaksitlerini ödeyemedigi için terk ediyor. Orta sınıf, gecekondu profilinden farklı kullanıcılar yerleşmeye başlıyor. •