Katalog

SON ARAŞTIRMALAR ORTA AVRUPA'NIN İLK ÇİFTÇİLERİ YAKINDOĞU KÖKENLÎ Orta Avrupa'ya sığın vc en eski tahıl türlerinden hiri olan Einkorn buğdayını getiren çiftçiler Yakındoğu'dan gclerek, Neolitik devrimi yani avcı toplayıcılıktan, çiftçiliğe geçişi başlatmışlar. Sonuç Almanya'nın SachsenAnhalt cyaletinde bulunan on iki Neolitik dönem iskeletini inceleyen pesi" olarak isimlendirildi. Kayanın üzerinde günümüzde soyu tükenmiş olan deniz canlılarına ait fosiller de bulunınuş. Fosilden anlaşıldığı üzere karidesler milyonlarca yıl içinde hemen hiç değişmemiş. Karidesin kuyruğundaki kas yapılannın hala seçilebiliyor olması çok ender görülen bir durum. Feldmann karidesin bu kadar iyi korunagclmiş olınasını deniz diplerindeki yaşam biçimine bağlıyor. Deniz akıntıları derinlerde ölü hayvanın bedenini bozmuyor. Kas dokusu asit ıçerikli su ve oksijensiz ortamda kalıcılığını korumuş ta ki karides tortullann altında kalanadck. Son olarak da alfa2delta3 geninin insandaki ağrı algısı üzerinde etkili olup olmadığı araştırılmış. Sonuç aynı farelerdeki gibi çıkırtış, yani aşırı sıcağa en fazla dayananların alfı2delta3 geninde mutasyon söz konusu. Ayrıca bu mutasyona sahip kişiler örneğin bcl fıtığı ameliyatından sonnı kronik bel ağrılarını daba az bissediyorlar diyor uzmanlar. eden sıcak dönemdc atmosferdeki karbondioksit miktarı sadece 10.000 yıl içinde ikiye katlanmış. Kısa bir süre önce Venezuela ve Kolombiya'dâki karot ve tortul örneklerini inceleyen jeologlar, bu dönemde biyolojik çeşitliliğinin önemli ölçüde zenginleştiğini tespit ctmişler. Anlaşıldığı üzere yağmur orrnanları bu sıcak evrede çok iyi gelişmiş. Ayrıca nemin de çok fazla azalmadığını gösteren kanıtlar var. Bugüne kadarki analizler daha çok soğuk bölgelerden alınan örneklcre dayanıyor. Q CQ DOĞAL FELAKETLERÎN GETÎRDÎÖÎ ZARARLAR ÜÇEKATLANACAK Son bir araştırmaya göre doğal felaketlerle gelen zararlar bu yüzyıl içinde önemli ölçüde artacak. Birleşmij Milletler ve Dünya Bankası tarafından kısa bir sürc önce açıklanan rapora göre 2100 yılına kadar üç misli artacak olan zararların 185 milyar dolara ulaşması bckleniyor. AĞRI DUYARLILIĞINDAN SORUMLU GEN Amerikalı bilim insanlan ağrı algısından sorumlu bir anahtar gen buldu. Bu kalıtım bilgisinin belli başlı bir biçimine sahip kişiler akut ağırları daha az hissediyor ve ameliyatlardan sonra ender olarak kronik ağrılar çekiyorlar. Boston Çocuk Hastanesi araşttrmacısı Clifford Woolf bu sonuca hayvan dcncyleriyle ulaştı. Buna göre insan, fare ve hatta sirkesineği bile bu kalıtım bilgisini taşıyor ve bu gen hepsinde ağrının algılanmasından sorumlu. Bu tür genetik bilgiler, etkili ağn terapilerinin geliştirilmesinde yardımcı olabilir. Çalışmanın başında sirkesineğindeki (Drosophila melanogaster) ağrı gcnleri araştırılırken, sinekler aşırı sıcak bir ortamda tuhılmuş. Bu sıcaklığı en uzun sürc dayanabilen sineklerin alfa2del».^pr ta3 genlerinde genelde mutasyon saptanmış. Bu da ağrı algısıyla ilgili bir genin varlığını akla getinniş araştırmacılara. Bu genin farelerdeki işlevini görmek istcyen bilim insanlan, bazı farelcrde bu geni devre dışı bırakarak ağrı testi yapmışlar. Testler sırasında manyetik rezonans tomografiyle farelerin beyinlerinde ağrının ne şekilde işlendiğini takip eden araştırmacılar, alfa2delta3 genindeki mutasyonunun farelerde ağrı duyarlılığını azalttığını tespit eünişler. Sineklerde olduğu gibi farelerin beynindeki belli başlı bölgeler ağrı uyarılannı iletmiyor. ÎNME'YE KÖKHÜCRE TEDAVİSÎ lngiltere'de inme geçiren bir hastanın beynine kök hücrcleri aşılandı. Doktorlar hastayı iki yıl boyu inceleyecekle r. Tedavinin etkili olup olmayacağı henüz bilinmiyor. Bilim insanlan kök hücrelerinin, beyindeki yenilenme sürccinde etkili olmasını bekliyorlar. Keirh Muir yönetiminde çalışan ekip bu pilot araştırmayla, hasarlı beyin bölgelerinin kök hücreyle tedavi cdilebilirliğini öğrenmek istiyor. Terapi iskemik beyin enfarktüsü geçiren toplam on iki hasta üzerinde denenecek. En sık görülen inme biçimi olan bu enfarktüste, tıkalı damarlar hücrelerin oksijenle beslenmesini engeller. Bu durum ne kadar uzun süre dcvam ederse o kadar çok sinir hücresi ölür. Ölen beyin dokusunu kök hücrelerle yenilenebilmesi çok önemli bir gelişme. Bununla birlikte yöntem tartışmalı. Çünkü doktorlar, Kaliforniya'da kürtajla alınan on iki haftalık cenindeki hücreleri kullanmışlar. Pilot araştırma başarılı olduğu taktirdc daha büyük araştırmalar gerçekleştirilcbilecek. Alınan bilim insanlan da iki yıl önce buna benzcr bir yöntemden yararlanarak inme geçiren bir hastanın beynine kök hücreleri aktannışlardı. Ancak bu yöntcmde bir tür çay poşetinde beyne yerleştirilen kök hücreler iki hafta sonra çıkarılmıştı. Adelaide Üniversitesi bilim insanlarına ait. Wölfgang Haak ve ekibi söz konusu iskeletlerin DNA'sını günümüzdc Türkiye ve Irak'ta yaşayan insanlann kalıtımlarıyla karşılaştırmış. Buna göre Dercnburg iskeletlerinin kalitımı Türklerin ve lraklılann kalıtımıyla örtüşmekte. Bu da daha önceleri sanıldığı gibi tarımın ve hayvancılığın bir fikir olarak değil de doğrudan doğruya Yaktndoğulu ınsanlarca Orta Avrupa'ya getirildiğinı göstermekte diyor Haak. Genetik izler öte yandan Güneydoğu Avrupa ve Karpat Havzası üzerindcn Orta Avrupa'ya uzanan göç yoluyla ilgili kanıtları da destekliyor. Bunun başlıca nedeni olarak zengin bölgelerdeki nüfus ve konut artışı gösterilmekte. İnsanlar zenginleştikçe kaybedccekleri de artıyor diyor araştırmayı yöneten Apurva Sanghi. Araştırmada iklim değişiminin sonuçları dikkate alınmamış. Sadece küresel ısınmaya bağlı şiddetli fırtınalar gelecekte ilave olarak 2868 milyarlık zarara neden olabilir deniyor araştırmada. Bilim insanlan bu nedenle insan yaşamını korutnak ve yıkımlan engellemek için önlemlerin alınmasını öneriyorlar. 360 MİLYON YILLIK KARÎDES Amerikalı bilim insanlannın Oklahoma'da bulduklan 360 milyon yıllık karides fosili o kadar iyi korunagelmiş ki kasları bile seçilebiliyor. Sckiz santimlik ilkel karides, okyanusun derinliklerindc yaşıyordu. Dünyanın en eski karidcsi günümüzdeki karideslerin vc ıstakozların da dahil olduğu dekapodlar (on ayaklı yengeçler) grubu için en eski kanıt da olabilir. Fosil karides on ayaklı yengeçlerin gelişim tarihi araştınnaları için önemli bir adım diyor Kent Eyalet Ünivcrsitesi'nden Rodney Feldmann ve Carrie Schweitzer. Karides fosili Ohio Üniversitesi paleontologu Royal Mapes tarafından Oklahoma'daki bir kaya üzerinde bulunduğu için "Acicilopoda ma KÜRESEL ISINMANIN OLUMLU ETKİLERÎ Yaklaşık olarak 56 milyon yıl önce gerçekleşen küresel ısınrna ekvator bölgesindeki tür çeşitliliğinin artmasına nedcn olmuş. Panama Smithsonian Tropikal Bölge Araştırmalan Enstitüsü ve Frankfurt Goethc Enstitüsü bilim adamlannın arajtırnuılarına göre o tarihlerde meydana gelen ani ısınma nedeniyle sıcaklıklar günümüze göre üç ila bcjj derece yüksekti. 200.000 yıl dcvam Nilgun Özbaşaran Dede Araştırma MISIR DIŞINDA İLK FİRAVUN YAZITI Suudi Arabistan'ın kuzeybatısındaki Tayma vahası 3000 lim insanlan Mısır firavununa yıl önce, Nil vadisinden yola çıkan ticaret kervanlarının ait çok sayıda yazıt buldular. önemli bir dinlenme yeriydi. Kral Suud Üniversitesi arkeo Ozellikle de Sinai vc Arap logu Ali tbtahim AlGbabban, o tarihlerde Tayma vahası ya Yarımadasında suyun bol olkınlarındaki bir kayalıkta yer alan hiyeroglif yazıtının yol gös duğu bölgelerde. terici olduğunu söylüyor. Arkeolog Ghabban, Tayma vahası ve Arabistan'ı 3000 yıllık yazıt Suudi Arabistan yarımadasında bulunan ilk fıravun yazıtı. Yazıt, M.Ö. 12.yy'da Mısır'da hüküm sü . Sinai Yanmadasmdan ayıran ren Ramses IH'ün imzasını taşıyor. İmparatorluk onun hü Akaba körfezi arasında daha kümdarlığı sırasında en parlak dönemini yaşamıştı. Nil va çok sayıda kaya yazıtının budisini Tayma vahasıyla bağlayan eski ticaret yolu üzerinde bi lunduğunu tahmin ediyor. t •* i < 1 H;V