Katalog

Sağlık Yenidoğan yoğun bakım ünitelerinde görülen enfeksiyonlar Yenidoğan yoğun bakım ünitelerinde (YYBÜ) teknolojik gelişmelere paralel olarak çok düşük ağırlıklı erken doğan be- beklerin yaşam şanslarının giderek artması, yoğun invazıv gırışimleri ve daha uzun süre hastanede kalmayı zorunlu kıl- dı. Tüp bebek gibi yardımcı üreme tekniklerinin yaygın olarak kullanılması da, çoğul gebelik ve dolayısıyla erken do- ğumla sonlanan gebelik sıklığını ve prematüre bebek sayısını arttırtı. Ve sonuçta YYBÜ'lerinde enfeksiyon görülme Slkllğl arttl. Doç Dr TuğbaGursoy,VehbıKoçVakfıAmerıkanHastanesı,PedıatrıBolumu H astane enfeksıyonu, hastane ıle ılışkılı veya hastane- de kazanılmış enfeksıyondur Hastaneye yatıştan 48 saat sonra veya taburcu olduktan ılk 48 saat ıçınde gozlenen enfeksıyonlan kapsar Bebeklerın cıldı, sındırım ve solunum sıstemı yaşamın ılk gunlerınde mıkroorganızmalann yerleşım yerı olur Anne sutu ıle beslenen sağlıklı bebeklerde mıkrorganızaraaların yerleşımı normal florayla olurken, YYBU'nde ızlenen prematüre bebeklerde kolonızasyon stafı- lokok, kandıda ve gram negatıf basıller gıbı hastanede gorulen patojen mıkroorganızmalarla olur En sık %32 ıle %53 ara- sında gorulen sıklıkta kan kaynaklı enfeksiyon (sepsıs), bon- rasında sıklık sırasına gore alt solunum yolu enfeksıyonlan (ventılator ılışkılı pnomonı) (% 12-18), ıdrar yolu enfeksıyo- nu (% 17), sındırım sıstemı enfeksıyonu (% 5-11) ve cılt en- feksıyonu gorulur Sıklık: Tum dunyada yenidoğan donemınde enfeksıyon- lara bağlı yılda 1 6 mılyon olum goruluyor Hastane enfeksı- yonlarının sıklığı hastaneler ve unıteler arasında belırgın fark- lılık gosterır, %6 2- 50 7 arasında değışır Bu kadar farklı so- nuçlar bıldırılmesı doğum oncesı faktorler, her unıtenın ba- kım koşulları ve olanakları ıle enfeksıyondan korunma yon- temlennın farklılığı ve ızlenen hasta populasyonundakı fark- lılıklar nedenıyledır RİSKFAKTÖRLERİ YYBU'lerde hastane enfeksıyonlarının sıklığı, bebeğın ge- belik yaşı ve doğum ağırlığı arttıkça azalır Erkek bebeklerde daha sık gorulur Hastanede yatış ve ventılatorde kalış suresı arttıkça enfeksiyon gorulme oranı artar Katater kullanımı, ın- vazıv gırışımler, steroıd kullanımı ve damardan beslenme, yı- ne enfeksıyonu arttıran faktorlerdır Unıte ıle ılgılı enfeksı- yonu arttıran faktorler arasında unıtenın kalabalık olmaM, personelın yetersız olması, altyapının yetersız olması, yetersız enfeksiyon kontrol onlemlen ve gereksız ve uygunsuz antıbı- yotık kullanımı vardır KORUNMA: Dezenfeksıyon, stenlızasyon, el hıjyenı ve ızolasyon on- lemlen hastane enfeksıyonlarından korunmanın temelını oluşturur Surveyans, bır hastalığın oluşma rıskını artıran ve- ya azaltan koşulları ve hastalığın sıklığını belırlemeye yonelık gozlemdır Uygulanan kontrol ve onleme yontemlerının et- kınlığını değerlendırmek ıçın de kullanılabılır Surveyans ça- lışmalarının amacı hastane enfeksiyon hızlarını saptamak, en- feksiyon kontrol yontemlerının etkılerını ve rısk faktorlerını belırlemek ve dolayiMyla hastane enfeksiyon hızlannı azalt- maktır Kontrol ve onleyıcı çalışmalar arasında, El hıjyenı ve el yıkama uyumunu artırmak ıçın program- lar, Erken anne sutu ıle beslenme, Tanının kesınlığı ve antıbıyotıklerın dıkkatlı kullanımı, Unıtenın duzenlenmesı, Hemşıre/hasta oranının uygunluğu, kalabalıktan kaçın- ma, İzolasyon onlemlen, Kateter yerleştırılmesı, bakımı ve kalış süresının sınırlan- dırılması, Kan alma ışlemlennın sınırlandırılması, cılt bakımı yer al- maktadır "Kotu el hıjyenı" en sık rastlanan ve en onemlı problem- ken, el hıjyenmın sağlanmasına uyulması hastane enfeksı- yonlan azaltan en kolay, en hızlı ve en etkın onlemdır Yoğun bakıma gırıldığınde, hastalarla temas oncesı, ışlemlerden on- ce ve sonra, eldıvenlen gıymeden once ve çıkardıktan sonra eller yıkanmalıdır Ayrıca yoğun bakımlarda saat, bılezık gıbı takılar ve yuzuk takmak, takma tırnak kullanmak ellerde ko- lonızasyonu arttırarak enfeksiyon rıskını arttırır, bu nedenle kullanılmamalı Anne sutu ıle beslenmenın erken başlaması (yaşamın 2 ve 3 gununde), bebekte beslenme problemlerıne artmaya yol açmadan, hastane enfeksıyonu nskını azaltır Erken bağırsak yolu ıle beslenme sındırım sıstemınde atrofıyı onler, damar- dan beslenme suresını kısaltır, barsak florasını oluşturur, bar- sak mukozasındakı bağışıklığı destekler ve damaı gırışımlerı- nı azaltarak enfeksiyon rıskını azaltır Unıtenın duzenlenmesı sırasında kalabalıklığı ve sıkışık- lığı engellemek, altyapı ve mşaat aşamasında yoğun bakım kn- terlerıne uygun duzenlemeler yapmak, tavan, zemın ve duvar doşemelerını uygun, kolay temızlenebılecek malzemelerle yap- mak, havalandırma ve ızolasyon onlemlennı artırmak, lavabo ve sabunları uygun yerlere yerleştırmek hastane enfeksıyon- larını engelleyecektır Katater kaynaklı hastane enfeksıyonlarını azaltmanın en ıyı yolu, kullanılan santral kate- terın kalış suresını azalt- maktır Yenıdoğanlarda kullanımı ve suresı ıle enfeksiyon sıklığı arasın- da doğrudan ılışkı vardır Kataterlerın 21 gun kalış, suresı krı- tık zaman olarak kabul edılır ve sonra enfeksiyon rıskı belır- gın bır şekılde artmaktadır Yararı gosterılemeyen gınşımler arasında ıse unıteye gı- rışte boks gomleğı veya galoş gıymek vardır Galoş gıyılmesı dışannın kırını unıtenın ıçıne taşımayı engellemek açısından onemlı olabılır Boks gomleklennın unıteden unıteye kulla- nımları değışkendır Bazı unıtelere gırerken unıte gırışınde, bazılarında hasta bulunan alanlarda, bazılarında ıse sadece hastaya dırek temas edıleceğı durumlarda gıyılır Yapılan hıç- bır çalışmada boks gomleğının enfeksıyonu engelledığı goste- rılemedı Hastalıkları onleme merkezı ("Centers for dısease control" CDC) sadece ızolasyon gereken durumlarda boks gomleklerının gıyılmesını onerır Amerıkan Pedıatrı Akademısı YYBÜ'lerinde boks gomleğı gıyılmesını onermı- yor Sonuç olarak, doğum oncesı bakımı yeterlı ve şartları ıyı olan ünıtelerde modern ventılator uygulamaları ve tedavıler- le ılk gunlerde olum belırgın azalmıştır Bu krıtık donemden sonra ıse olum nedenı daha çok enfeksıyondur YYBU'ne alı- nan bebeklerın %33-66'sında bır donem enfeksiyon tespıt edı- lır Tum gelışmelere rağmen son 20-30 yılda enfeksıyona bağ- lı mortalıte oranında azalma saptanmadı, mortalıte %20-40 arasında değışır Bu yuzden amaç sıklığı azaltmak olmalı Gebelik yaşı ve doğum ağırlığı azaldıkça, enfeksiyon ora- nının arttığı bılındığıne gore, alınabılecek onlemlerın başın- da erken doğumların engellenmesı gelır Çoğul gebelıklenn erken doğumla sonuçlanma rıskı tekıl doğumlara gore daha yuksektır Bu yuzden çoğul gebelıklerın engellenmesı ıçın tup bebek uygulamalarında ıkıden fazla embryo naklını engellen- mek gıbı gereklı onlemler alınmalı Bunun yanında yoğun ba- kımlarda kalabalıktan kaçınmak ve el hıjyenı alınabılecek ba- sıt onlemler arasındadır Aralık ayında gökyüzü Baştarafı 7. sayfadan Guney kutbuna yakın bır kraçerde bulun- makta ve sureklı golgede kalmakta Bu bol- ge, Guneş Sıstemımızın tarıhınde ve kokle- nmızı anlamada anahtar rol oynayacağa ben- zıyor Verı çalışmaladı suruyor Gelecektekı Ay keşıflerınde başka kaynakların da ortaya çıkabıleceğını bekleyebılırız 2- 2012 yılında kıyamet kopmayacak: Takvımlere dayandırılarak geleceğe aıt yo- rumlar medyada maalesef yer almıştır Takvım, sosyal, tıcarı, dını ya da ıdarı amaç- la gun organıze bır ststemdır Takvım orga- nızasyonu, zamanı dılımlere bolerek gun, hafta, ay ve yıl gıbı ısımlendırerek yapılır Burada gun ve yıl doğal zaman bolumudur, hafta ıse yapaydır Takvımde sureler, Guneş ve Ay dongusu gıbı bazı astronomık olaylann çevrımı ıle eşıtlendığı gıbı hasat zamanı, su- lann yukselmesı ve çekılmesı gıbı doğal olay- lar uzerınden de belırlenebılır Bırçok uygar- lık ve toplum kendı ozel ıhtıyaçlarına uygun modellı takvımler gelıştırmıştır Takvımlerın temel aldığı bu donemlı değışmeler doğaldır kı bır kıyametın habercısı olamaz, hele gu- numuz bılgı toplumunda bu tur duşuncelenn artık sınıfta kalması gerekır Kaynakça 2009 The Astronomıal Almanac ADLİ TIP KURUMU SAYDAM OLMADIKÇA... Baştarafı 10. sayfada Soruşturma sırasında, karayollarıdan uç muhendıs zanlının tam kusurlu, olen ve yaralanın kusursuz olduğunu açıkladı ATK ıse, sanığın 5/8 olenve yaralananlarında 3/8 kusurlu olduğu- nu açıklarken şu gerekçelere dayandı Sanık uygun hızla seyretmemışnr Olenın 35 metre ılerı- ye fırlatacak bır çarpma ıçın muğlak bır açıklamadır Kaldı kı, sunulan ozel raporda hızın yuz km uzerınde olduğu belırlenmıştır Yolda aydınlatma ycktur Ancak olay yennden bırçok aracın ışık- ları yanmaktadır Fıen önlemme başvunılmuştur "Trafık gorevlılen fren ızını el fenerı gorme- mış olabılır açıklaması" dayanaksız oznel bır yargıdır Yayalarfren sesıni duyunca panıkleyıp ara- cın yönüne kaçmışlardur Oysa Mercedes fırması bu tıp araçların fren sesı çıkarmayacağını bıl- dırmıştır Panıkleme olayı soz konusu olsa bıle "kışının olay anmda ıçınde bulunduğu psıkolo- jık durum, olağan davranışlarla '(sola kaçmalıydı) yorumlanamaz ATK, zorlama yorumlarla, sa- nığın davranışlanna hafıfletıcı çaba ıçınde olduğu anlaşılmaktadır Zarar gorenlerın yakınma- larına gore sanık bır mılletvekılının yeğenıdır Yazanağı ımzalayan kurul uyelerının etkı altın- da kaldıklarını kesın olarak soylemek olanaksızdır Kuşku da azımsanmamalı, nıtekım zarar go- renler suç duyurunda bulunmuşlarsa da sonuç alamamışlardır