Katalog

7 ŞUBAT 2006 SALI CUMHURİYET SAYFA KÜLTÜR kultur?cumhuriyet.com.tr Uluslararası Berlin Film Festivali, Marc Evans’ın ‘Snow Cake’ adlı filmiyle başlıyor 15 TÖREN 16 ŞUBAT’TA YAPILACAK Altın Ayı maratonunda 19 film GÜNER YÜREKLİK BERLİN Bu yıl 56. kez düzenlenen Uluslararası Berlin Film Festivali (kısa adıyla Berlinale), 9 Şubat Perşembe akşamı BerlinalePalast sinemasında Marc Evans’ın ‘Snow Cake’ adlı filminin dünya ilkgösterimi ile başlıyor. İngiltere/Kanada yapımı filmin başrollerini Alan Rickman ile Sigourney Weaver paylaşıyorlar. 24 ülkeden 19 filmin yarışacağı Altın ve Gümüş Ayı maratonu 18 Şubat akşamı ödüllerin dağıtımı ve Sam Peckinpah’in dünya klasikleri arasına giren 1972 yapımı kovboy filminin gösterimiyle sona erecek. Dijital teknik ile onarılarak yeniden gözden geçirilen ve ‘Pat Garrett&Billy the Kid: The Special EditionDirector’s Cut’ adı verilen film, yarışma dışı gösterilecek. 11 gün sürecek ve ‘Wettbewerb’ (Yarışma), ‘Panorama’, ‘Uluslararası Genç Filmler Forumu’, ‘Çocuk Filmleri Şenliği’, ‘German Cinema’, ‘Avrupa Film Marketi’ ile ‘Retrospektif’ gibi bölümlerden oluşan Berlinale’de bu yıl yine 600 kadar film gösterilecek. Berlinale’de gösterilecek filmlerin ortak özelliğinin bu yıl, ‘‘daha gerçeğe yakın, daha kişisel ve daha politik’’ olduğu bildiriliyor. Yarışmada ustalar da var yaşam ve iş koşullarınasorunlarına ‘yeni gerçekçi’ bir çözümlemearaştırma ile yaklaşmaya çalışıyor. Onur ödülleri Wajda ve McKellen’e Memet Fuat ödülleri belirlendi Kültür Servisi 2002 yılında yitirdiğimiz Memet Fuat için düzenlenen ‘Memet Fuat Eleştiri/İnceleme, Deneme, Yayıncılık Ödülleri’nin ikincisini kazananlar belli oldu. Eleştiri/inceleme dalında Mehmet Yaşın (Diller ve Kültürler Arası Bir Edebiyat İncelemesi, Kıbrıs Şiiri Antolojisi MÖ 9.MS 20. yy.), deneme dalında Güven Turan (Süregelen) ödül kazandı. Memet Fuat Yayıncılık Ödülü’nün ise edebiyat ve kültür alanında özenli, ilkeli tutumları doğrultusundaki yayınlarından dolayı Dost Kitabevi’ne verilmesi Seçici Kurul tarafından uygun görüldü. Ödüller 16 Şubat’ta İstanbul Bilgi Üniversitesi’nde yapılacak olan Memet Fuat Ödül Töreni ve Anma Günü’nde sahiplerine verilecek. Ödül 5.000 YTL Festival, BerlinalePalast sinemasında Marc Evans’ın ‘Snow Cake’ adlı filminin dünya ilkgösterimi ile başlıyor. ? 11 gün sürecek festivalde tüm dünyadan 600’e yakın film gösterilecek. Ancak bu yıl ne yarışmada, ne de diğer bölümlerde Türkiye’den bir tek film yok. Bu yıl gösterilecek filmler ‘‘daha gerçekçi, daha kişisel, daha politik’’. ABD’li yönetmenlerden Robert Altman bu kez ‘A Prairie Home Companion’ adlı çalışmasıyla seyirci karşısına çıkıyor. Meryl Streep, Woody Harrelson, Tommy Lee Jones, Lily Tomlin, Kevin Kline ve John C. Reilly gibi Hollywood yıldızlarıyla birlikte çektiği, Berlin’de dünya ilkgösterimi yapılacak yeni filminde Altman, 30 yıl süren efsaneleşmiş bir radyo show’unu komedi biçiminde ele alıyor. Sidney Lumet ise ‘Find Me Guillty’ adlı filminde yine 80’li yılların ortalarında yaşanmış olaylardan yola çıkarak ABD’deki çok uzun süren bir mafya davasını işliyor ve Amerikan yargı sistemini sorguluyor. 125 dakikalık filmde Vin Diesel, Peter Dinklage. Anabella Sciorra ve Linus Roache başrollerde görünüyorlar. Fransızların dünya sinemasına adını yazdıran usta yönetmeni Claude Chabrol de ‘L’ivresse du pouvoir’ adlı ‘Gizli Devlet İlişkileri’ şeklinde Türkçeye çevirebileceğimiz filminde, satın alınamayan kararlı bir kadın savcının büyük bir holdinge karşı yürüttüğü soruşturmayı ve içine düştüğü kendi iç çelişkilerini anlatıyor. Chabrol’ün politikgerilim filminde savcı rolünü Isabelle Huppert üstleniyor. Yarışmada bu yıl bütün dünyanın dikkatlerinin üzerinde olduğu İran’dan iki film birden yer alıyor. Yönetmen Jafar Panahi, ‘Offside’ adını verdiği filminde, erkek kılığında Tahran’daki futbol stadına girmek isteyen bir genç kızın öyküsünü anlatarak İran’daki kadınların güncel sorunlarını yansıtmaya çalışıyor. Rafi Pitts ise ‘Zemestan’ (It’s Winter) adlı filminde başkent Tahran’daki Berlinale’nin ‘Wettbewerb’ adı verilen yarışma bölümünde bu yıl Robert Altman, Sidney Lumet, Claude Chabrol gibi ustaların yanı sıra, üç yıl önce ‘In this World’ ile Altın Ayı ödülü kazanan Michael Winterbottom’un yeni çalışması ‘The Road to Guantanamo’ da gösterilecek. Berlin’de dünya ilk gösterimi yapılacak filmde Guantanamo esir kampında yargılanmadan iki yıl esir tutulan İngiltereli üç Müslümanın yaşamöyküsü anlatılıyor. Berlinale’de en fazla ödül alan Aralarında Almanya’dan dünyaca ünlü oyuncu Armin MuellerStahl, ABD’li yönetmen Matthew Barney gibi isimlerin bulunduğu sekiz kişilik Uluslararası Seçici Kurulun başkanlığına bu yıl İngiliz oyuncu Charlotte Rampling getirildi. Dünya sinemasında eşsiz bir karakter oyuncusu olarak isim yapan ve Luchino Visconti, Woody Allen, Sydney Lumet, Alan Parker gibi ustaların yönettiği filmlerde başrol oyuncusu olarak kamera önüne geçen Charlotte Rampling, 2003 yılında François Ozon’un ‘Havuz’ filmindeki rolüyle En İyi Kadın oyuncu Avrupa Film Ödülü’nü almıştı. Uluslararası Berlin Film Festivali’nin Altın Ayı Onur Ödülü bu yıl ‘‘yaşam boyu dünya sinemasına katkılarından dolayı’’ Polonyalı yönetmen ve senaryo yazarı Andrzej Wajda ile İngiliz oyuncu Sir Ian McKellen’e verilecek. 11 gün sürecek festivale bu yıl da Hollywood’dan yıldız yağması ve Sidney Lumet, Meryl Streep, Sigourney Weaver, George Clooney, John Hurt, Isabella Rossellini, Vin Diesel, Isabelle Huppert gibi yönetmen ve oyuncuların yanı sıra yazar Mario Vargas Llosa’nın da Berlin’e gelmesi bekleniyor. Berlinale’ye bu yıl 100’ün üzerinde ülkeden 500’den fazla genç film yönetmeninin, 4 bine yakın gazetecinin davet edildiği, festivali 50 bin kadar da film dünyasından uzmanın izleyeceği bildirildi. 16 milyon Avro’ya mal olan Berlinale’nin giderlerinin 6 milyonu federal bütçeden, geri kalanı ise sponsorlardan ve bilet satışlarından karşılanıyor. Bu yıl, 5.000 YTL tutarındaki Eleştiri/İnceleme Ödülü, Bilgi Üniversitesi Yayınları tarafından ve gene 5.000 YTL tutarındaki Deneme Ödülü de Adam Yayınları tarafından karşılanmakta. Yayıncılık Ödülü ise bir heykelcikle değerlendirilecek. Tüm ödüllerin heykelcikleri Bihrat Mavitan tarafından tasarlandı. Memet Fuat Ödülleri Seçici Kurulu şu kişilerden oluşuyor: Cevat Çapan, Eray Canberk, Konur Ertop, Nurdan Gürbilek, Uğur Kökden, Hasan Kuruyazıcı, Yurdanur Salman. SEZER MESAJ YAYIMLADI Cemal Kutay yarın toprağa verilecek İSTANBUL (AA) İstanbul’da vefat eden tarihçiyazar Cemal Kutay’ın cenazesi, 8 Şubat Çarşamba günü (yarın) toprağa verilecek. Kutay’ın ölümü nedeniyle bir mesaj yayımlayan Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, Cumhuriyetin tanığı tarihçiyazar Cemal Kutay’ın ölümsüz eserler bıraktığını belirtti. Kutay’ın manevi kızı ve yapımcısı olan Nur Onur, Kutay’ın cenazesinin, yarın Erenköy Galippaşa Camii’nde öğle vakti kılınacak namazın ardından Karacaahmet Mezarlığı’nda defnedileceğini söyledi. Nur Onur, 5 çocuk sahibi olan Kutay’ın ABD’de olan oğlu ile İngiltere’de olan kızının da katılabilmesi için törenin 2 gün sonra yapılmasının kararlaştırıldığını bildirdi. Cumhurbaşkanı Sezer, Kutay’ın ölümü dolayısıyla bir mesaj yayımlayarak ailesine ve Türk ulusuna başsağlığı diledi. Sezer, ‘‘Verdiği sayısız eserleri büyük bir bilgi birikimi olan Kutay, Cumhuriyet tarihimizin canlı tanığı olarak ölümsüz eserler bırakmıştır’’ dedi. CHP Genel Başkanı Deniz Baykal da yayımladığı mesajda, ‘‘Kutay, Atatürk’ün yaşamını, yaptıklarını ve önemini genç kuşaklara yorulmadan, usanmadan anlatan önemli bir değerdir’’ dedi. ‘Sekiz’ yaratıcıdan dünya sorunları... Birleşmiş Milletler’in desteklediği film gezegenimizi bekleyen tehlikeleri işliyor ASLI SELÇUK Sekiz yaratıcı yönetmen, gezegenimizi gün geçtikçe tehdit eden yoksulluk, AIDS, kuraklık, okuma yazma bilmemek gibi başat sorunları gündeme getiren, Birleşmiş Milletler’in geliştirme programında yer alan ortak yapımda bir araya geldiler. Her biri 815 dakika arası uzunlukta bölümlerden oluşan; basit bir düşünceden yola çıkan, ama karmaşık konuları ele alan tasarının yaratıcısı Fransız yapımcı Marc Obéron. Ldm Productions’dan Obéron, In the Cut (Tutku Esirleri/2003) filminin ardından setlere uzun süre dönmemeyi düşünen, The Piano’nun (1993) yaratıcısı Avustralyalı yönetmen Jane Campion’ı ‘8’ adlı bu tasarıyla kandırmış. Gaspar Noé, Shinya Tsukamato, Jan Kounen, Jodie Foster, Robert Altman ‘8’in öteki önemli adları. İtalyan oyuncuyönetmen Roberto Benigni (Hayat Güzeldir, Kar ve Kaplan) ise yanıtını önümüzdeki günlerde verecek. Irréversible’in (Dönüş Yok/2002) yaratıcısı Fransız Gaspar Noé, Burkina Faso’da çektiği AIDS’e karşı savaş bölümünün kurgusunu yapıyor. Japon Shinya Tsukamato (Tetsuo, Vital, Tokyo Fist) eğitimsizlikle ilgili bölümü çekmeye karar verdi. Campion’dan ‘Su Günlüğü’ Avustralyalı yönetmen Jane Campion filmin ‘Su Günlüğü’ adlı ilk bölümünü çekti. lirtiyor: ‘‘Çekim süresince adeta okulu asan öğrenciler gibi yaşadık diyebilirim. Bu küçük çalışmayı hem dramatik bir masal hem de bir şiir gibi tasarladım. Bir çocuk bize suyun zor bulunduğu, atla rın susuzluktan öldüğü, genç kızların yağmur yağdırmak için keman çalarak bulutları müziklerinin güzelliğiyle büyülemeye çalıştıkları bir zamanı anlatacak’’. ‘Su Günlüğü’nde yetişkinlerden biri düşen tek su damlası gözlerimizden dö külendir diyor. Campion, bu yalın öyküde su sevgisi duygusunu izleyiciye geçirmeyi amaçlıyor. Bunu da öğretici (didaktik) olmaktan sakınarak yumuşak, sevecen bir biçemle yapıyor. ‘‘Doğal kaynakları bilinçsizce, bencilce kullanmaya son vermeli, onları sömürmemeliyiz. Elbette Birleşmiş Milletler’in dünya barışı ve gelişimi konusundaki çalışmalarına katılıyorum. Tüm bu çalışmaların içinde film çekmek önemsiz ama bu büyük bir savaşım, bunun içindeki en küçük şey bile önemli’’ diyen Jane Campion, yedi özgün sanatçıyla böylesine bir ileti veren bir ortak çalışmanın içinde olmaktan ötürü alabildiğine coşku duyduğunu da saklamıyor: ‘‘Meslektaşlarımın ne yapacaklarını çok merak ediyorum, konu beni hiç mi hiç ilgilendirmiyor, önemli olan aynı amaca seslenmek, hizmet etmek. Bu tasarıda alışılandan öte bir rekabet olacağı da kesin. Umarım onların düzeyine yaklaşabilirim’’ diyerek alçakgönüllüğünü göstermekten de çekinmiyor. Dünyanın dört bir yanından sıra dışı yönetmenleri bir araya getiren, dünyamızın çok önemli sorunlarına ışık tutarak çözüm aramayı amaçlayan ‘8’i bir an önce sinemalarımızda izlemeyi diliyoruz. Öykü Günleri 11 Şubat’ta başlıyor ? Kültür Servisi Edebiyatçılar Derneği, Konak Belediyesi ve Ege Kültür Vakfı işbirliğiyle düzenlenen ‘‘5. İzmir Öykü Günleri’’ 1114 Şubat tarihleri arasında Konak Belediyesi Alsancak Kültür Merkezi’nde yapılacak. Adnan Özyalçıner’in onur konuğu olduğu etkinliğe aralarında Yiğit Bener, İnci Aral, Suzan Samancı, Sennur Sezer, Adnan Özyalçıner Sadık Aslankara, Necmiye Alpay, Celal Üster, Ahmet Cemal, Mehmet H. Doğan, Özcan Karabulut, Semih Gümüş, Enver Ercan, Feridun Andaç, Cihan Demirci, Çetin Öner, Onur Caymaz, Demirtaş Ceyhun’un da yer aldığı 60 kadar edebiyatçı katılıyor. Hollandalı Jan Kounen ise (Dobermann, Blueberry) Peru’ya giderek bir bilge kadınla (Şaman) anne sağlığının sorunlarını tartışacak. Amerikalı Jodie Foster’la (Little Man Tate, Home for the Holidays) Robert Altman ise (Quintet, The Player) zamanlarını ayarlamaya çalışıyor. Sekiz sinemacının değişik görüşlerini, yorumlarını yansıtacak olan ‘8’, bu ilkyaz tamamlanacak. Dünyadaki başat sorunları tartışan bu ortak filmdeki ‘The Water Diary (Su Günlüğü)’ adlı ilk bölümü bitiren Jane Campion konusunu, on yaşındaki kızının arkadaşlarıyla sık sık yaptığı tartışmalardan ve kendisine yönelttiği ‘‘Acaba yetişkinler bize nasıl bir dünya bırakacak’’ gibi sorulardan esinlenmiş. ‘Su Günlüğü’nü önceleri Afrika’da çekmeyi tasarlayan yönetmen, sonra bundan vazgeçerek bölümünü Avustralya’da, iyi bildiği, kuraklığın kaygı verici bir soruna dönüştüğü ülkesinde çekmeye karar vermiş. Filmin özünü çocuklarla kuran yönetmen, sette uçucu, hafif bir ortamda çalıştıklarını be İki ayda bir yayımlanan dergide ülkemizden ve dünyadan sanat haberleri yer alıyor Cey Güzel Sanatlar dergisinin yeni sayısı çıktı Kültür Servisi İki ayda bir yayımlanan Cey Güzel Sanatlar dergisinin yeni sayısı, ülkemizden ve dünyadan sanat haberleri, değerlendirme, inceleme araştırma yazıları ve söyleşilerle dolu bir içerikle okura ulaşıyor. Sorumlu yazıişleri müdürlüğünü Cavit Mukaddes’in yaptığı derginin danışma kurulunda Prof. Tomur Atagök’ten Enis Batur’a birçok yetkin isim yer alıyor. Bu sayıda ele alınan konulardan biri ‘Müzecilik ve Arkeoloji Müzeleri’. Canan Yalman, bu konuda İstanbul Arkeoloji Müzeleri Genel Müdürü İsmail Karamut’la söyleşiyor dergi okurları için. Tomur Atagök bu konu çerçevesinde ‘müzelerin eğitim amaçlı kullanımı’nı ele alıyor. Enis Batur’dan, ‘Dört yatak, çarşaf dili üzre gündüzdüşü’, Cavit Mukaddes’ten ‘Paris Dada Sergisi’nde Pierre Pinonvelli Performansı’ başlıklı yazılar da derginin bu sayısında. ‘Rembrandt’ın İzinde’ adlı yazı dizisinin ikinci bölümü, dergide yer alan derleme yazılar arasında. Özcan Türkmen’den ‘Modernist Sanatın Dünüyle Yarını Arasındaki Postmodern Arafta’, Müfit İşler’den ‘Amazon, Pan’, F. Müyesser’den ‘Mütevazı Bir Usta: Şeker Ahmet Paşa’, Ahmet Hilmi Balcı’dan ‘19. Yüzyıl Osmanlı Resminin Kökeninde Kimlikleri Okuma Sayesinde Bir Sanat Sosyolojisine Doğru’ dergideki diğer yazılardan. Pakistan için bir araya geliyorlar Zafer Tanrıçası Nike Heykeli. ? Kültür Servisi Geçen yıl 7.6 şiddetindeki depremle sarsılan Pakistan’a Türkiye’den de yardım eli uzanıyor. Bu kapsamda Balans Music & Performance Hall 22 Şubat Çarşamba günü saat 21.00’de ‘Cive Pakistan Live in Istanbul’ etkinliğine ev sahipliği yapacak. 18 yaş sınırı olan etkinliğin fiyatı 15 YTL olarak belirlendi. Bu özel gecede, Gevende ve Ayyuka’nın ana topluluk olarak yer alacağı konserde Murat Ertel (Baba Zula), Hayko Cepkin ve Buzuki Orhan’ın yanı sıra başka sürpriz konuk sanatçılar olacak. Gecenin DJ’liğini ise Murat Beşer (Milliyet) ve Barbaros Devecioğlu (Radyo Eksen) üstlenecek. CUMHURİYET 15 K