Katalog

7 ŞUBAT 2006 SALI CUMHURİYET SAYFA EKONOMİ ekonomi?cumhuriyet.com.tr Rus basını, Başkan Miller’in Ankara ziyaretinde Türkiye üzerinden doğalgaz ihracatı planlarına geniş yer verdi 13 İŞÇİNİN EVRENİNDEN ŞÜKRAN SONER ‘Gazprom, Azerbaycan’a takılır’ BAKAN GÜLER: Kına Yaksınlar... ‘‘Karikatür ateşi’’ bütün dünyayı kasıp kavuruyor. Daha doğrusu, yoksul ve yoksun Müslümanların yaşadıkları topraklarda aklın süzgecinden geçmemiş öfke, serseri mayın gibi yine en çok yoksul ve yoksunları vuran bir dalga, yayılma etkisiyle büyüyor. Elçiliklerin yakılması, basılması olayları bu denetimsiz, sorgulamasız, amacına yönelememiş ilkel refleks olarak büyüyen öfkeyi yatıştırmak şöyle dursun, gazaba çevirdi. Dün dünyanın her yerinden kanlı olayların haberleri gelmeye başladı.. Sonrası daha ürkütücü, daha can yakıcı olabilir. Onurları çiğnenmiş, inançları ile alay edildiğine, sadece kutsal Peygamber’in değil, kendilerinin, milyonlar olarak taciz edildiklerine inanan Müslümanlar, bu denetlenemeyen, gazaba dönüşen öfke ile nereye doğru koşuyorlar? Olayın provokasyon boyutu var idiyse, yapanların bile düşünemedikleri boyutlarda büyüyen öfke, yönünü bulamayan gazaba geliş, milyonların ayaklanması gündemde. AB ülkelerine, zengin Kuzey’in bütününe, ABD’ye, dünya tekellerine de kimi zararlar verecektir. Yine de asıl zarara uğrayacakların, yoksul ve yoksun İslam dünyasında yaşayanlar olacağına hiç kuşkumuz olmasın. Her şeyden önce yeni dünya sömürü düzeninin, emperyalizmin insanlığın çoğunluğuna zarar verdiği çarkların ideolojik algılaması gözler önünden siliniyor. Tam da küresel ideologların istedikleri gibi yapay bir çelişki, ‘‘kültürler çatışması’’ öne çıkarılmış oluyor. Tabii ki dünya nimetlerinden yararlananlar ile yararlanmayanların, sömüren ve sömürülenlerin temel çatışması saklanarak yaratılan bu yapay, tehlikeli, şiddet boyutları büyüyen çatışmada da, ideologların öne sürdükleri gibi uygarlıklar ya da dini inançlar cepheleşmesinde bir savaş yaşanmıyor. Gerçek çatışanlar sonuçta ağırlıklı Müslümanların kendi aralarında oluyor. Emperyalizmin emrinde dünya nimetlerinden pay alanlar ve almayanlar kutuplaşması çok karmaşık bambaşka iç çatışmaları getiriyor. Cehalet, aklın değil, sorgulama süzgecinden geçmemiş kör inancın yönlendiriciliğinde, emperyalizmin oyunlarında kurdurulmuş, yoksulluk ve yoksunluk ortamında kök salmış radikal İslami örgütlenmeler, kitlelerin gazabını yöneten konumdalar. Böyle olunca da onuru kırılmış inanmış Müslümanın tepkisini dile getiren siyasal, kitlesel, toplumsal eylemler gündeme gelmiyor. Emperyal kültürler, dinler savaş oyununu bozacak, milyonların haksızlığını, tepkisini yansıtacak demokratik eylemler çok az. Tam tersine, kimi zengin Kuzey’in çarpık yaklaşımlarına, uygarlıkla gericiliğin çatışması görüntüsüne yarayacak ne varsa yapılıyor. Örneğin emperyalizme en çok uşaklık yapan İslami diktatörlüklerde fazla sorun olmadığı gözlemlenebilir. Zaten en büyük çarpıklık da İslam adına emperyalizm ile işbirliği yapılarak Müslümanların gerçek insan haklarının gasp edildiği konulardan değil de karikatürden kıyametin kopması değil mi? Irak işgal edilirken, savaş suçları işlenirken, işkence olayları, rezillikler, petrol yağmalama konularında ortak güç, ses soluk yok. Emperyalizmin tuzağında tarikatlar, mezhepler, ırklar ekseninde Müslümanların Müslümanları kesip biçmesi yaşanıyor. Sözde ortak duyarlılık, öfke, gazaba gelme olayındaki eylemlerin içeriğine, sonuçlarına bir bakın. Orada bile keskin sirkenin küpüne zarar vermesi örneği en büyük zarar kendilerine, ülkelerine, en çok da İslam dininin hoşgörü ve ahlak dini olması değerlerine verilmiş oluyor. Kulaklar, kafalar, İslam dininin değerlerine, aklın süzgecinden geçmiş yorumlarına ilişkin insancıl, insana yönelik tüm çağrılara sağır. Sözde uygarlık, reform geçirmiş Hıristiyanlık dini adına da bilimsel teknolojik devrim çağı ile çelişkili aynı ölçüde ilkel, bağnaz tepki ve öfke büyüyor. Emperyalist cephede olsalar da zengin Kuzey, uygar Batı topraklarında yaşayan Hıristiyan çoğunluk da Müslüman milyonlara göre daha az sayılsa da eziliyor. Onlar da yoksullaşmış, yoksunlaşmış olarak kendi dinlerinin, ırklarının ilkel savunmacı ayrımcı refleksleri ile besleniyorlar. Kuralsız sömürü düzeninin kuralsız savaşları, hiç beklenmedik zaman, biçim ve boyutlarda, ırklar ve dinler savaşları maskesine bürünmüş olarak dünyayı kasıp kavuruyor. İnsan hak ve özgürlüklerini evrensel işlev, ölçü, değerlerinden uzaklaştırıp ırklar ve dinler ayrımcılığı aracı olarak kullananlar, oyunu oynayanlar kına yaksınlar.. Çalık’a yetki verildi ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Hilmi Güler, ‘‘SamsunCeyhan Boru Hattı için Çalık Enerji’ye ihalesiz yetki verildiği’’ iddialarının doğru olmadığı savunmasına karşın ihaleyi Çalık Grubu’na veren kararnameyi doğruladı. Güler, bunun yasal bir yetki olduğunu ileri sürdü. Hükümet Sözcüsü Cemil Çiçek ise Bakanlar Kurulu’nun ardından ‘‘SamsunCeyhan boru hattıyla ilgili kararnameyi imzalamayan bakan sayısı kaç’’ sorusu üzerine, ‘‘Şu anda 45 bakan arkadaşımızın imzası eksik. Bir kısmı burada olmadıkları için imzalamadılar’’ yanıtını verdi. Ekonomi Servisi Rusya’nın doğalgaz devi Gazprom’un başkanı Aleksey Miller’in geçen haftaki Ankara temaslarının sonuçlarına Rus basınında geniş yer verildi. Günlük yayımlanan ‘‘Nezavisimaya’’ gazetesinde yer alan ‘‘Türkiye aynı anda iki boruya oynuyor’’ başlıklı haberde Gazprom’un ‘‘Mavi Akım’’ı kullanarak Ortadoğu ve İsrail’e doğalgaz ihraç etmek istediği, ancak bu planlara Azerbaycan’ın engel olabileceği belirtildi. Aleksey Miller’in Ankara temaslarının başlıca sonucunun, ‘‘Mavi Akım’’ın kapasitesini diğer ülkelere doğalgaz ihracatı için kullanılması yö ? Gazprom’un Mavi Akım’ı kullanarak Avrupa, İsrail ve Ortadoğu’ya gaz ihraç etme planları Rusya’da geniş yankı buldu. Rus basını buna Azerbaycan’ın engel olabileceğini öne sürdü. nünde anlaşmaya varılması olduğu vurgulanan gazetede, ‘‘Mavi Akım’la İtalya’nın güneyine, Yunanistan’a, İsrail’e ve Ortadoğu ülkelerine doğalgaz ihraç edilebilmesi için Rusya ve Türkiye ortak şirketi kurulabileceğinden’’ de söz edildi. Gazete yazısında Rusya ve Türkiye’nin Mavi Akım’ın devamı olacak bu doğalgaz boru hattı projesinin 20102015 yılları arasında gerçekleştirilmesi planlanırken Azerbaycan’dan Türkiye’ye gelen boru hattının inşaatının bu yıl biteceğine de değinildi. İzvestiya gazetesinde ‘‘Rusya, Türkiye’nin iç pazarıyla yetinmek istemiyor. Rusya, Türkiye ile bir arada SamsunCeyhan Boru Hattı’nı inşa ederek Rus doğalgazını, bazı Avrupa ülkelerinin yanı sıra Lübnan ve İsrail’e kadar ulaştırmak istiyor’’ diye vurgulandı. Gazete, Gazprom’un Avrupa pazarı için mücadelede çok sayıda rakibi bulunduğunu vurguladı ve Azerbay can’la İran’ın da Avrupa pazarı için mücadele edeceğine değinildi. Öte yandan BOTAŞ, Tuz Gölü’nün altına yapılacak doğalgaz depolama tesisleri için temmuz ayında ihaleye çıkmayı planlıyor. Reuters’un haberine göre, bu durumda Türkiye’nin ilk yeraltı doğalgaz deposu, ancak 2016’da tam verimli olarak çalışabilecek. Bu arada, Silivri’deki 1.6 milyar metreküp kapasiteli hazır durumdaki yerüstü doğalgaz deposunun haziran ayından önce devreye alınması planlanıyor. Sevkıyatta yaşanan aksamalar, Türkiye’nin depolama sorununu yeniden gündeme taşımıştı. İlk adımı Almanya’da atan Türk gıda ürünleri artık Avrupa’nın dört bir yanında Gurbette doğan markalar Ekonomi Servisi Yarattıkları markalar gurbette doğan Türk gıda girişimcileri, büyük güçlüklerle var olma mücadelesi verdikleri Avrupa’yı, Türkiye’ye özgü lezzetlerle donattılar. İstanbul Hububat, Bakliyat, Yağlı Tohumlar ve Mamulleri İhracatçıları Birliği’nin yayımladığı Agromag dergisinin derlemesine göre, gıda sektörü, Türklerin Avrupa ülkelerinde yarattığı ekonomik potansiyelin öncü gücünü oluşturuyor. Sadece Almanya’da gıda ticareti yapan Türk işletmelerinin sayısı yaklaşık 29 bin. Almanya merkezli Türk gıda işletmeleri yıllık 11.2 milyar Avro’luk ciroları ve toplam 2.7 milyar Avro’luk yatırım hacimleriyle 129 bin kişiye istihdam yaratırken Avrupa Birliği genelinde gıda sektöründe faaliyet gösteren Türk işletme sayısı 38 bin 500’ü, bu firmaların yıllık cirosu ise 15.4 milyar Avro’yu buluyor. Tüm Avrupa’da 3.8 milyar Avro’luk yatırım gerçekleştiren Türk gıda işletmelerinde 181 bin kişi istihdam ediliyor. Sadece Almanya’daki Türk göçmenlerin 17 milyar Avro’luk bir hane gelirine sahip olmaları, Avrupa’daki Türklerin artık çok önemli bir ekonomik güce sahip olduğunun işareti. ÜRETİM PLANI AksarayAlmanya hattı TEKEL üretimi planlıyor ANKARA (AA) TEKEL, ürettiği sigaralarda standardizasyonu sağlamayı amaçlıyor. Üretim planlaması ile üretim yapılacak markaların belirlenmesinin yanı sıra pazara yakınlık da esas alındı. Fabrikaların arasında yapılan iş dağılımı, önümüzdeki dönemde özelleştirilmesi öngörülen TEKEL’de marka satışının gündeme gelmesi durumunda, bunu da kolaylaştıracak. Buna göre TEKEL’in talebi yüksek ürünlerinden 2000 ve 2001 sigaralarının, Ballıca’da, Bitlis Fabrikası’nda kutulu Maltepe ve uzun Samsun, Tokat Sigara Fabrikası’nda kutulu Maltepe, Maltepe, Samsun ve Bahar üretilecek. Kaplan Döner: Dev kuruluş Almanya’nın en büyük döner üreticilerinden Remzi ve Mehmet Kaplan kardeşlerin kurduğu Kaplan Döner, tavuk döner ve döner kebapta çeşitli ödüllerin de sahibi. Hazırladığı 581 kiloluk dev dönerle Guinness Rekorlar Kitabı’na girmeye de aday. Kaplan Döner’in ünü kurulduğu yer olan Berlin’i çoktan aşmış. Tüm İskandinavya, Belçika, İtalya ve Fransa’ya döner satan Kaplan Döner, Berlin, Hollanda ve Hamburg’daki tesislerinde 270 kişi çalıştırıyor. Beş tip döner üreten firma döner sosları da üretiyor Karmez: Avrupa’da dönerin öncüsü 32 yıl önce Eskişehir’den Almanya’ya giden Hikmet Tütüncüoğlu 19 bin mark sermayesiyle et toptancılığına atıldı. Ardından 1983’te Karmez’i kurarak et toptancılığını daha profesyonel bir ortamda sürdürdükten sonra tamamen döner piyasasına girdi. Avrupa’da ilk hazır döneri üreten Karmez, bugün 21 çeşit döner üretiyor. Belçika’nın Anvers kentinde işe başlayan Karmez, Paris, Barcelona, Milano şubeleriyle tüm Avrupa’ya yayıldı. 500 çalışanıyla günde 3040 ton döner üretiyor. 1971’de Aksaray’dan babasına biçerdöver almak amacıyla Almanya’ya giden ve orada kalıp gıdada tüm Avrupa’nın tanıdığı bir marka olan Efe Fırat’ı yaratan Ahmet Aktaş, en büyük iki hayalini, yani Türk gıda ürünlerini Avrupalı tüketiciye sevdirmeyi ve memleketi Aksaray’dan gıda maddesi ihracatı yapmayı başarmış. 1973’te ilk şirketini kuran Aktaş, bugün Bremen’de 150 çalışanıyla 50 milyon Avro ciro yapıyor. Kuru bakliyattan turşuya, reçelden et ürünlerine, baharattan zeytine kadar 1500’ü aşkın ürün satıyor. Yayla yoğurdu Avrupa’da Avrupalı tüketicilerin büyük beğenisini kazanan Yayla süzme yoğurdunun yaratıcısı Zekeriya Yasemin, et ve süt ürünleriyle sınırladığı ürün yelpazesinde önceliği nicelikten çok kaliteye vermiş. Mersin doğumlu Yasemin, çocuk yaşta Almanya’ya gitmiş ve 1970’te ticarete başlamış. Türkiye’den narenciye ürünleri getirmeye başlayan Yasemin, daha sonra 1500 çeşit ürünle Türklere hizmetle işini geliştirmiş. Bugün Almanya’nın birçok kentiyle İngiltere, Fransa, Belçika, Hollanda, Danimarka, İsveç, Finlandiya, Norveç, Polonya, Yunanistan ve Avusturya’da faaliyet gösteriyor. ANADOLU CAM Gebze fabrikası kapanıyor Ekonomi Servisi Anadolu Cam Sanayii AŞ, 1995 yılında üretime başlayan Gebze Çayırova’daki yıllık 60 bin ton kapasiteli cam ambalaj fabrikasını, ekonomik ömrünü tamamlaması nedeniyle kapatacak. Anadolu Cam Sanayii’den borsaya gönderilen açıklamada, Çayırova fabrikasında fırın yenileme yatırımı yapılmayarak 5 Mart 2006 tarihi itibarıyla bütünüyle kapatılıp faaliyetine son verileceği ifade edilerek şunlar kaydedildi: ‘‘Kapatma sonucu işyerinde çalışan toplam 158 kişinin iş sözleşmeleri, yasadan ve toplu iş sözleşmesinden doğan hakları 5 Mart 2006 tarihi itibarıyla ödenecektir. 4857 Sayılı İş Yasası hükümlerine göre Türkiye İş Kurumu’na bildirimde bulunulmuştur.’’ Kuyumculuktan lokumculuğa Günde 12 ton kapasiteyle lokum üreten ve tamamını başta Belçika ve İngiltere olmak üzere Avrupa’nın önde gelen zincir mağazalarında satan Cavit Sebahat, yakında çikolata kaplı lokumlarla pazarda yeni ürünüyle yerini alacak. Mardinli olan, Hollanda’da kuyumcu olarak işe başlayan Sebahat, daha sonra lokum işine girmiş. Bugün lokumun yanı sıra helva, toz içecekler, tahin ve reçelle tüm Avrupa pazarlarında. Baktat: Avrupa’nın her köşesinde Hilmi Selçuk: İlk adım ondan Öz Kayseri Pastırmaları’nın sahibi Hilmi Selçuk, Almanya’da tanınan marka ticaret yapma izni alan ilk Türk. Bugün 70 yaşında olan Selçuk, 1972’de Çorum’dan gittiği Almanya’da dört kardeşiyle Baktat firmasını kuran Mustafa Baklan, Almanya’da satılan Türk gıda ürünlerinin yüzde 40’ında pay sahibi. Fabrikalarda işçi olarak çalışan, halde ustabaşılık yapan Baklan, Türkiye’den Almanya’ya mal götürerek başlamış ticarete. Almanya’nın yanı sıra Amerika’da New York’ta şubesi var. Biber salçası, bamya, turşu zeytin, makarna, çerez, reçel, kuru kayısı ve nohut dahil 1200 çeşit ürünü var. Türkiye’de Çorum ve Gemlik’te paketleme ve konserve tesisleriyle TIR filolarının sahibi. Frankfurt’taki toptancı halinde dükkân açan ilk Türk olma unvanını da taşıyor. Önceleri Türklere yönelik satış yapan Selçuk, bugün yılda 400 ton pastırma üretimine ulaşmış. 50 kişi çalıştıran Selçuk, kavurma da üretiyor. Öz Kayseri Pastırmaları’nın yarışmalarda kazandığı iki altın madalyası var. soner@cumhuriyet.com.tr Toshiba, Westinghouse’u 5.4 milyar dolara satın alıyor LONDRA (AA) Japon devi Toshiba, nükleer santral yapımcısı Westinghouse’u 5.4 milyar dolara satın alıyor. Toshiba Üst Yöneticisi Atsutoşi Nişida, ABD’de faaliyet gösteren Westinghouse’un hisselerinin tamamı için, İngiltere’deki ana şirket British Nuclear Fuels’a ödeme yapacaklarını bildirdi. Nişida, Westinghouse’un bir kısım hisselerini adını açıklamadığı bazı ABD’li ya da Japon şirketlere devredebileceklerini, ancak çoğunluk hissesini elde tutacaklarını söyledi. Londra’da başlayan macera Gama Food, İngiltere’de başladığı yolculuğa çeşitli ürünlerle bütün Avrupa’da devam ediyor. Sadece İngiltere’de ayda 20 ton lokum satan Gama Food, soslu zeytin, limon sasları, turşular, meya suları ve makarnadan oluşan ürün yelpazesiyle Rusya’ya kadar uzanıyor. Yıllık cirosu 2530 milyon Avro’yu bulan firma, iki yılda cirosunu ikiye katlayacak SMAX YOLLARA ÇIKMAYA HAZIRLANIYOR Ford Otosan Satış ve Pazarlama Genel Müdür Yardımcısı Aykut Özüner, yılın 2. çeyreğinde piyasaya sunacakları Ford SMax’in binek araç ürün gamına taze bir güç getireceğini kaydetti. Özüner yaptığı açıklamada, Ford Otosan’ın toplam araç pazarında elde ettiği liderlikte binek araç satış oranının her geçen gün arttığını belirtti. 1998 yılında yüzde 4.3 olan binek araç pazar paylarını, istikrarlı bir artış ile 2005 yılı sonunda yüzde 10.5’e çıkararak önemli bir başarı gerçekleştirdiklerini vurgulayan Özüner, 2004 yılında toplam 45 bin 233 araç satarak yılı 3. firma olarak tamamladıklarını hatırlattı. TÜRK TİCARET.NET, AMERİKA’DA ŞİRKET ALDI TURKTICARET.Net, ABD’de bir internet şirketini satın alarak global pazarlarda faaliyet gösteren ilk Türk internet firması oldu. Genel Müdür Murat Yanıklar’ın verdiği bilgiye göre, ICANN üyeleri arasına katılan TURKTICARET.Net, dünyanın dört bir yanından gelen taleplere yönelik olarak .com, .net, .org .info, .biz, .name, .pro uzantılı alan adlarının kaydını direkt olarak yapabilecek. ABD’de TURKTICARET.Net,Inc. adıyla faaliyet gösterecek olan şirket, böylece bir tek Türkiye’ye değil, tüm dünyaya birinci elden alan adı sağlayacak. TURKTICARET.Net, 200’e yakın ülkeye yönelik küresel çaptaki çalışmalarını, 14 dilde yayın yapacak olan ve kendi bünyesinde bulunan www. reg2c.com portalı üzerinden gerçekleştirecek. ARMANİ İSTANBUL MODA SHOW’DA Ralph Lauren, Ann Taylor, Austin Reed, Kangool, House of Fraser, Tacchini, Esprit ve Monsoon’dan sonra İtalya’nın moda devi Armani de İstanbul Moda Show’u ziyaret edeceğini açıkladı. ‘‘İstanbul Moda Show’’ başta İstanbul Tekstil Konfeksiyon İhracatçı Birlikleri (İTKİB) olmak üzere GİSAD, Hedef, LGS, TRİSAD, KONSAD, DENİMDER, Uludağ, Denizli, Ege ve Akdeniz İhracatçı Birlikleri gibi, sektörün önde gelen dış ticaret kurumları, birlik ve derneklerinin desteğiyle ve CNR Yurtiçi Fuarcılık’ın organizasyonuyla 1618 Şubat 2006 tarihinde CNR EXPO’da düzenlenecek. İTKİB koordinatörlüğünde düzenlenecek etkinliğe yoğun ilgi bekleniyor. CUMHURİYET 13 K