Katalog

SAYFA CUMHURİYET 14NİSAN 2004 ÇARŞAMBA 16 J V L J L J I U J \ kultur@cumhuriyet.com.tr Karikatürcü RamizeErer'm 'Evlilik' adlı yeni çizgi öyküler kitabı Cadde Yayınlan'ndan çıktı 'Suskunkadınlarülkesiyiz'ZNENA ÇALİDİS 'Mutlu aşkyoktur'' demış şair. Ya mutlu evli- lik! En eski ve kutsal kurum olan evlilik, sürekli bir mutiuluk ve huzur yerine sürekJi bir mutsuz- luk ve huzursuzlulc nedenı de olabilir. Ramize Erer'ın 'E\ülik' (Cadde Yayınlan) başlıklı çiz- gi öykülerinde; biza bekleyen tehlıkeler, şirinlik- ler, çam devirmeler; kısaca tozpembe hayalle- rin nasıl karardığım bulmak mümkün. Erer bu kıtabında evlenmeden önce eşlerin birbirlerine sevecen bakışlarla söyledikleri "se- nin annen / benim annem' cümlesinin zamanla 'O anan var ya!' ciimlesine dönüşmesini anlatı- yor. - Çizdiğiniztipler şişman ve güvensiztipler.\e- den? RAMİZE ERER - Hayatın içinden, yaşayan, sıradan kadınlar çiziyorum; deforme olmuş, ken- dini salmış kadınlar. Manken gibi kadınlar çiz- mek hoşuma gitmiyor. Güvensizlik sadece şiş- manlıkla ilgilı deği 1 karikatürlenmde. Çoğu ka- rikatürümün altında bir güvensizlik var. Kadı- nın erkeğe güvensizliği, kadının kadına güven- sizliği, yaşlının gence, çocuğun anneye güven- sizliği... - Çizimlerinizi kadınlann iç sesi olarak nitele- memiz mümkün mü? ERER - Çizgilerim, esprilerim hakkında bir eleştırmen edasıyla konuşamam. 0 kadar da far- kında olarak çizilebileceğıne, yazılabileceğıne inanmıyorum. Bazı düşünce balonlan kendi iç sesim olabilir. bunu söyleyebilirim. - Siz de evlisiniz. Bu kitap için kendi evtiliğiniz- den de beslendiniz mi? ERER - Kendi evliliğim de dahıl beslenme- dığım evlilik kalmadı gibi. Evlilikler hem aynı, hem de parmak izi gibi birbirinden farkJı. Çlzgi ve esprl blrblrinl besler - Kadın karakterleriniz, ülkemizde pek göre- mediğinüz 'söz soy1ci.cn' kadınlardan oluşuyor. Bunlar özellikle görmckistediğiniz kadınlar mı? ERER-Clkemiz "suskun kadınlar"cenneti, R.amize Erer, "Bu kadar çocuk yapılan bir ülkede sokakta hamile kadın görmemek şaşırtıyor beni. Nerede saklanıyorlar bunlar. Bir sakatlıkmış gibi yaşatıyorlar kadınlara bu süreci" diyor. ben daha çok o suskunluğun ardındaki sözleri okumaya çalışıyorum. Konuşan kadınlann ço- ğu da konuşmaktan ziyade söyleniyorlar, bir ara- ya geldikJerinde konuşmaktan ziyade dertleşi- yorlar. Kapıyı çarpıp giden, bağıran, tırmalayan, alay eden kadınlar çizmek, çizer olarak benı ra- hatlatıyor. - Evlilikte aşk var mı. yoksa ahşkanlık mı? ERER-Evlilikte aşk tabii ki var, sonuçta aşk üzerine kumluyor. Evlilikte olan şeyin aşk de- ğil, ahşkanlık olduğu söylenir hep, ama aslında alışkın olduğumuz şeyleri yapmayı severiz. Ev- liliğin rutinleri var, insanlar bundan şikâyetçı olsalardakendılennıböylegüvendehissediyor- lar. Her gece izlenen televizyon. aynı arkadaş- larla görüşmeler, senede bir çıkılan tatiller, hat- ta düzenlı edilen kavgalar... - Bir söyleşide "Biz, kadın karikarüristler çiz- meyi erkeklerden öğrendik" dediniz. Peki kadın- lann çizimleri nasıl getişti? ERER- Çızgı \e espn birbirini besler ve ge- liştırir. Bırbınnden bağımsız düşünemiyorum ıkisini de. Espnlenm olgunlaştıkça, çizgilerim- de bana özgü oldu. - Türkiye'de kadın çizerlerin sayisı az, neden bu alanda getişim yaşanmıyor? ERER- Yazar olmanın, müzisyen olmanın, res- sam olmanın romannzmi karikatürist olmakta yok. Sanınm karikatür hâlâ erkeklere ait bir alan gi- bi geliyor kadınJara. Cazetede çizmek çok farklı' - Hem gazete, hem dergilerde çiziyorsunuz; iki alanı birbirinden ayıran noktalar neler? Nerede özgürsünüz; nerede kısıüamyor çizgüeriniz? ERER - Okuyucular farkJı; gazeteyi okumak için alıyor, arada size de bakıyor; mizah dergi- sinde okuyucu sadece sizi okumak için alıyor oy- sa. Bu yüzden "Gazeteyi açınca ilk sizi okuyo- runTu duymak benim için bir iltifat, eskiden ga- zete okuyucusunun daha tutucu olduğunu düşü- nürdüm, ama şimdi beni okuyanlann yaptıkla- nmı sevdiklerini ve bana özgürlük tanıdıklannı düşünüyorum. Mizah dergisine çizmek de beni genç düşünmeye zorluyor ve "memur çizer" ol- maktan koruyor. - Yeni karakterier yaratacak mısınız? ERER - Kafamda taşıdığım karakterier albü- mü var. Sokakta gördüğüm, çizerken beni etki- leyen tipleri buraya yerleştiriyorum. Arada bu al- bümü kanştınyorum. Kafamda olgunlaştığında yeni bir tip olarak çıkacak bazılan. - Günlük şeyierden ve haj attan besleniyorsu- nuz çizimlerinizde. Şu anda da hamilesiniz, ha- mileük karikatürleri yayımlayacak mısınız ya da hamiletik çizgi dünyanızı beslevebildi mi? ERER- Hamılelikte şunu fark ettim ki çok do- ğal bir olayı anormal bir durum olarak yaşıyor bızim memleketimizde kadınlar. Hamılelere gös- terilen ilgi, şefkat, koruyuculuk, minibüste, oto- büste yer vermeler, bakkalın, manavın "AMaca- nuı çekmiştir, al" diye uzattığı erik göstermelik. Aslında hayatın dışına itiyorlar hamile kadınla- n. Bu kadar çocuk yapılan bir ülkede sokakta ha- mile kadın görmemek şaşırtıyor beni. Nerede sak- lanıyorlar bunlar. Sadece doktor kontrolüne git- tiğimde görüyorum onlan. Bir sakatlıkmış gibi yaşatıyorlar kadınlara bu süreci. Bu şekliyle ka- rikatürlerime girebilir mesela. - Vlne de evtiüği tavsiye ediyor musunuz? ERER - Evlenmek istiyorlarsa evlensinler. En Başarılı Yapım 'Salı Ziyaretleri' seçilirken 'Gayri Resmi Hurrem' 4 dalda ödül aldı Afîfe Tiyatro Ödülleri sahiplerini buldu Kültiir Servisi - Bu yıl sekizincisi düzenlenen Yapı Kredi Sigorta Afi- fe Tiyatro Ödüllerî önceki akşam sa- hiplennı buldu. Lütfi Kırdar Kongre ve Sergı Sa- lonu'ndaki, Korhan Abay'ın sundu- ğu ödül törenine sanat ve iş dünya- sından pek çok ünlü katıldı. En Başanlı Yapım Ödülü'nü Tiyat- ro Kare'nın 'SalıZiyaretlerf oyunu, En Başarılı Yönetmen ödülünü tBŞT'nın 'Gayri Resmi Hurrem'dekı oyunuyla Ayşenil Şamlıoğlu aldı. En Başanlı Erkek Oyuncu 'SahZiyaret- leri'yle Erol Kesİdn ve Yıldırây Şa- hinler, En Başarılı Kadın Oyuncu ÎBŞTnın 'Gayri Resmi Hurrem' oyu- nuyla Rozet Hubeş ve Şebnem Kös- tem, En Başanlı Yardımcı Erkek Oyuncu lBŞT"nin 'Hamkt' oyunuy- la DenizÖzmen, En Başanlı Yardım- cı Kadın Oyuncu iBŞT'nın '3. Rk- hard' ve 'Medea' oyunlanyla Tom- ris İncer, En Başanlı Erkek Müzıkal ya da Komedi Oyuncusu KentOyun- culan nın 'Inishmore'lu Yüzbaşı' oyunuyla Hakan Gerçek, En Başa- nh Kadın Müzikal ya da Komedi Oyuncusu Tiyatro Kedfnin 'Tarlaku- şuydu JuUet' oyunuyla Yeşjm Ahç, En Başanlı Yardımcı Erkek Müzıkal ya da Komedi Oyuncusu DostlarTiyat- rosu'nun 'Fay Hatn' oyunuyla Er- dem Akakçe. En Başanlı Yardımcı Kadın Müzikal ya da Komedi Oyun- oplam 19 dalda ödül dağıtılan gece Lütfi Kırdar Kongre ve Sergi Sarayfnda yapıldı. Aynca Cemal Reşit Rey'in 100. doğum yılı dolayısıyla bir konser verildi. cusu İDTnın 'Müfettiş'tekı oyunu\- la Zerrin Tekindor oldu. En Başan- lı Sahne Tasanmcısı iBŞT'nin 'Gay- ri Resmi Hurrem' oyunuyla Feyza Zeybefc En Başanlı Giysi Tasanm- cısı Aksanat Prodüksiyon Tîyatro- su'nun 'Femando Krapp Bana Mek- tup Yazmış' ve iBŞT'nin 'SultanGe- lin' oyunlanyla Canan Göknil, En Başanlı Sahne Müzikçisi tBŞT'nın 'Gayri Resmi Hurrem' oyunuyla Can Atilİa, En Başanlı Işık Tasanmcısı İBŞT'nın '3. Rkhard' ve 'Medea' oyunlanyla MahmutÖzdemir seçil- di. Muhs'ın Ertuğrul Özel ÖdülüOz- demir Nutku'ya, Nisa Serezli Aşkı- nerÖzel Ödülü IşıkYenersu'ya^Ce- vat Fehmi Başkut Özel Ödülü Ozen Yula'ya, Tıyatroda Yeni Kuşak Özel Ödülü Engin Hepileri'ye, Yapı Kre- di Sigorta Ozel Odülü Zeynep Ava'ya verildi. Törende aynca bu yıl Cemal Re- şit Rey'in 100. doğum yılı olması ne- deniyle öğrencileri SeherTannyar ile Aydın Karhbel büyük ustanın yapıt- lanndan oluşan bir anma konseri ve- rirken Istanbul Devlet Konsen-aruva- n öğrencileri de bir müzikal göste- nsi sundu. 23. ULUSLARARASI İŞTANBUL FİLM FESTİUALİ EFES PUsen İstanbul Kültiir ve Sanat Vatfi, 23. Uluslararası İstanbul Film Festıvali'nin gerçekleştirilmesinde destek sağlayan Beyoğlu Sineması Mekan Sponsoru Efes Pilsen'e teşekkür ediyor. www istfest org Cunhunyec gazeceson katkılarryte ysymtanrmsor TURKCELL ANTALYA CUMOK'TAN ÇAĞRI Zaman kapkara akıyor; aydınlığı, ,umudu, bizim olan ve bize ozgü olan ne varsa önü- ne katıp götürüyor. Ona dur demek, çalışmak, üretmek zamanıdır. Az konuşup, çok üretmek için gündemli toplanıyoruz. Gündemimiz: 1. Neden toplanıyoruz? 2. Antalya'yı, Türkiye'yi tanıyalım. Tanımadığımız şeyi ne kadar severiz ki... 3. Yerel seçim sonuçlarını bız de değerlendırelım. 4. Gazetemıze saldırılara karşı tavnn belırlenmesi. 14 Nısan 2004 Çarşamba günü,18.00-20.30 saatleri arasında Mülkiyelıler Birliği Lokali'nde. Sen gelmezsen bir, arkadaşını getirmezsen iki eksiğiz! lletişim: Hicran KARABUDAK 247 67 17 - 243 47 170 532 325 05 63 Adres: Karaalioğlu Parkı, Nikâh Salonu Karşısı, Deniz Restoran altı. BURSA CUMHURİYET OKURLARITOPUNIYOR Yıne - Yeniden çoğalarak, tekrar birlikte olmak için Ulusal uyanışa destek vermek için, Güçlerimizi birleştirmek için, Sorumluluk bilincinde olduğumuz için, Laik, çağdaş, demokrat bir ülke istediğimiz için, Yine - Yeniden birlikte olalım. Tarıh Saat Yer lletişim veBılgı 2Ü 04 200^ 18.00 ENDER Çay Bahçesı ıKültürpark Stat kapıa gınşı) Av Oya ORHON Ecz. Mujdat SAĞIR Tel: 10224)2200054 Tel: (0224|3284190-327 5210 Cep: (0532)215 45 83 DEFNE GOLGESİ TURGAY FtŞEKÇt Şafak Şafak, bizim kuşağın aramızdan erken ayrı- lanlarından oldu. Hukuk Fakültesi'nde aynı yıllarda öğrenciy- dik. Aynı gençlik örgütünde çalışıyorduk. Hüseyin Erdem'in girişimiyle bir gençlik ti- yatrosu oluşturmuştuk. 1968'in Devrim İçin Ha- reket Tiyatrosu'nu örnek alan tiyatromuz, ken- di derleyip, yazıp kurguladığı 'Ellerinize ve Ya- lana Dair' adlı oyunuyla grev yerlerini, fabrika- ları dolaşıyor; çoğunluk sokaklarda, kimi za- man da bulunan salonlarda oyununu sahneli- yordu. Şafak bu oyunun anlatıcısıydı. Tok sesi ve kendine güvenen duruşuyla hersözü, küçücük bir kuşkuya bile yer bırakmayan inandırıcıhk ta- şırdı. Hayattaki duruşu dafarklı değildi. Dinginliğin, karariılığın, inandırıcı olmanın ve güven duygu- sunun simgesi gibiydi. Ona inanılır, güvenilir ve hiç hayal kırıklığına uğranılmazdı. Son sınıfta ayrı bir evde yaşamak istiyordum. Ev ararken bir gün Suadiye'den Kızıltoprak'a dek ağaçlı, bahçeli sokaklarda yürümüştük. Ev öne- mini yitirmiş, insan öne çıkmıştı. Bir fabrikanın önündeki bir oyundan sonra işverenin ihbarıyla bizi kuşatan güvenlik güçle- rince gözaltına alınmış, emniyet müdürlüğüne götürülüyorduk. Otobüste yan yana düşmüş, bir- birimize şiirier okuyorduk. Bana bir şiir okuyup, şair Erdal Alova'yı tanıyıp tanımadığımı sordu. Birsüre sonra Erdal'la Şafak evlendiler. Kuz- guncuk'ta, Fethi Paşa Korusu içinde şimdi çay içilen, o zaman epey bakımsız olan iki katlı ah- şap evin alt katında oturdular. Düğün günlerini hayatımın en güzel günlerinden biri olarak ha- tırlıyorum. Ataol Behramoğlu, "o hiç unutulmayacak mayıs gecesi"n\ anlatan "Boğaza BirBalkon Gi- bi Uzanan Lokantada" adlı şiirinde kendi kuşa- ğıyla bizleri kıyaslamıştı: Kimimiz toprak oldu çoktan Kimimiz yenik düştü kavgada Kimimiz bir hayat kuramadık Güneşli yirmilerden geçtik Acılı otuzlara vardık Ve hayat yürüyor durmamacasına ön safta yeni çocuklar dövüşüyor şimdi Yeni aşklar, yeni sevinçler, yeni coşkular yaşanmakta Katılırken türkülerine onlann Gülüşlerine, konuşmalanna Tek tek yüzlehne bakıyor On yıl önceki yüzleri görüyordum "Yaşayın çocuklar" diye düşünüyordum "Ama bizim gibiyaşamayın" Bizim kuşağın yenilgisi 68'lilerden de ağır ol- du. öyle bir un ufak edildik ki yalnızca bizim ku- şak değil, 80'lerle birlikte bütün ülke ve hatta dünya toptan yok oluşa doğru yol almaya baş- ladı. Şafak bütün bu süreç içinde kişiliği zedelen- meyen az sayıdaki insandan biri oldu. O dingin ve güçlü kişiliğini korumayı bildi. Oğlu Mehmet Banş'ı her görüşümde Şafak'a olan hayranlı- ğım da arrtı. 80'lerin, 90'ların kendini kaybet- miş toplumu içinde büyüyen bu çocuk, yirmili yaşlarında annesinin o sakin ama kararlı, ne yaptığını bilen kişiliğine bürünmüştü. Dünyayı ve insanı daha iyi anlayabilmek, anlatabilmek için olmalı, Boğaziçi Üniversitesi'ni bitirdikten sonra, Tübingen Üniversitesi'nde felsefe oku- maya gitti. Şafak'ın yüzü, inancın, direncin yüzüydü. Hey- kelci Mehmet Aksoy, kim bilir onun yüzünde daha neler buldu ki 1 Mayıs 1977 adlı, ayaku- cundan birfidan gibi yavrusunun yükseldiği an- ne heykelini yaparken Şafak'ın yüzünü model olarak kullanmıştı. Mehmet Aksoy'un 1 Mayıs 1977 heykeline ba- kanlar, Şafak'taki direnç ve umut gücünü artık yalnız orda görebilecekler. tfisekci " superonline.com K Ü L T Ü R 0 Ç İ Z İ K K Â M İ L M A S A R A C I Nüfus cüzdanıtnı kaybettım. Hükümsüzdür. TİBETAY Sen A 147245 No'lu faturamın aslını kaybettım. Hükümsüzdür. G ve O Sied Saglık Hızmetlerı Ltd. Ştı.