Katalog

24 OCAK 2003 CUMA CUMHURİYET SAYFA litJvf-fiıU1VJJL ekonomi@cumhuriyet.com.tr 13 Ankarak sanayici affakarşı • ANKARA(AA)- Ankara Sanayi Odası (ASO) Başkanı Zafer Çağlayan, ASO Meclisi'nde yaptığı konuşmada, 1924 yılından beri çıkanlan 37 mali af yasasının sorunu çözmediğini belirterek, vergi affi düzenlemelerine anayasada yapılacak değişiklıkle engel getınlmesını ıstedi. Meclise kahlan Maliye Bakanı Kemal Unakıtan da reel faızin kambur olduğunu bu faizlerle iyi gün görülemeyeceğini savundu. Techno 2003 fuarı açıidı • ANTALYA (AA) - AFT Fuarcılık tarafindan düzenlenen "Techno 2003 2. Otomasyon Güvenlik, Ses, Göriintü ve Iletişim Teknolojileri Fuan" Antalya Cam Piramit Kongre ve Fuar Merkezi'nde açıidı. Fuarda, bu yıl 55 fîrmanın 168 marka ve ürün grubunu tanıtma imkânı bulacak. Enerjide tasamıf şart • ANKARA(AA)- Enerji ve Tabiı KaynakJar Bakanı Hilmi Güler, enerji üretıminde su kaynaklannın ancak yüzde 35'ınden faydalanıldığını ıfade ederek "kullanamadığımız kaynaklarlarla her sene 3.5^4 milyar dolarlık enerjiyi denize döküyoruz" dedi. Güler, törende yaptığı konuşmada, Türkıye'nin enerjide yüzde 65 oranında dışa bağımlı olduğunu da vurguladı. Ekonontik kriz vergiyi vurdu • ANKARA(AA)- Gelirler Genel Müdür Vekili Osman Anoğlu, ekonomik kriz nedeniyle ödenemeyen vergı tutannın, 2.5 katrilyon lira dolayında bulunduğunu bildirdi. Vergi Banşı Kanunu hakkında açıklamalarda bulunan Anoğlu, inceleme elemanlannın elindeki dosya sayısının da 80 bin civannda olduğunu kaydetti. Yöneyman aynrtıyor • Ekonomi Servisi - Faruk Yöneyman, 1999 yılından beri yönetim kurulu başkanlığını yaptığı Yabancı Sermaye Derneği'nin (Yased) başkanlığına aday olmayacağını açıkladı. Roch Müstahzarlan AŞ'deki çalışmalannın yoğunlugu nedeniyle aday olmayacağını söyleyen Yöneyman, 1995 'te Yased Yönetim Kurulu'nda görev almış 1999'da da bir önceki başkan Chirstoph Urban'dan görevi devralmıştı. Sabancı, itetişim şipketi kurdu • ANKARA(ANKA>- Telekomünıkasyon sektörüne gırmeye hazırlanan Sabancı Grubu, bu alanda faaliyet gösterecek şirketi oluşturdu. Sabancı Grubu'ndan beş şirketin ortak olarak yer aldığı "Sabancı Telekomümkasyon Hizmetleri A.Ş."nin sermayesi 500 mılyar lira olarak belirlendi. Şirkette, Sabancı Holding hisselerin hemen tamamına sahip olurken, Ak Internet Elektronik Ticaret A.Ş., Tursa Sbaancı Turizm ve Yatınm A.Ş., Teknosa Iç ve Dış Ticaret A.Ş. ıle Temsa Termomekanik Sanayi Ticaret A.Ş. sembolik düzeyde pay edındi. TÜSİAD Başkanı 33. Genel KuruPda yine AKP hükümetine yüklendi: Kınlgan denge üzerindeyizEkonomi Servisi - TÜSÎAD Başkanı TuncayOzilharu "Tesis edilen denge son derece kınlgan birdengedir. Hükümetde bu kı- nlgan dengenin üzerinde otur- maktadır. Yapdması gereken, zemini sağlamlaşüraeak biçim- deprogramın gerekkriniyerine getirmektir" dedi. Özilhan, TÜSÎAD 33. Genel Kuru- lu'nun açılışında yaptığı konuş- mada, AKP hükümetine yine sert çıkışlarda bulundu. Yapılması gerekenin, zemini sağlamlaştıracak biçimde prog- ramın gereklenni yerine getir- mek olduğunu vurgulayan Tun- cay Özilhan. "Yapılacaklar bu- gün yapılmahdır. Şunu biletim ki bu programın şu veya bu şe- kilde çökmesi halinde yeni bir program olmayacakür. Toplu- ma künse bu acı ilacı bir daha içiremez'' diye konuştu. Başbakan Abdullah Gül öğ- le saatlerinde gelene kadar üye- lerin hükümeri eleştirilen ile sü- ren genel kurul, Gül'ün iş dün- yasına mart ayından önce yeni İş Kanunu'nun çıkanlacağı müjdesini vermesı üzerine da- ha rahat bir havanın içine girdi. Son günJerde iş dünyasını te- • Başbakan Gül öğle saatlerinde gelene kadar üyelerin hükümeti eleştirileri ile süren genel kurul, Gül'ün iş dünyasına mart ayından önce yeni îş Kanunu'nun çıkanlacağı müjdesini vermesi üzerine daha rahat bir havanın içine girdi. dirgin eden konulardan birisı- nin de Iş Yasası olduğunun bi- lincinde olduğunu aktaran Baş- bakan Gül, kendi ekonomi fel- sefelerine göre yatınmlan, is- tıhdamı ve ürerim artışını dev- let yerine özel sektörün yapaca- ğını bildirdi. Güi'ün, "MflyoD- larca insanın işsiz olduğu bir dö- nemde en büyük güvencenin iş vermekolduğuna inanıyorum" sözleri TÜSÎAD üyeleri tara- findan "aüaşlaria" karşılandı. Yüksek Istişare Konseyi (YTK) Başkanı Muharrem Kayhan, kimi zaman üyeleri- nın günlük çıkarlanyla ters düş- me pahasma da olsa ulusal da- İ Ş A D A M L A R I BtR KONUDA U Z L A Ş T I : Erdoğan başbakan olsun Ekonomi Servisi - TÜSİAD Genel Kuru- lu'na katılan işadamlan AKP Genel Başka- nı Recep Tayyip Erdoğan'ı başbakan olarak görmek istediğini açıkladı. Sabancı Holding Yönetim Kurulu Başkanı SaJap Sabancı, yö- netimde iki başh dunımun olmaması gerek- tiğıni belirterek "Bu kadar göçlü bir şekflde kazanan Tayyip Bey, başbakan olamadL Bu ayıph işi dflzdtineHyiz''derken, Koç Holding Yönetim Kurulu Başkanvekili Mustafa Koç, parti başkanı ile başbakanın ayn olmasunn iki başh gibi görüntü verdiğini belirterek, "Bo da Ban'ya karşı iyi bir mesaj vermiyor. Ben- ce Sayın Erdoğan'ın başbakan obnası lazmT diye görüş bildirdi. Rahmi Koç, bu komıda- ki sorulan yamtsız bırakırken, eski TÜSÎAD Başkanı Erkut Vücaoğhı da Erdoğan'ın baş- bakan olması gerektiği yönündeki görüşleri paylaştığını dile getirdi. TÜSÎAD 33. Genel Kurul Toplanhsfnda verilen arada gazetecüerin sorulannı yanıtla- yan Sabancı, Anayasa Mahkemesi'nin Re- cep Tayyip Erdoğan hakkında verdiği karara ilışkin soru üzerine, bir partinin yalnız başı- na ıktidara geldiğini belirterek tek partili ve istikrarlı bir hükümetin rüyalannda gördük- lerinı, bunu şimdi halk gerçekleştu"diği halde Erdoğan'ın başbakan olmadığını söyledi. valarda görüşlerini kamuoyuy- la paylaşmakta karalı oldukla- nnı vurguladı. Tek listeyle gidilen seçimler sonucuyönetim kurulu, Tuncay Özilhan başkanlığında Musta- faKoç,Ömer Sabancı, Cem Du- na, Şadi Gücüm. Oktay Varher, ÖmerAras,Pekin Baran,Arzu- han Yalçındağ, Tufan Ünal ve Hahık Tükd'den oluştu. Yönetim Kurulu'na 4, YÖC'e 2 yeni üye katıldı. TÜSlAD'ın gelecek yıl başkanlığım Musta- fa Koç ya da Ömer Sabancı devralacak. Geçen yıl derneğe üye olan 45 kişiden 13'ünün kadın olduğu gözlendi. İyimser senaryp Dernek, bu yıl yüzde 6.5 ola- rak hedeflenen faiz dışı fazla- yı yüzde 5.5 olarak öngördü. Derneğın ekonomik değerlen- dirme raporu "Konjonktür"de 2003 'e ilişkin iki senaryoya yer verildi. iyimser senaryoda GSYÎH büyümesinin yüzde 7'ye ulaşması, yıl sonunda TÜ- FE artışının yüzde 20'ye inme- si, reel faizler yüzde 10'a iner- ken faiz dışı fazlanın yüzde 5.5 obnası yer aldı. Patronlargüveniyeniden inşa etmeye çalışırken, 'Başka bir dünya mümkün'diyenlerBrezifya'datoplandı Davos ve Porto Alegre Irak gölgesmde Ekonomi Servisi - Bu yıl hem Dünya Ekonomik Forumu, hem de patronlar kulübü Davos'a alternatif olarak 3 yıl- dan ben Porto Alegre'de düzenlenen Dünya Sosyal Forumu, olası Irak sava- şı gölgesinde başladı. Brezilya'nın Porto Alegre kentinde 157 ülkeden 100 bini aşkın insan "baş- ka bir dünya mümkün" teması altında buluşurken, Atlantık'ın öte yakasmda Isviçre'nın Davos kasabasında "güveni yeniden inşa eönek" teması altında bir araya gelenlerin sayısı 2 bın 150 kişiydi 29 Ocak'a kadar sürecek Davos top- lantılannın, küresel sorunlann yoğun- laşması sebebiyle yoğun talep gördüğü belırtıliyor. Bu sene 33.'sü düzenlenen Dünya Ekonomik Forumu'nun, dünya genelinde özellıkle ekonomi kaynaklı olumsuzlukların gölgesinde, geçen se- nelere oranla daha "karannk" bir tablo etrafinda geçmesi bekleniyor. Ulusötesi şirketlerin "yıldızlaşan" grafıklennin söndüğü, ekonomilerin ya- vaşladığı ve büyük bir güven bunalımı- nuı yaşandığı 2002 yılına tanıklık eden küresel dünya, Davos'taki zirveye kilit- lenmiş durumda. Bu açıdan bu yılkı Davos toplanhlan için seçilen ana tema, hem soruna hem de çözüm beklentisinin ne olduğuna ay- na tutması bakımından dikkat çekiyor. Küreselleşmenin motoru sayılan ABD'de ve Avrupa'nın lider ekonomi- lennde yaşanan durgunluk, "güvenecek dağ kalmadığT paniğini pıyasalara taşı- mıştı. 2002"nın son aylannda ABD'nin Irak'la ilgilı tavnru netleştirmeye başla- ması ıse, savaşa dönük endişeleri arttı- rarak güvensızliğin siyasi arenada da kendisini iyice hissettirmesiyle sonuç- Brezüya'mn Porto Alegre şehrinde başlayan forum kapsamında düzenlenen çok sayıda paneide yolsuzluk, Üçüncü Dünya ülkelerinin dış borçlan, Amerikan kapitalizmi gibi konular tarüşüacak. (Fotoğraf: AP) landı. Zirveye katılan analıstlerin değer- lendirmelen "2003'te dünya ekonomisi- nin ABD'nin toparianma konusunda göstereceği performansa parald ilerleye- ceğj" yönünde. Yine uzmanlara göre dünya n. Dünya Savaşı'ndan bu yana tanhının en ABD merkezli dönemini ya- şıyor. Küreselleşme karşıtlannın düzen- lediği ve Isviçre'nın Davos kentindeki Dünya Ekonomik Forumu'na alternarif olarak gösterilen, "Dünya Sosyal Foru- mu" Brezirya'nın Porto Alegre şehrin- de başladı. Forum kapsamında düzenle- nen çok sayıda paneide yolsuzluk, Üçüncü Dünya ülkelerinin dış borçlan, Amerikan kapitalizmi gibi konular tar- bşılacak. Yaklaşık 100 bin kişinin katıl- ması ve 6 gün sürmesi beklenen foruma, bu yıl ılk defa bir hükümet başkanı da kanlacak. Forumda bir konuşma yapa- cak olan Brezilya Devlet Başkanı Lula da Silva, Porto Alegre'deki toplantıya katıldıktan sonra Davos'taki Dünya Ekonomik Forumu'na da katılacak. PROF. TONY MEEHAN: Şirketinizi kriz değil, siz yönetin Ekonomi Senisi - TMAC Halka Ilişkiler Şirketi yöneticisi Profe- sörTony Meehan, "Kri- zin şirket yönetmesine izin vermeyin,yoksa şir- ketetinizden gjder"dedi. Halkla Ilişkiler Der- neği'nin (HÎD) düzenle- diği, Uluslararası Halk- la Ilişkiler Derneği (IP- RA) Yönetim Kurulu üyelerinin karıldığı kon- feransta konuşan Me- ehan, her türlü krizin ka- yıp ya da olası kayıplar anlamına geldiğini, kriz yönetimiyle zarann sı- nırlandınlabileceğinı ifade etti. Meehan, krizlerin yö- netimiyle ilgili planlar önceden yapılmazsa ve eğitilmiş elemanlaryok- sa krizlerde başansız olunacağuıı belirtri. Mısır'dan Radarese- arch&Publıc Relations Şirketi Başkanı Loula Zaklma, 1997'deLuk- sor'daki terörist saldın sonrası düzenlenen kampanya ile Mısır'ın emniyet konusunda gü- venilirliğini arttırdığını belirtti. 27 ile bayram öncesi ödeme Çiftçiyegelir desteğimüjdesi ANKARA(Cumhu- riyet Bürosu) - Doğru- dan gelir desteğinden aralık aymda yararla- namayan çiflçilere ödeme yapılması için Hazine'ye talimat ve- rildi. Ancak bütçedeki kaynak sorunu nede- niyle çiftçilere almala- n gereken paranın ya- nsı oranmda ödeme yapılacak. 57. koalisyon hükü- meti, çiftçilere yapıla- cak doğrudan gelir desteği ödemeleri için 2.2 katrilyon lira ayır- dı. Ancak kaynak so- runu nedeniyle bütçe- ye 1.4 katrilyon lirayı alabilmişti. Borçlannı ödemek için doğrudan gelir desteği ödemelerine bel bağlayan çiftçiler, AKP'ye tepki göster- di. Hükümet, bu tepki- leri göğüslemek için Kurban Bayramı önce- sınde diğer kentlere ödeme yaparak çiftçi- lere müjde vermeye hazırlanıyor. YERELE tHALE tLANI YOK îlana sınır tepki çekti AHMETŞEFİK TRABZON - Yeni Ihale Yasası'yla yerel gazetelerin ihale ılanla- nnı yayımlamasına ge- ririlen sınırlama tepkile- re yol açtı.thale Yasa- sı'nda satıraralanna giz- lenen bazı bölümler, ye- rel ve bölgesel basın ya- yın kuruluşlan ıçın ya- şamsal sonuçlara neden olabılecek. Daha önce yürürlükte olan 2886 sa- yılı Devlet thale Yasa- sı'nda "10 miharın al- ondakfler dışındaki tüm kamu ihaleleri yerd ga- zetelerdeikikezyaynnla- nır" hükmü yer alıyor- du. Ancak 4734 sayılı yeni Kamu thale Yasa- sı'nda, "25 milyar lira arü KDVye kadar mal ve hizmet alımlan Ue 50 müyar lira arti KDV va- pun ihaleleri bir kez ya- ymüanu-" denihyor. Trabzon Gazeteciler Cemiyeti öncülüğünde bir araya gelen yerel ve bölgesel gazete temsil- cıleri, ortak bir bıldirge imzalayarak uygulama- ya tepki gösterdiler. \ NOT DEFTERİ ZEKERİYA TEMİZEL Mezar Taşına Fatura Kesenin... Maliye Bakanı, "Bundan sonra ne vergi banşı, ne vergi affı yasası çıkmayacak. Ancak mezar ta- şına fatura kesenin de iflahını keseceğiz" demiş. Bu kısacık açıklama vergi banşı yasası üzerine günlerdir yazılan, çizilenlerin özeti. Vergi banşı yasası üzerine yazanlar ne söylüyor- lardı: "Adına ne derseniz deyin, getirilen düzenleme bir af düzenlemesidir. Vergi kaçıran ya da vergisi- ni ödemeyenlere getirilen her af, dürüst vergi mü- kellefınin cezalandınlmasıdır." Vergi banşı ile vergi affını aynı kefeye koyarak Maliye Bakanı ne demiş oluyor? Vergi banşı ile vergi affı arasında fark yoktur. Yani, dürüst vergi yükümlüleri bir defa daha ce- zalandınlmış, suçlular bir daha ödüllendirilmiştir. Naylon fatura düzenleyenlere af getirilmesine karşı olanlar ne diyorlardı: "Sahte belge düzenleyenler Devleti dolandır- maktadır. Bu belgeler kullanılarakya vergi verilme- mekteya da hakedilmeyen vergiiadelerialınmak- tadır. Olmayan bir işlem için yaşamayan bir kişi- den fatura alanlann masumiyetine inanılabilir mi..." Maliye Bakanı ne diyor: "Mezar taşına fatura kesenin iflahını keseceğiz." Yani, geçmişte mezar taşlanna faturalar kesilmiş, devlet soyulmuştur. Eskiden bu işi yapanlan affet- tik, ancak bundan sonra iflahlannı keseceğiz. • • • Ülkemizde ekonomik suçlann ciddiye alınma- ması, işleyenlerin de hoş görülmesi için özel çaba harcanması yeni değil. Bu suçlann ekonomik ve sosyal yaşam üzerin- deki yıkımı hep göz ardı ediliyor. Hatta bu suçlardan sağlanan değerlerin ekono- minin dinamizmini oluşturduğu gibi ilkel bir yanıl- gıya düşülüyor. Bu nedenlerle olsagerek, belirii kesimlerde, eko- nomik suçlara ekonomik ceza verilmesinin gerek- tiği, bunun dışındaki cezalandırma şekillerinin eko- nomik yaşama zarar verdiği, hatta ekonomik kriz- lere neden olduğu savlan ileri sürülüyor. Bu savların iler tutar yani var mı? Bizce yok. Bugün çoğunluğun kabul ettiği gerçek; ekono- mik avantajı kendi lehine çevirmek amacıyla yasa- lara aykın davranış olarak tanımlanan ekonomik suçlann, serbest rekabetin, üretimin, özellikle de bu tür yollara asla başvurmayacak namuslu yatı- nmcının önündeki en büyük engel olduğudur. Ya- bancı yatınmcılar da bir ülkedeki ekonomik suçla- rın varlığını, yatınmlannın önündeki en büyük en- gel olarak görmektedir. Dolayısıyla ekonomik suçlaria ödünsüz mücade- le, ekonomik faaliyetleri engelleyen bir olgu değil, aksine ekonomik gelişmenin önündeki engelleri kaldıran bir uğraştır. Ekonomik suçlann, parasal cezalarla geçiştirilebilecek basıt bir suç olarak gö- rülmesi ise büyük bir yanılgıdır. Toplumun refahı- na, gelişmesine yönelik bir düzenlemeyi sadece kendi çıkan için bozan kişinin işlediği suç, parace- zası ile bedeli ödenecek basit bir suç olarak görü- lemez. örneğin naylon fatura kullanılarak çalınan bir kaynak, büyük bir olasılıkla çok verimli bir yatın- mın teşvikinde kullanılacak, yüzlerce insana iş sağ- lanabilecek, ulusal geliri ve refahı arttırabilecekti. Aynı şekilde eğer vergi kaçakçılığı yapılmasa dev- let daha az borçlanacak, çok daha az faiz ödeye- cek, faizden tasarruf ettiği kaynakla da daha nrte- likli eğitim ya da sağlık hizmeti verebilecekti. Dolayısıyla ulusal kaynaklann yasalara aykın kul- lanımı ile basit bir ekonomik sapma yaratılmamış, toplumun geleceği karartılmış, topluma karşı suç işlenmiştir. Mezar taşlanna fatura kesenlerin işlediği suç da bu suçtur. Son bir hatırlatma: Mezar taşlanna fatura kesenlerin iflahı hangi hü- kümlere dayanılarak kesilecek? Naylon faturacılann iflahını kesecek olan hüküm- ler "mali milat ve nereden buldun yasaları "nın yü- rüriükten kaldırılması sırasında kaldırılmış ol- masın?.. MB döviz rezervi rekora koştu • ANKARA(ANKA) - Merkez Bankasrnın döviz rezervı, olası bir Irak savaşı öncesinde 27.9 milyar dolarla rekor düzeye ulaştı. Bankanm döviz pozısyonu ise 71 mılyon dolarla fazla vermeye başladı. Merkez Bankasf nın verilerine göre, geçen bir haftahk dönemde 646 rnilyon dolarlık hızlı bir artış gösteren döviz rezervı, şubat krizinden bu yana en yiiksek düzeyinde bulunuyor. Merkez Bankası'nın dış varlıklan, geçen hafta 690 milyon dolar artarak 32 milyar 269 milyon dolara, döviz yükümlükleri 412 milyon dolar artarak 32 milyar 198 milyon dolara çıktı. &JÇUN 1938: Izmirtelefon işl^mesi devietleştirildi. 1964: Türk ekonomisinde olumsuz etki yapan ATAŞ grevi, işveren ve sendikanın anlaşma- sıyta sona erdi. 1969: Sümerbank işyederinde grev başladı. 1975: 28 bin Sümerbank işçisi ücretlerine yüzde 70 zam aldı. Bir süre önce grev karan alınan Sümerbank ileTeksifSendikası arasın- da toplu iş sözleşmesi ırnzalandı. 1980:24 Ocak kararlan açıkJandı. 1997: Denizbank, çekişm«fi birihaleHe66 mil- yon dolaraVestel'in de sahibi olan Zorlu Hol- ding Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Nazif Zorlu'ya satıldı. 2001: Koç Holding, Ingiliz sigara şirketi BAT ile sigara işine girneye hazıriandı- ğını duyuldu. J