Katalog

17 OCAK 2001 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA JjjJvOIM O J T L İ / ekonomi@cumhuriyetcom.t 13 OPECtekarar gunu • VfrANA(AA) -Petrol Üıraç Eden Ulkeler Teşkilatı (OPEC) üyesi ûlkelerin bugün resmi oturumu başlayacak olan bakanlar toplantısı öncesinde, kartelin günlük toplam ham petrol üretiminin yûzde 5 oranında kısılması yolunda mutabakat oluşuyor. OPEC'in bazı üyelerinin daha yüksek oranda ûretim kısıntısı için baskılar yapmasına karşın günde 1.5 milyon varillik üretim kısıntısında karar kılınacak gibi görünüyor. Supiye madenleri • ŞAM(AA)-Suriye, madencilık sektörûnü yabancı sermaye ve özel sektör yaünmlanna açıyor. Syria Times gazetesinın. Jeoloji Maden Kaynaklan Direktörlüğü Genel Müdürü Talal Ballani'nin açıklamasına göre, madencilık sektöründe yatınm yapacak yabancı ve yerli sermaye şirketlerine yedi yıllık vergi muafiyeti tanınacak. Ballanı, geçenlerde yapılan aramalarda çok büyük fosfat ve diğer maden yataklannın keşfedildiğini ve bunlann arasında, içinde elmas banndıran kayalara da rastlandığını, anlattı. Geçen yılın ocak-eylül döneminde 1.85 milyon ton fosfat ihraç eden Suriye, fosfat ihracatmı bu yıl 1.2 milyon ton arttırmayı planlıyor. JetFadıTa Proton darbesi • DİVARBAKIR (ANKA)-Sahibıolduğu taşınmaz mallanna tetfbir ' konulan ve Bağcılar Asliye Ceza Mahkemesi'nde yargılanan Fadıl Akgündüz'e bir darbe de Diyarbakır Tüketici Hakem Heyeti'nden geldi. Jet-Pa, beş yıl garantiyle sattığı Proton marka otomobillenn yedek parça ve servis garantisini yerine getirememeye başladı. Bir şikâyet üzerine Diyarbakır Tüketici Sorunlan Hakem Heyeti, otomobil sahiplerinin servis giderlerini, Jet-Pa'ya yaptıklan taksıt ödemelerinden düşmelennı kararlaştirdı. hetjşim teknoloülerinde patiama • ANKARA (ANKA)- Türkiye'nin, iletişim teknolojileri pazannın bu yıl yûzde 21 büyûyerek 12 milyar dolara ulaşması bekleniyor. Interpro Pazar Araştırma Hizmetleri'nin, bilişim pazanna yönelik, hazırladığı rapora göre sektörün, 2000 yılmdaki toplam gelirlerinin 13 milyar 121.8 milyon dolara ulaştığı, 2001 yıhnda ise yüzde 19.9 artarak 15 milyar 727 milyon dolara u}aşacağı tahmin ediliyor. Servus halka arzahazır tSTANBUL(AA)- îstanbul Menkul Kıymetler Borsası'nın (ÎMKB) bilgi teknolojileri altyapısını kuran teknoloji şirketi Servus, yılın ilk çeyreğinde hisselerini halka arz etmeye hazırlanıyor. ÎMKB'ye kote olma hazırlıklanm sürdüren şirket, 570 milyar lira arttırarak 4 trilyon 570 milyar liraya çıkardığı sermayesinin yüzde 25'lik kısmını halka arz edecek. Halka açılma, Türkiye Sanayi Kalkınma Bankası (TSKB) liderliğındeki konsorsiyum aracılığıyla gerçekleştirilecek. BSE testinden geçme şartı uygulanmaya başladı, ancak laboratuvar eksikliği nedeniyle güvensizlik artıyor 'DeK dana' kabusadönüştü•Avrupa'da et tüketiminde "keskin" düşüşler yaşanıyor. BSE testinden geçmeyen tûm sığırlann "yok edilmesi" karan, Avrupalı çiftçilerin büyük tepkisine yol açıyor. EkonomiServisi -Kamu- oyunda"defidana" olarak bilinen BSE hastalığı için alınan önlemlere karşın pek çok Avnıpa ülkesinde bu konuda karmaşa yaşa- nıyor. "Defidana" korkusu yaşanan bırçok Avrupa ül- kesinde, yeterli laboratuvar ve insan gücü olmaması nedeniyle hayvanlardaki hastalık taramasının tam ve sağlıklı yapılamadığına dikkat çekiliyor. 30 aydan büyük tüm sı- ğırlann BSE testinden geç- me şartının uygulamaya konulduğu, ancak Avrupa ülkelennde et ürünlenne karşı derin güvensizhğin devam ettiğı belirtiliyor. Avrupa'da et tüketimin- de "keskm" düşüşler ya- şandığına işaret ediliyor. Avrupa Birliği'nde (AB) 2000 yılının ekim-aralık dönemindeki et tüketimi- nin yaklaşık olarak yüzde 27 oranında gerilediği ifa- de ediliyor. Etfiyaflangerüedi Fransa ve Italya gibi Av- rupa'nın en çok et tüketen ülkelennde de et tüketimi- nin yüzde 40 oranında düş- tüğü belirtiliyor. Sığır eti fiyatlannın da AB ülkele- rinde üçte bir oranında ge- rilediği söyleniyor. Hollanda'da da et ihra- catının, durma noktasına geldiği bildiriliyor. Hollan- da toplam 52 ülkeye sığır eti satışı yaparken BSE krizi dolayısıyla satış yap- tığı bu ûlkelerin sayısı ge- çen yıl sonu itibanyla 25 'e geriledi. Avrupa'daki bazı sektör yetkilileri, "defidana" has- talığı karşısında alınan ön- lemlerin "Avnıpahlaragü- ven sağlamaktan çok kar- maşayanedenokhığu" gö- rüşünü dile getiriyorlar. Yetkililer, BSE testinin yapdacağı laboratuvarlann sınırh sayıda olması nede- niyle Avrupa'daki mezba- halann sığırlaria dolduğu- nu belirtiyorlar. Irlanda ve Ispanya'daki çiftçiler, mezbahalarda ölü sığır dağlannın oluştuğu- nu ve bunlan yakmak için dahi yeterli ocaklann bu- lunmadığı uyansında bu- lunurken Italya'da da vete- rinerler yeterli test aletleri- nin olmamasından şikâyet ediyorlar. Sporcular tedirgin Fuibolcular y dedi Avrupa'da hayvanlarda hastalık taramasuun tam ve sağbJkh yapılamadığı ileri sürûlüyor. Spor Servisi - Deti dana' hastalığı Alman futbol ta- kımlanm da tedirgin etti. Devre arası tatili nedeniyle Avrupa'nın çeşitli ülkelerin- de kamp yapan Alman Bi- rinci Ligi takımlannın yö- neticileri, 'kmmzıet' tüketi- mini en alt seviyeye indirir- lerken, mönülerde tavuk ve domuz ilk sıraya çıktı. Almanya'nın ünlü ekibi Hamburg'da, futbolcularm et ürünlerini protesto etme- sinin ardından, Bayern Mü- nih Kulübü Başkanı Franz Beckenbauer de futbolcula- nnı kırmızı et yemeye zor- layamayacağını ve prote- ınin diğer gıdalarla karşı- lanacağını açıkladı. DPT, Bahçeli'ye sunduğu raporda aynlan yatınm ödeneklerinin yetersizliğine dikkat çekti 6 2001 projeleri tamamlanamaz' • Devlet Planlama Teşkilatı'nın MHP Genel Başkanı ve Başbakan Yardımcısı Devlet Bahçeli'ye sunduğu raporda, 2001 yıh yatınm programında yer alan 5 bin 47 projenin maliyetinin 105 katrilyon lira olmasına karşın 6.9 katrilyon liralık yatınm ödeneği t aynldığına dikkat ! çskildi. -* 1 "-»-" - jv >" •'• EMİNEKAPLAN ANKARA - Devlet Planlama Teşkilatı'nın (DPT) MHP Ge- nel Başkanı ve Başbakan Yar- dımcısı Devlet Bahçeli'ye sun- duğu raporda, 2001 yıh yatınm programında yer alan 5 bin 47 projenin maliyetının 105 katril- yon lira olmasına karşın 6.9 kat- nlyon liralık yatınm ödeneği aynldığına dikkat çekildı. Raporda, "Gelecek yıllarda hiç yeni proje atanmaması ve her yd aynı düzeyde yannm tahsisi yapüması varsayımı alüoda mevcut kalan işlerin bitirilebU- mesi yaklaşık olarak 10 yıl ala- «akür"' dendi. Projelere 2000 yüı sonuna kadar yapılan top- lam kümülatif harcamarun 34 katrilyon düzeyinde olduğu vurgulanan raporda, 2001 yıhn- da aynlan ödeneğın ıse 6.9 kat- rilyon lira olduğu kaydedildi. Raporda, "Gelecek yıllarda hiç yeni proje atanmamasıve her yıl 2001 yıb ödeneği düzeyinde yaonm tahsisi yapılması varsa- yımı aranda mevcut kalan işle- rin bitirilebilmesi yaklaşık ola- rak 10 yıl alacaktir" dendi. 2001 yıh toplam kamu yatı- nmlannda enerji sektörünün yüzde 22.8 pay ile birinci sıra- da yer aldığı kaydedilen rapor- da, enerji sektörûnü yüzde 22.4 ife ülaştırma sektörü ve^yözd*> 16.5 ile de eğitim sektörünün izledigi belirtildi. Adalet ve gü- venlik hizmetleri, içmesuyu, organize sanayi bölgeleri ve kü- çük sanayi sıtelennin de bulun- duğu diğer kamu hizmetleri sektörünün ise yüzde 15.1 ile dördüncü sırada yer aldığına işaret edildi. Odenek miktarlan Rapora göre, sektörlere göre 2001 yıh için öngörülen öde- nek miktarlan da şöyle: Konutyannmtan: Lojman ve afet konutlan için 12.9 trilyon lira. Eğitim yabnmlan: Anaoku- te,-rtkö^-eUm okulu,-genel lise,. Anadolu lisesi ve meslek lise- leri, çıraklık eğitim merkezi, halk eğitim merkezi, öğrenci pansiyonu, ögretmenevi, fakül- te ve meslek yüksekokulu ile spor tesisi projeleri için 1 kat- rilyon 98 trilyon lira. Bilim-teknotoji yaünmlan: Türkiye'nin bilimsel araştırma kapasıtesıni geliştirmek ama- cıyla üniversitlere, TÜBİTAK ve Türkiye Atom Enerjisi Ku- rumu ile diğer araştırma ku- rumlanna 34.5 trilyon lira. Kırsal altyapı yaünmlan: Köy içmesulan, köy kanalizas- yonlan, iskân projeleri, köy ekonomik ve sosyal tesıslen i Tekstil sektöründe 240 işyerinde 54 bin işçiyi kapsayan grev karan, 21 Şubafta uygulamaya konulacak. TEKSIF Yönetim Kunılu'nunl8.dönemgnıptopluişsözteşmesigörüşmeterinin olumlu sonuçlanmaması üzerine 10 Ocak'ta aldığı grev karan, aralannda borsa şirketierinin de bulunduğu işyerlerine tebliğ edilmeye başlandL Grev karannın, Aranyıkuz, Vakko gibi ünlü şirketieri de etkilediği bildirü- di. Öz İplik İş ve Tekstil İş Sendikası'nm da kanldığı grev karanna karşın Türkiye Tekstil Sanavü Işverenleri Sendikâsı ile görüşmeler sürüyor. Öte yandan Kartonsan Karton Sanayi ve Ticaret AŞ'de de grev karan ahndı. İTO Başkanı ndan ültimatom 'Hükümet kendine çekidüzen versin' Ekonomi Servisi - Is- tanbul Ticaret Odası (ÎTO) Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıkh- nm, "Hükümet kendi- ne çekidüzen versin" dedi. Yıldınm, Yıldız Teknik Oniversitesi'nin düzenlediği "2001 ve Ekonomik Beklentiler" konulu panelden sonra gazetecilerin sorulannı yamtladı. Yıldınm "Hükümeti istifaya da- vetetmedim. Ancak hü- kümet kendisine çeki- düzen versin, bunu 6 ay önce de söyiemiştim. 2- 3 ay sonra daha zor du- ruma düşmemeleri için kendi içerisinde dfizen- leme yapmalan gere- kir'' diye konuşru. TMSF'yedevredilen bankalarla ılgıli olarak da "Baük bankalara ortada kahnasın diye sahip çıkanm. Böyle beleşe gitmesin diye söylüyorum, kimse bu bankalara beleş viyece- ğiz zihniyeti ile yaklaş- masın" dedi. Yeni bir banka ope- rasyonu beklentisi hak- kındaki soru karşısında da Yıldınm, Türkiye'de her an her şeyin bekle- nebileceğini söyledi. Yıldınm, Türkıye'de işadamlannın, siyasile- rin ve bürokratlann iç içe geçtiğini ifade ede- rek "Oyle bir devlet ya- pısı var ki son \ıllarda zenginlerin, bunlann yûzde 9O'ı devleüe iş yapmış" dedi. Hazine garantisi altındaki proieler ProjeAdı 1 l Kocadag RES 2) Çanakkale RES 3) Bozcada RES 4) Mazı I RES 5) Intepe RES 6) Mazı II RES 7) Mazı III RES 8) Akhısar Enda RES 9) Kocadağ II RES 10) Eskışehır Doğalgaz 11) K. Ereğlı Doğalgaz 12) Kırklarelı Doğalgaz 13) Yalova Doğalgaz 14) Germencık Jeotermai 15)YukanakçayHES 16)ArrtHES I T J P a m ı A H E S ^ ^ ^ 18) Keklıcek HES ^ > v > > 19) Bandtrma RES @ 20) Datça RES 21)ÇeşmeRES 22) Akhısar Aken RES 23) Yalıkavak RES 24) Gokçeada RES 25) Kapıdağ RES 26) Belen RES . V 27) Suşehn HES / ' h 29) Mursa! HES rj j TOPLAM P= Kurulu güç 50 30 10 3» 30 90 40 30 26 199 206 75 306 25 /7 2 // 9 // 2° Jj 1 7 îT '5U 29 \\ 1 2 \\ 1 2 U 8 - ^ « 5 \ 35 ',> 3* j> 1 A L *M 1.379 Yı«*İOT6m (tnByonkwhj 135.5 76.1 29.8 131.2 77 275.9 131.2 92.4 80.1 1,300 1,400 455 1,990 187i 14 46 . - • 81.6 •*" 4 2 * 40.5 84 35.3 / 3 7 6 - / 21 % / 15 I I "'W 105 |\ 1% . ^20 i1 r&s A ""T.041.1 17 rüzgâr saııtraluıııı kurulacağı açıklandı • Santrallar tamamlandığında yılda 17 milyar 41 milyon kwh elektrik enerjisi üretecek. ANKARA(Cumhuriyet Bûrosu) - Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, Ha- zine'nin garanti vereceği 29 yap-işlet-devret (YİD) projesini açıkladı. Hazine garantüi 29 YİD projesinin 17'si rüzgâr, 7'si hidroelektrik, 4'ü doğal- gaz ve 1 'i jeotermai ener- ji santralından oluşuyor. Bakanlığın dayattığı nük- leer santrallara karşın çev- reci örgütlerin önerdiği je- otermai ve rüzgâr santral- lannın kurulmasını da ön- gören proje, büyük önem taşıyor. Gelişmiş Batı ülkelerin- de yıllarca önce kurulan rüzgâr ve jeotermai enerji santrallan, nihayet Türki- ye'de de kuruluyor. Enerji ve Tabii Kaynaklar Ba- kanlığı'nın kurulmasını yıllardır geciktirdiği je- otermal ve rüzgâr enerji santrallan, yap-işlet-dev- ret modeliyle yapılacak. Toplam kurulu gücü 1.400 megavatı (mw) bu- lan santrallar tamamlandı- ğında, yılda üretecekleri enerji miktan ise 7 milyar 41 milyon kilovat saati (kwh) bulacak. Enerji ve Tabii Kaynak- lar Bakanlığı'ndan yapı- lan açıklamada, Hazine Müsteşarlığı'nın konuya ilişkin 22 Aralık 2000 ta- rihli yazısında Türkiye ta- rafından 18 Aralık'ta IM- F'ye verilen ek niyet mek- tubunun 36. maddesınin, Hazine garantisi altına alı- nacak YİD projelerine iliş- kin olduğu anımsatıldı. BlL Gl TOPLUMUNA DOĞRU/ ÖZLEM YÜZAK ozlemyu@yahoo.com Bir Eğitimcinin Sessiz Çığlıkları özel bir ilköğretim okulunda olağan bir veli toplantısı günü. Gü- nün son ders bitiş zili çoktan çal- mrş. Şimdi miniksıralardaoturan- lar, anne-babalar. Sınıföğretmeni- nin söyleyeceklerini dinlemeye hazıriar. Ancak bu kez bir değişik- lik oluyor. 40 yaşlarındaki, zarif gi- yimli bayan öğretmen, velilere dö- nerek "Sizlerie öğretim yıh içinde birkaç kez toplanıyoruz. Doğal olarak şimdiye kadar ben sizlere çocuklanmızın davranışlannı, derslerdeki performanslannı an- lattm. Isteklerimi, yapılması gere- kenleri sıraladım. Bu sefer ben dinleyici olacağım. Çocuklannızı gûvenerekyolladığınız bu kurum- dan ve bizlerden beklentilerinizi sizler dile getireceksiniz. Eleştiri- lerinizi, yonımlannıiı ve katkılan- ntzı aktaracaksınız. Ben, sizleri dinleyip notlar alacağım ve soru- lannızı yanıtlayacağım. Ancak sü- reyi verimli kullanma açısından birkaç küçük soru ile sizleri yön- lendireceğim " diyor. Ardından so- rulannı soruyor: - Nasıl bir birey yetiştirmek is- tiyorsunuz? - Mezun olduktan sonra karşı- nızda nasıt çocuklar görmek is- tersiniz? - Okuldan beklentileriniz nedir ve bu beklentiler ne ölçüde kar- şılanıyor? Derin bir sessiz- lik kaplıyor sınıfı. Bir süre çrt çıkmı- yor, sonra veliler- den biri işi espriye döküp "Hocam dersimizi çalışa- madık" diyor ve konu kapanıyor. Öğretmenin ko- nuşup sorunlan aktardığı, beklen- tilerini sıraladığı olağan bir veli toplantısına geri dönülüyor... Anne ve baba- lar ile daha farklı bir iletişim kurma- ya çabalayan bu deneyimli eğifm- cinin isteği, birinci sınıftan başlaya- rak senelerden beri okuttuğu öğrencilerini yalnız- ca başarı ile mezun edebilmek değil. Onlan belirii değerlere sa- hip, ilkeli, sorgulayıp süzgeçten geçirmesini bilebilen, araştıran, bilgiye nasıl ulaşacağını bilen bi- reyler olarak yetiştirebilmek... O yaş grubundaki çocukların neleri yapıp neleri yapamayacak- lannı iyi bilen öğretmen, "Çocuk- lar derslerinde başanlılar. Bu açı- dan birsorun yok. Ancak iş disip- E-Avrupa yaratdırken... Geçen nisan ayında Portekiz'in başkenti Uzbon'da düzenlenen Avrupa Konseyi Toplantısj'nda e- Avrupa'nın eylem planı da şekillendi. İletişim teknolojtlerindeki yeni gelişmeler, istihdarn potitikalannda değişiklik gereksinimini doğururken internetin aynı zamanda propaganda açısından da elverişli bir ortam sağlaması, eğitim sistemlerinin yeniden sorgulanmasını gündeme getirdi. Bugün Avrupa'nın birçok ülkesinde ders kitaplan, müfredatlar elden geçiriliyor ve yeniden düzenleniyor. Artık amaç, çocuğa bilgiyi değil bilgiye nasıl ulaşabilecegini öğretmek. Destek eğitim ve kültür programlan ile öğrencileri düşünmeye, araştırmaya yöneltmek, yeniliğe açık hale getirmek... lini ve iş ahlakını geliştiremiyo- rum. Dürüstlüğe karşı duyahı, özeleştiri yapabilmesini bilen, üstlendikleri sorumluluklan yeri- ne yetirme gayreti içinde çocuk- lar olmalannı da istiyorum" der- ken bu unsuıiarı çocuklara yerieş- tirmeyi tam başa- ramadığında "kendini gerçek- ten ezik hissetti- ğini" belirtiyor ve "Işimi çok iyi ya- pamtyonım" hissi ile boğuştuğunu söylüyor. Araştır- maya yönelik bir ödev verdiğinde, velilerin "öğret- mediği sorulan çocuktan istiyor" diyerek şikâyet ettiği bir ortamda mesleğini yapma- ya çalışıyor. Med- yanın "farklı" de- ğerieri şınnga ederek düzeysiz dizilerle, çizgi filmlede, televole ya da benzeri programlarla minik beyinleri yıka- dığı bir ortamda belki de bir nevi "Don Kişot"çuluk oynuyor. Üste- lik devlet okullanndaki öğretmen- lerin önemli bir bölümünün dü- şük maaştan ötürü çaresiz bir bezginliğin içinde olduğu, özel okullardaki öğretmenlerin çoğu- nun ise okul yöneticilerinin ve ve- lilerin büyük çoğunluğu gibi "ko- laycılığa" kaçtığı bu ortamda... Eğitim sisteminde "başanlı bir şekilde" hiçbir zaman ileriye yö- nelik bir değişikliğin yapılmadığı Türkiye'de, yukanda sözünü etti- ğimiz, ismi bizde gizli, kendini mesleğine adamış bu eğitimcinin açmazı, "her ne kadar birçok ke- sim iafoında olmasa da" aslında tüm ülkenin kanayan yarası. Ister gelişmiş ister gelişmekte olsun birçok ülke, bilgi toplumuna dö- nüşmek için yoğun çaba sarf et- tiği bu dönemde, aynı zamanda "Doğru adam yetiştiriyor muyuz? Gelecekteki insan tipi nasıl olma- lı" sorulanna da yanrt anyor, eği- tim programlannı bu doğrultuda şekillendiriyor.