Katalog

SAYFA CUMHURİYET 21 ŞUBAT 1996 ÇARŞAMBA OLAYLAR VE GORUŞLER Paralı Eğitim Derken... PENCERE TALİPAPAYDIN A nayasanın 42 maddesı devietın eğıtımle ılgılı görevlennı belırtıyor 1 fıkrada, "Kimse eğitim ve öğretim hakkmdan yoksun bırakılamaz" dı- yor 5 fıkra, i *IIkoğretıın,ki2>eerkekbu- tun vatandaşlar için zorunludur ve dev- let okullannda parasızdır"dıyor Cumhunjetın ılk yıllanndan yansıyıp gelen bu 'devtet politikası" şımdılerde ış- lerlığını ve uygulanabılırlığını koruyor mu btrbakalim '1739 sayıh Miffi Eğitim Temel Yasa- sı'nda bu amaçlar daha da aynntıh ve ke- sın anlatımla hıçbır zumreve ayncalık tanınmayacağı, her yurttaş çocuğunun eşıt koşullar ıçınde eğıtıleceğı belırtılı- yor Cumhunyetın kurulduğu yıllarda baş- ta Atarurk, dev let yonetıcılennın eğıtıme nasıl onem \erdıklennı, onca olanaksız- lıklara karşın eğıtımı halk katmanlanna yaymak ıçın nasıl çırpındıklannı bılme- yen yok O donemde her basamakta (ka- demede) açılan parasız yatılı dev let okul- lannda yetışen halk çocuklannın bırço- ğu hâlâ yaşıyor Bazılan yuksek yerler- dekı görevlennı surdurüyor Devietın kendılenne uzanan elı olmasa çoğu oku- ma hakkını kullanamayacaktı Yeteneklı halk çocuklannı okutmak toplumun ya- ranna sunmak devietın başlıca ışlen ara- sında yer almıştı Sosyal ıçenklı, çağdaş her yonetımın görevıdır bu Tam yaygın- laştınlamasa bıle bır tanhe kadar bızım devletımız de bunu ciddı bır amaç edın- dı O zor koşullar ıçınde kuçumseneme- yecek adımlar atıldı Yalnız ılkoğretım- de değıl, ortaöğretımde yuksekoğretım- de yüz bınlerce halk çocuğu parasız dev- let okullannda eğıtıldı Tum yurt yuze- ymde olabıldığınce eşıt olanaklar yara- tıldı, her kademedekı okullarda eğitim venlmeye çalışıldı Benım yaşımda olanlar anımsarlar, yalnız tstanbul'da değıl, Anadolu kentle- nnde de çok ıyı oğrencı yetıştıren unlü lıseler vardı Okul yalnızca yapı demek değıl elbet Yönetıcılen, oğretım kadro- lan başanlı ve ünlu oğretmenlerden olu- şurdu Bakanlığın amacı, tum yurtta ola- bıldığınce eşıt ve düzeylı bır eğitim ger- çekleştırmektı Atamalar bu olçu ıçınde yapıhrdı Her lısenın, ortaokulun yanı başında dışandan gelmış yatılı oğrencı- ler ıçın yurtlar vardı tşte bunlar çoğun- lukla yoksul halk çocuklanydı Devlet yemelennı ıçmelennı, gıysıîennı. obür gereksınımlennı sağlardı Eğitim enstıtu- len, oğretmen okullan. köy enstıtülen, öbûr meslek okullan hep bu anlayışın eğitim kurumlandır Devlet olanaklan olmasa o okullarda halk çocuklan nasıl okuyabılırdı9 Bır tanhe kadar geldı bu çabalar Daha da gelıştınlmelıydı, yay- gınlaştınlmahydı Ataturkçu doğrultuda, halktan yana "sosyal devtet" politikası gıderek gûçlenmelı ve amaca yaklaşma- lıydı Ilk zorluklar atlatılmıştı, yenı kad- rolar da yetıştınlmıştı Koşullar ılk yılla- ra oranla çok daha uygun konuma gel- mıştı Ama tersı oldu Bır tanhten sonra her alanda olduğu gıbı eğıtımde de yörûnge değıştı Eğıtıme venlen onem gıderek tavsadı Bakanlık, yabancı danışmanla- nn etkısıne terk edıldı Uzmanlık alanla- n eğitim olsun olmasın -asıl amaçlannın da ne olduğu belırsız- bır sûnı yabancı adamın saçma sapan göruşlen, gökten ınmış gıbı uygulamaya konuldu Bakan- lığın karar organlan yeteneksız, sılık kı- şılerle doldunıldu Sıyasetten gelen her bakan da kendını bu ış'en ıyı bılen ustun eğıtımcı (') zannetü lşler İcanştıkça bo- zuldu Bu ışın asıl emekçısı oğretmenler dınlenmez oldu Bıraz sesını yukselten- lere yapılmadık kötüluk, venlmedık ce- za kalmadı Devlet bütçesı gıderek büyudü, ama eğitim hızmetlenne aynlan para her yıl bıraz daha azaldı Zaten eğıtımın amacı da değıştı Bilimsel dunya gorüşünü be- nimseyeo, düşunen insan yetışürmekten vazgeçildL Bu olanlar, elbet en çok halk çocuklannın aleyhıne gelıştı Öğrencı sa- yısı arttı, sınıflar kalabalıklaştı, oğret- menlenn sıkıntılan büyudu ve devlet okullannda venm düştûkçe dûştu Hele koylerde, kasabalarda ıyıce sılık duruma getınlen okullarda okuyan halk çocukla- n ılensını nasıl okuyacaktı'' Parasız ya- tılı devlet okullan yoktu artık Onlar ıçın bol bol ımam-hatıp okullan açıldı Zo- runlu olarak çoğu oralara yöneldı Çok başanlı olan oğrencılergızlı açık tarikat burslan'ıle unıversıtelere ulaşabılıyor, ama hangı olçülerden geçerek, hangı kı- şılık yapısını benımseyerek1 Yetıştırrne kurslan, paralı dershaneler Devlet okullannda venlen eğitim duze- yının gıderek duşruğûnu, hele bazı yöre- lerde neredeyse sıfırlandığını en başta bız öğretmenler bılıyonız Bunun sıkın- tısını en çok bızler yaşadık Ozellıkle TOS ve TOB-DER dönemlennde bırçok okulda parasız tamamlama kurslan aça- lım, zayıf oğrencılenmızı yetıştırelım de- dık Bırçok arkadaşımız gonüllu olarak bu kurslara katıldılar Ders dışı dınlenme saatlenndeoğrencılennı yetıştırmek ıçın çırpındılar Şaşılacak şey, bazı okul yo- netımlennden zorluklar gelıyordu Son- radan anlaşıldı kı asıl tepkı bakanlıktan yayılıyordu Derken ış paralı kurslara do- nuştü Demek genel polıtıka özvenlı ça- lışmalan değıl, para kazanmayı yeğlıyor- du Ama biz halkın oğretmenleri yoksul halk çocuklanndan, yanı öğrencılenmız- den hangı yûzle para alacaktık9 Benım- sedığımız ınsan değerlen ve öğretmenlık bılıncı buna temelden terstı Bız boyle sorunlarla cebelleşırken bır de baktık kı buyûk kentlerde özel ders- haneler, ozel okullar aldı yurudü Öğret- menlen seçıp alıyorlar, maaşlannın bır- kaç katı ücret venp dershanelerde, özel okullarda gûle oynaya çalıştınyorlardı Elbette parası olanlann çocuklan gıdı- yordu oralara Ünıversıte sınavlanna da- ha uygun koşullar ıçınde hazırlanıyorlar- dı Sonuç da alıyorlardı Dershaneler ara- sında kıyasıya bır rekabet başladı "Bi- zim dershanemizden geçen her öğrenci üniversıteyı kazanır, garantı veriyoruz" gıbılerden reklamlar ortalığı doldurdu Buyuklu kuçüklu kentlerde, hatta kasa- balarda paralı dershaneler açıldı Dev le- tın "tüm yurttaş çocuklannı parasız oku- tacağı" ılkelen unutulmuştu çoktan Do- ğu'nun, Guneydoğu'nun, yoksul kesım- lenn çocuklan ünıversıte kapılanndan gen döndurûldû. Kımısı ath, kımısı ya- yan, kımısı son model araba ıle amansız bır yanştı ve hep halk çocuklannın aley- hıne sonuçlandı Bu konuda yapılan araş- tırmalann venlen korkunçtur Hep bellı kesımlenn, bellı okullann çocuklan ûnı- versıtelerde en gözde fakultelere gınyor, taşra okullanndan gelen, yoksul halk ço- cuklan ıse "zavıfsın, ryi yetişmemişsin" deyıp gen gondenhyor Bu paralı kurslarda nasıl bır eğitim ya- pılıyor7 O da ayn bır sorun Gelecek ya- zımın konusu bu olacak ARADABIR VEDtİ BtLGET EmekhAmıral Akdeniz Sosyalizmi... Avrupa, Mıtterrand'ı yıtırdı Bız, Akdenızlıler de Françoıs'nın olumu, onun "Akdeniz sosyalizmi" mımarlığını bılmeyenler ıçın fazla onem taşımaz bel- kı Oysa SFIO'yu (eskı SP) soldan eleştıren yenı par- tı yapılanmasının bırıncıl lıdendır o De Gaulle'culenn mutlak egemenlığındekı Fran- sa'da, bır yandan Stalınıst burokrat sapmayı eleştı- rıp, ote yandan kaprtalızmın yedeğıne duşmuş sos- yal demokrat sapmayı mımleyen adamdır o "Mark- sızm, endustn toplumlannda bunuvazı sonrası ıktı- dan tasarlayan bır ıdeolojıdır Demokrasının toplu- ma getınp kattığı ozguriukçu değer'en yadsımaz ıçe- nr, zengınleştırerek surdorur" duşuncesının savunu- cusudur o Batı Avrupa'nın bır yandan kaprtalızmın ote yandan da Stalınıst burokrat merkezıyetçılığının arasında yal- palayıp bır yozlaşma surecıne gırmesını, bır tur 'çağ- daş barbariık'a sunıklenmesının onunu, bır "Akde- niz enternasyonalı" ıle aşma yandaşıydı o 1917 devnmını, bır sıyasal azınlığın (profesyonel devrımcıler) "hukumet darbesı" olarak goren, eyle- mın ışçı sınıfını ıçenmedığını (çunku 1990'ler Rus- yası'nın uçsuz bucaksız koyluluğu ıçınde ışçılenn bır tutam eser olduğunu one çıkaran duşunur lıderler- dendı o (Gramscı, Longo, Togliattı, Nennı, Rich- ta, Maccıocchı, Berlınguer ve Carillo gıbı) "Sos- yalıst devnmın bır dunya devnmı olarak gerçekleş- medığı koşulda yöresei sosyalıst ekonomının, kure- sel lıberal ekonomının kamu sektoru gıbı kalıp ona bağımlı olacağı" konusunda -en azından- Bettelhe- im'la aynı kanıdaydı o Amenka'yı en çok urkuten Avrupah sosyalısttı Mıt- terrand Çunku Amenka, Avrupa'ya sosyalızmın mut- laka ve mutlaka Rusya'dakı gıbı bır dıkta olacağını belletmıştı Ozguriukçu bır Akdeniz modelının gun- demlenıp genış yığınlanr, desteğıyle yaşama şansı el- de etmesınden, VVashıngton çekınıyordu Moskova da oyle Her ıkı başkentın -kerhen de olsa destek- ledıklen- De Gaulle'e karşın Mıtterrand zafer kazan- dı Onu one balotaja duşurdu Çekılmeye zorladı Sonra da hırsından oldurdu Fransız'nın ufkunu açtı Soyut "fc>uyu/c"lukten somut "buyuk"\uğe taşıdı Ak- denız'e umut oldu Otomasyonun, ışçı sınıfını hem daha çok denet- me aldığı ve hem de buyuk oranda ışsızlığe ıterek nı- cel azalışını koşulladığı ortamda, 'proletarya' kavra- mının yozlaştığını once surenlere karşı, -Martinet'lı, Rocard'lı Montchame'lı kadrolanyla- yepyenı bır sınıfsal yapılanmanın ıpuçlannı verdı "Otomasyon, ote yandan da burjuvazının nıcel azalışını koşulla- maktadır Toplum gıderek bellı bır bıreşımde yansı- maktadır Emeksel madde ıle maddesel emek kay- naşmaktadır Nıtel donuşumun ılk habercısıdır bu " Çağın yenı yenı boyutlannı tartışmaya açtı Marksıst analızın sosyalızmın ılk yorumu olmadığı gıbı son yo- njmu da olamayacağını gosterdı Çunku, dıyaleictık sureç hep ışlemekteydı Toprağın bol olsun Akdenızlı arkadaş1 OĞRETMEN dünyası ŞUBAT SAY1SI ÇIKTI ÖzelDosya EĞİTİMDE DAYAK Bifvızı • Okullarda Davağın Sınıfsal içengı Fatnu Onalan-Akfırat »Olaıllarda Da\ak konusunda 4^3 oğretmen, •> 290 ogrencı arasmda vapılan anketın sonuçlan Okullar Karakol Gibı' Talıp \pa>dın • Eğıtımde Şıddenn Ven \ok Y Kıraman-Kepenekçı • Okullarda Çocuklann Fızıksel lstısman Doj Dr F DıkkGözütok* Okulda Davak • Ogretmenlenn davaklı anılan • Ogrcncıler dayak ıçm ne dedıler 9 Refik Sa>dam • Temız Yonetıcı Seçımını Oğreönene Bırakın Zeto Sanhaıı • ^vıupa Parasıvla Kurultav Toplamak Kemal Bal t Haklanmızı Genye Çeken Bır Yasal Duzenlemeyı Kabul ğ Prof Dr Alaaddın Şeoel • Sınav lan Açık Kaynaklı Yapalım Ahmet Özer • Taşrada \vdın Olmak Doç Dr Y ucel Çağlar • Orman Butçe>ı Emperyalızme Hızmet Edıyor Muitafa Atasov • Zonmlu Yer Değıştırme Osmao Nun Po>razoğlo • Ikı Kıtap Tanıtınn Musa Şen • Geçen Avm Eğitim O'aylan Hasan lldız, E Bünvamın Dııralı. \»m Oztfirk'un şıırien • Oğretmen Dunvası okuyuculanna hesap venyor 17 VılEtknbklen • Eğitim Sen de \ enıden Kongre Tartışmalan • Geçen a\m eğıtım dergılen • Eğitim ve oğretmen evrenınden haberler • Bulmaca 17 yılbk oğretmen ımecesı artarak sunıyor Yıllığı700000,altıavlığı400000TL PostaÇekıNo S24189(Zekı Sanhan) Yonetımveyazışmaadresı SeUnıkCıd SSK Işhanı, A Blok 8. Kat No 511, Kızılav - Ankara 06420 \nkara da merkezı kıtapçılarda, tstanbul da Bcyoglu-Mephısto Taksım- Hamlet Kadıkoy Akyuz ve Gcnç Mephısto lzmır-Alsancak Ayrıntı kıtabe\lennde Bizim Sokak ve Jaegerhaus AYŞEtLHAN O sabah ıçımde neftet ve utançtan kurtulmanın ferahlığı vardı Meydanlar, yalanlar, aldatıcı gu- lüşler, uzanan kollar, parmaklar, medyanın taşınamazyüku, Islam âlemını bırleştırme, o zavallı, pa- ramparça, şıddet, savaş, kan ve ölum ıçınde kav- rulan ulkelenn lıden olma ıddıalan, saklanan ger- çeklenn acısı geçıcı de olsa son bulmuştu Ka- rarlıydım, hepsı de denenmış kışılenn en güve- nılırolanına, yûreğıme yakın olanına verecektım oyumu Kalabalığa, ıtılıp kakılmaya dayanamadığım- dan, erken çıktım evden Ama o ne 9 Sokağın go- nînumunden mıdem bulandı Nerede ferahlık, yureğım daraldı Ilkel çalışmalanna karşın ışe yarayan temızlık ışçılen, tozu dumana katmak üzere sokağımıza uğramamışlardı henûz Anka- ramızın Atatürk Bulvan'na koşut (paralel) yol- lann ıçenye doğnı uçuncusü olan bu Konur So- kak sıİme ışyen, lokanta, kebapçı, yurt, dersha- nevb ıle doludur artık Yol ızmant, tüküruk, her çeşıt ambalaj artıklan, o yana bu yana sıkıştınl- mış çöplerle doluydu Basacak yer bulmak ıçın cambazlık gerekıyordu Saydığım, sayamadığım pıslık çeşıtlen arasında en yaygın olanı ayçekır- değı kabuklanydı Günun başka saatlennde yol- dan geçerken herkesın elınde kuçuk kûlahlar ıçın- de görduğunuz aycekırdeğını, hele gençler, ke- mıncılere taş çıkartan bır ustalıkla oyle öğütüyor- lar kı buna ne yol ne kaldınm ne bahçe ne de ağaç dıbı dayanır Kabuklan üfleyıp tûkurerek attık- lanndan bu ışı, sokaklarda yapıyorlar, her yan mıkrop kaynıyor "Sokağı temiz tutmak bir eğitim, öğretim ve alışkanhk işidır" dıyeceksınız Ne var kı bu so- kakta dolaşanlann çoğu lıse un:versıte oğrencı- sıdır "llkemiz bir bütündür; bir kanş toprağnnız, bir çakıhaşımız voktur verecek" dedığımız vata- nımızı sevmıyor muyuz9 Başka nedenlen de du- şünunce yanıt ne olacak7 "Toprak, eğer uğnın- da ölen varsa vatandır!" Doğru Bın yıldır ölu- yoruz "Şüheda fişkıracak." Evet Şu da var kı toprak, hoş tutup yaşatmak ve ûstunde uygarca yaşamak ıçındır de Bunu, olmeve yeğ tutmalı- yız Yapamadıkçatoprağırnızıtutamıyoruzayak- lanmızın altında Aklıma bunlar doluştuktan sonra oy vermenın tadı mı kaldı, kuskun gıdıp kuskun döndum Havalann ıyı gıttığı geçmıştekı hafta sonlann- danbınydı Istanbul'dabolağaçlıbırpıknıkye- n göstenlıyordu TV 'de Kalabalık, mangallar ya- kılıyor, tencereler dolusu yemekler çıkanlmış, şışman hanımlar yayılmış Muhabır sorular so- ruyor, yanıtlar alıyor Kaygılı ıkı yaşlı beyın soz- len yuregımı dağladı "Yûnıyono,havaalıvonız; ama bu pislik, bu kirlilik bizi çok üzüyor" dıyor- lardı Batı ülkelennı düşünmemek olanaksız Onlar temızlık ışını aşmışlar, sûsleme yanşındalar her yanı Avusturya'da yaptığımız bır gezıden soz etmek ıstıyonım "Mevsim sonbahar". Ormanlar sayı- sız renklerle bezenmış Vıyana'dakı pansıyonu- muzdan erkence çıktık Oradabırdeyımvar Ge- zıye elvenşlı hava yakalayınca, "Bugun bir do- muzumuz var!" dıyorlar Sevgılı Ekmekçı'ye bundan söz etmıştım Durak, pansıyona yakındı, trene benzeyen bır tramvaya bındık Katlandık- ça artan gûzellıklen aşıp Baden'e vardık, taşıt de- ğıştınp otobusle Hetenental'a, o çevrenm en tat- lı koyağına (vadısıne) ulaştık Habsburg'lardan I. François'nın kardeşının (arşıduk) Alsace'lı ka- nsı bu koyağa rutkunmuş, sarayla hıç anlaşama- yan bu ılen görüşlu kadın, Protestanmış Noel ağacını ve mum yakma göreneğını o getırmış Avusturya'ya Peşınde gızlı polıs dolaşır, hızmet- çılen arasında casuslar varmış, bütun belgeler bulunmuş sonra Ormandan zor fark edılen de- renın sesınde bu yalnız kadının ıstırabını duy- muşumdur o koyağa her gelışımde Oradan Ja- egerhaus'a gıtmek ûzere vurduk ormana Gûz gûzellıklen anlatılacak gıbı değıldı Bıkmadan. ıkı saatten çok yûrüduk sanınm Av evı lokanta- sına yaklaşmıştık Kuzeyını ve ıkı yanını orman- lar kapatmış, onûnde ormanlan seyretmek ıçın açılmış çımlı bır alan, sonra güzeller güzelı bır bahçe ve tek katlı, pek süslü, tertemız, tum kır ve köy ozellıklennı taşıyan Jaegerhaus-. Kapıda, şakayuklûbıruyanyazısı "Haxen'lannjEitemiz- leyin!"(Haxen Haksın okunur) Almanca hayvan ayağına venlen ad Av lokantası ıçm "Haxen"dan değerlı ne olabılırC) Gorkemlı salonlar tertemız, karşılayıcılar gû- leryuzlu Avıısturya'nın ünlu cığer (ın, yuvarlak cığer köftelen denebılır) çorbası, taze karaca etı, pılav ve kompostodan (dağlardan toplanan kuşü- zûmu gıbı kûçuk bır meyveden yapılıyor) oluşan yemeğımızı yedık Bu pahalı yemek bızım ıçın bır lûkstû, ama yorgunluğa değerdı Avusturya'dakı dokuz eyaletı dolaşırken or- manlannda saatlerce gezdık Ne kı çöp, pıslık, ağaç sefaletı gormedık. Ne yemek yemek ıçın yayılmış ınsanîar ne et pışırmek ıçın yakılan man- gallar ne de pıknık adı altında açılmış alanlar var- dı Çeşıtlı çantalarla sağa sola bakmadan yürü- yen ınsanlar sandvıç, meyve ve ıçeceklennı tû- ketıp her şeyı tekrar çantalanna doldururlar Ge- zıp dolaştıklan yerler nıçın çöplüğe donuşmuyor 9 Çünkü ışte onlar her kanş topraklannın üstûne tıt- nyorlar Bız de Avrupalıyız gayn("), ama böylesıne kır- lı Haxen'lanmızla nereye gırebılınz 9 TARTIŞMA Ben Yunanistan'ın Yerinde Olsam... vet, ben Yunanistan'ın yennde olsam, en ıyı ılışkıler ıçensınde olacağım ülke Turkıye olur Tûrkıye ıle dostane ılışkıler ıçensınde ekonomık, sıyasal, asken, hukukı, kulturel ve her alanda ılışkılenmı son derece gehştınnm Bundan en çok Yunanistan'ın ve Yunan halkının kazançlı çıkacağına kesınhkle ınanıyorum Bu ınanca, daha Harp Akademılen'nde oğrencı ıken, Tûrk-\unan tÛşkileri adh Harp Akademısı yayımlanndan olan kıtabı hazırlarken ulaştım ve daha sonrakı tüm asken yaşamım boyunca sürdu Gerek Harp Akademılen'ndekı oğretım uyelığım suresınce gerekse alay komutanlığım donemınde hep bunu düşunmuşümdur Hangı bunalım dönemını ele alırsanız alınız, sonunda Yunanıstan ıçın, başanlı oldu dıyemezsmız Bu husus ta 1897 Dömeke'de Türk ordusundan yedığı tokattan ben bu böyledır ve son olarak da Kardak kayalığı bunahmı ıle sürmektedır Böyle de sürer, bundan hıç kımsenın şüphesı olmamalıdır Ozellıkle Yunan halkının ıdarecılenne bunu öğretmesı gerekır Çünkü şöyle bır hantaya göz atılırsa bu açıkça görülür Nüfus potansıyeh açısmdan olduğu kadar coğrafı açıdan da Yunanıstan Turkıye'den haksız ıstekler ıçındedır Adalann serpılışıne bır bakarsanız Yunan anakarasından çok uzaklarda Ege'dekı hemen tum adalara sahıptırler Böyle bır avantajlı durumu kaybetmemek ıçın, ben Yunanıstan ın yennde olsam Turkıye ıle hıç bunalım yaratmam, dıyorum Bunuyapması ıçın ınsanın delı olması gerekır Nasıl kı Kjbns'a ulaşamadılar, Türk kıyılanndakı adalara da bızım kadar rahat ulaşamazlar Turkıye 12 adalara çok yakındır Yunanıstan uzaktır Muharebe, lojıstık destekle kazanılır lstıklal Harbı'nde gördünüz Tanh, omeklen ıle doludur Uzaktasınız, kaybedersınız Ashnda sıyasal tanh açısmdan çok hatalı bır şekılde bu adalar Yunanıstan'a venlmıştır Tum sorunlann ana nedenı bu hatalar ve hatalar zıncındır Her ne şekılde olmuşsa olmuş, Turk anakarasının hemen bıtışığındekı adalara bıle sahıp olmuşken bunalım yaratarak neden kaybetmeye çalışmaktadırlar, anlamak mümkun değıldır Bu adalarda yaşayan halk Sosyal Demokratlara Bakın! A O F kımlık kartımı yıtırdım Hukumsüzdur NAZAN GÖNVLAL B ır çarşamba akşamı HBB televızyonun da"Yüksek Tansjyoa" adh tartışma programma katılan Algan Hacaloğlu (CHP) Uluç Gurkan (DSP) ve Atilla Aytemur(ODP),"Solda venı oluşumlar" konusunda goruşlennı açıklamava çalıştılar Gerçekte program yenı kurulan Ozgürluk ve Dayanışma Partisi nm (ÖDP) ırdelenmesıne yonelıktı Doğal olarak, ODP'nın sozcusu, partısının göruşlennı ve amaçlannı kamuoyuna anlatacağını umuyordu Ne kı. CHP ve DSP sözculennın yanı sıra programın yapımcısı Erhan Akyıidız da Aytemur'a bu olanağı vermedı Belkı de Aytemur, medyatık demagoglann karşısında yetennce etkın olamadı Hangı nedenle olursa olsun sonuçta ODP'nın göruşlen, kamuoyuna gereğınce yansımadı Işın en uzucü yanı ıse sosyal demokrat sozcuklenn çırkın ve boyutsuz bır bıçemı kullanmakta ısrar etmelenydı Tartışmayı partı proramlannın savfa sayısı yanşma ındırgeyen Hacaloğlu'nun hırçınlığı, ODP hareketını reklam sloganlanndan ıbaret sayan (kendılen hıç vapmıyormuş gıbı ) Gurkan'ın anlamsız bılgıçlığı, gorulmeye değerdı Türk sıyasal tanhınde önemlı ışlevler ustlenen sosyalıst hareketlenn bınkımınden oluşmuş ÖDP'yı, acemı çâylak yenne koyup ona akll hocalığı yapmaksa rrajıkomık bır tavırdı ("Bizim savemizde varsınız", "Çalışmalannıza izin vereceğiz'' gıbı soylemler de cabası) Ozellıkle 80'h yıllardan sonra solu tekelıne alan sosyal demokratlar, dunyadakı sıyasal ve ekonomık gelışmelere de koşut olarak, sıstem ıçınde sağa doğru evnlmışlerdır Sovyetler'ın dağılmasından sonra başlayan sureçte sosyal demokrası, evrensel ıdeoloık temellennı yadsıyarak bazen Insan Haklan Bıldırgesı'nı, bazen de ulusalcı motıflen Yertı Dunya Düzem'nın ekonomık yaptınmlanyla harmanlama yoluna gıtmıştı Çokuluslu şırketlenn oluşturduğu neokapıtalıst düzende sosyal demokrası, sınıfsal ozunu yıtırerek ış dunyasına uyum gostenp butunleşmıştır (entegte olmuştur) Dunya sermayesı adına yurutülen sıyasal despotızmın "bireyi yok savdığı" bır ortamda, "bireyselhakve ozgurlukler"ı sermayenm yandaşlıgında savunmak tanh boyunca sabununu, şekennı, tuzunu, yağını, her şeyını Anadolu'dan almış, Anadolu'ya satmıştrr Coğrafı konumun geregı budur Asken açıdan da bu böyledır Bu adalan Anadolu'dan ayıramazsınız Sızın tutumunuz yuzünden gerektığınde Türİcıye çok yorulmadan bu adalara kolaylıkla el koyar, Yunanıstan da yennde debelenır, durur Kan akar, ama sonuç bu olur Bakın, Trakya'da da asken ve coğrafî açıdan Turkıye'nın Menç'ten ılenye gıtme şansı zayıfhr ve hıç gereğı de yoktur Zaten Atatürk, Selanık'te doğmasına karşın Mısak-ı Mıllı sınırlannı batıda Menç'ten geçırmıştır Onun ıçın Yunanhlara bu anlayışta olan ıdarecılen ışbaşına getırmelenm tav sıye edenm Turkıye, burnunun onemlı bır çelışkıdır Partı program metnı yüz değıl, bın sayfa da olsa, hak ve ozgürluklere ılışkın şıırsel soylemlenn sıstem ıçınde yaşama geçmesı olanaksızdır, çunkü egemenhk kayıtsız koşulsuz sermayemndır Bu bağlamda sosyal demokrat sol, talan duzenını devam ettırecek ve IMF reçetelennı dayatacak olan sağ partılenn ınısıyatıfsız ortağı ya da destekçısı olarak neokapıtalıst düzene sılıkon ışlevı görecektır Işte bu nedenlerle dünyada ve Turkıye'de sosyal demokrası, geleneksel mısyonunu tamamlamıştır Sermayenın tutsağı olmuş yıgınlan harekete geçırmedert bu gıdışı durdurmak olası değıldır Sosyal demokratlann bunu mevcut polıtıkalanyla başaramadıklan, seçım sonuçlanndan dıbınde Yunanhlara aıt adalar uzennde hak ıddıa etmeyen, gerçekten Ege Denızı'nın bır banş golu halınde olmasmı ısteyen, Ataturk'un gosterdığı muasır medenıyet sevıyesme ulaşmayı hedefleyen ve bunun ıçın Ataturk'ün elını ılk defa Veni2xk>s'a uzattığı gerçeğının bılıncınde olan bır ulkedır Bız gerçekten Yunan halkı ıle banş ıçensınde yaşamak ıstıyoruz Bırlıktelığımızle halkımızı mutluluğa ve refaha daha kolay ulastınnz Bızler, laıklığı yıkarak ortaçağ karanlığına sürüklemek ısteyenlerle değıl, Hınstıyan Yunan halkı ıle samımı ve dostane ılışkıler ıçensınde olmak ıstıyonız M. Selim Okçay Avukat-Emeklı Asker anlaşılmaktadır Bu bağlamda sosyalıst olduğunu açıkça soyleyen ve sınıf bıhncıyle hareket eden bır partının varlığı, sosyal demokratlann da özeleştın yapmasını kolaylaştıracaktır Burada ÖDP'ye önemlı sorumluluklar düşmektedır ÖDP sıyasal kımhğmı ve kımden yana olduğunu. ılkelı bır bıçımde ortaya koymak zorundadır Böylesı bır partının yaşaması, sendıka, dernek vb demokratık kıtle örgutlenyle kurulacak organık bağlarla olanaklıdır Öte yandan ODP'nın örgutlenmeye önem Vererek duzenı, demokratık eylemlerle düzen ıçınden sorgulama gücüne erlşmesı gerekmektedıf Dr. İlker Biçakçı Yıldız Teknık Ünıversıtesı Aşure!.. Rrfat llgaz omru boyunca hastane ıle hapıshane arasında mekık dokumuştu Kendısınden dınledım Veremlıler koğuşunda yatıyor Rıfat, doktor sabah vızrteye gelıyor, llgaz'ın yanındakı yatakta dıyelım kı Yoksul Cafer var, usulden olduğu ıçın doktor soru- yor - Nasılsın Cafer^ Cafer - Nafileyım doktor bey1 Fazladan kılınan namaza ya da tutulan oruca da "nafile " derler, aşure gunu tutulan oruç da nafile sa- yılır, ama Tann katında yıne de değen vardır Neden^ • Ohooo Çok neden var . Nedenlere ılışmeden aşure gununun 10 muharre- me rasladığını soylemek gerek' 10 muharremde Nuh'un gemısı tufandan kurtulmuş, Cudı Dağı'na oturmuş, o sevınç ıçınde ambarda ne erzak varsa bır- bınne kanştırıp bır çorba yapmışlar, guzel guzel ıç- mışler, sonra gemıden çıkrnışlar Aşurenın oykusu bu1 Ama dınsel oykuler, ınancın buğulaması gıbı aklın saydamlığına ınsan soluğuyla hohlandığından, bırbı- nne kanşırlar, kımıne gore de aşure gunu Musa Pey- gamber ıle yandaşlannın Fıravun'un baskısından kur- tuldukları tanhı vurgular, Yahudıler de bu yolda oruç tutarlar Bıtmedı Ibrahim Peygamber'ın o gun Nemrut'un ateşın- den kurtulduğu ve Yakup Peygamber'ın de yıne o gun oğlu Yusuf'a kavuştuğu yolundakı soylenceye ınananlar da var Şııler Imam Hüseyin'ın aşure gunu, yanı 10 mu- harremde şehıt edıldığıne ınanırlar, o gun ağlayıp do- vunurler, kendılenne ezıyet ederler Bır ınanca gore de Kâbe'nın kapısı aşure gunu açıl- mıştr Bellı kı aşure gununun kokenındekı soylenceler aşure gıbı kanşık1 Nasıl yapılır bu aşure9 Kınkbuğ- day, pınnç, kunj fasulye, nohut, kuru uzum, kaysı, ın- cır, portakal kabuğu, yeşıl fıstık, fındık, cevız, badem, ne bıleytm bır suru şeyın kanştmlmasıyla yapılır, su, şeker ve sutle kaynatılır Yaşamda bır ış kanştı mı, ne denır - Aşureye dondu Sozgelımı hukumet kurma çalışmalan 24 aralıktan bu yana tam bır aşure • Dın ulkemızde sıyasallaşıp da dıncıler mangalda kul bırakmaz noktaya gelınce bır laf çıktı - Aydınlanmız cahıl' Muslumanlık konusunda bıl- gılen çok eksık Sahı mı? Islamın arkasında 14, Hınstıyanlığın geçmışınde 20 yuzyıl var, Yahudılık her ıkısınden de daha kıdem- lı bır dın' Ya ınsanlığın daha oncekı ınançlanna ne dıyelım 1 Bu okyanuslara dalanlar, bır daha çıkamaz- lar ( Kım dınler konusunda bılgrçlık taslıyorsa ben gelsın Nafile namazının koşullannı bılmeyene "cahıl" dı- yen (qş»nın kendısı nafıiedır Dın bır ınanç ışı 1 - ~. , Bîlim akıl ışı' •>» Ikısını bırbınne kanştıranın kafası aşureye doner, bınlerce yıldan bu yana bınkıp yığıtmış soylencelenn ve korduğume donuşmuş kurallann arasında aklını yıtırmış olanlar, Islamı korlenn fılı yokladığı gıbı yok- layıp bır şeyler bıldıklerını sanıyoriar, oysa bılgı ve bı- lım ınançtan çok degışık koşullara bağlıdır Aydmların Islamı bılmedıklennı soyleyenlenn ken- dılen ne Muslumanlığı bılıyorlar, ne Hanya'yı, ne de Mevtana Hazretlerı'nın mekânı Konya'yı Muslumanlık, bılgı ışı değıl, ınanç ışı' Aydın olmak ıse bilimsel bılınce ve yonteme day- alıdır, aklın aydınlanmasına bağlıdır SIVAS RAPORU Sıvas'takı olaylan ınceleyen DSP mılletvekıllennın raporunun TAM METNİ perşembeden başlayarak (yann) Turkıye Gazetecıler CemıyetTnm çıkardığı, patronsuz, tam bağımsız bır sıvıl toplum gazetesı Her gün 15 bin iiro ABONE İÇİN: Bır yıllık 4,5 alt aylık 2 5 mılyon lırayı Vakıflar Bankaa Karakoy Şb 2016703 ya da Emlak Bankası Çemberlrtaş Şb 151241 veya Ziraat Bankası Cağaloğlu Şb 20005 no lu Turkıye Gazetecıler Cemıyetı hesabına yatınp dekontunu, açık adresınızle (0 212) 526 80 46'ya fakslayın, gazetenız gunubıriık elınıze ulaşsın Te) (0 212) 513 83 00 İLAN T.C. ADİXCEVAZ KADASTRO MAHKEMESİ DosyaNo 1990/398 Davacı Karakol Köyu Tûzelkışıhğı tarafindan davalı Hasan Çevık ve müdahıl davacı Hazıne aleyhıne mahke- memızde açılan kadastro tespıtıne ıtıraz davasırun yapı- lan yargılaması sırasında Davalılardan Ahmet kızı Memnüme (Çevık) Kork- maz'm tüm aramalara rağmen aynntıh adresının tespıt edılemedığı anlaşıldığından mahkemece ıtanen teblıgat yapılmasına karar venlmıştır Duruşmanın atılı bulunduğu 13 3 1996 günü saat 09 30'a kadaı davalı olarak mahkememızde hazır bulun- manız veya bır vekılle kendınızı temsıl ettırmenız, aksı takdırde duruşmanın yokluğunuzda yapılacağı ılan ol- unur Basın 71401 Kirlenen Dünyamızı Fidan Dikerek Arıtalım. ORMAN BAKANLIĞI AĞAÇLANDIRMA VE EROZYON KONTROLU GENEL MUDÜRLÜĞÜ