Katalog

Cumhuriyet72. Y l SAYI25704 / 40000 TL (KDV içınde) KURUCUSU: YUMK RMDİ (1924-1945) BAŞYAZARI: tUtitl NMİ (1945-1991) 70 Yılın Eseri Milyonlarca Ev Sahibi! EMLAK BANKASI ^g,O t h t U | > | ı r » . r V , , » m l ç , n TOPLUM İlkel kafanın *çağdaş' tuvaleti • Arka Sayfada • SANAT İyi filmin sırrı sıkılmak ve beklemek • 12. Sayfada • FUTBOL Çifte standart kalkıyor mSpor'da [ O&TERİYE 500 BİN KİŞİ KATILDI Madrid'de terör lanetlendi • 9. Sayfada 3# süper güç, tarihin en büyük boru hattı projesini olgunlaştınyor Ipek lbhı sav aşları• Tûrkiye, Hazar havzası petrolleri gûzergâhının merkezinde olma mücadelesi verirken Japonya; ABD ve Çin fırmalanyla bırlikte birbirine rakip iki dev projeyle "Enerji Ipek Yolu" ve "Avrasya Boru Hattı" planlannı yaşama geçinneye hazırlanıyor. Türkmenistan'dan, doğuda Çin, Japonya, Güney Kore ve Güneydoğu Asya ülkelerine, batıda da Türkiye üzerinden Avrupa'ya uzanacak tarihin en büyük doğalgaz boru hattı projelerinin sadece Uzakdoğu'ya ulaşacak bölümünün yaklaşık 8 bin kilometre uzunluğunda planlandığı bildirildi. • Japon Mıtsubıshi ve Amerikan Mobil gruplanyla Çin Petrol ve Doğalgaz Şirketi'nin planladığı "Avrasya Boru Hattı Projesi" ile Dünya Bankası'nın öncülüğünde Japon Marbeni ve Amerikan Exxon firmalannın fızibilite çalışmalannı sürdürdüğü "Enerji Ipek Yolu Projesi"nin çakışması sorun yarattı. • Sürdürülen pazarlıkların ardından tercih edilecek projenin 2004 yılındâ tamamlanması kararlaştınldı. Türkmenistan merkezli projenin, başta Japonya olmak üzere, gelişmiş Uzakdoğu ülkelerini enerji konusunda Ortadoğu ve Körfez ülkelerinın tekelinden kurtaracağına dikkat çekildi. DO&UV UOfm İMfetrf • / 7. Sayfada E n e r j i I p e k Y o l u P r o j e s i Hazar petrolleri Oeniz altmdan geçecek (yaklaşık 2^00 km) JAPONYA Ankara güvence anyor SERKAN DEMtRTAŞ ANKARA - Türkiye, dünya- nın en zengin üçüncüpetrol hav- zası durumunda bulunan Hazar petrollerinın Bakü-Ceyhan hat- tından akıtılması için güvence anyor. Türkiye, Azerbaycan er- ken üretim petrolünün dünya pa- zarlanna uîaştınlması için des- teklediği Bakü-Supsa boru hat- W Arkası Sa. 17, Sü. 7'de ANAP lideri, cumhuriyetin temel ilkelerinden ödün verilmeyeceği mesajını verdi Yılmaz RP'den güvence istediYılmaz'dan uyarı ANAP Genel Başkanı Mesut Yılmaz, RP ile vardıklan uzlaşmanın Türkiye'nin gerçeklerinden hareket eden, cumhuriyetm temel tfkelenne<Jayalı ve ülkenin temel sorunlannı aşmayı arayan bir işbirliğini amaçladığmı belirterek "RP, böyle diğer bürün partiler tarafindan dışlanan bir parti olduğuna göre bizim kendileriyle işbirliği yapmamız için gerekli gördüğumüz güvenceleri de mutlaka bize sağlamak durumundadır" dedi. PYP'ye acık kapı ANAP lideri Yılmaz, daha önce kendilerinin önerdiği 7 ayn hükümet önerisini reddeden DYP'nin, şimdi bu önerileri kabui etme durumuna gelmesi, kendiJerimn de RP ile kesin bir anlaşmaya varamaması halinde bunları yeniden değerlendirme olanağı doğabileceğini söyledi. Erbakan'la yeniden bir araya geleceklerini belirten Yılmaz, başbakanlıkla birlikte bazı bakanlıklann da dönüşümlü olabileceğini bildirdi. H 5. Sayfada Refah'ın gftzü kadrolaşmada ANAP, Içişleri Bakanlığı yerine Milli Savunma Bakanlığı'nı vermeyi önerdiği RP'den olumlu yanıt alamadı. RP'mn, Milli Savunma Bakanlığı'nda istediği düzeyde kadrolaşmaya gidemeyeceği noktasını dikkate aldığı öne sürüldü. Içişleri Bakanlığrnı bırakmamakta kararlı olan RP'nin, daha önce ANAP'a vermeyi kabul ettiği Milli Eğitim Bakanlığı'nı da yeniden pazariık masasına getireceği bildirildi. • 5. Sayfada Rant ve macera isteği -1 Türkiye ö ügöçü seviyor• 1970-1980 yıllan arasında Türkiye 'de ençok göç alan iller Istanbul, Ankara, Izmir; en çok göç veren iller ise Diyarbakır, Sıvas, Kastamonu • 1980-1990 yıllan arasında ise en çok göç alan iller değişmiyor; yine İstanbul, Ankara ve Izmir ilk üç sırayı paylaşıyor. Aynı tarihlerde en çok göç veren iller ise Kars, Erzurum, Sıvas olarak saptandı. ANKARA (Cumhuriyet Bürosu)-Türkiye'de, 1980 sonrasın- da en çok göç veren kentlerin basında Kars, Erzurum ve Sıvas geldi. En çok göç alan kentler de ıstanbul, Ankara ve Izmır ola- rak belırdi. Göçün; düşük nsklı, macera boyutu zayıfve "rant" getıren kârlı bir yatınm olduğu bıldinldı. ODTÜ Şehir ve Böl- ge Planlama Bölümü yüksek lısans öğrencileri tarafından geçen yıl ha- zırlanan "1980 Sonrası Tûrkiye Mekânındaki Değişimin TemsiiT adlı raporda, 1970-1990 yıllan ara- sında Türkiye'de uygulanan politi- kalann nüfus, gelir ve ekilı-dikili alan dağılımlan üzerindeki etkile- ri irdelendi. Raporda, 1980öncesi dünya düzeni ve 1980 sonrasında gelişen globalleşme, değişik temsil Göç eden nüfus istaöstikleri 17. Sayfada biçimleri ile nüfusun yeniden dağılımı ve illere göre göç olgu- sunun nedenleri tartışılırken 1970-1990 yıllan arasında meyda- na gelen göçün, Türkiye ölçeğinde başlıca üç kuşak oluşturdu- ğu vurgulandı. Rapora göre, göçün yoğunlaştığı, nüfusun top- MArkasıSa. 17,SH l'de ATALARINI ARIYORIAR Melııncaıılanıı turu ANKARA (AA) - ABD'nin güneydoğusundakı eyaletlerde yaşayan ve Osmanlı denizcileri- nin torunları oldukJanna ınanan Meluncanlar, atalannın yasadık- lan topraklan görmek üzere Türkiye'ye geliyor. Kendisini Meluncanlann kö- kenini araşörmaya adayan Brent Kennedy'nin annesi ve teyzesi- nin de aralannda bulunduğu 18 Meluncan, bir hafta süreyle Is- tanbul, Izmir, Bursa ve Çeş- me'de tarihi yerleri gezecek. Meluncanlann Türkiye ile bağlannlarun kuran ve miras tu- runu organize eden Mehmet Topçak, Virginia Üniversitesi Rektör Yardımcısı ve Kitle lle- tişim Uzmanı Dr. Brent Ken- mArkasıSa.l7,Sü.l'de ocukların bayram keyfıHaber Merkezi - 9 günlük bayram tatili nedeniy- piknık yerlerini ve deniz kenarlannı doldurdu. tstan- le kayak merkezleri ve diğer turistik bölgeler tatil- bul'da Bayrampaşa Cezaevi'nin önünde gösteri dü- cilerin akınma uğrarken büyük kentler boşaldı. Ta- zenleyen birgrup, cezaevlerinde siyasi suçlardan tu- tile gitme olanağı bulamayan dargelırli vatandaşlar ise havanın da guzelliğınden yararlanarak parldan, 0J Arkası Sa. 17, Sü. 3'te LtDERLERlN BAYRAMI SlYASİ ETKİNLIĞE DÖNDÜ • 5. Sayfada TEKNİSYENLER EKONOMÎYİTART1ŞTI Borçlanmak çözümdeğil Ayfef YllmaZ: Içinde bulunduğumuz dönemde Hazine'nin fınansman sıkıntısı yoktur. Hazine, iç ve dış piyasalarda uygun koşullaraa borçlanma imkânına sanip bulunmaktadır. Gelir idaresinin de sağlıklı işleyişi ile vergi gelirierimizin beklenen düzeyde gerçekleşmesi, önümüzdeki dönemde harcamalarda disiplinli davranılması ile de nakit akışının rahatlıkla sürdürülmesi miimkün olacakur. RÜSdÜ SaraCOğlU: İç borçlardaki temel sorunumuz, borç stokunun yüksekliği değil, vadenin olağanüstü derecede lusa olmasıdır. 1991'de 14-15 ay olan iç borç ortalama vadesi, bugün 3 aya kadar düşmüştür. Bu kadar kısa vadeli bir iç borca aslında borç değil, avans demek belki daha doğrudur. Böyle bir olgu, gelişmiş ülkelerin hiçbirinde söz konusu değildir. O nedenle Türkiye'nin iç borç sorununun çözümü, kendine özgü orijinal bir çözüm olmak zorunluluğundadır. İlhail KeSİCİ: Hiçbir devletin konsolidasyon düşünmemesi gerekir. Bırakın borçları konsolide etmeyi, düşünmek bile çok yanhş ve tehlikeüdir. Böyle bir durumun getireceği zarar, ancak 30 yılda tamir edilebiür. Devletin inarulırlığı, güvenilirliği kalktıktan sonra, yeniden güven sağlaması zordur. y TetniZel: Sorunun çözümü, kısa vadede, Hazine iç borçlanmasının büyük ölçüde orta ve uzun vadeye yayılmasında, uzun vadede de kamu finansman dengesinin sağlanması suretiyle "zaman itibanyla denkleştirme zorunluluğu" dışında kısa vadeli borçlanmaya gidilmemesinde bulunmaktadır. 6. Sayfada OLAYLAREV ARDENDAKt GERÇEK GÖÇ KuşatmasL.. Türkiye'nin en ciddi ve gi- derek kangrenleşen sorun- lannın başında "iç göç" ge- liyor. Özellikle 1970'li yıllardan sonra yoğunlaşan iç göç, dönemsel koşullann da etki- siyte sürekli artıyor. Doğal nüfus artışını gö- ğüslemekte güçlük çeken büyük kentler, beklenmeyen konuklarta daha da "yaşan- maz" hale geliyor. Konu ilk bakışta, bir yerle- şim yerinde oturan bir kişi- nin ya da ailenin başka bir yerleşim yerine gitmesi ve burada yaşamaya başlama- st olarak algılanabilir. Bu ya- nıyla konu "basit" gibi gö- rünmektedir. Oysa olayın sosyal boyut- lanna bakıldığında, bugünkü Türkiye'nin en önemli soru- nunun "göç"olduğunusöy- lersek, abartmış sayılmayız. Neyazık ki güncel kısırge- lişmeler, göç olgusunu eni- ne boyuna tartışmamızı en- gelliyor. BoşaJan yerleşim yerlerin- de hayat duruyor. Göç alan yerlerde yaşam iki kat güçleşiyor. Türkiye'nin gerçek anlam- da sosyal bir devlet olabil- mesi için bu çelışkiyi bir an önce ortadan kaldırması ge- rekiyor. Son yıllardaki "göç" olayı salt "teröre" bağlanamaz. Güneydoğu'daki sosyal an- ketlerin çoğunda, "Çözül- mesini istediğiniz birinci so- run nedir" sorusunun ilk iki şıkkı genellikle şu oluyor: - Işsizlik, topraksızlık. Konuya bir diğer açıdan baktığımızda, Doğu ve Gü- neydoğu Anadolu bölge- mizde ekonomik sorunun belli ölçülerde çözüldügü kentlerde terör olayının ya- • • • m Arkası Sa. 17, Sû.9'da B m Ram ay k sa ut d ra ut gi lu i l t az mı la ık lu î r i an n ı z ı r, ve klar z. nKiıBonk Alibeyköy Saldırgan linçten zor kurtuldu • Alibeyköy'de bir kahveye silahlı saldında bulunuldu. 3 kişinin yaralandığı olay sırasında saldırganlardan biri yurttaslar tarafindan yakalandı. Yılmaz Ermiş isimli saldırganı polise vermek istemeyen yurttaslar, uzun bir süre kahvede tuttu. Gazi Mahallesi'nde de bir pastane 5 kişilik bir grup tarafindan silahla tarandı. • 3. Sayfada GUNDEM MUSTAFA BALBAY ANARP'ta Kim Kime Teslim? Bugünkü "teknik lıeyet" görüşmesinde bir sorun çık- mazsa, ANARP koalisyonunun büyük ölçüde tamam ol- duğu söylenebilir. CHP Genel Başkanı Deniz Baykal'ın 20 Eylül 1995'te Başbakan Tansu Çiller'in gözlerinin içine bakıp karşısın- da başbakan bulamadığı günden bu yana hükümet arayı- şı içindeyiz. O gün en son olasılık olarak düşünülen yeni bir DYP-CHP koalisyonu bir ay sonra yeniden kuruldu. Hızlandırılmış bir takvimle gidilen 24 Aralık seçimlerin- den sonra da ilk olarak, "ANAYOL" ortaya atıldı. Bazı ga- zeteler kurdu bile. Ocakta, "olmaz"denilen "Hocavatan"şubattaoldu. Şimdi yanıtı aranan soru şu: • Arkası Sa. 17,SH3 te