Katalog

TL n. SAYI28701 / 40000 TL (KDV,çinda) Cumhuriyet 70 Yılın Eseri Milyonlarca Ev Sahibi! EMLAK BANKASI -j=. KURUCUSU: (1924-1945) BAŞYAZARI: NUİR RUOİ (1945-1991) 18ŞUMM9HPUM BUGÜN CUMHURİYETLE • PAZAR KONUĞU 'Demokrasi ailede başlar' • 8. Sayfada • DİZİ 'Milli Misak'a karşı 'Megali İdea' • 12. Sayfada FUTBOL Fenerbahçe ve Galatasaray galip \Spor'da • TV'DE SİNEMA „, Güzel Dönüşümlü başbakanlıkta önceliğin Yılmaz'a verilmesinde anlaşma sağlandı Pazarlık sürüyor Neden Sonra... Yeni hiikümeti kurma yo- lunda ANAP ifc RP'nin uzİaş- maya vardıklan anlaşıüyor. Bu uzJaşmada tarfışılan konu, Refah Partisi'ne dönük değer- lendirmelerdir. 24 Aralık seçimkrinde en çok oyu toplayan partinin hü- kümetortakhğı,heJeSayın Er- bakan'ın Basbakanlık koltu- ğuna oturma olanağı, kamu- oyunun genişbir bötûmiinü te- dirgin ediyor. Butedirginügin hakh birge- rekçesi vardır. Tûrkiye Cumhuriyeti'nin laikük temeüne aykın siyase- tiyle geniş bir kesimin gözûn- de 'tehlıke' sözcüğüyle özdeş- leşen Refah'ın iktidar olanak- lannı ele geçirmesini sindire- mcyenJere ne söyleoebflir?_ Ancak bu sonuca uzun yü- lardan beri adun adım vanİdı- ğı düşünülürse, neden sonra akiı başına getenlere "günay- dın" demek gerekiyor. • Türkiye, Ismet lnönû'nün cumhurbaşkaniığı dönemin- de çok partili rejime açıkü. tlk serbest seçimle DP (De- mokrat Parti) iktidara geçti; ilk yapûğı iş, Türkçe okunan ezanı Arapçalaşbnnak oldu. Bukaraneteştirentekgaze- teCumhuriyettir; Başyazan- mız Nadir Nadı. bu köşede aü- bn admun ohunsuztuğunu be- HrttL O günden bu yana gazete- miz 'dındarlık' ile 'dincilik' arasındakJ aynmın attını çiz- me>e çahştı; Atatürk devrim- lerine karşıl siyasetin ve haflun din duygulannı somürerek potitika yapmanın sakıncala- nnı dile getirdi. Özeüikle merkez sağdaki partiler, bu uyanlara kulakla- nnı okamışlardır. Bugün vanlan aşamada ge* mi azıya alan dinciler, ülkeye şeriat düzenini getireceklerini açıkça söylüvorlar, amnsan- majaeak bir güce ulaşmtşlar- dır. • Şeriata karşı savaşımın ba- şanva ulasması için, birgerçe- ğuâtoçizümdidir. Merkez sağ partüerin dinci poiittkaya ödün vermeieri, se- çiın sandıgında esidsi gibi oy toplamıyor; çünkfi vaktiyle eküenkri bugün biçen parti, açıkça dincilik yapan Re- fabtır ve 24 Arahkseçimlerin- dco birinci parti olarak çık- nuşor. Bu durumda ne yapılacak- tır?» Oyunu kurahna göre oyna- mık. ileride doğacak tehlike- leri önlemek bakımından en sagbklı voldur. Merkezsagpartiler, roerkez sohm desteğini de alarak bir koalisyon kurabilselerdi, 24 Arahk seçimlerinden sonraen r>içözüm gerçekleşecekti. Bu yolda ANAP lideri Yıl- mız üstûne dfişen özveriyi gwtermiştir. \NAP sandıkta küçûk bir fa-kla öndedir, DYP Mecfiste t»ckaç sandalyeUeridedir; ner ile partinin lideıieri geri çeki- Bf bir üçüncü kişinin başba- kjnbğuu benimsevebffîrierdi Bu çözümü içine sindireme- ya Çiller'in şimdi laikiik söy- lcieri çekmeye hakkı yoktur. • Bu satıriar vazridığı sıralar- ı * ANAP ile RP'nin hükfimet lcoma çabalan, bir uzlaşma- y löngönnekie biriikte, kesin s-duca ulaşamamıştı; kesin dçertetıdirmeıniz koşullar araya çıknktan sonra vapda- cacnr. Bakaum, AX4P, Cumhuri- >«'in temel ilkelerinden ödün ^rmeden RP ile bir ortakbğuı İKişuüannı oluşturabilecek Cumhuriyet RP'den gerl adım RP, dönûşûmlü başbakanlık konusunda geri adım atarken önce kısa süreli bir ANAP azınlık hûkümeti kurulması formülûnü reddetti. Kesin anlaşma sağlanması durumunda, ANAP-RP koalisyonunun ilk 10 ayında ANAP lideri Mesut Yılmaz'ın başbakanlığı gündeme gelirken RP lideri Erbakan'ın bu hükûmete girmeyeceği ve başbakan yardımcılığı görevini Genel Başkan Yardımcısı Recai Kutan'ın üstleneceği dile getirildi. Tartışılan formülûn benimsenmesi durumunda Yılmaz'dan sonra Erbakan 2 yıl başbakanhk yapacak. RP ve ANAP'ta sıkıntı Yılmaz ve Erbakan'ın ûzerinde büyûk ölçüde uzlaştığı formül RP ve ANAP gruplannda sıkıntı yarattı. RP kurmaylan, birinci parti olmalanna karşın, dönüşümlü başbakanlıkta ilk sıranın parlamentoda üçüncü partinin liderine verilmesine tepki gösterdiler. ANAP'ta da "Biz grupta, önce ANAP'ın üç ay azınlık hûkümeti kurması formülûnü kabul etmiştik. 10 ayı kabul etmememiz gerekir. Azınlık olmayacaksa, öncelikli başbakanlıkta süre en az 1 yıl olmalı. Erbakan, sürekli yeni önerilerle geliyor. Gerekirse ipleri koparalım" görüşü dile getirildi. Bakanlık pazarlıdı ANAP'ın, ekonomi yönetimi, Milli Eğitim, Milli Savunma, Içişleri, Dışişleri ve Maliye bakanhklanndan ödün vermeyeceği belirtildi. ANAP'ın, Turizm ve Kültür bakanlıklan ile biriikte Diyanet tşleri Başkanlığı'nın bağlı olduğu Devlet Bakanlığı'nı da almak ıstediğı, Adalet Bakanlığı'nın da iki parti arasında önemli pazarlık konusu olduğu kaydedildi. Erbakan'ın "Kanatlardan biri bakanlıklan iki gruba bölsün, diğeri ise bunlardan birini seçsin" önerisini götûrdüğü, Yılmaz'dan ret yanıtı aldığı öğrenildi. • 5. Sayfada DYPden Necmettin Erbakan'a öneri RP ile seçim hûkümeti• DYP yönetimi, ANAP'la anlaşma sağlanamaması durumunda, RP ile seçim hûkümeti kurabileceklerini açıkJadı. DYP Genel Başkan Yardımcısı Müftüler, seçime gitmek koşuluyla, RP ile ya da üçüncü kişinin başkanlığında bir koalisyon kurulabileceğini söyledi. Bazı ANAP milletvekilleri, Özer Uçuran Çiller'in de devreye girip Erbakan'ı telefonla arayarak, "DYP ile 'seçim hûkümeti' adı altında hükümet kurun, sonra devam ettirirsiniz" dediğini öne sürdüler. Ancak Özer Çiller, iki milletvekilinin kendisine iftirada bulunduklannı ileri sürerek "Böyle bir olay yoktur" dedi. • 5. Sayfada Karadayı\laıı AtfaıaVa suçlama • Genelkurmay Baskanı Orgeneral Ismail Hakkı Karadayı, Yunanistan'ın bölücü örgüt PKK'ye para, silah ve makeme sağlamak amacıyla yüzden fazla gizli örgüt ve demek kurduğunu bıldırdı. Yunan istihbarat örgütünün PKK ile yakın ilişkiye girdiğini belirten Karadayı, Yunanistan'ın Türkiye'ye karşı "örtülü bir çaüşma stratejisi" uyguladığını vurguladı. • Karadayı, Yunan hükümetinin Türkiye'yi bölme niyetinde olduğunu belirterek, Yunanistan'ın bu faaliyetlerinin "düşmanca" olduğuna dikkat çekti. Karadayı, TSK'nin herhangi bir Yunan tehdidine karşı hazır beldetilmesi gerektiğini söyledi. Karadayı Yunanistan'ın bölücü örgüt PKK'ye destek vermesini de sert bir dille eleştirdi. • Orgeneral Ismail Hakkı Karadayı, "Düşmanımızın düşmanı dostum, dostu ise düşmanımdır' kuralından hareket eden Atina; ASALA, PKK, Dev-Sol ve diğer Türkiye düşmanı terör örgütleriyle 1975 yıllarında yakın ilişkilere girmiş ve her türlü desteğı sağlamıştır. 1979 sonlanndan itibaren PKK terör örgütü de katılmıştır" dedi. • 5. Sayfada jSivas Tunceli olmasınYakınmalar avnı Güneydoğu'da terör başladığında da aynı yakınmalar vardı. Halkın yakınmalanna kulaklar tıkandı ve bir süre sonra da yöre sakinlerinin devlete olan güvenleri yitirildi. Sonra da aynı uygulama Tunceli'de görüldü. Evîeri yakılan insanlar bağırdıkça yöneticiler aksini ispata çalıştılar. Ceç kalınmasın Artık Tunceli için çok geç. Binlerce Tuncelili, köylerinden atılarak göçe zoriandı. Şimdi Sıvas'ın da Tunceli gibi olmaması için ne yapılacaksa bir an önce yapılması gerekiyor. Başkan, bilgllerl aktardı Ulaş Belediye Başkanı Hüseyin Gülkanat, bolgede olup bitenlere ilişkin bilgıler aktardı. Ulaş'ın sadece Çavdar Köyü'nde güvenlik güçlerinin operasyon yaptığını belirten Gülkanat, ilginç bir saptamada bulunuyor "Terör gruplannı bir el getirip Sıvas'a koydu. Başka bir el de güvenlik güçlerini getirip karşısına koydu. Bu, karşılıklı cepheleri getiren el aynı eldir." 4. Sayfada Harran üniversitesi îngilizce dersinde şeriat propagandası • Nur tarikatının önderlerine fahri doktora vermesiyle de tanınan Harran Üniversitesi'nde, tngilizce dersinde Said Nursi'nin risalelerinin okutuldugu saptandı. Veteriner Fakültesi'nde ortaya çıkan olayda okutman Nihat Arıç'ın, öğrencilerine ezberlemesi için Îngilizce smavı öncesi dağıttığı metnin, Said Nursi'nin 'Sözler' adlı kitabuıın 18. sayfasından alındığı ortaya çıktı. ÖZCANGÜNEŞ ŞANLIURFA- Kamuoyun- da "Nurculann kurtanlmış bölgesi" olarak adlandınlan Harran Üniversitesi'ne bağlı çeşitli fakülte ve yüksekokul- larda Îngilizce dersinde Said Nursi'nin eserlerinin ders ola- rak okutuldugu ve s;nıf geç- mede öğrencilerin bu eserler- den sonımlu tutulduğu öğre- nildi. Son olarak Veteriner Fa- kültesi'nde Îngilizce sınavı öncesi öğrencilere 'ezberleme- teri' için dağıtılan kompozis- yon konusunun Said Nursi'nin nsalelerinden alındığı ortaya çıktı. Cumhuriyet, üniversite yetkililerinin yalanlamasına karşın "solculugun zarariı", "sağcıhğm kâr ve rahaf ola- rak anlahldığı metnin kaynağı- nın Risale-i Nur külliyatının 'Sözkr' adlı kjtabı olduğunu saptadı. Türkiye'de Nurcula- nn en iyi örgütlendikleri Har- ran Üniversitesi'nde Said Nur- si'nin eğitimin her alanında hissettirilmesi için büyükçaba harcanıyor. Daha önce de Sos- yal Bilimler Enstıtüsü tez ça- lışmalannda Said Nursi'nin sıkça yer aldığı üniversite, hem verilen eğitim, hem kad- rolaşma hem de toplumsal et- kinlikleriyle giderek tehlikeli bir ideolojik kadrolaşmanın merkezi haJine geliyor. Üniversitenın genel sekre- teri JsmailBenekve birçok yö- MArkasıSa.6,Sü.6'da GÖKTEPE ClNAYETt YARAYIKANATTI U 4. Sayfada 'BU IŞYERİNDE İŞKENCE VAR' M 4. Sayfada Cumhuriyet 40 bin lira Son aylarda enflasyon oranlannın katlanarak yükselmesı, gazetemizin saüş fıyaünı 40 bin lira olarak belirleme zorunlugunu doğurmuştur. Gazetemizin ana girdisi olan kâgıt fıyatlan, ülke ekonomisini allak bullak eden 5 Nisan 1994 kararlanndan bu yana tam yüzde 633 oranında artmıştır. 1996'nın ilk iki ayında yapılan zamlann oranı ise yüzde 34.12'ye ulaşmıştır. Bu oranlara fılm, baskı giderlerimiz ve toplu iş sözleşmeleri ile Cumhuriyet çalışanlanna yapılan zamlar dahil değildir. Bu durum gazete satış fıyatlanna kısa aralıklarla zam yapılması zorunlugunu geçerli bir kurala dönüştürmüştür. Cumhuriyet, okurlannın özverisine büyük saygı duymakta, bu yolda elinden geleni yapmaya çalışmaktadır. Ancak fiyat artışlannı zorlayan enflasyon koşullan bizim dışımızda oluşuyor. 5 Nisan kararlanndan bu yana uygulamak zorunda kaldığımız fıyat artışlannda. "enflasyon ve kâğrt zamlannın üçte ikisini okuriara yansrtnıak" ilkesini özenle korumaya çalışıyoruz. Bugün piyasadaki çok satışlı gazetelerin satış fîyatı 40 bin liradır. Kendilerinı "ucuzgazete" diye niteleyerek okurlanna sunan gazeteler 35 bin liraya yükselmiştir. Kuponlanna güvenip satış fiyatını 75 bin lira olarak belirleyen gazeteler mArkasıSa,6,Sü.9'da Kasparov bilgkayam yîne yendî rov• Insanla bilgisavann düellosunda 5. oyunu Kasparc kazandı. 47. hamleden sonra Deep Blue yenilgiyı kabul etti, skor 3-2 oldu. PHILADELPHIA (AA) - Dünya kamuoyunca ilgiyle izlenen Dünya Satranç Şampiyonu Garyy Kasparov ile IBM fırmasının geliştirdiği süper bilgisayar 'Deep Blue' arasındaki satranç maçında, Kasparov 5. oyunda bilgisayan bir kez daha yenilgiye uğratarak öne geçti. Philadelphia'daki maçın 47. hamlesi sonunda rakibine yenilgiyi kabul ettiren Kasparov, 3-2 öne geçerek 6. oyunun sonunda bitecek maçta büyük bir avantaj elde etmiş oldu. Kasparov, son oyunda oyundan çekilse bile alacağı yanm puanla galibiyetini ilan edecek. Maçı kazanan, 400 bin dolarhk ödülü alacak. 'Deep Blue' adı verilen süper bilgisayaruı 3 dakika içinde 50 miiyar pozisyonu gözden geçirebilme kapasitesine sahip olduğu bildirildi. Kasparov, son oyunda oyundan çekilse bile yanm puanla galibiyetini ilan edecek. GUNDEM MUSTAFA BALBAY Yogunluk.. 24 Aralık seçimlerinden bu yana süregelen hûkümeti kur- ma çalışmalanna ortak bir ad buimak gerekirse, "kalitesizyo- ğunluk" diyebiliriz. İki aya yakın süredir dön dolaş, 24 Aralık akşamındayız. Erbakan'ın nafile turiannın ardından, Çiller'in kimlerle hü- kümet kurmayacağını açıklayip yota çıktığı defile turlannı ya- şadık. Ardından Yılmaz, genişletılmiş turlara çıktı. Sonunda en somut adımlar ANAP'la RP arasında atıldı. Er- bakan'la Yılmaz'ınki de "nargıle turuna" döndü. İki lider dönüşümlü mü, bölüşümlü mu derken çok titre- şimli bir süreçten geçiyor. Kimin kimi çarpacağını şimdiden kestirmek olanaksız. MArkasıSa.6,Sü.3'te