Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURİYET 6 TEMMUZ1994 ÇARŞAMBA
EKONOMI
BORMVBdLBd
Endeksler
Bileşik
Mali
Sanayi
öncsfci
19575.64
15915.08
22140.36
Işlem hacmi
işlem miktan
Dünfcü
19811.00
16159.88
22383.25
FarfcÇ/.)
1.20
1.53
1.09
1.203.590.424.910
215.012.576.0
BORSA •TB—zmı
••-t
002AdaraÇmıenlo(A)
0O3Ad»naÇımentü(OI
OCMA/yocıÇımerlo
•MMalTlMI
OOCAkbank
OOTMtçımoatc
MMNfli
OIOAksa
»IIMttfl
ittttrttl
013 Aiarko Sanayi
014 Alarto Sanayı Yera
015Amnyıldi2
•17 ı
OISArçsllk
•1li
MlMm•••;«•
0268anv!î
•27MMU»
OSBoiuÇımento
M M M
•afcvp*
034Ç«ıkHal«tyanı
«9»
<B6ÇımentaS
037 Çanskkaie Çımento
•MÇakvtnMtrt
O40CumraKaJıtS«n
CX1 Dernrfnk
042DwııziıCam
OMOevaHoKJıng
O45DevaHc**ngY«ni
W4rlrtDnllllİL
MSDojanHoKJınfl
MIOmMM
0S2Eczaob«ş<llaç
066Eı-o0lıDefnırÇ«lık
067Eabaı*
OSBFemşAJununyum
070RnanaFlnansa/K.
071 Finanrtganfc
072T Gvaflfı Bv**sı
077Gorconlf<l
078âubr«Fabnkalan
OMfcttMtFman»
OSSkttHtFlflantYanl
0671 lşBanM»(A)
0681 IşBankası(B)
0891 IşBantssvîC)
M U M M M P M M
092 Izmır Demır Çelıfc
OMKartonsan
007 Koç Ya&nm
OSeKantGKla
OSeKepazElektnk
103 Kooya Çımemo
IMbria
105Komteks
iO6Kdyta$
1«7U|«|TMİ
lOSUİksKadlle
IHMhtTılga
123NeUq
124N«aşY«nı
125f*âdoÇımento
1M0
1310
1SP
1331=
134P*dum
MfMtl
137PotrofcentTunzm
13BPuiarEntegreEt
142Pstr<XOfisı
143 M M
1«Safc«fıYayıncılıl(
1465arVuysan
148TurkS.emera
laı
154SımElefclraı*Yenı
1SSTamS>gorta
IMTH
i57Tel«aş
158Takstılbank
1NTran*tFna
161Tür1tHa«Yoll«n
tttHıUa
163 T Kaftrnma Banfc*»
166TrakyaCam
167 Transtürtt Hotctmg
1MTnM*tHtMlfr«l
1MTSM
172TucasP«rotoJK*
173TütüntMı*
17<Uny«ÇımentD
177VaMFınamalKır
171 V«M
17*VaUYMm
laOYasaş
112Tap%n*
183Yûnsa
1,171
12.000
3.050
19.000
1MM
15.5Û0
43,500
7JH
7JM
28,000
2 M M
um.
13.000
10.750
17.000
UM.
1 M H
11250
1.1»
7JM
U M .
um.
İ.7M.
6.000
8.000
UM.
3.4S0.
M M
S J H
MM.
3.300
2,650
•2JM
48000
6.400
M
7JM
19.500
1725
42.000
MM.
1.475.
1.025
U »
I.7M
1.550
8.000
U M .
2300
4JM
UM.
HJM
4JH
t,1M
6^900.
17J»
1JTJ.
7.IML
U M .
27J »
UM.
• U H
6900
1,075
U H
5.150
1.600
2.200
5300
n.TM.
1.7H
1UM.
14.000
1.250
44JM
ejoo.ooo
u »
UM.
17J»
2.900
1.775.
4,150
580.000
17,750
4,450
17H
1.750
UM.
13,250
H.7M.
tMM.
31.500
26.000
9,000
NJM.
« J H
160,000
H.TM
5.800
2,125
1,7ML
U J H
26.000
t,7M.
1JM
6.300
U H
1
vm.
•UM.
8.700.
U H
1J71
tum.
ajoo
14.750
13.000.
14,500
1.471
*m.
U M
2,171
M J M
UM.
3,650
3JOÛ
9.700
1 M H
2400
2,900
1SJH
1UH
1J7*
40,300
MM.
1.200
19.500
16.500
1,1»
U M
12750.
U H
U M
um
M H
950
7.200.
4 M H
8.100
vm
1J8S.
TJM
8.100
MM.
2.9X1
vm
H W
10400
1,150.
U M
UM.
UM.
7,100
14,250
1.825.
12.000
1 M N .
1 7 M M
5.000
M M
M »
5,100
w
4 J »
1.675
U »
11,750.
2.950
19.000
1UM.
14.250
40.500
T.1H
7.7»
26.000
t U M
2 M »
13,000
10^50
16,750
U »
1UM.
10,500
UM.
7 j »
tm
UM.
1.7»
5,900
0
U M .
3,450
UM.
2 M »
İ M M
2.900
2,400
•UM.
46.000
6.400
1,7»
7,7»
17,750
1.650
40,500
N J H
1,350.
975
UM.
İMM.
1425.
8.800
1,1»
2200
U H
1 1 »
74JH
4 J H
J.1»
6.700
17.»»
1JM
7J»
M »
2 M H
UM.
4 M M
6.600
975.
U H
5.100
1.500
2.000
5a»
22J»
1.7M
«UM.
12.500
1 175
« U H
0
un.
7 J »
17JM
2,750
1.75a
4,0»
560,000
17.250
4,350
UM.
1750
MM
12.750
1MM
23JM
31.500
28000
8000
u.m
4JS>
160 000
H.7M.
5,400
2.050
1,7»
tt.7»
25.500
V »
U O L
6.200
UM.
3,5*0.
M H
» M I
8.100.
UM.
1.4H
M.I»
8,100
14.000
11,500
14.000
1,4»
U75.
M H
1.Mt
2.4»
tum.
1.1»
3,400
3,060
9400
MJH
2.300.
£750
17JM
U M
39.500
«.7»
1.125.
18,500
16J50
1 , 1 2 i
UM.
12500
1,4»
4 J »
ım
1J»
920
0
43J»
0
vm
1,175
7 . 7 *
7.7O0
M »
2.4S0.
nm
M J H
10550
1.075
i j a
M »
M »
6,700
13400
1*75
11,75a
17.7»
17MM.
4400
1,4»
UM.
4,850
u »
4 J »
1.600
UM.
12250
3,100
19.000
H 7 M
15,500
42.000
UM.
1.1»
28.500
tiJM.
27JM.
14.000
10.750
17250
S.1M
11.7»
11.250
UM.
M M
2.4»
UM.
1JM.
6.000
0
M M
3,550
J.7»
2 M »
İMM.
3.200
2650
MJM.
50 000
6.400
1 7 »
M M
20.000
1.775
44,000.
İMM.
1,500
1.050
U M .
I M »
1450
9300
I M »
2350
MM.
1 1 »
T M »
4.7»
U »
7300
I M »
U21
7 J »
MM.
HMO
MM.
İMM.
7,200
1,075
MM.
5.500
1.625
2.300
5.300
M J H
1J»
11J»
13.750
1.275
47JM.
0
UM.
u »
17JH
2,900
1.800
4.200
560.000
17.750
4,500
u »
1.8O0
s.m.
13,500
14JM
um
32500
2e.ooo
9000
M J »
S J M
160,000
11JM
5,70a
2.150
U M
1UM.
26.500
1J7J.
U M
6500
4JM
3.5»
3.1M
MJM
8,700
1,475.
tum.
6.300
15.000
11,500
14.750
U »
1,1»
S.1»
1,7»
1 4 »
M J »
UM.
3400
3JO0
10.000
İ M M
2500
2.950
17.7»
MM.
41,000
U H
1,20a
18,500
16,750
MSİ.
14M
13 000
1 ^ »
4J»
M »
IJti.
1.000
0
44JM.
0
MJN.
1,475
u »
8,300
I M »
2,600
MJM.
3 M M
10,500
1^00
1J75.
UM.
I M »
7,000
14,750.
1425
12000
1 M H
1MJH
5.000
MM.
U »
5,300
u »
4JM
1,725
1JM
12000
3.000
19.000
11.7»
15.500
41.500
M H
1,1»
26.000
ıi m
vm
13.000
10.500
16.750
M »
1»,7Sİ.
11.250
MM.
MM.
Î.450
3JM
7,2»
5.900
0
u »
3.450
3,7».
t M »
11,5»
3.100
2.600
MJM
48.000
6.400
U M
U »
17,750
1650
41.000
1 M »
1^75
975
U M
1 U M
1450
8.800
İ M M
2.200
4JM
1 1 »
7 M H
4,4»
UM.
6800
17,9»
1.IM.
7JH
MM.
21.»»
UM.
» J »
6.700
1.025
M H
5,100
1425
2.200
5.200
2MM.
1,«5»
11JM
12.500
1^25.
47JM
0
1.448
U M
17.251
2800
1.750
4.100
560.000
17500
4450
UM.
1750
n »
12.750
14.2M.
24JM.
31.500
28.000
8 500
M J »
4 J M
160 000
11JM
5.400
2.100
1,771
134»
25.500
1JTS.
1J25.
6^00
4J8»
34M
3.1M.
M J »
8400
M M
1,4*1.
t U M
8.100
14.000
11,500
14.000
1.6»
1.12i
4 J »
1,7»
2.4»
52J»
1725.
3400
3,100
9700
1UM.
2300
2.900
IM»
17,7»
MM.
40,500
M M
1.200
18.500
16.500.
MM.
2 ^ »
12750
1,450.
U M
2.4M.
1J25.
920
0
44JH
0
t M »
1^25
U H
8.100
1IJ»
2.600
MJM
N J M
10400
1.125
1JM
3,1»
U H
6.900
13,500
1,675
12.000
i u »
1«UH
5,000
1,475.
2,»»
5,000
um.
4JM
1.675
3MJM
875,860
25S4252
1 110
327.»»
1.013,000
9,355
StUH
2JMJH
281.000
• M »
T3MH
232275
379,000
192.000
1,7MJM.
1J72J»
643.380
U17,»21
14J»
IJ3MH
M »
UM4»
71,050
0
1711M
3 325.970
2.7S4JM
71.MI
144J M
83,100
259,000
• U M
71 100
7,000
715,1».
2MJM
10.000
228,367
738.022
1JM
236.000
1363,300
1,45i,»»
S4JM
177,010
2611.000
1 U M
3.236220
7»M1
1.M1
47,4»
M U »
24MM
255 000
Mt,»»
un.m.
M J M
M M »
U H
112JM.
•M.1M
6,911,367
735,000
W J H
17.000
650.000
122.000
82.192
1MJH
İM5.1M.
5*5,7»
19.000
.272,000
TMM
0
1.7NJM
M M
1MJH
185.000
80.380
471.000
100
67 000
.430,000
M M M
.654,647
2HJÖ.
782.396
1,121.387
4M.5M.
275.348
2,000
61556
n.m.
H.g»
30 115
1,4«U(7.
69000
361000
4*4JH
U M J H
19.000
214JM
MM.7»
.842^80
7 M H
M H
MM.42H
1CUM
173J80
1MJM
22MM
5717»
57,000
58,000
4.000
307445
M U H
•79,77!.
111J»
M M »
MMN.
22MH
1MJH
154.450
.641,575.
44.000
114JH
46.920
428,000
2HJH
ZZMM
938,066
4,T«MM
896400
2000
253,980
2J7MM
eMIMM.
840,000
11MM
1 M H
27J7İ
M J M
46,250.
0
14M1M
0
«2.1M
3S9.250
1MJM
221.499
4,411,4*1.
26.000
M3.1M
7JJ1.
459.660
4.993 715
tam.
M M M
175J»
1,528.375
1,112000
16,000
77.9X
tiUM
213.»»
20282
M U H
J7MH
1,476,487
7JTU12.
İMM.
4.111,000
1J4I.
12.002.
3.006
19000
14,593
41,111
7,717.
74(7.
27,089
M4M.
13.412
10.588
17.098
M77
IH.4İ1.
10897
u»
MM
2.421.
J.1»
7424.
5.956
0
UK
3.496
w
2MM.
2986
2,477
İUM
49154
6.400
UM
M»
18.906
1.730
42.256
1.401
1.015
UK.
1USS
1.489
9.026
«.717.
2251
U24.
1,1»
7UMI
44»
U31
6.964
14U
74»
1411
4UM.
6400
1,018
4,7»
5^35
1,551
2065
5.221
2U»7
14»
1MT.
13.026
1,231
0
1421
1.144.
17,1»
2.814
1,781
4,099
560,000
17.626
4.425
2.77*
1768
1,651
13,120
13411.
23,7ü.
317tB
28.000
8.160
MM1
Mİ1.
160.000
112»
5.588
2.128
1,7tt
11.1I7.
26.315.
1.771
12»
6,340
U71
UM
1417.
»7»
8.340
M»
1,425.
214İ7
8.128
14,349
11,500
14.286
1,457.
1.1(7.
M14.
1.7J7.
14»
52,7»
1211
3,482.
3,119
9.913
14,971
2.400
2,852
1U77
17,7»
UM.
40,173
1,114.
1.154
18.500
16,372.
1,174.
2JM.
12671
14»
949
0
1278
u»
7,968
11,1»
2577
3M45.
10,432
1136
U77.
6.802.
13,911
1,731
11964
17U(7.
4.800
4.974
DÜWYA B0MA1ARI
Albnınonsu'
Ddar-MarKPaniesı
Ootar-YenPantesı
SlerNn-OolarPante»'
HamPetrol(varil)
389 70do(«r
15850
96 96
15410
17 46ABOS
MBKBMMKAM
• Emısyon (4 temmuz) 93 644
mılyar
• TL Interbankfaızlen %30-35
Işlem Hacmr16 471 mılyar
GecelıK % 32-31
Haftalıkrepo %37 32
Avlık reon %fl6
PARA RAPORU
Para piyasalan Hazine'nin 3 aylık yüzde 27 faizini yeterli bulmuyor
Faizyükselıııezsedövizpatlar
HACER GEMİCİ
Eylül ayında yapılacak I40 tril-
yon lirabk geri ödeme piyasalan
korkutuyor. Piyasalarda eylül
ayında yeni bir 'döviz krizi' bek-
leyenlerin sayısısı artarken baa
çevreler ise Haane'nin 'sütten
ağa yandığı için yine yüksek faiz-
le para toplamayı tercih edeceğı-
ne' inanıyorlar. Yani eylülde pi-
yasaya çıkacak olan paranın dö-
viz, faiz kıskacında yönünü belir-
leyeceği ileri sürûlûyor.
Özellikle baa bankalann dövi-
an baskı altında tutulmasım
fırsat bilerek yeniden 'açık pozis-
yona' gitmelerinin yanj sıra Dev-
let Bakanı Aykon Doğan'ın 'Ey-
lûkJe şok faiz vok' açıklamalan
eylülde piyasaya çıkacak paranın
kendisine adres olarak dövızi seç-
me ihtimalıni güçlendiriyor.
Eylül ayına yönelik senaryolar
için en iyimsen Başbakan Tansu
Çfller'e yakınlığı ıle bilenen Bor-
sacı Mustafa Yılmaz'a ait. Pa-
ranın şimdiden reel üretime kay-
maya başladığını kaydeden
Yılmaz, HDTM Müsteşan Os-
man Birsen'ın piyasalann dene-
tımını ehne aldığını belırterek,
"Bu Osman, o Osman değil.
Neyi, neden, niçin yaptığmı bili-
yor. Bu nedenle eylül ayını da bir
miktar zorlanarak da olsa atlata-
cağunıza inanıyorun. Haziran
ayında enflasyon çok büyük
oranda geriledi, bu rakam tem-
muzda eksi>e inecektir. Piyasala-
ra bunun getirdiği oluınJu etki
paranın reel üretime, şirket ser-
mave artışlarına >e bir miktar da
borsava yönelmesine neden ola-
eakhr dedı.
Alternatif Bank fon yöneticile-
ri düşük faiz oranlannın dövizi
cazip hale getirmeye başladığını
belirterek. ''Eylül ayına kadar
faiz oranlanndaki bu hızla düşüş
sürerse dö>ize kayma artacaktır.
Ama Hazine'nin buna müsade
etmesi pek beklenmiyor. Her ne
kadar "şok faiz \ok' dense de. üç
ay için yüzde 50 net faiz değil de
yine de yüzde 30-35 faiz terilece-
Kötüntsersenaryo
Hazjne, faizieri aşagıya çekerek cazibesini yitiriyor.
BankaJar, işadamian, tasaıruf sahipleriyattrunlannı eylöl
sonrasmda yönlendirmek için bekietiyorlar. Eğer Hazme
döşük faiîşde ısrar ederse piyasaya çıkan para yönünü dövize
çevirecektir.
Bu arada halen 2,5 miiyardoîara yakın a^k pozisyonu
bulunan bönkaiann yeniden döviz piyasısma girip, alrnıa
^çmeleriite fiyatfarpatia>-abifir.
Dövizdeki yeni birpatlama ise bu sefer hükümeti yerinden
oynatmaya aday. Yeniden altüst olan piyasalan topariamak
içm Hazine'nin şok faizieri dahi işe yaramayacak.
iylmser senaryo
Harinc piyasalann durgunluğundan
faydaiamp faizieri aşağıya çekiyor. Ancak
eylöJ ayına doğru yeniden yükseJtnjeye
başlayacak. Buarada 140 trilyonHraya yakın
gcriâdenıeyi
sağlıkh
yapabilmek
için 1,1,5,2,
2,5aygibi
vadekrde
borçlanma-
sını
sürdûrecefc.
Busırada
faizJeryine
-Ipiyasadaki
en cazipyatınm aract olacağı için para
tekrarHazine'yedönecek. EyiüJayından
sonra ise faiz döşürme operasyonu devam
edcrek paranın üretime kayması sağianacak.
1995 ythnda ise kriz aşılacak.
Pengesenaryosu
Eyiül ayında piyasaya çıkacak paranın bir
bölümü borsaya, bir bölümü dövize
kayarken önemli bir miktannı ise yine
Hazine toplayacak. Bu noktadan sonra
döviz ufak
çıkışlaria
yoluna
devameder-
ken Hazine
faiz
oranlannı
aşağıya
çekmeye
devamede-
cekJkili
sistemegeçen
ÎMKB'deise
işjem bacmi ve ve endeks yeniden
yîükselmeye başlayacak. Ancak krizi aşın iç
borçlanmaya ifeçözen Hazine\i, 1995
yıhnda dağ gibi bir iç borç kapıda beklediği
için ekonomideki zor günter devam edecek.
ğine inanıyoruz. Hazine döviz
faiz hassas dengesini ımıtlaka
kurmabdır" diye konuştular.
Yapı Kredı Bankası Fon Yö-
netimi yönetıcilen ise ekonomı
yöneticilerinin dolara yıl sonu iti-
ban ile 35-38 bin lira değer biç-
melerinin piyasalarda beklentiyi
bir nebze kırmakla beraber faiz
oranlannın aşağıya çekilmesi ha-
linde yeniden dövize yönelik ta-
lep artışının gündeme gelebilece-
ğini kaydediyorlar.
Öte yandan l.Ü. Ekonomı Bö-
lüm Başkanı Prof. Dr. Erdoğan
Alkin ise faizle oynamayı 'ateşle
oynamak' olarak değerlendire-
rek. "Ancak ben Osman Birsen'-
in bu işj götüreceğine inanno-
rum. Eylül ayında bir döviz pat-
laması bekkmiyorum. Çünkü
döviz halkın alunlan ile patla-
maz. Dövizi padatan bankalann
alımlan ile ithalattı. Şu anda itha-
lat durmuş vaziyette. Bankalann
da a)iıı hatayı bir kez daha vapa-
cağuıı sanmıyorum" dedi.
Bankaalık uzmanı Prof. Dr.
Selçuk Abaç ise piyasaya çıkacak
paranın dövıze yönelme ihtimaü-
nın 'cıddıyc alınmasını' isteyerek
" l ygulanan politikalar ile açık
pozisYon veniden cazip hale geti-
rildi. ÖzeÜikle 3 aylık bono ihaie-
lerinde bankalar önemli bir pay
kaptı. Eylülde dolar fîyarian çı-
kmadan ağustosun ikinci yansın-
da bankalann döviz topİa/naya
başlaması muhtemel" dedi.
6 aylıkfaizdegeriledi
AJVKARA (ANKA) Hazine, iç borçlanma
faizlerini düşürme operasyonunu sürdürüyor.
Altı ay vadelı bono ihalesınde ortalama faiz ge-
çen haftaya göre yılük bazda 8.4 puan daha
aşağı çekiîdi.
Hazine'nin bugün yapüğj altı ay vadelı bono
ihalesine 8 trilyon 653 miiyar liraiık teklif geldi.
Hazine, bu teklifın 6 trilyon 767 mılyar liraiık
bölümünü karşıladı. thalede en düşük faiz yüz-
de 120 en yüksek faiz ise yüzde 135 olarak ger-
çekleşti. Yapılan satışa göre ağırlıklı ortalama
yılhk basit faiz yüzde 131.26 olarak hesaplandı.
Hazine geçen hafta yaptığı altı ay vadeli bono
ihalesınde ortalama yüzde 139.6 yillık basit
faizle 3.7 trilon liraiık satış yapmıştı.
Hazıne'nin bugün yüzde 65.63 dönem fai-
ziyle sattığı bonolann bu faiz oranıyla bir yılük
birleşık getirisi yüzde 174.3
-
e denk düşüyor.
Aracı kurumlann tasfiye esaslan da belirlenecek
SPK yasasıhazırlanıyorANKARA (RELİtR) - Sermaye
Piyasası Yasası'nda bazı değişikler
yapılmasıyla ilgili çalışmalar Eİevlet
Bakanı Aykon Doğan'ın koordinas-
yonunda "devam ediyor.
Yetkiüler SPK, Hazine, Merkez
Bankası ve İMKB bünyesinde yü-
rütülen çabşmalar sırasında Araa
Kurum Yöneticileri Derneği'nden
degörüş alınmakta olduğunu vede-
ğişikliğe ilişkin taslağın, bu çalışma-
lar sonucunda kaleme alındıktan
sonra yeni yasama yıbnda Meclis'e
sevk edileceğinı söylüyorlar.
Yasa değişikliği kapsammda araa kurumlar
birliği ile tasfiye fonunun kurulması ve tedrici
tasfiye esaslannın belirlenmesi bulunuyor.
Yetkililer, 1992 tarihli Sermaye Piyasası Ka-
nunu'nda yer alması öngörüldüğü halde son
anda kapsam dışında kalan tedrici tasfiye esas-
lan ile şirket yöneticilerine şahsi sorumluluk
getirildiğini ve tasfiye sürecinin hızlandın-
Imasmın amaçlandığını söylüyorlar.
Aykon Doğan.
Tasfiye kapsamına giren araa
kurumlann malvarhklan ilk ola-
rak sermaye piyasasıyla iljgjlı borç-
lannın ödenmesinde kullanılacak.
Aracı kurumlar birliğinin ku-
ruluşu ile tedrici tasfiye esaslannın
belirlenmesini olumlu karşılayan
araa kurumlar, tasfiye fonunun
kurulmasına ise sıcak bakmıyor-
lar.
IMKB ve SPK'den yapılacak fi-
nansal katkılann yanı sıra araa
kurumlardan toplam yılük satı-
şlannın binde 1 'i oranında yapıla-
cak kesintilerle oluşturulması düşünülen fon
için Araa Kurum Yöneticileri Derneği olum-
suz görüş belirtti.
Reuter'in konuyla ilgili sorulannı yanıtla-
yan Demek Başkanı Müslüm Demirbilek, tas-
fiye anında devreye giren bir fon kurulması ye-
rine Araa Kurumlar Birliği'nin denetimınde
oiacak ve rehabilite amaçb bir fon kurulması
gerektiğini söyledi.
Dünyanınen
zengınleri
NEVV YORK (AA) - Forbes dergisi
tarafından her yıl yayımlanan dünya-
nın en zenginleri listesinin ilk sırasın-
da, 23.6 miiyar dolarla mağazalarzin-
cirine sahip ABD'li VValton ailesi yer
aldı.
ABD'li milyarderlerin ilk üç sırayı
kaptığı listede ilk 10'da şu isiniler yer
alıyor:
*Walton ailesi: 23.6 miiyar dolar,
Wal-Mart Mağazalan, ABD.
*Mars ailesi: 9.6 miiyar dolar, çi-
kolata, ABD.
*Dupont ailesi: 9 miiyar dolar, Du-
pont, ABD.
*Hans and Gad Rausing: 9 milyar
dolar, paketleme, İsveç.
*Yoshiaki Tsutsumi: 8.5 milyar do-
lar; toprak, tren yollan, dinlenme yer-
leri, Japonya.
*Bill Gates: 8.2 milyar dolar, Micro-
soft, ABD.
*Warren Buffett: 7.9 milyar dolar,
borsa, ABD.
*Paul Sacher and Hoffmann ailesi:
7.8 milyar dolar, Hoffman-LaRoche,
Isviçre.
*Tsai ailesi: 7.5 milyar dolar, sigor-
ta, inşaat, Tayvan.
*Theo and Karl Albrecht: 7.3 mil-
yar dolar, süpermarketler, Almanya.
Forbes dergisi, kraliyet aileleri ile
devlet liderlerini listesine dahil etmedi-
ğini, çünkü bu kişilerin serveüerini si-
yasi mirasla elde ettiklerini kaydetti.
MERKEZBANKASI KURLARI 8 TBNMUZ 1994
efeoi
lABDDolan
1 Alman Markı
1 Avustralya Dolan
1 AvusîuryaŞılıni
1 Belçıka Frangı
IDanımarfcaKronu
1 Fin Markkası
IFransız Frangı
1 Hollanda Florini
1 İsveç Kronu
1 isvıçre Frangı
100 Itatyan Ureti
UaponYeni
IKanada Dolan
1 ^k>rveç Kronu
1 Sterlin
1 S. Arabistan Riyali
rivb
30992.89
19516.94
22503.94
2775.28
947.22
4971.59
589745
5696.49
1740489
3928.08
2323305
1968.80
312.97
22334.00
4458.45
47791.04
8264.11
i _
SERBEST DÖVız
CMSİ
ABD Dolan
Alman Markı
İsvıçre Frangı
Fransız Frangı
Hollanda Florini
IngılızSterlını
S.Arab Rıyalı
AvusturyaŞı/ını
lOÛttal Lireti
ALIŞ
30650
19350
23000
5640
17200
47500
8100
2740
1950
SATIŞ
31000
19500
23350
5700
17500
48150
8275
2780
2020
ALTIN
CtlSl AUŞ SATIŞ
Cumhunyet 2 470000 2 520 000
Reşat 2 500 000 2.700 000
24ayaraltın 373 000 376000
22 ayar bılezık 334 000 370 000
SATIŞ
3105500
19556.05
22549.04
2780.84
949.11
4981.55
5909.27
5707.91
17439.77
3935.95
23279.61
1972.75
313.59
22378.76
4467.38
47886.81
8280.67
EFBCTİF
•u?
3096190
19497.42
22166.38
2772.50
937.74
4921.87
5838.48
5690.79
17387.49
3888.80
23209.82
1949.11
308.27
21998.99
4413.87
47743.25
8140.15
CAPRAZKÜRL
1AB0D0U
1.5880 AlmanMı
1.3772 AmKtraly
11.1675 Avusturyj
6.2340 Danimarlı
5.2553 Fln Markl
5.4407 Fransız F
1 7807 Hollanda
130.83 itpanyol
7.8901 İsveç Kro
1.3340 İîvtçreFr
1574.20 Italyan U
99.03 JaponYeı
1.3877 KanadaD
6.9515 NorvsfK
3 7503 S.AraHst
1 Sterlin: 1.5420A
1ECU." 1.2062AJ
SDR: 1.4506A
SDR: 45049.3C
SATIJ
3114817
19614.72
22616.69
2789.18
95196
4996.49
5927.00
5725.03
17492.09
3947.76
23349.45
1978.67
31453
22445.90
4480.78
48030.47
8305.51
*R
wrKI
a Dolan
Şlflni
a Kronu
ası
rangı
rionnı
Pezetası
mı
angı
reti
nl
olan
ronu
anRlyall
SD Dolan
SDOolan
BD Dolan
)TL
YATIRIMFONLARI
KaMma
befgesiadı
ATtPİ
Iş Yatınm-1
lşYatınm-2
lşYabnm-3
lşYatırım-7
lnterFon-5
lktisatYat.4
IktAtıhmF.
Garantı Yat4
Garantı Yat5
Yonca Fon-1
Esbank Fon-3
VakıfHısse
VakıfFon-6
Dışbank Mavı
Dışbeınk Beyaz
Dışbank Pembe
Tütün Fon-1
Tütün Fon-3
Fınans For>-2
Fınans Fon-4
Halk Fon-3
Pamuk Hisse
EmlakFon-2
EgeFon-2
Kalkınma Fon-2
Demır Fon-1
Turkbank Fon
TSKBUzmanFon
AkbankATipi
Tekstil Fon-3
Atafon
Koçöank Fon-1
Koçbank Fon-3
Global Fon
Körfez Fon-1
Tebınfon
Kentfon
CUSıgortaFon
Alternatif Fon
Hakfon-1
Şeker Fon-1
BTİPİ
Iş Yatınm 4
Iş Yatınm 5
Iş Yatınm 6
Interfon 4
lktısatYat.3
Bugün
336.297
225186
99.848
21.506
23132
138 926
126102
65 838
84.923
11051
58.526
68.373
46927
260.789
285.363
94.401
174.483
12.581
164.485
92.315
67 011
83.555
88886
24.897
13.368
33.864
42.670
46.713
18.282
15.549
24.743
46.949
19.296
21.493
24.945
15069
14.620
15.965
93.46
99.55
13.509
66.606
54.474
99.686
93.314
111.945
%
0.74
132
183
1 55
0 70
1.80
1.72
-017
-0.20
-080
-0.68
2.61
177
0.71
0.50
-0.15
0.70
1.03
1.23
1 16
1.03
0.15
-0.36
-0.56
-0.24
-1 38
-0.21
0.37
-0.68
-1.58
-0.71
1.69
2.74
0.88
0.01
-0.17
0.25
1.02
1.17
0.70
16.97
0.06
0.26
0.26
0.47
0.23
Kablma
betgesiadı
Garantı Yat. 1
GarantıYat.2
Garanti Yat 3
Esbank Fon 1
Esbank Fon 2
YKB Fon-1
YKB Fon-2
YKB Fon-3
YKBForv4
YKBFon-5
YKB Fon-6
YKB Fon-7
YKB Fon-8
YKB Fon-9
Vakrf Fon-2
Vakıf Fon-3
VakıfDünya
Tütün Fon-2
Finans Fon-3
Finans Fon-5
Ziraat Fon-1
Ziraat Fon-2
Ziraat Başak F.
Ziraat Fon-4
Halk Fon-1
Halk Fon-2
Pamuk Fon
Emlak Fon-1
Emlaklnvenst
Emlak DenizF.
SümerFon
Ege Fon-1 •
Kalkınma Fon-1
Demir Fon-2
Tariş Fon-1
Tarış Fon-2
Ortak Fon
EtiFon
Akfoni
Ak Karma Fon
Tekstil Fon 1
Tekstil Fon 2
Koçbank Fon 2
A.A.FM
•aMsfcH
A.A. Bileşik
A.A.(A)Tipi
A.A.(B)Tipi
STBMB1M4
Bugün
Değ.
369 806
140.505
91.748
327.833
106.545
326 386
249.904
352.959
256 218
194.313
232.687
135.093
99.006
107.306
522.438
102.494
127.160
61.334
169.068
93.447
148.259
109.165
109.201
107.458
143.013
92.759
117.784
106.413
35.612
103.312
71.332
76.143
84.511
48.219
89.788
41.654
61.396
70.178
33.767
16.736
22.352
15.060
21.632
kBhtH
2413.22
2104.48
2906.54
%
019
0.20
059
0 31
123
0.18
0.16
0.27
0.18
0.23
019
0.15
0.16
-014
0.24
0.25
-0.04
0.14
0.24
0.22
0.32
0.31
0.34
0.34
0.15
0.19
0.15
0.25
0.34
0.35
-0.08
0.15
0.17
0.22
0 21
0.26
-0.48
0.13
0.25
0.21
0.14
0.45
0.25
^ ^
m.
0.71
1.11
0.24
PARANIN YONU
ABDUBRAHMANYILDIRIM
Parasal Aldanma
Tekrarfanacak mı?
Yılın ilk yarısına ait yüzde 61.1 lik tüketici enflasyonu-
nu sadece dövize, altına ve repoya yatırım yapanlar
geçti. Yatırım araçlarmm ortalama nominal getirilerini
enflasyondan arındırdığımızda mark yüzde 41.5, dolar
yüzde 29.5, altın yüzde 26.6, üç aylık Hazine bonosu ile
repo yüzde2.4 reel bir kazanç sağladı. Buna karşılık üç
aylık banka faizi yüzde 4.4, bir aylık mevduat faizi yüz-
de 5.6, altı aylık bono ve bir yıllık devlet tahvili yüzde
12.4, yatırım fonları yüzde 19.1 ve hisse senetleri yüzde
40.6 zarar ettirdi.
Altı aylık durum bize, en likit olan ve en kısa vadeye
yatırım yapanların kazançlı çıktığını gosteriyor. Ama
en kazançlı çıkanlar mayıs ayına kadar dövizde veya
repoda kalıp daha sonra süper faizli bonolara geçen-
lerdi.
YILLS İKİNCt YARISI - Yatırım araçlarmm
kaderini birinci yarıya göre devletin artan finansman
ihtiyacı ve bunun karşılanma biçiminin belirleyeceği
anlaşılıyor. Temmuz, ağustos ve eylüldeki iç ve dış
borçlar ile maaş ödemeleri toplamı 290 trilyon lirayı
buluyor. Yıl sonuna kadar yapılacak ödemeler şimdi-
den 500 trilyona vardı. Yapılacak yeni borçlanmalarla
bu miktar daha da artacak.
Hazine, bu ödemeleri yapmak için Merkez Bankası
kaynaklarına başvuramayacak. Çünkü orada IMF'nin
getirdiği sınırlama var. Hatta Hazine dahil olmak üzere
kamu kesiminin Merkez Bankası'na geri ödeme dahi
yapması gerekiyor.
Dış borçlanma ise bu dönemde zor. IMF anlaşmasın-
dan sonra iyimser tahminle Dünya Bankası ndan 500,
IMF'den 500 ve kulüp kredisi olarak da 1 milyar dolar
alınırsa, ancak 2 milyar dolar dış borç sağlanabilecek.
Bu da yapılacak ödemelerin onda birini ancak karşılı-
yor.
ENFLASTONVNETKİSt - Kamunun kendini fi-
nanse etmesinde geriye sadece ıç borçlanma seçene-
ği kalıyor.
Hazine son olarak üç aylık bono faizini yüzde 107.9'a
düşürdü. Aynı gün açıklanan yıllık enflasyon ise tüke-
ticide yüzde 115.8, toptanda yüzde 137.6 oldu. Yani Ha-
zine faizini enflasyon düzeyınin de altına çekti. Bundan
sonra enflasyon aylık bazda düşük düzeylerde seyret-
se bile nisan ve mayıs aylarının yüksek enflasyon ra-
kamları bir yıl boyunca endeksin yüksek düzeyde sey-
retmesine yol açacak. Kaldı ki sonbahardan itibaren
böyle olmayacağını Hazine müsteşarı bıle söylüyor.
Para sahipleri ise enflasyonun altında bir orandan Ha-
zine'ye borçvermeye yanaşmayabilirler.
TALEBİNBASKISI- Enflasyonun etkisi yanında
ayrıca faizlere yükselme baskısı, paraya artan talepten
ve artan riskten de gelecek. Ekonomideki daralmadan
dolayı özel sektörün fonlama ihtiyacı azalsa da kamu
kesiminin paraya talebi artarak sürecek. Bu da inmek-
te olan faizieri yeniden ve aynı hızla yukarı çekebile-
cek. O zaman bugünkü düşük faızlerden bono alanlar
büyük kayba uğrayacak. Tıpkı geçen yılın son çeyre-
ğinde suni olarak düşürülen faizlerle uzun vadeli kağıt
alanların uğradıâı kayıp gibi.
HAZİNE DIRENİİSE - Ya da bunun tersini
düşünelim. Hazine, yüksek faiz vermeye yanaşmasın
ve faizler de artmasın. Bu durumda Hazine borçlarını
roll over etmesi bir hayli güçleşecek. Hemen iç borç
konsolidasyonuna gidemeyeceğı ıçın para basma yolu
açılacak. Bu da IMF ile Stand By anlaşmasının sonunu
getirecek. 0 zaman ortaya çıkan tablo yeni bir devalü-
asyona yol açacak. Düşük faizlerden bonoya yatırım
yapanlar bu kez devalüasyon riskiyle karşı karşıya ka-
lacaklar.
SAMMAIA YENİDEN DÖNÛŞ - Yılın ilk yarısı-
nda yaşanan devalüasyon, faiz artışı ve enflasyon sar-
malına yeniden döneceğiz. Kriz kendini bir kez daha
tekrar edebilecek.
Hem kamu kesiminin kendini fonlamasında hem de
enflasyon oranlarında belirsizlik çok fazla. Dengeler
çok kırılgan. Risk çok fazla olunca karşılığı yüksek ol-
malı. Bu bir finans kuralı.
Bu nedenle yılın ikinci yarısı için en uygun yatırım
stratejisi, yine en kısa vade ve en likit araçtan geçiyor.
Böyle bir araç Türk mali piyasasında bulunamıyor-
sa, başka mali piyasalara bakılabilir ya da mal piya-
sasına yatırım yapılabilir.
Ama para ucuza verilemez.
SONUÇ -' Eğer beni bir defa aldatırsa ona yazıklar
olsun, iki defa aldatırsa bana yazıklar olsun."
ÇİLLER 'ULUS'A SESLENPÎ:
Kendine ek vergj
koyanilkbaşbakanım
• Başbakan, televizyonlarda yayımlanan "Ulusa
Sesleniş" programında, ekonomik istikrar
paketinin uygulamaya geçirilmesi için ek vergi
uygulamasmın zorunlu olduğunu anlattı.
ANKARA (Cnmhuriyet Bn-
rosu)- Başbakan Tansu Çiller.
ek vergi uyguJamasını, kendi-
sinden örnek vererek savundu.
"Vataod^ Tansaı Çüler" ola-
rak, kendisinin de ek vergi öde-
yecekler kapsamına girdiğini
vurgulayan Çiller. sahibi bu-
lunduğu Marsan Marmara
Holding AŞ'nin ödedıği sem-
bolik vergilerin gündemde bu-
lunduğu sırada. "Belki kendine
ek vergi koyan ilk başbakanım"
dedi.
Başbakan Çiller, dün akşam,
televizyonlarda yayımlanan
"Ulusa Sesleniş" programında
yaptığı konuşmada, ekonomik
istikrar paketinin uygulamaya
geçirilmesi için ek vergi uygula-
masının zorunlu olduğunu an-
latü.
Hepsini göğüslerim
Çiller, "Biz 'Bu yük adil pay-
laşılacak' dedik. 'Herkes gücü-
ne göre buna katlanacaJc' dedik
ve vergi adaletini getirdik. Ben
»atandaş Tansu Çiller olarak
kendime de ek vergi konılmasını
sağladnn. Belki kendine ek vergi
koyan ilk başbakanım" diye ko-
nuştu. Kendisine yönelik bir
kampanya başlatıldığuu savu-
narak, joırttaşlardan destek is-
teyen Çiller, "Bu kampanyanm
hedefi, siziııle benim aramı aç-
maktır. Ben bunlann hepsini
göğüsJerim, doemli olan bu tnü-
cadeleyi sizin için siziıde buükte
yapmaktır. Benim sizden başka
güç ka\nağım yoktur, size sıgı-
nının" dedı. Konuşmasında 5
Nisan Kararlan'ru da degerlen-
diren Çiller, şu görüşleri dile
getirdi:
'Daha zaman var'
"Araa gerçekçi oialnn, isin he-
nüz başındayız. Bu iş bu kadar
kolay oba herkes bu kararlan
aiırdı. Tfirk ekonomisinin rayina
oturması, daha zaman alacaktB*.
Ama doğru yolda olduğumuzu
rakamlar gosteriyor, bize gûve-
nin. Üç ay sonra vanlan nokta,
gerçekten ümit veriddir. Yohm
başmdayız, ama artık işaretier
beUidir. Önemli bir ekonomik
darboğazdan geçiyoruz. Ama bi-
liniz ki daha gfiçtü çıkacagız. Bu
kararlaria bir devir kapandı ve
yeni bir devir açıkb."