Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
6 NİSAN1994 CARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA
EKONOM 11
Ekonomi çevreleri, özverinin adil dağıtılmadığı ve öngörülen tedbirlerin kısır kaldığı görüşünde birleştiler
Bu paketancakbugünükıutanrSanayi, ihracat vefinansman kesimleriileekonomistler Başbakan Tansu ekonomiksorunlann aşılması içinyapısalbir çözüm ortaya koymadığı
Çiller'in açıkladığı istikrarpaketiniyetersiz buldular. Kısa vadedefaturası halka vurgulandı. Ekonomik çevreler rantkesiminin vergikapsamına ahnmamasvn da
yüklenen bir kaynak arayışı içerenpaketin, orta ve uzun vadede ' 'adil'' bulmadılar.
TAHMEREZtJOBB
Başkanı): Alınan kararlar iş
dünyasımn
beklediği
kararlardı. Devlete
sürekli gelir
getirecek, vergıyi
tabana yayacak
kararlann
olmaması bir
eksiklik. Açıklanan istikrar
tedbirlerinin başansı
bürokrasinin etkin çalışmasına
bağlı; her şey uygulamada ortaya
çıkacak. Devletin sırtından
inmeyi öğrenmemiz lazım.
OltAJVOĞVlÇTİM Başkanı):
| Kayıt dışı
1
ekonominin
I sınırlandınlması
|' ve ihracatın
I arttınlması için
gerekli önlemlerin
alınmaması hayal
kınklığı yarattı.
Yapısal değişim olarak ifade
edilen ve kamu açıklannı
daraltma ve geürlerini arttırmayı
hedefleyen önlemlerin askıda
kalmaması gerek. Hükümetin
kaybettiği güverri yeniden
kazanabilmesi. bu paketin
uygulanmasına bağbdır.
EKBEMDEMİMTAŞ{\ZJO
Başkanı): Bu programı halkla
birlikte siyasi partilerin de
desteklemesi gerek. Kararlan
açıklamak değıl kararlı almak
önemlidir. Kayıt dışı ekonominin
vergilendirilmesi konusunda
herhangi bir ifadenin olmaması
eksiklik olarak ortadadır.
MEMDUHHACIOĞLU(\SO
eski başkanı): Paketle ügıli detaylı
bir bilgi alamadım.
Hanımefendinin
açıklamalannda
genel ilkeler ortaya
konuldu. Ancak
vergi nerelerden
ahnacak, KDV
nerelerden
alınacak bunlar netleşmedi.
Benoe paket yetersiz. Ben
Türkiye'nin içine girdiği krizin
aşılması için ekonominin tersyüz
edilmesi gerektiğini söyledim.
Daha radikal kararlar
bekliyordum. Rant
ekonomisinden verimli üretim
ekonomisine geçişi bekliyordum.
Özveri denildi. ancak 5 yıldır
knzın kaynağı olan rant kesimine
yine özveri yok. Hem üretici hem
çalışan kesimden özveri
isteniyor. Çalışan kesim asgari
seviyeye indi. daha fazla özveri
nasıl verirbilemiyorum. Başta
sanayi olmak üzere üretici kesim
ağır bir fınans yükü taşıyor.
Bunlar günü kurtarma politikası.
TUMGUTniJlAZ(GSD Dış
Ticaret Yönetim Kurulu Başkanı):
Başbakan bana üç ay lık bir süre
verin dedi. Ben de bu süreyi verip
keti üç ay sonra tartışacağım.
Ancak pakete istikrar paketi
demek yanlış. Bu alışılagelmış,
ancak ambalajı kötü yapılmış bir
zam paketi. İstikrargetirip
getirmeyeceğini 90gün sonra
tartışacağz.
EMOL E4JL4JI(M L StAD
Yönetim Kurulu Başkanı):
İstikrar paketi
aylardır
kamuoyunda
oluşturulan
beklentilerin
aksine. Türk
ekonomisindekı
yapısal bozulmayı
düzeltecek mahiyette değil. Günü
kurtarmayı amaçlıyor. Baa
olumlu hususlann da yer aidığı
ekonomik paket kısa vadede
istikran sağlamayı amaclıyor.
Ancak pakette orta vadede Türk
ekonomisinin yeniden
yapılanması, ekonomide
ağırlığın mali kesimden ihracata
dayah sanayileşmeye ve üretime
yöneltilmesi, rantiye kesiminin
vergilendirilmesi konulannda
herhangi bir tedbir yer almıyor.
Kamunun ürettiği ürünlere ve
hizmetlere yapılan zam seçimler
nedeniyle aylardır geciktirilen
fıyat artışlannın faturasının bir
günde yüzde 100'lere varan
oranda çıkanlması halkımıa
mağdur edecektir. Söz konusu
zamlann haftalardır sanki davul
zurna eşlığınde duyurulması
stokçulara yaramış ve bir istikrar
paketi için ciddiyetten uzak bir
görüntü oluşturmuştur.
ÜZETİK GARİH(.\larko
Holding Başkanı): Beklenen
istikrar tedbirleri
açıklandı. Ancak
bunlann başansı
halkın bunlara
gostereceğı güven
ve hükümetin
uygulamalanna
bağlı olacak.
Açıklanan istikrar önlemlerinde
olumlu işaretlervar. Eksik olan
yönlerin zamanla tamamlanması
gerek. Biz üstümüze düşen görevi
yerine getireceğiz.
GtlTES KAZGANtTürkiye
ekonomisi
1989'danbuyana
içinde bulunduğu
tamdışaaçık
ekonomik yapıyla
ne büyüyebilir. ne
dengeye ulaşabiür.
Paketlerçözüm
değil. Çok büyük bir
fakirleşmey le geçici bir süre
i\ileşme sağlanabilir
kORKTîTBORATAV: Paketin
öncelikle memur ve KİT
çalışanlannın sırüna büyük bir
fatura oturtacağı anlaşıîıyor. Ek
vergi olaymın ne derece kesin
olduğu, değişürilip
değiştirilemeyeceği garanti
altında değil. Pakette. bankalara
yönelik dış işlemler üzerinde
kontroüer olmalı
İZZETTİN ÖNBERı
I Türkiye'nin
sorunu anlık
istikrar sorunu
değil. yapısal
düzenleme sorunu.
1 Paket uzun vadeh.
I yapısal düzenleme
1
getirecek,
monopolcü yapıyı kıracak
nitelikte değil. Ekonomik yükün
adil dağıhmı ile ilgili bir şey yok.
Ücret enflasyonun gerisinde
kalacak. Ek vergi tek başına
çözüm değil. Ciddi bir uzun
vadeli vergi sistemi getirilmeli.
Sonuçta adalet açısından olumlu
değil. Paketin kısa vadede sonuca
varması ise sosyal patlamayla
gerçekleşebilir. Ancak fiyatlar
gerilemiş gibi olur.
AStL OJVAF(Karon Menkul
Kıymetler Yön. Ktır. Başkanı):
Ekonomik paketi teknisyenler
hazırlasaydı çok daha kesin
çizgileri olan önlemler ortaya
çıkabilirdi. Siyasetçilerin
önlemleri törpülemiş olduklan
görülüyor. Siyasilerin
müdahaleleri nedeniyle, ben
bunun bile uygulanabileceğini
sanmıyorum. Paket. birgeçiş
dönemi için, Hazine'yi rahatlatıcı
önlemler olarak gözüküyor.
Havuzun dibinde delikler olduğu
için su kalmamıştı. Şimdi
yukandan su dolduruluyor,
ancak aşağıdaki delikler
kapanmış değil.
ASVMAN OX«lflV(Deha
Vlenkul Kıymetler Gen. Müd.):
İthalat ve ihracat arasındaki
farkm kapanması, ödemeler
dengesinin kurulması yönünde
alınan önlemler yetersiz
gözüküyor. Ozelleştirileceği
açıklanan KİTlerin iç piyasada
satılması mümkün değil. Ancak
dış piyasalarda satılmalan
mümkün olabilir.
SEDATALOĞLU(\K\
Yönetim Kurulu Başkanı): Paket
kısa vadeli istikrar
tedbirleri ile orta ve
uzun vadeli yapısal
değişikliklerden
oluşuyor. Biz.
işverenler olarak
belirsizlikten
yakınıyorduk.
Artık rota belirlendi. Rota
devletin ekonomik payırun
azalması. Ekonomide sihirli
değnek yoktur. Aşağı yukan
beklenen paket buydu. Asıl
önemli olan uygulama. Biz
bundan sonra uygulamanın nasıl
olacağının dikkatli izleyicisi
olacağız.
Paketi uygulamak cesaret
gerektirir. Yapılabilirse tebrikle
karşılanır. Biz, Çiller'in ortaya
koyduğu 3 aylık dönemin sonuna
kadar avans vereceğiz.
HÜLYA GENÇ
Cumtturlyet Oazetssi
TürKocağı Cad. 39/41 ı
CağatoğTu/ISTANBUL •
TBL: S12 OS OS t
FAX: 514 O7 51 I
Tüketici
şikayetleri
G
eçen ay İstanbul Ticaret Odası
Tüketici Şikayetleri Bürosu'na
gelen şıkayet sayısı 36da kaldı.
Şubatayındandevreden58şikayetlebu
sayı 95e ulaştı. Martayı içerisinde
çözümlenen şikayetlerden 17'si tüketici
lehinegelişti.5tüketıciüretıcininyaptığı
açıklamalarla tatmin olurken, 6 şikayetın
oda kaydı bulunmayan veya kapanan
firmalara aıt olduğu belirtildı. 2 şikayette
tüketici hatalı bulunurken, bırfirmanın
cezalandırılmasına karar verıldi. •
Araba alma, yedek parça al
1
993yılı başında Ercan Otomotiv'in sağladığı kampanya ile Doğan SLX sahibi oldum.
Günler geçtikçe iç piyasadaki reklamlarla pompalanan kaliteli araba imajı, yerini balon
araba gerçeğine dönüştürdü.
Benim tespit edebildiğim birkaç fabrika hatasını size belirtmek istiyorum. Araba 1.500
metrede, net bir litre yağ eksiltiyor. Benzin depo kapağı içinde önemli görevi olan 5 bin liralık
lastik contayı düşürdüğünüz zaman, 300 bin lira vererek yeni benzin depo kapağı almak
zorunda kalıyorsunuz. Kırılan ön fan değiştirmek için 1 milyon lira ödeyerek komple fartasını
değiştiriyorsunuz. 150km hıza eriştikten sonra, daha yüksek hıza çıkmanız ise emniyetiniz ile
ters orantıh. Çünkü araba her an yoldan çıkacakmış hissi verıyor.
Hutumi Soydun/İSTANBUL
T
ofaş Müşteri
Hizmetleri
Bölümü'nden Cengiz
Yüksel'edurumu aktardım.
Hulusi Bey'le iletişim
kuracağını söyleyen Cengiz
Bey, arabanın ne kadar yağ
eksilttiğini anlamaları için
düzenli aralıklarlakontrol
etmelerı gerektiğini
vurguladı. Doğan SLX'lerin
değişikbirteknolojiyle
üretildiğını açıklayan
Cengiz Bey, farınsu
çekmesini önlemek için
vakumlandığını ve fartasına
gömüldüğünü anlattı.
Bu nedenle kırılan far
yerine, komple fartası
değiştırıldiğini hatırlattı.
Benzin depo kapağına
takılan contanın tek başına
satıldığını anımsatan
Cengiz Bey, "conta
değişikliği için yeni bir
kapak almaya gerek yok.
HulusiBey 'in arabaya
bakım verdirdiği yerde
yedek conta olmadığı için
bu şekilde bir uygulama yapılmış olabilir "
diye konuştu.
Hulusi Bey'in arabası Küçükçekmece'deki
özerKardeşlerservisindebakımaalındı.
Arabada teknikaçıdan önemli bir soruna
rastlanmadı.
Bakım için toplam 1 milyon 30 bin liraödeme
yapan Hulusi Bey, yağ eksiltme mıktarının
ölçülebilmesi için düzenli aralıklarlaarabayı
kontrole götürecek. Yeni satın aidığı arabada
beklediği kaliteyi bulamayan Hulusi Bey'in
hayal kınklığı ise hala devam ediyor.
Araba alırken reklamlara kapılmadan önce,
çevrenızde lyi bıraraştırmayapın Aracın
yedek parça sorunu var mı? Ne kadar yakıt
harcıyor?Yetkıliservisağı nasıl
çalışıyor?Busorulara cevap bulunduğunda
seçim yapmanız kolaylaşır. Garanti süresi
dolmayanaracınızı bakım için mutlakayetkili
servisegötürün. Ödemelerinizıdaha
öncedenbelirlenenfiyatlisteleriüzerınden
yapın.B
TÜKETİCİNİN
TAKDİR
ETTİKLERİ
Benetton'un
jesti
B enetton'un Bahariye
şubesinden geçtiğimiz ay bir
kazak satın aldtm. Kazağı ilk
giyişimde önemli birzorlama
olmamasına rağmen omzundan
söküldüğünüfarkettim. "Acaba
değiştirirler mi?" düşürtcesiyle
mağazaya gittiğimde güleryüz ve
anlayışlakarşılaştım. Ellerinde
aynı renk kazak kalmadığını
söyleyen yetkililer, başka renk bir
kazak beğenmemi istediler.
Tüketici Köşesi aracılğıyla
Benetton Mağazası yetkililerine
teşekkür ediyorum.
Şebnmm TonerVtSIANBVL
M I L L I A Y D I N B A N K A S I T.A.Ş.
13 TARIŞBAIUK
MİLLİ AYDIN BANKASI T.A.S. (TARİŞBANK)'NDEN
TASARRUF SAHİPLERİNE DUYURUDUR
Bankamızca aşağıda dökümıi behrtıldığı şekilde ıhraç edılecek V Tertıp 11 serı toplam nomınal 73.200 000
000-TL tutarındakı varlığa dayah menkul kıymetler. 1 4 1994tarıhınden ıtıbarenTümMıllı Aydın Bankası T A Ş
- Tarışbank Şubelerı ile Menkul Değerler Mudurluğunde satışa sunulacaktır
Bu varlığa dayah menkul kıymetler, Sermaye Pıyasası Kurulunca 29 3 1994 tanh ve VMDK 146/M-5 sayı ile
kayda ahnmıştır Ancak bu kayda alınma bankamızın ve Varlığa Dayah Menkul Kıymetlerın. kurul veya kamuca
tekeffulu anhma gelmez
1. BANKA HAKKINDAKİ BkGlLER
A. TANITICI BİLGİLER
1 Ticaret unvanı Mıllı Aydın Bankası T A.Ş. Tarışbank
2. Merkez adresı. Şaır Eşref Bulvarı No 3 Izmır
B. SERMAYE İLE İLGİLİ BİLGİLER
1) Sermaye. 100.000 000 000 - TL
2) Odenmış Sermayesı 100.000 000 000-TL
3) ödenmemış Sermaye -
4) Odenmış Sermayenın OrtakJar Arasında Dağılımı:
Ortağm Tlcaret Unvanı / Adı Soyadı oermaye Payı (%)
Pamuk Tanm Safış Koop. Birliği
IncırTanmSatışKoop Bırlığı
LtojmTarımSatışKoop Bırlığı
Zeytınyağı Tanm Satış Koop Bıri
30434 AdetGerçekKışı
TOPLAM:
C. KÂR İLE İLGİLİ BİLGİLER
1 Tıcarıkâr
2 Kan kabul edılmeyen gıd.( +)
3 Zarar mahsubu (-)
4. Yatınm ındınmi (-)
5 Iştırakkazançlarııst. (-)
6 İhracat gelırlerıifKfınmı(-)
7.0 Tahvılıvt faızlen(-)
8 Oığer ıstısnalar (-)
MAÜ KÂR (ZARAR)
31/19/1001
20.291654
3473.522
35 813
71.070958
1586 647
(48.928.242)
42.580 212
13432 565
20 403 678
20401.653
3 181 892
100.000.000
31/1911009
(21 968 905)
5053.246
84.406
107 343 908
1483 087
(125.847.060)
42 59
13 43
20 40
20 40
318
100.00
25 522 283
4389 391
145.908
162524 856
2 388.724
(135.147.812)
II. VARUGA DAYAU MENKUL KIYMETLERE (ÜŞKİN BİLGİLER
1 Çıkarılacak varlığa dayah menkul kıymetlerın.
a) Satış yerı Tum Tarışbank şubelerı ve Menkul Değ. Md
b) Satış Tarihleri 1.4 1994-7 4 1994
c) Satış şekli: Varlığa dayalı menkul kıymetler satış suresı içinde her gün ıskonto edılerek bulunacak net değer-
leri üzerinden satılır.
50.000.000 Nom.Oej.
YıN* Varlığa Dayah
k SfloN Monk. K(ynMîtfsf h ı
BriM İlk Gün
Seri Vade FalzOranıC/.) Saia Flvatı fTL)
p :J vf;X
:
l/ ••^•••;-'-»'J : j iüiijij
;
İİJ
"Otomasyon'94
Sempozyum ve Çözüm
Gösterileri" Fuarı, bugün FM
Fuar Merkezi'nde ziyarete
açılacak. 10 nisana kadar
devam edecek fuarda
endüstriyel otomasyon, bina
otomasyonu, enerji üretim ve
dağıtım teknolojileri ileofis
otomasyonu alanlarında
Türkiyede üretilen ürünler
sergilenecek.
2 51994
315 1994
306 1994
181994
30 8 1994
30 9 1994
31 101994
3011 1994
2 1 1995
31 1 1995
282 1995
73
77
90
91
92
94
95
95
96
96
97
Ihraç edilecek Varlığa Dayah Menkul Kıymetlerın tamamı hamiline yazılıdır
e) Itfa planı
SerM OdemeTariN
47 376 929
44 998 509
41730 215
39 458 129
37 316 823
35 247 008
33 495.425
31953 130
30 465 542
29.171.383
27 921774
Anaoara - FaizlBinTU
251994
3151994
3U6.1994
18 1994
30 81994
30 91994
31 101994
3011 1994
2.1.1995
31 1 1995
28 21995
7950 000 000
7 700.000.000
8 000 000.000
8 000 000.000
7 700 000.000
7900 000 000
6 950 000 000
6400 000 000
5400 000 000
4050 000 000
3150 000 000
73.200.000.000
f) Anapara (ve faızlerın) odeme yerlerı Butun Tarışbank şubelerı ve Menkul Değerler Mudurluğu
2) Varlığa dayah menkul kıymete dayanak teşkıl eden alacaklar portfoyune ıhskın bılgıler
a) Alacak portföyunu oluşturan senetler
TÜKETİCİ KREDİLERİ
Dönemler OtomotoilKr. Diğer KonutKr. (Milyon
TL) Top-
imn
1 4 94-30 4 94
15 94-315 94
1 6 94-30 6 94
1 7 94-31 7 94
18 94-318 94
1 9 94-30 9 94
1 10 94-31 10.94
1.1194-301194
1 12 94-31 12 94
1 195-31 1.95
1 2.95-28.2.95
3843
3 765
3 961
4 136
3848
4048
3 701
3 624
3 547
3033
2 733
40.259
4 173
3 957
4 075
3906
3859
3 902
3 252
2 675
1700
835
149
32.483
853
854
862
856
837
861
824
824
789
682
620
8.911
8 869
8 576
8898
8899
8564
8811
7 777
7 123
6036
4580
3 551
81.653
b) Portfoydekı alacakların erken ödenmesınden oluşacak fonun kullanım esasları: Bu fonlar özel hesaba akiarı-
lacaktır.
c) Varlığa Dayah Menkul Kıymetlere dayanak teşkıl eden alacak portföyunün saklanmasına ilışkın esaslar llgılı
şubelerımızde saklanacak ve otomatık sıgorta kapsamına gırecektır Bu belgeler. odenmeme halınde tahsilı
ıçın gerekli hukukı prosedur dışında başka bir amacla kullanılmayacaktır
d) Alacaklar, portfoyu nedeniyle yapılacak ıhtar, ıhbar, protesto. takıbat, tahsılat ve ılgilı diğer hizmetlere ilişkın
esaslar Borç odenmediğı takdtrde ıhtarname çekılecek, buna rağmen sonuc alınamazsa kanunı takip ışlemle-
rıne başlanacaktır
III. DİĞER HUSUSLAR
a) 1 4 1994 tarıhınde tescıl edilen ızahname tum Millı Aydın Bankası T.A Ş. - Tarişbank şubelennde ve Menkul
Değerler Müdürlüğü'nde halkın ıncelernesıne açık tutulacaktır.
b) Banka. gunun koşullarına gore behrleyeceğı faız oranı üzerinden VDMK'ların ıkincıl piyasada alım satımını
yapacaktır
MİLLİ AYDIN BANKASI T.A.S-
TARİ5BANK
EKONOMIYE BAKIŞ
TANER BERKSOY
İstikrar Önlemleri
Hepten şaşkına döndük. Önce yerel seçim sonuçları
geldi. Neredeyse doğal afet etkisi yarattı bu. Kimileri-
miz, olanı ve olasılıkları olağanın ötesine büyüttü. Korku
sardı benliğimizi.
Ardından istikrar önlemleri sökün etti. Bilen gözler,
anlayan kulaklar için bunun tek anlamı var. İstikrar
önemleri, ekonomide keskin bir fren ve hacimli bir da-
ralmaöngörüyor. Kısacasıönümüzdesıkıntılıbirdönem
var.
Seçim sonuçları, alışılmış yaşama biçimini tehdit
ederken, istikrar önlemleri, biçim bozulmasa bile tadın
kaçacağını gösteriyor.
Bu satırlan yazarken getirilen önlemlerin tüm ayrıntısı
bilinmiyor. Ayrıntıların zaman içinde oluşacagı anlaşıîı-
yor. Şimdilik sadece iktidarın niyetleri, önlemlerin ana
hedefi ve çerçevesi açıklanmış durumda. Çerçevenin içi
zaman içinde muhtelif kararlar, yasalar ve kararname-
ler ile doldurulacak.
Hemen başlayan zam yağmuru çerçevenin içini dol-
duracak önlemlerin sadece bir kısmı. Ama Hazine'nin fi-
nansman planı, Merkez Bankası'nın para programı, ver-
giye dönük uygulamalar gibi önlemlerin yaşama aktarı-
Imasının zaman alacağı anlaşıîıyor. Programın gerçek
niyetini ve ciddiyetini de bu ikinci kısım belirleyecek.
Bunu bekleyip, göreceğiz.
Bu genel bilgiler çerçevesinde getirilen önlemleri ge-
nel planda tartışmamız mümkün. Üç temel noktaya işa-
ret etmek yararlı olabilir. Böyle bir programın gereği,
içeriği ve arkasındaki siyasi iradenin gücü bu üç noktayı
oluşturuyor.
İstikrar önlemlerinin gereği artık tartışılabilir noktayı
aştı samrım. Ekonomide dengelerin uzunca bir süredir
bozulduğu, bu bozulmanın geçen yıl taşınamaz noktaya
ulaştığı biliniyor. Şimdi bozulan dengelerin onarılması
gerekiyor. Bir istikrar paketinin gerekliliği buradan kay-
naklanıyor.
İstikrar paketinin içeriği kuşkusuz bozulan dengelerin
niteliğine ve boyutuna bağlı. Bizde dengeler kamu fi-
nansman açığının hızla büyümesinin yarattığı bir süreç-
te bozuldu. Kamu açığı zaten ciddi boyutlara ulaşmıştı.
Geçen yıl bu açığı gidermek yerine, göstergeleri boza-
rak finansmanını ucuzlatrna macerası sonuçta tüm gös-
tergeleri altüst etti.
Bu altüst oluşa, geçtiğimiz üç ay içinde tanık olduk.
Kamu borçlanmasını ucuzlatma hevesine kapılan Hazi-
ne, sonuçta borçlanamaz bir konuma süreklendiği gibi,
borçlanma maliyetini belirleyen faiz oranının da gökyü-
züne ulaşmasını izlemek zorunda kaldı. Şimdi, gelinen
bu yolu dikkatlice geriye dönmek, başladığımız noktaya
geri gelmek, yani kamu açığı sorununu çözmek duru-
mundayız.
Bu durumda istikrar programının, kamu gelir ve gider-
leri arasındaki açığı gidermeyi hedefleyen önlemler
içermesi gerekiyor. Bunun bir önceliği var. Zira, öteki
göstergelerin düzelmesi ve bozulan dengelerin onarıl-
ması, kamu açığının daraltılmasına bağlı görünüyor.
Kamu açığını daraltmak için kullanılabilecek iki araç
var: Birisi kamu harcamalannı kısmak, öteki gelirleri
arttırmak. Getirilen önlemlerde öncelikle bakılacak nok-
talar bunlar.
istikrar programında bu noktalarda gerekli hızın ve
netliğin olmadığı görülüyor. Harcamaları kısıcı önlemler
alışılmış tasarruf kararnamelerine bağlanırsa, sonuç al-
mak olanaksız. KİTlerin hızla tasfiye edileceğine dönük
beyanların, ciddi bir harcama politikası unsuru olarak
görülmesi de mümkün değil. Kaldı ki bunları henüz niyet
aşamasında ve ciddi sorunlara gebe girişimler olarak
değerlendirmek durumundayız. Geçen dönemde özel-
leştirmeyi beceremeyen iktidarın böylesine radikal bir
tasfiyeyi nasıl yapacağı, sonuçlarını nasıl göğüsleyece-
ği, ciddiyetle sorgulanması gereken noktalar.
Kamu gelirlerini arttırmaya dönük önlemlerin bir kıs-
mının da henüz niyet aşamasında olduğu gözüküyor.
Gerçekleşen sadece fiyat zamları. Kamu mallarının fi-
yatlarına böylesine yüksek oranlı zam yapılması kuşku
yaratıcı nitelikte. Olağan koşullarda kamu finansmanın-
da zam gibi bir aracın kullanılması söz konusu değil. Fi-
yatları vergi yerine kullanmayı doğru bir yaklaşım say-
mamız olanaksız. Bunun kullanılması, zaten vahim bir
durum olduğuna işaret ediyor. Dozun böylesine yüksek
tutulması da açığın finansmanının salt bu araca yükle-
neceği sinyalini veriyor gibi. Yanlış bir yaklaşımın bir de
abartılarak uygulandığı izlenimi yaratıyor bu.
Kamu gelirlerinin sağlam kaynağı, vergiler. İstikrar
programı açıklamasında bazı vergilerin arttırılacağı, ba-
zı yeni vergiler getirileceği beyan ediliyor. Artacak vergi
KDV. Fiyatların taşıdığı bu vergiyi de kitleler ödeyecek.
Gelirlere dönük yeni vergi tedbirleri ise henüz niyet aşa-
masını geçmiş değil.
Ekonominin ulaştığı bu noktada istikrar önlemlerinin
gereği açık. Ancak, getirilen programın içeriği bu denli
açık değıl. Kolayca oluşturulacak ve kitlelerin ödeyeceği
bedelde bir sorun yok. Çok yüksek dozda olan bu bedel
ilk adımda geliyor ve yeterli ölçü'de açık. Bunun ötesi o
kadar net değil. Beyan edilmiş niyetler var. Bunlann
gerçekleştirilme olasılığı da iktidarın gücüne ve inanılır-
lığına bağlı.
Koalisyon bu iki noktada da sabıkalı. Geçen üç ayda
sergilenen kararsız ve korkak yaklaşım, inanılırlığı
önemli ölçüde törpüledi. Son seçim sonuçları da siyasi
gücün aşındığını gösteriyor. Bu koşullarda, bedelini yi-
ne çalışanların ödediği yarım yamalak bir uygulama iz-
tememiz. daha büyük bir olasılık gibi geliyor bana.
Türk firmalan
AB kapısında
• 600'den fazla Türk ve Avrupa Birliği (AB) şirketi
temsilcileri işbirliği olanaklannı araştınyor.
Ekonomi Senisi - 600den
fazla Türk ve Avrupa Birliği
(AB) şirketi işbirliği için İstan-
bul'da bıraraya geliyor. AB"-
nin ilk kez üyelen dışında bir
ülke ile kapsamlı bir işbirliği
girişiminde bulunması Güm-
rük Birliği'nin \aklaşmakta ol-
duğu bir döneme denk düşme-
si açısından dikkat çekici.
Bugünden başlayarak iki
gün sürecek olan Medparte-
nariat Turkey 1994 Programı.
İstanbul Dünya Ticaret Mer-
kezi'nde gerçekleştirilecek.
AB Komisvonu, Türkiye
Odalar ve Borsalar Birliği
(TOBB), İstanbul Ticaret
Odası (İTO). İstanbul Sanayi
Odası (İSO). İktisadı Kalkın-
ma Vakfı(İKV) ve Küçük ve
Orta Ölçekli Sanayi Geliştirme
Destekleme İdaresi Başkanlığı
(KOSGEB) tarafından düzen-
lenen programda 350 Avrupa
ve 266 Türk fırma temsilcileri
ikili görüşmelerle bir araya ge-
lerek işbirliği olanaklannı
araştıracaklar.
Özel sektör örgütleniyor
Medpartenariat Türkiye-
1994 Programrnın başlatıl-
ması nedeniyle düzenlenen
basın toplantısında konuşan
AB Büyükelçisi Micfıael Lake
bu kadar çabuk birleşerek ör-
gütlenen bir özel sektörle baş-
ka bir ülkede karşılaşmadığını
belirtti.
Lake, programın Gümrük
Birliği açısından önemli oldu-
ğunu vurguladı.