Katalog

24 ŞUBAT1994 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA DIŞ HABERLER deprem: 6 ölü •TAHRAN (AA) - İran'ın güneydoğusundaki Sistan-Belucistan eyaletinde dün sabah meydana gelen depremde ılk belırlemelere göre 6 kişi öldü. Tahran radyosu. Richterölçeğine göre 6 6 şiddetindeki depremde ölenlenn hepsinin Zabol kentinin baüsındaki Sefid-Abeh köyü sakinlerinden olduğunu bildirdi. TSİ 10.04'te meydana gelen sarsıntının merkez üssünün Tahran'ın 1.200 km güneydoğusunda olduğu belirtıldi. ABheyeti Üskûp'te • ÜSKÜP (AA) - Avrupa Birliği'nin dışilişkiler komiseri Hans Van Den Broek başkanlığındaki Avrupa Birliği heyeti Makedonya Cumhurbaşkanı Kiro Gligorov ile görüşmek üzere Üsküp'e geldi. Avrupa Birliği'nin Brüksel toplantısında alınan karan uyannca Makedonya'ya gelen heyet. Cumhurbaşkanı Kıro Gligorov ile Makedon-Yunan anlaşmazlığı konusunu görüştü. Azerilerateşkese inanmıyop • BAKÜ (AA) - Azerbaycan ve Ermenıstan arasındaki savaşı sona erdirmek amacıyla 18-19 şubat tarihlerinde Moskova"da görüşmelerin ardından vanlan ateşkes ilke anlaşmasının 1 martta yürürlüğe girmesi bekleniyor. Azerbaycan'ın Moskova Büyükelçısi Ramiz Rizayev'den alınan bilgiye göre 1 martta yürürlüğe girmesi beklenen ateşkes ile Ermenıler, Azerbaycan'da işgal ettikleri Dağlık Karabağ dışındaki topraklardan çekılecekler. GeneralAidid memnun • NAİROBİ(AA)- Somalı'de BM Banş Gücü'ne karşı mücadele eden isyancı general Muhamed Farah Aidid, Somali'de geçicibiryönetım kurulmasına ilişkin anlaşmanın sağlanmak üzere olduğunu söyledi. Aidid, "Yabancı askerlerin ülkemizden çekilmeşi, banş için hayırlı olacak. Ülkemde banş şansı, geçen yıla oranla çok daha fazla. Amerikan askerlerinin çekilmesiyle şiddet olaylannın artacağı iddialan gerçeği yansıtmıyor. Yabancı askerlerin konuşlandınlmadığı bölgelerde banş hakim, bunu görmezden geliyorlar" dedi. İtalya'daTöPkiye konulu toplantı • İSTANBLL(AA)- Türkiye'nin Batı ile entegrasyonu. İtalya'da yapılacak bır yuvarlak masa toplantısında ele alınacak. Bologna kenünde 25-26 şubat tarihlerinde yapılacak toplanüda. Yugoslavya ve SSCB'nin dağılmasıyla birlikte Türkiye'nin Batı ile entegrasyonu, Balkanlarve Karadeniz bölgesindeki çözülmelerin ardından Türkiye'nin şubat 1992'de başlattığı Karadeniz İşbirliği Projesi ve Avrupa Topluluğu'na tam üyelık ıçin atüğı adımlar tartışılacak. Keşmir'de patlama: 3 ölü • YENİDELHİ(AA)- Hindıstan'ın Keşmireyaleü başkenti Jammu'da meydana gelen patlamada üç kişi öldü. PTI Haber Ajansı, aynlıkçı Müslümanlar tarafından yerleştirildiği sanılan bir bombanın patlamasıyla 31 kişinin de yaralandığmı bildirdi. Patlamanın, Hindulann çoğunlukta olduğu bir bölgede meydana gelmesine dikkat çekildı. Patlamanın ardından, çaüşma çıkmaması için sıkı güvenlik önlemleri alındı. Yunanistan'da sınır polisi •ATİNA(AA)- Yunanistan, Arnavut kaçak göçmen akını ile mücadele cerçevesinde bu ülke ile sınır bölgelerinde görev yapacak "Özel Sınır Polisi Birliği" oluşturdu. Kamu Düzeni Bakanı Stelyos Papatemelis konuyla ılgili açıklamasında, ilk aşamada 400 kişilik bir ekıbin kurulduğunu söyledi. Papatemelis, Sınır Polis Birliği Merkezi'nin Yunanistan'ın kuzeyindeki Yanya bölgesinde yer alacağını belirtü. Washington CIA ajanının Moskova için casusluk yapmasınm ortaya çıkması üzerine Rusya'yı protesto etti ABD-Rusyaarasına'kösfcebek' FUAT KOZLUKLU WASHINGTON - CIA yet- kilisi Aldricfa Hazen Ames ile eşi- nin Moskova hesabına casus- luktan pazartesi günü tutuklan- ması, ABD-Rusya ilişkilerinde beklenmedık bir gerginliğe yol açtı. Olaya sert tepki gösteren Washington dün Moskova'yı protesto etti. ABD'nin Moskova Büyükel- çisi Thomas Pickering gazetecı- lere yaptığı açıklamada protes- to notasını dün sabah Rusya Dışişlen Bakanlığı'na verdiğini bildirdi. Pickering "Moskova'nm pro- testo notamıza vereceği yanıtı bekliyonız" dedi. Clinton yönetimı aynca Rus- ya'dan bu olaya kanşan VV'as- hington'dakı görevlılenni çek- meşirü istedı. Üst düzeydeki bir Amerikah yetkiJi "Bu olayı, örtbas edilecek bir sorun olarak görmüyoruz" dedi. Yetkili casusluk ışine kan- şanlan "istenmeyen kişi" ilan et- mekten çok. Moskova'nın bu işi kendiliğınden yaparak diplo- matlannı geri çekmesini istedik- lerini söyledi. ndan pazartesi gecesi'8 yap'ilan R u s y * hesabına casusluk j apmakla suçlanan Aldrich Hazen Ames >e eşi Maria de) Rosario, önceki gün hakim karşısına çıktılar. açıklamada 52 yaşındaki AM- tutuklanan Ames'in SSCB dağılmadan ön- ce, ClA'nm karşı casusluk bölümü SSCB bürosu şefliği görevini yürüttüğü belırtile- rek, 1985 yılından bu yana ABD"ye ihanet eden Ames ve eşinin. bu işin karşılığında 1.5 milyon dolardan fazla gelir elde ettikleri kaydedıldi. R[CHARDW.MILLER (Ekim 1984): 20 yıl boyunca FBI ajanı olarak görev yapan Miller, sevgilisi olan Sovyet göçmeni bir kadına istihbarat satmakla suçlandı. KARL F. KÖCHER (Kasun 1984): Eskı bir CIA calışanı olan Köcher, Çekoslovakya için casusluk yapma suçlamasıyla tutuklandı. THOMAS P. CAVANAGH (Aralık 1984): Northrop AŞ'de mühendis olarak çalışan Cavanagh, gizli uçak teknolojisine ilişkin belgeleri SSCB'ye satmakla suçlandı JOHNA.WALKERJR. (Mayjs 1985): Emekü denız subayı VValker'ın, 20 yıl boyunca Sovyetler Birliği için casusluk yaptığı ortaya çıktı. Olay. 'Amerikan tarihinin en büyük casusiuk olayı" olarak kayda geçti. MICHAEL WALKER: John Walker'ın oğlu olan Michael Walker, görev yaptığı Nimıtz uçak gemisıyle ilgilı bilgileri babasına aktarmakla suçlandı. ARTHLRJ.VVALKER: John Walker'ın kardeşi olan emekü deniz yüzbaşısı Arthur Walker, gizli belgeleri kardeşine vermekle suçlandı. JERRY A. WHITWORTH (Haziran 1985): EmekJJ denızcı Whıtworth'un, arkadaşı John VValker'a gizli belgeleri aktardığı ortaya çıktı. EDVVARD L. HOWARD (Ekim 1985): Eski CIA subayı Howard'ın, 1984yılında Sovyetler Birliği'ne istihbarat verdığı belirlendi. Olay ortaya çıkınca Moskova'ya kaçtı. JONATHANJAY POLLARD (Kasım 1985): Denız Kuwetlen"ne bağlı araştırma servisinde çalışan Pollard, İsraıl hesabına casusluk yapmakla suçlandı. LARRYVVU-TAICHIN: Emeklı CIA uzmanı Chin'in, 30 yıl boyunca Çin için casusluk yaptığı ortaya çıkü. Cezaevinde ıntiharettı. RONALDW.PELTON: Ulusal Güvenlik Ajansı'nda komünikasyon uzmanı olarak çalışan Pelton'ın, 1965-1979 yıllan arasmda Sovyetler Birliği hesabına casusluk yaptığı belirlendi. rich Hazen Ames ve 41 yaşındaki Kolombi- ya asıllı eşi Maria Del Rosario Cases Ames'in ABD'nin güvenlik çıkarlanna karşı suç işle- mekten tutuklandığı ve Vırjinya eyaletinin Aleksandiriya kenünde yargıç önüne çıkanldığı bıldirildi. Açıklamada eskı SSCB ve Rusya için casusluk yapmak suçundan ABD ve Rusya arasındaki ilk casusluk olayını gerçekleştiren Ames'in, şımdiye ka- dar ABD'ye ihanet eden en üst düzey CİA yetkilısi olduğu ve Ames ile eşinin NVashing- ton'daki kıralık posta kutulanna. KGB ta- rafından alınmak üzere gizli dokümanlan bıraktıklan. bunun karşılığında çıftın ABD ile İsviçre'deki banka hesaplanna para yatı- nldığının saptandığı bildınldi. Clinton'un basın toplantısı ABD lideri Bill Clinton, dün düzenlediğı bır basın toplantısında, "Ruslara bir şans vermek istiyoruz, daha sonra gereken tepkiyi göstereceğiz" dedi. Clinton söz konusu olan kişinin sıradan bir casus değil. CIA'in başın- da bulunan bin olduğunu bebrterek Rusla- nn bu durumu açıklamak zorunda olduğu- nu belirtti. Clinton, ABD ile Yeltsin yöneti- mı arasında son yıllarda gelişen iyi ilişkilerin ıse sarsılacağını sanmadığını açıkladı. Parlamentodan Yehsin'eafdarbesiDtş Haberler Servisi - Rusya Parlamentosu. bugüne kadarki en ciddi siyasi adımını atarak Dcvlet Başkanı Boris Yeltsin'in şiddetle karşı çıkmasına rağ- men ezici bir çoğunlukla ağus- tos 1991 darbecileri ve parla- mento direnişçileri için af karan aldı. Affın derhal yürürlüğe gir- diği bildirildi. Parlamentonun af karan, Yeltsin yanlılannı öf- kelendirdi. Rus Parlamentosu Duma'nın dünkü oturumunda 67 oya kar- şı 252 oyla. 1991 yılı ağustos ayında dönemin Sovyet lideri Mihail Gorbaçov'a bir darbe düzenleyen cuntacılar ile geçen ekim ayında Yeltsın'ın fes- hettiği parla- mentoda dire- nişe geçenler ve geçen 1 Mayıs olaylannda tu- tuklanan göste- ri liderleri için af karan alındı. Rus yasalan- na göre Duma'- nın af karannın geçerli olması için Yeltsin'in onayı gerekmiyor. Af karan anında yürürlüğe giriyor. Yeltsin. önceki gün yaptığı konuşmada parlamenterleri uyararak bir af karannın ülkeyi iç savaşa sürükleyebileceğinı söylemişti. Ağustos 1991 darbesi, Yelt- sin önderliğindeki reformcular tarafından üç gün içinde bastı- nlmış, cuntacılar yargılanmak üzere cezaevine gönderilmişti. Yeltsin, geçen 3 ekimde parla- mentoyu feshetmiş, bunun üze- nne Devlet Başkanı Yardımcısı Aleksander Rutskoy ve Meclis Başkanı Ruslan Hasbulatov ön- derüğinde bir grup parlamen- ter, parlamento binasında dire- nişe geçmişü. Direniş, ordu bir- liklerinin tanklarla müdaha- • Rusya Parlamentosu, İ99rdeki darbe girişimine katılanlarla ekim ayında pariamento direnişini gerçekleştiren mukafazakar liderlerin serbest bırafcılmasına karar verdi lesıyle kanlı bir bıçimde bastınl- mış. Rutskoy ve Hasbulatov. yandaşlanyla birlikte cezaevine gönderilmişti. Moskova'da geçen 1 Mayıs'- ta da komünist göstericilerin polisle çatışmasi sırasında I kişi ölmüş. 500'den fazla kişi de ya- ralanmışü. Yeltsin cephesindc öfke Rutskoy ve Hasbulatov gibi etkili politikaalan serbest bıra- kan oylamada reformcular dı- şında tüm partiler tercihini af- tan yana kullandı. Yeltsın'ı destekleyen reform- cu Ruzya'nın Secimi partisinin lideri Yegor Gay- dar. oylama so- nucuna tepki gös- tererek, "De\let Başkanı'nın bu karan veto hakkı bulunmuyor. Ke- sinlikle eminim ki bu, Rusya'da is- tikrarsızlığa doğ- ru atılmtş bir adımdır. Kesinlik- le eminim ki ha- pistetı çıkan bu in- sanlar, önümüz- deki aylarda militan gnıplan ku- racak ve bunları Moskova so- kaklanna salacaklardır" dedi. Yeltsin'in Danışma Kon- seyi'nde görev li Emil Pain de Devlet Başkanı'nın parlamen- toda bugün yapması beklenen konuşmasını ertelemesi gerektı- ğini savunarak "Parlamento- nun diyaloğa hazır olmadığı bel- liyken Başkan yann neden ko- nuşsun" diye sordu. Af için oy kullanan Komü- nist Parti lideri Gennadi Jüga- nov, oylamadan sonra yaptığı açıklamada. Devlet Başkanı- Boris Yeltsin'in istifa etmesi ge- rektiğini söyledi. Duma Başkanı tvan Ribkin ise bir ulusal uzlaşma hükümeti kurulması çağnsında bulundu. FKÖ-T«rîlîl <TÖrİİ«îllPİPrİ İsrail Dışişleri Bakam Şimonr J \ U - l A I d U ^UI UŞIIlCiei 1 P e r e s d ü n >aptl ğ, açı kia ma- da, Mısır'ın başkenti Kahıre'deki gönişmelerde özerk bölgelerdeki vönetimin Fi- listinlilere dcvredilmesi konusunda ilerleme sağlandığını belirterek "Birkaç hafta içinde kesin bir anlaşma sağlanarak sona ereceğini düşunü\onız'' dedi. İsrail'de hamile bir kadının Filistinlilerce öldüriilmesini protesto için düzenlenen gösteride Arafat'ın kuklası ipe asüdı. Göstericiier, Arap karşıtı slogan attılar. 1970TERDE ANKARA ? DAGÖREV YAPTI CIA casusuAmes, Türkiye'dede çahştı LONDRA/.MOSKOVA (AA) - Amerikan Merkezı Haberalma Teşkılatı'nda (CIA). eski Sovyet- ler Birliği ve ardından Rusya he- sabına casusluk yaptığı ortaya çıkan Rus 'köstebeği' Aldrich Ha- zen Ames'in Ankara'da CIA ajanı olarak göre\ yaptığı bildirildi. İngıliz gazetelerinde yer alan ha- berlere göre Rus casusu Ames, 1970'li yıllarda Ankara'daki Ame- rikan BüyükelçıliğYnde istihbarat görev lisı olarak çalıştı. Ankara'da yaklaşık iki yıl kalan Aldrich Ames'in Türkıye'deki gö- revini tamamladıktan sonra Mek- sika'nın başkenti Mexico Cıty'ye atandığı ve bu görevi sırasında CIA'ya çalışan Kolombiya asıllı Maria Del Rosario Casas ile tanı- şarak evlendiği bildirildi. Gazeteler. Federal Soruşturma Bürosu'nun (FBI). Rus casusu Ames'in Türkiye'deki görevi sı- rasında Türkiye'nin ulusal güvcn- lıği konulanndaki gizli bilgileri Moskova'ya aktanp aktar- madığının çok boyutlu olarak so- ruşturulduğunu kaydettiler. Ote yandan tngılız parlamenter- ler, Savunma Bakanı Malcotan Rifkind'e çağnda bulunarak CIA'- daki Rus casusunun İngiliz gizli örgütlerinin çalışmalannı Mosko- va'ya verip vermediği konusunda açıklama yapmasını istediler. Rif- kind'in Avam Kamarası'nda açı- klama yapması bekleniyor. Moskova, casusluk olayındaalttanalıyor MOSKOVA (AA) - ABD'de üst düzeydeki bir CIA görev lisı ile eşi- nin eskı SSCB ve Rusya adına ca- susluk yapmakla suçlanarak tu- tuklanmasından sonra resmı Rus Haber Ajansı Itar-Tass, olayın po- litık skandala dönüştürülmesinin hata olacağını duyurdu. CIA görevlısi Aldrich Hazen Ames ile eşinin Moskova adına ca- susluk yapmaktan önceki gün tu- tuklandığının açıklanmasının ardından Rusya'dan ılk değerlen- dirme dün TASS tarafından yapıldı. Itar TASS. Batılı liderlerin Rus- ya'ya yönelık istihbarat faaliyetle- rini azaltmayacaklannı birçok defa dile getırdıklerini belirterek "Bununla beraber. değişen dünya- da, özel metodları >e çıkarlarıyla is- tihbarat hala «arlığını koru\or. Bu ola\ ı politik skandala dönüştürmek uygun olmay acaktır" dedi. Dışişlen Bakanı Andrey Kozirev de olayı büyütmek istemediğini belli ederek "Amerika ile ilişkileri- mizin bozulacağını sanmıyorum. Bu tür olaylarda önce sağlam kanı- tiar buiunmalı. W ashington'la is- rikrarlı bir ortaklık istiyomz" şek- linde konuştu. Boris Yeltsin'ın sözcüsü Vyaçes- la\ Kostikov ise yaptığı açıklama- da u Yeni casusluk fobisinin" ulus- lararası ilişkılen zedeleyeceğıni söyledi. Vyaçeslav Kostikov, "Soğıık sa>aş psikolojisine geri dönmek, gö- vensizliği tahrik etmek >e yeni ca- susluk fobisi. banş için uluslararası işbirliği görûşlerine karşı dûşer" dedi. Bu arada Aldrich Ames'in tu- tuklanmasına Rus televizyonu gece haberlerinde yer vermedi. Resmı Han-Taşı ajansı da yaptığı vorumunda "Bu olayın siyasal bir skandal boyutuna ulaşmasına izin vermemeliyiz" dedi. "Gerçek Rus faşisti biziz" diyen Pamyat hareketi, neo faşist Liberal Demokrat Parti'nin lideri Jirinovski'ye ateş püskürüyor Rusya'daNeo Nazflerin hedefi ikridaı olmak Pamyat'ın merkezi, Çar 2. Nikolay'ın resimleriyle '"'• Dış Haberler Servisi - Sovyet- ler Birliği'nin son döneminden beri ülkedeki faşist dalganın ba- şını çeken 'Pamyat' hareketi. 'gerçek Rus faşistleri'nin kendi- leri olduğunu savunuyor ve neo faşist lider Vladimir Jirinovski- yi şarlatanlıkla suçluyor. Pamyat hareketi, SSCB'nin dağılmasıyla birlikte faşist ha- reketın yasallık kazanmasın- dan sonra ortaya çıkan biraz gerilere düşmesine karşın Rus- ya'da hala belL bir kesimı tem- sil ediyor. Hareketın lideri Di- mitri Vasilyev, iktidara gelmek ıçin sıralannı beklediklerini söylüyor. 'Jirinovski şarlatan' Pamyat hareketi. aralık ayın- da yapılan seçimlerde büyük bır zafer kazanan neo faşist Li- beral Demokratik Parti'nin li- deri Vladimir Jirinovski'nin dunya çapında ilgı toplamasın- dan büyük rahatsızlık duyuyor. Hareketin lideri Vasılvev, Jiri- novski'yi 'Rnsya'mn yeniden doğuşuna karşı tüm dünyada yü- riitülen oyuna hizmet eden bir ajan, ne idüğii belirsiz bir sahte- kar' olarak görüvor Pamyatçılara göre Jirinovs- ki'nin en büyük kusuru, ba- basının Yahudi olması. Bu ne- denle, ne yaparsa yapsın gerçek bir faşist olması olanak dışı. Bunun yanı sıra Jirinovski'- nin Batı kalıplanyla düşünmesi ve parlamento seçimlerine ka- tılması da Pamyatçılara göre affedilemez; çünkü •""Seçimler. toplumsal çöküşün göstergesi- dir." "Gerçek faşistler asla böyle hatalar yapmaz" diyor Vasil- yev, "Demokratlar akrep gibi kendi kendilerini sokana kadar bekleyeceğiz. Ondan sonra bi- zim zamanımız gelecck." Ancak Mirino>ski denen pal- yaço'nun Pamyat"a tek bir ya- ran olmuş: 'Rus halkının yiizde 32'sinin \ ahudi sorununu acilen çözülmesi gereken ulusal bir gö- rev olarak gördüğünün ve bunun için 'sağlam' politikacdan bek- lediğinin ortaya çıkması/ Pamyat, Rus halkının içine düştüğü kötü durumdan Ma- sonlan, Amerikalılan, Çinge- neleri ve kısmen Almanlan so- rumlu tutuyor. Ancak Pamyat için en çok nefret edilen değiş- mez düşman, Yahudiler. Kendilerini 'monarkofaşist' olarak tanımlayan Pamyatçıla- nn_Moskova'daki merkezinin duvar- lan, Çar 2. Nikolay'ın re- v simleri ve Çarlık Rusyası'nın iki başO kartallı bayraklanyla dolu. Sıkı koruma alündakı büroda, foto- kopi makinesi dışında her şey 19. yüzyıl başma ait gibi. Vasilyev. sık sık "Çarmıızı geri istiyoruz" diyor. Romanov hanedanının yenne yepyeni bır hanedan kurulması gerektiğını savunuyor. Siyah üniformalı Pamyatçılar, sürekli attş talimleri yapıyorlar.