Katalog

SAYFA CUMHURİYET 2 10 KASIM1993 ÇARŞAMBA Bekâreti onarma, erkeği kandırmak mı, kadının hakkına saldın mı? Bekâretmuayenesive onarma tartişmasıASUMAN ABACIOĞLU İZMİR- Bekâret muayenelen ve bekâreü onarma ışlemının, Turk toplumunda yaygın olarak uygula- nıldığına dıkkat çekıldı Lzmanlar, tıp kurumunun ve hekımlenn bunu yapmakla, toplumdakı erkek ege- menhğıne dayalı ahlakı değerlenn yenıden üretılmesıne katkıda bulun- duklannı savundular Yapılan bır araştırmada baa hekımler. erkeğın cgemen olduğu bır toplumda erkek- lenn kandınlmayı hak ettıklen du- şuncesıyle, bekâreü onarma ışlemmı doğru bulduklannı söyledıler Bılkent Ünıversıtesı Sıyaset Bıh- mı ve Kamu Yonetımı öğretım uye- sı Yard Doç Dr Dilek Gndoğlu. Doğu ve Akdenız toplumlannda ev- lenmemış kadının bekâretının son derece önemlı \e değerlı olduğunu belırttı Turk toplumunda da, bu toplumsal baskıdan kaynaklanan bekâret muayenelen ve bekaretı onarma uygulamalannın yer aldığı- nın bılındığını vurgulayan Yard Doç Dr Cındoğlu, evlılık oncesı cmsel ılışkıde bulunup bekareü onarma yoluna gıdılmesının, çeşıth araştırmacılar tarafından. "Toplum- sal şjzofreni" olarak tanımlandığını bıldırdı Doktorlardan farklı yaklaşımlar Turkıye"de bekâret muavenelen tartışmalannın, 1980 lı yıllann so- nunda "Bekâret kontrolü. imam ha- tipli kız öğrenciyi intihara götürdö" bıçımındekı haberlenn basında yer almasıyla gundeme geldığını anı- msatan Yard Doç Dr Cındoğlu. "Konunun daha ciddi olan >önü, ap kurumunun buna nasıl ve neden alet olduğudur" dedı Turk Tabıpler Bır- lığı'nın de desteğıyle, bu konuda Izmır. İstanbul ve Ankara'da jıne- kolog hekımlerle goruşerek bır araş- tırma gerçekleştırdığını belırten Yard Doç Dr Cındoğlu, şu bılgıle- Y.apılan bir araştırmada hekimler, bekâret muayenelerini her istendiğinde yapabileceklerini söylediler. Ancak, bekâreti onarma daha farklı algılanıyor. Çünkü burada hukuki bir dayanak bulunmuyor. Üstelik bu, tıp kurumu tarafından tanınan bir uygulama değil. n verdı "Hem bekâret muay eneleri heın de tamirler. kadının keıidı bedeni üze- nndeki haklanna mudahaleydi. Araştırmamda. doktorlann bunu na- sıl anladıklannı oğrenmeve çalıştun. Bır kere. bekâret muayenelerinde ad- li vakalar da bulunduğu için, hukuki bir dayanak söz konusu. Görüştü- ğüm hekimler. bekâret muayeneleri- ni, her istendiğinde \ apabUeceklerinı srivlediler. Ancak, bekaretı onarma daha farklı algılanıyor. Çunku bura- da hukuki bir dayanak bulunmuvor. L stelık bu, tıp kurumu tarafından ta- nınan bir uygulama değil. Tamir ko- nusunda hiçbir fiyat yok. Bekâret muayenesi yapmaktan rahatsızlık duymuyorlar, ama tamirde hukuki sorun olabileceği dûşüncesiyle, daha farklı yaklaşıyorlar. Bekâreti onar- ma. damat tarafını aldatma suçuna hekımı ortak kılabihyor ve bu neden- le dava bile açılabiliyor. Hekimler, bekâreti onarma uygulamasına ya tumden karşı oMuklannı soylediler ya da kendileri yapmamalarına kar- şm. başka hekımlenn y apmalarından rahatsızlık duymadıklarmı bildirdi- ler. Kimileri de bekâret onanmının doğru olduğunu, erkeğin egemen ol- duğu bir toplumda, erkeklerin kandı- rılmavı hak ettiklerini savundular." Cinsel tacizden koruma yöntemi! Beklret muayenelennın hastane- lerde \e ozel sağlık kuruluşlannda yaygın olarak uygulandığını kayde- den^Yard Doç Dr Cındoğlu, oysa. bekârete ılışkın belgelen duzenleme- nın yalruzca adlı tıp kurumunun yetkısınde olduğunu söyledı Sağlık Bakanlığı donemınde Yddınm Ak- tuna'nın. Bakırkoy Ruh ve Sırur Hastalıklan Hastanesı"nde başhe- kımlığı sırasında kadın hastalara. penyodık olarak bekâret muayene- len yapunldığını açıkladığını belır- ten Yard Doc Dr Cındoğlu, buna gerekçe olarak. kadının cınsel taciz- den korunmasının gostenldığıne dıkkat çektı "Bu bir paradoks, ka- dın bedeniııin cinsel tacizden konın- ması için, yine kadın bedenine müda- hale ediliyor"dı\en Yard Doç Dr Cındoğlu. bunun, seksuel cınselhkte kadının sorumlu tutulduğunu gos- terdığını savundu Kadın cınsellığı- nın hep urkulen ve kontrol altında tutulmaya calışılan bır olgu olduğu- nu vurgulay an Yard Doç Dr Cın- doğlu. doktorlann ve tıp kurumu- nun. ıçınde yaşadıklan ortamdan ayn olmadıklannı belırterek şu gö- ruşlere yer verdı "Doktorlar ve tıp kurumu, erkek egemenhğirun ahlaki değerleriyle di- rek ilışki içindedirler. Bekâret mua- yeneleri ve bekâret onanmı uygula- malanyla. bu ahlaki değerlenn yeni- den uretilmesine katkıda bulunmak- tadırlar. Tıp kurumunun, kadın bede- ni üzerindeki rolûnden rahatlıkla soz edebiliriz." Kardelen tehlikede AKSEKİ(AA)- \navatanı Antalya'run Aksekı ılçesı olan kardelen çıçeklenrun, bıhnçsız ve aşın soküm nedenıy le tukenmek uzere olduğu bıldınldı Aksekı Beledıye Başkanı Osman SalihÇelikeUaptığı açıklamada. zamansız çıçek soğanı sokümunun, tohumlann toprağa duşmesını engelledığını ve kardelenlenn tukenmesme neden olduğunu soyledı Çehkel. devletın Aksekıde, yıllık kardelen sokumunu, 5 mılyon soğanla sınırlı tutmasına rağmen, kov lulenn, daha çok gelırsağlamak ıstemelen nedenıyle, bu sayının 15 mılyona ulaştığını kaydettı Çehkel, şunlan sov ledı "tlçemİ7de > aklaşık 100 v ıldır kardelen soğanı sökumü yapılıyor. Gunumuzde, köylülerden kilosu 20 bin liraya satın alınan kardelen soğanlannın bir tanesi, tüccar tarafından 60 bın liray a ihraç ediliyor. Kardelen sokumu işinden gunde 300-400 bin lira kazanan kov lüler, daha fazla gelir sağlamak için aşın ve bilinçsiz bir soküm y apıy orlar." Kardelen tohumlannın mayıs ayı ortalanndan ıtıbaren toprağa duşmeye başladığını hatırlatan Çehkel, koylulenn bu tanhlerde sokum vapmalanmn sakıncalı olduğunu ve sokum ışlemıne en erken 15 hazıranda başlanması gerektığını bıldırdı Ancak, uyanlara rağmen ve tuccann alımlara başlaması nedenıyle koy lülenn sokumlere erken başladığını ıfade eden Çehkel, tohumlann toprağa duşmesıne fırsat kalmadan soğanlann sokülduğûnü soyledı thracat ertelensin Kardelen ıhracaünın 1-2 yıl ertelenmesmı ısteyen Aksekı Beledıye Başkanı Çehkel, şoyle devam etü "Eğer ihracat durdurulmazsa, hiçbir zabıta tedbiri. kaçak sökümün onüne gecemeyecektir. Dağda koyunlannı otlatan çoban ve tarlasından evine donen köylü. alışkanlık gereği, görduğü her kardelen soğanını sokup torbasına atıyor. Pazara indiğinde ise bunu paray a çevi- riyor. Bu konuda, çiçek soğanlan aüm-satımı ıle uğraşan işadamlan da duyarlı davraıunalıdır." Video oyunlanna 'dur'diyen alet LONDRA (LBA) - Çocuklann uzun sure vıdeo oyunu oynamasını önleyen bır cıhazın satışına başlandı Honard Gold tarafından gehştınlen "moderatör" adlı cıhaz vıdeo oyunlanna ve bu oyunlann adaptorlenne takıhyor \e anne ıle babalar tarafından kaydedılen süreden sonra ahazı kendılığınden kapatıyor Çocuklann vıdeo oyunlan karşısında uzun zaman geçırnfelennı engelley ebılmek ıçın cıhazın uzenne 15 ayn zamanlama ayan konuldu Otomaük olarak kapanan cıhaz ancak "zorunlu dinlenme sûresinin" ardından yenıden çahşıyor Cıhazın pıyasada 50 sterhne (1 mılyon lıra) satılacağını belırten Gold, "Çocuklar, aıme ve babalannın izin > erdiği süreden fazla video oyunu oynamak için cihazı prizden çekip yeniden taksalar bile başanlı obmıyorlar" dedı. m Atık sudan yararlanma yolları Dunyadakı butun su bır damacanay a konsa, ıçılebıhr suyun mıktan bır kaşısa ancak doldurur Gezegenemızdekı suyun yuzde 97'smı denız suyu oluşturur Gen kalarun yüzde 2'sı buzullarda tutsaktır Yeryüzunun altında genış su rezerv len v ardır, ancak bu suyu çıkanp kullanmay a kalkışıldığında astan yuzunden pahahya gelır \menka Bırleşık Devletlen'nın Anzona Eyaletfndeatık su temız suya donuşturulerek kullanılıyor Su sorununun çozumu ıçın 1980'lerde bu yonteme başvurulmuş Anzona Lvaktı nde Glandale'depompalarla ışlemden geçınlen atık susunı göllere doküluy or Bu kentte Okbaşı adındakı buyük çıfthkte ıçılebıhr su dışındakı su gereksınımı bu gollerden karşılanıvor Bazılanna ığrenç gelen bu uvgulama Anzona'nın merkezındekı bu bolgede kabul goru\or Bolgedekı Okbaşı çıfthğınde oturan Beledıye Başkanı Elaine Scnıggs "Çoğu insan buray a gelmeden once boy le bir şeyin mümkiın olabileceğini dfişunemezdi bile" dıyor Anzona'da atık suyun yenıden kullanımına ve bundan uretımde y ararlanılmasına 1980 y ıhnda Tuscon'un bıraz dışında başlandı NAT1ONAL GEOGRAPHIC Bayanlann kış aylarında naylon çorap masraflarını azaltmak için öneri: Çorabınızı her akşam soğuk suylayıkaym İZMİR (4A) - Kış aylannda ha- nımlar ıçın masraf kapısı olan. bu- yuk harcama gerektıren naylon ço- raplann omrunu, ıyı bakım ve dık- katlı kullanımla uzatmanın mum- kün olduğu bıldınldı Ege Ünıversıtesı Muhendıshk Fa- kültesı Tekstıl Muhendıslıgı Bolu- mu oğretım uyesı Doç. Dr. \rif Ku- rubak, hanımlann çoraplara ode- dıklen pararun karşıhğını tam ola- rak alabılmelen ıçın ozensız kullanı- mdan kaçınmalan gerektığmı soyle- dı Gun boyunca vucudun şekhnı alan çoraplann. tekrar eskı formu- na kavuşması ıçın her akşam soğuk suyla yıkanmasını oneren Kurubak, şöyle konuştu "En iyi kalite çorabın ömrü, 3-4 haftaya kadar uzatılabilir. Körü kul- lanım ise çorabın daha ilk giyişte kaçmasına neden olabilir. Çorabı da- ha uzun süre kullanabilmek için y ıka- madan sonra, serbest olarak kunı- maya bırakmalı. Ltülenmemeli. 4ynı çorabın eskiyene kadar sürekli giyilmesi yerine, 2 çift çorap dönü- şümlü olarak kullanılmalı. Çorabın giyilmesi sırasında, donuk olmaması- na, ellerdekı pumzlenn, tırnakların, vüzuklerin takılmamasına, masa. kolruk. kapı kenarlarındaki çıkoıtı- lara değmemeye dikkat edilmeli." Kurubak, hanımlann çorap ahr- ken dıkkat etmelen gereken nokta- landa şoyle sıraladı "Çorabın elasktikiyeti, naylon- lycra oranına bağlıdır. Lycra oranı fazia olursa daha esnek olur. Yüzde 15-20 oranında ly cra içeren çoraplar. ideal esnekliktedir. Çorabın ağ kıs- mında ek parça; topuk ve burun kı- sımlannın takviyeli olması kaçma riskini a/altır. Çorabın ütülu ve bel lastiğinin iyi ounasma da dikkat edil- melidir." Pıyasadakı çoraplann bır çoğu- nun. etıketındekı bedenden daha kuçuk olçülerde olduğunu da ıfade eden Kurubak, hanımlann, kullan- dıklan çorap markasının beden ol- çusunun kendı bedenlenne uygun- luğunu tecmbe ıle behrleyıp, buna gore çorap saün almalannı önerdı Kalm ve kolay kolay kaçmayan çoraplann pıyasaya çıktığını belır- ten Kurubak, "Görunuşu güzel değil diye, kimse kalın çorabı tercih etmi- yor. Tükericinin tercihi ince çoraptan yana. Ancak, kalın çoraplar daha mukavemetli" dedı Çorapta beden uymaması. ıhnek kaçması, çok seyrek orülmüş ohna- sı. bel lastiğinin uygun olmaması gıbı sorunlarla karşılaşan tuketıa- nın. bıhnçlı hareket ederek, satıa fır- maya veya başka yerlere şıkayetlen- nı büdırmelen gerektığını vurgula- yan Kurubak sozlennı şoyle ta- mamladı "Avrupa'da herhangi bir mamul- deki sorun, tüketici tarafından anın- da. üreticiye ve tüketici kuruluşlarına bildirilir. Türkiye'de, bu bilinç daha yeni oluşmaktadır. Genelde, '10-15 bin li- ralık çorap değil mi, ne olacak' diye bir göruş liakimdir. Bunun değişmesi lazım. En onemlisi bu." Kireç miktarının, saf sudakinden fazla olduğu açıklandı Buharlı ütiüerde parfümlü su kullanmak zararlı AD\N\ (.\A) - Buharh utuden v enmlı sonuç almak ve kıreçlenmeyı onlemek amaayla "Özel olarak imal edilip, piyasaya sunulan" sula- nn çoğunda kıreç mıktannın saf su- dakinden fazla olduğu behrlendı Bu arada. buharlı utulerde parfüm- lü su kullanılmaması da önenldı Tuketıcı Rehben dergısınde yer alan üretıcı fırma yetkıhlen ıle yapı- lan goruşme ve özel utu sulanndakı kıreç oranının analızlennın değer- lendınldığı araştırma, utulennı kı- reçten korumak ısteyenler ıçın hayal kınkhğıyla sonuçlandı Kokulu kimyasal maddeler AEG, Arçelık. Rovventa. Ütusan Zass firmalannın yetkıhlen. utuler- de. koku veren kimyasal maddeler içeren su kullanımına, ütu gözenek- lennde tıkanmaya ve kumaşta leke- lere neden olduğu gerekçesıyle karşı çıktılar Fırma yetkıhlen. terahlen- nı saf su yönunde açıklarken, ıçme suyu kullanıldığında utunün bo- şaltılması ve bır süre de buhar konu- munda çahştınlarak nemın tama- men kurutulması gerektığını bıldır- dıler Yetkıhler. utüden venmlı sonuç ahnması, elektnk sarfiyatının azal- ühnası ve anzalann onlenmesı ıçın kıreçlenme olaymın onlenmesı nın buyuk onemı bulunduğunu belırte- rek. tuketıalerden bu konuda has- sas davranmalannı ve kullarum kı- lavuzunu uygulamalannı ıstedıler Kireç miktarını belirleme Tuketıa Rehben dergısı. utu sula- nndakı kıreç mıktannı belırlemek amaayla, Ege Ünıversıtesı Muhen- dıshk Fakültesı'nde yaptınlan ana- lız sonuçlannı da yayımladı Analızlerden, urunlerden ahnan bır lıtre sıvı ıçındekı kıreç mıktannın 11 ıle 165 mıhgram arasında değıştı- ğı şpnucuna vanldı Örneklerden sadece bınnde kıreç mıktan, saf sudan daha azçıkü Bı- nnde ise kıreç mıktan şehır suyun- dakmden bile yuzde 19 oranında fazla behrlendı Araştırmada, utu sulannın kahtesının düzeyı ve buna rağmen tum urünlenn *yok' sat- ması, tuketıcı bılıncının bır goster- gesı olarak değerlendınldı. Hastaya 'çaresiz olduğu' söylenmeli mi? İZMİR (AA) - Umıtsız hastalara durumunun anlatılması konusundakı tartışmalar suruyor İzmır Tabıp Odası Sekreten Dr Suat Kaptaner, hastamn bıhnç duzeyı, kışıhğı ve ekonomık koşullan değerlendınldıkten sonra hastalığın soylenıp soy lenmemesıne karar venlmesı gerektığıne ışaret ettı Kaptaner, yaptığı açıklamada, bu konuda hekımler arasında henûz fıkır bırhğı oluşmadığını belırterek, şunlan söyledı "Bu konudaki görüş, hekimler arasında donem donem değişiyor. Hekimlerin bır bolümu 'Hasta, çaresiz bir hastalığa yakalandığmı öğrenırse hastalıkla mücadele için gerekli moral gücünu kay beder. Gerekli olan enerjiyi kay beder' göruşunu savunarak hastaya durumunun soy lenmemesi gerektiğine işaret ediyorlar. Bir bölumü ise 'Bize destek verirseu, gücunu toparlay abilirsen bu hastalığı birtikte yenebiliriz. Mücadele şansunız v ar. Tedavi şansunız var' gibi sözlerle hastay ı ikna etme yolunu kuilanıyor ve hastalığının açıkça söylenmesi görüşünu savTinuyorlar" dedı