Katalog

21 EYLÜL 1990 DIŞ HABERLER CUMHURÎYET/3 JPTden Özal'a kınama • LONDRA (AA) — Uluslararası Basın Enstitüsü (IPI) Türkiye'de bir yaa işleri müdürünün tutuklanması ve Mısır ile Suriye'de iki gazetecinin gözaltına alınması olaylannı protesto etti. Enstitü Müdürü Peter Galliner, Türkiye ve Suriye cumhurbaşkanlanna ve Mısır Içişleri Bakanı'na olayı protesto eden mektuplar gönderdiğini söyledi. Cumhurbaşkanı Tlırgut özal'a gönderilen mektupta, geçen ay Diyarbakır'da tutuklanan Doğu Perinçek'in hemen, şartsız serbest bırakılması istendi. Enstitü MüdOrü, MISIT Içişleri Bakanı Abdul Halim Musa'ya gönderdiği mektupta H Hakika gazetesi yazarlanndan Khaled Şeririn, Suriye Devlet Başkaıu Hafız Esad'a yazdığı mektupta da gazeteci lmad Naddafın serbest bırakılmasını istedi. Patrik Aynaroz'da • ATtNA (Cumhıriyet) — lstanbul Fener Patriği Dimitrios, bugün Yunanistan'ın kuzeyindcki Halkidikya yarunadasımn üç ayağmdan biri olan Aghion Oros'a (Aynaroz) geliyor. Bin yıldan bu yana manastır yönetimi altında bulunan Aynaroz, şeklen ve "nıhen" Fener Patrikhanesi'ne bağlı bulunuyor. Yunan Anayasası'na göre "özerk" ligini de koruyan Aynaroz'da bin yıl önce inşa edilmiş 20 kadar manastır var. Dimitrios"un bugünkü ziyareti, lstanbul Fener Patriği'nin buraya yapüğ) ikinci ziyaret oluyor. Bundan önceki ziyaret, 27 yıl önce bir önceki patrik Athinagoras tarafından gerçekleşmişti. Istanbul'da özel bir gemiyle ve lstanbul Rum kiliseleri metrolopitlerinden oluşan kutsal sinod üyelerinin eşliğinde bu sabah Aynaroz'un Dafni Limaru'na gelen Dimitrios, burada büyük bir dini törenle karşılanacak. Taınil şiddeti: 40ölü • COLOMBO Lanka'da Tamil gerillalannın önceki gece bir köyu baSarak 40 kişiyi öldürdüğü bildirildi. Askeri kaynaklann yaptığı açıklamaya göre Tamil Eelam özgürlük Kaplanlan gerillaları ülkenin kuzeybatısındaki Puttalam bölgesinde bir köyde erkek, kadın ve çocuk yaklaşık 40 kişiyi vahşi bir şekilde öldürdü. ABD'de lobi rahateızlıgı • WASHINGTON (AA) — ABD başkentinde giderek etkisini arttıran yabancı lobilerin, hükumet ve Kongre'de rahatsızlık yaratmaya başladığı bildiriliyor. ABD'nin ekonomik bunalımından ötürü yabancı yatırımın öneminin daha da arttığı ve yatıruncıların siyasal kararlan etkilemek için güç kullandıklan belirtiliyor. Savunma Bakanı Yazov, ordunun darbeye hazırlandığı yolundaki iddiaları yalanladı KızılorduViaıı reformlara destekSSCB Savunma Bakanı Dimitri Yazov, Yüksek Sovyet'te yaptığı konuşmada Sovyet ordusunun piyasa ekonomisine geçiş planlannı her yönüyle benimsememesine karşın genelde olumlu baktığını açıkladı. Dış Haberier Servisi — Sov- yetler Birliği'nde 'piyasa ekono- misine geçiş' tartışmalan surer- ken Sovyet ordusunun ekonomi- de reform yapılması fîkrini be- nimsediği ve reform programla- rını desteklediği bildirildi. Sov- yetler Birligj Savunma Bakanı Dimitri Yazov, ordunun reform çalışmalanndan rahatsu olduğu ve darbe hazırlığı içinde olduğu iddialannı yalanlayarak reform- dan yana olduklannı ve Gorba- çov yönetimini destekledikleri- ni açıkladı. Sovyetler Birliği Savunma Ba- kanı Dimitri Yazov, Rusya Fede- rasyonu Yüksek Sovyeti'nin ön- ceki günkü toplantısında yaptı- YAZOV - Reformlara destek. ğı konuşmada, Sovyet ordusu- nun piyasa ekonomisine geçiş planlannı her yönüyle benimse- memesine karşın, genelde olum- lu baktığını açıkladı. Mareşal Yazov, ordunun piyasa ekono- misine geçme cabşmalanna yar- dımcı olacagını belirterek piya- sa ekonomisine geçme çabası içinde olan Moskova ve Lenin- grad belediyelerini halka gıda 500 günde piyasaya geçiş programı Şatalin'in programı 500 gün içinde sosyalist ekonomiden piyasa ekonomisine geçilmesini öngörüyor. Devlet işletmelerinin özelleştirilmesine ağırlık veren planın ana hatlan şöyle: 1-99günleri 100-249 günleri 250-399 günleri 400-500 günleri • Bazı devlet işletmeleri özel kişilere satılacak. • Devlet çiftlikleri ile kolektif çiftlikler, özel çiftliklere dönüşturülecek. • Bütçe açığı azaltılacak. Dış yardım %75 azaltılacak, KGB ve savunma bütçeleri azaltılacak. Devlet işletmelerine sübvansiyonlar azaltılacak. • Özelleştirme hızlanacak. Tum devlet lokantalan ile mağazalannın %50'si satılacak. • Fiyatlann serbest bırakılmasma başlanacak. Fiyatlar, hükümetle üreticiler arasındaki görüşmeler sonucu belirlenecek. • Bütçe açığı sıfıra indirilecek. Tüm sanayi işletmelerinin , inşaat ve ulaşım sanayüerinin %50*si, hizmet sektörünun °?o6(fı satılacak. • Mal ve hizmetlerin yüzde 80'inin fiyatlan serbest bıraküacak. Yağ, et ve ekmek gibi zorunlu tüketim malları bunun dışında bırakılacak. • Sanayi tesislerinin yüzde 70'i ile inşaat ve ulaşım sektörünün %90'ının satışı tamgmlnnTnış olacak. • Serbest işgucü piyasasına geçilecek. • Yabancı malların Sovyet piyasasına girmesi teşvik edilecek. maddesi ulaştırma çahşmalan- na, hava kuvvetlerinin uçakla- rıyla destek sağlayabileceklerini söyledi. Mareşal Dimitri Yazov, ülke- deki değişimden ve özellikle pi- yasa ekonomisine geçiş planla- nndan rahatsız olan ordunun darbe hazırlığı içinde olduklan iddiasını yalanladı. Başkent Moskova çevresindeki askeri ha- reketlerin, darbe hazırladığı sek- linde yorumlanmasının yanlış olduğunu söyleyen Yazov, ordu- nun Başkan Mihafl S. Gorba- çov'un politikalannı destekledi- ğini vurguladı. Yazov, Moskova çevresindeki yoğun askeri hare- ketlıliğin tek nedeninin Bolşevik devriminin 7 kasım tarihinde ya- pılacak olan yıldönümü tören- leri olduğunu belirtti. Televiz- yonda da yayımlanan konusma- sında, "Biz haikm bir parçasıyız ve halka hizmet etmek için rm- nz" şeklinde konuşan 'Vazov, ba- sında ve televizyonda bu konu- da yer alan haberlerin asılsız ol- duğunu ve duyarsız kişiler tara- fından yayımlandığını söyledi. Sovyet Komünist Partisi'nin gençlik kolunun yaym organı olan KomsomoiskayB Pravda'da gecen hafta yayımlanan bir ha- berde, ordunun huzursuz oldu- ğu ve olağandışı bir hareketlilik içinde bulunduğu savunulmuş- tu. Gazetedeki yaada, Rusya Fe- derasyonu Devlet Başkanı Boris YMtsin'in 11 eyiül tarihinde Rus- ya Pariamentosu'nda yaptıgı ko- nuşmaya da yer verilmişti. Yelt- sin, konuşmasında paraşutçü birliklerin Moskova'ya iniş ha- zırlığında olduklannı öne sttr- müştü. Sovyetler Birliği'nin piyasa ekonomisine geçişi için hazırla- nan üç ayrı program üzerindeki tartışmalar giderek büyürken bu programlann arasına bir dör- duncüsu katıldı. Sovyet Komünist Partisi yaym organı Pravda'da yer alan habe- re göre Havacılık Endüstrisi Ba- kanhğı Ekonomi Enstitüsü tara- fından hazırlanan bir piyasa ekonomisine geçiş modeli, SSCB Yüksek Sovyeti'nin dik- katine sunuldu. Bu planda, ekonomide özel- leştirmenin tekelleşmeye yol aç- maması için 'halk hisseleri' çı- karılıp halkın bu hisseler aracı- hğıyla ekonomik işletmelere 'sa- hip olması' öngörülürken topra- ğın da hiçbir ödeme olmaksızın, şu anda işleyen köylülerin mül- kiyetine devredilmesi gerektiği savunuluyor. Sovyetler Birliği'nin en büyük cumhuriyeti Rusya Federasyo- nu'nun parlamentosu, NÜıotay Rijkov baskanhğındaki SSCB Bakanlar Kurulu'nu istifaya ça- ğıran karar tasansını dun res- men benimsedi. IkiAlmanya Parlamentolan MoskovaAnlaşması'nı onayladı Almanya, 3 ekime lıazırlaıııyor DtLEK ZAPTÇIOĞLU BERLİN — Iki Almanya'mn birleşmesine ilişkin 12 Eylül'de Moskova'da İkinci Dünya Savaşı galipleri dört mıittefik ülke ABD, SSCB, Ingiltere ve Fran- sa ile iki Almanya dışişleri ba- kanlarınca imzalanan anlaşma, dün önce Demokratik Almanya Pariamentosu'nda, daha sonra- ki saatlerde de Federal Alman- ya Pariamentosu'nda onaylandı. Demokratik Almanya Paria- mentosu'nda ad okunarak yapı- lan ve televizyonda naklen ya- yımlanan oylmada söz konusu anlaşma 80'e karşı 299 "evet" oyuyla kabui edildi. Federal Al- manya Pariamentosu'nda yapı- lan oylamada ise 442 olumlu oya karşıhk 47 olumsuz oy kullanıl- dı. Demokratik Alman parla- menterler anlaşmanın onaylan- masını ayakta alkışlarlarken, Fe- deral Alman milletvekillerinin oylamadan sonraki sevinç çığ- lıkları, kısa sürede ulusal marşı söyleyen bir koroya dönüştü. Birleşik Almanya'mn tam egemenlik hakkını taruyan an- laşmanın iki Almanya parla- mentosu tarafından onaylanma- sıyla 3 ekimde gerçekleşecek bir- leşmenin önündeki son forma- lite de ortadan kalkmış oldu. Bu arada Almanya, birleşme- yi büyük bir şenlikle kutlama- ya hazırlanıyor. 2 ekimi 3 ekime bağlayan gece, Almanya'da res- mi bayramın başlangıcı olarak kutlanacak. Alman televizyonu ZDF, 'Al- man Biriiği Bayramı'nı 2 ekim akşamı Cumhurbaşkanı Ric- hard von Weizsaecker'ın halka yapacağı konuşmayla açıyor. Bundan sonra yayın, 4 milyon marka restore edilen Berün'de- ki ünlü 'Reichstag' binasından naklen sürecek. "Başarmaları için onlara destek verin... Sağlam bir temel kazandırın." Temel Britannica, ilk ve ortaöğretimdeki 200 bursiyerine ve tüm öğrencilere -1990-1991 öğretim yılında basarılar diler. TEMEL BRİTANNİCA I M kl I 11 k \SMkl »I'IHIM Solienitsinin onerisi Rıısya'nın Venîden doğuş planı 9 Dış Haberier Servisi — 16 yı- h aşkın bir süredir sürgünde bu- lunan Unlü Rus yazan Alexan- der Soljenitsin'in "Rusya'nın Yeniden Do£nşu"na ilişkin uzun bir makalesi Sovyetler Birliği- nde 22 milyon tirajlı Komso- molskaya Pravda tarafından ya- yımlandı ve büyük yankı yarat- tı. Soljenitsin makalesinde, Rusya'mn 73 yıllık büyük yıkı- ma rağmen yine de dayandığını kaydediyor ve 1917 öncesi siya- si yapılan da içeren Slav teme- linde bir devlet kurulmasını, ay- nlmak isteyen cumhuriyetlerin de zorla bir arada tutulmama- sını savunuyor. Çeşitli Batı yaym organlann- da geniş bir özeti yayımlanan Soljenitsin'in uzun makalesin- de eski Rus dili ve geleneksel fel- sefi yaklaşım için şu görüşlere yer veriliyor: • Uç Baltık Cumhuriyeti; Er- menistan, Gürcistan, Azerbay- can, Moldavya ve 4 Orta Asya Cumhuriyeti'ne aynlmalan için izin verilmelidir, şartsız ve geri dönüşsüz olarak. • Sovyetler Birliği'nde Rusya 1 nın Slav kolunu oluşturan Beyaz Rusya ve Ukrayna, Rus ohnalı- dır. • özel mulkiyet olmadan, ba- ğımsız yurttaş olamaz. Ancak komünist merkezi yapüann ye- rini Batılı ülkelerdeki gibi dev oligopoller (tekelkr) almamalı- dır. • Rusya'mn kırsal yaşamı ye- niden canlandınlmalıdır, Rus- ya'mn geleceği buna bağlıdır. • Rusya'da nortnal bir aile ya- şamı kalmamıştır. Bir kadın ço- cuklannı evde normal bir şekil- de büyûtme hakkına sahip ol- mabdır. • Rusya'da 1917 öncesi siyasi yapılarageridönülmelidir. Rus- ya'da devrim öncesi seçilen böl- gesel yönetim Zemtsvalar yeni- den oluşturulmaüdır. POKTRE STANİSLAV §ATALİN Piyasa uzmanıDış Haberler Servisi — Sovyetler Birliği'nde son günlerde adından en çok sözü edilen yetkili Stanislav Şatalin. 56 yaşındaki ekonomi profesörünün "500 GÜB" adlı ekonomik reform programı, Ulkede son yıllann en ateşli tartışmalanna yol actı. Şatalin ashnda bu populariteden pek memnun değil. Kendisini tamyanlar Şatalin'in biraz içe dönük, fazla konuşmaktan hoşlanmayan bir bilim Şatalin, üç kez Komünist Parti'den kovulmuş. Ama her seferinde tekrar kabul edilmiş. Bu olguda partide yüksek ddzeyde görevli amcasının önemli rol oynadığı söyleniyor. Şatalin, Gorbaçov'un gözüne, 1989 yılmda Sovyet Başkanı'nın önde gelen iktisatçılarla yaptığı bir toplantıda göze çarptı. Halen Rusya Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı olan Boris Yeltsin ise Şatalin'le tamşır tamşmaz onun peşine ŞAIALİN, BAŞKAN GORBAÇOV tLE - Sovyetler'de tarih yeniden yazılıyor. adamı olduğunu söylüyorlar. Şatalin'in adı, ilk kez bu yıl mart ayında Başkan Gorbaçov tarafından Başkanlık Konseyi'ne danışman olarak atanmasıyla dünyada duyulmaya başlandı. Ama Şatalin, Sovyetler'de, piyasa ekonomisinin ateşli savunucusu olarak uzun süredir tanımyordu. Moskova Üniversitesi'nde iktisat dersi veren Şatalin, Sovyetler'de piyasa ekonomisini en iyi bilen iktisatçı olarak tanınıyor. Şatalin'in "500 Gün" programı ise Sovyetler Birliği'nde 500 gün içinde piyasa ekonomisinin kurulmasını öngörüyor. düştü. Şatalin ansızın büyük şöhrete kavuşmasına rağmen bağımsızhğına çok bağh. "Ben Gorbaçov'un danışmanı degilim. Sadece Başkanlık Konseyi'nin üyesiyim o kadar" diyor. Yüksek Sovyet'te milletvekilleri tarafından terletilmesine rağmen, durumdan şikâyetçi değil. "Demokrasi olmadan reform olmaz. Herkesi dioleyip göruşlerini öğreameiiyiz" diyor. Bir zamanlar büyük bir sigara tiryakisi olan Şatalin, bir akciğerini kanserden kaybetmiş. Şatalin, şimdi sağhğına kavuşmuş durumda. KURS DERSANE EĞÎTÎM ÇANAJANS 15100 44 FAX 151 41 55 İNGİLİZCE KENT'TE ÖĞRENİLİR Audio Visual Yöntem Stcak, Uygar Bir Ortam Baharıye Cad fiaks Sınemuı Kadıköy-İST. Tol: 347 27 91-92 KENT ENGLISH 20 KÎŞÎLİK SINIFLARDA ÜNIVERSİTE HAZIRLIK A! IM HSIIAMSI GÜÇLÜ EĞİTİM ve ÖĞRETÎM Kadıköy Şübemiz Açıldı MERKEZ: lstanbul C. No. 21 BAK1IÎKÖY TEL 68383 27-5726353 ŞUBE: Söğütiüçeşme Cd Derıc! Zeyne) Sk. No 13 KADIKÖY Tel: 336 98 29 vvaytoleamEnglish Başlangıç düzeyi Orta düzey lleri düzey Proficiency Toefl Gerçekten öğrenmek istiyorsanız... DİLFENE gelmelisiniz! İngilizce ve Bilgisajrar kıırsları * Almanca kurelan A Cambndge ssterrt de yaşayarak Ingtlızce * Labofatuvar ve vıdeo çalışnnalan * BılgisaYarda Basc ve Pascal dıllen * Bdgsayar başmda süreklı uygukanna * Proje/Staı olanaklan A Nitelıktı ve deneyımiı öğretim kadrosu A İngilizce ve bıtgısoyara b4riikte kahtankara indırim A Milli Eğrtimden onoyk sertifika DİLFEnOrtabahçe Cd. No. 11 Beşiktaş Tel: 160 77 46- 159 75 29 INTERNATIONAL SCHOOL "İNGİLİZCE BİZİM İŞİMİZ" «ı • Ingıltere de burslar • Ingılız oğretmenlerle eğıtım • Ingılız oğretmenlere RSA Oıp kursu • Ingıltere ye oğrencı / au paır gonderme Kasap Sok 16/7 ESENTEPE ' İSTANBUL Tel 175 93 00-175 93 01 Fax-167 07 11 OZEL HÜLYA ABLA ÇOCUK EVİ Eğitimde 15. yıl" Yeşilbahar Sok. 22 Göztepe - Çiftehavuzlar 356 45 37-356 39 55 GİLİZCE 6-11 Kişilik gruplarla * Başlangıç • Orta * iteri- * Toefl düzeyi İngilizce Çalışanlara, öğr«ncil«r« akşam veya hafta sonu kurslan Ev hanımlanna özel gruplar 1ŞILDAR SADECE İNGİLİZCE Ö Ğ R E T İ R 58313 59-64263 14 KURS DERSANE EĞİTÎM tLANLARINIZ IÇtN ÇANAJANS 1510044 1514156 1990-1991 Dönem Bilfisıyar Pngnnılıra Kmun kayıtlanmız devam etmcktedır. BE B i M MGfSAYA» E&HtM MOKEZI •i. »• 2i M V'î< 58' D' 5» "STOP EVERYTHING START ENGLISH" 11991'E İNGİLİZCE KONUŞARAK GİRİN LISKUR ACTIVE ENGLISH MATHS & SCIENCE FOR COLLEGES (Filolojiye hazırlık) KAPIKÖY: 349 18 24 - 349 18 25 - 336 02 06 - 336 02 79 ERENKÖY (KAHTARCI) 359 30 68 - 363 77 86 CHIedlglnlz ortamda, GüvenUr yöntemle Kısa sürede. En uygun ödeme koşultanyta YABANCI DİL ÖĞRENMEK İSTİYORSANIZ Lütfen bizl arayın. 1407387-1460165