Katalog

21 EYLÜL 1990 DIŞ HABERLER CUMHURÎYET/15 KÖRFEZ KRIZİ...KÖRFEZ KRtZİ... KÖRFEZ KRÎZİ...KÖRFEZ KRtZİ... KÖ1 IRAKTAN ABD SALDIRISINA TEHDÎT Petrol kuyularını uçururuzABD Başkam George Bush, Irak'a karşı uygulanan yaptırımların ve barışçı girişimlerin sonuç vermemesi durumunda yeni onlemler alınacağını soyledi. BM Guvenlik Konseyi'nin bugün Irak'a hava ablukası uygulanması konusunu ele alması bekleniyor. Dış Haberter Servısi — Irak, ABD'nın bır saldında bulunması durumunda Kör- fez'dekı tum petrol bölgelennı ımha ede- ceğı tehdıdınde bulundu. ABD Başkaru George Bush da Irak'a karşı uygulanan yaptınmlann \e barışçı gınşımlenn so- nuç vermemesi durumunda >em önlem- ler alınacağını soyledi Urdun Haber Âjansı'nın bıldırdığıne göre Irak Enformasyon Bakanı Latif Nassif Casim, dun bır açıklama yaparak "Irak'ıh askeri bir saldın karşısındakı stratejık planı. Korfez'dekı tum petrol bolgeterını ımha etmektır. Irak saldırıya karşı butun sılahlannı kullanacakUr" de- dı Casım, "Irak'ın Fılıstııüılenn kurta- nlması \olundakı stratejık amacı ve Axap mıllıvetçılığı, Islamı cıhat bayragından ıl- ham almaktadır" dıye konuştu AA'nın AFP kaynaklı habenne göre ABD Başkanı Bush, San Fransısktfda yapüğı ko- nuşmada, bu önlemlerın ıçerığı hakkında bılgı vermedı Bush, Irak'ın Kuveyt'ten derhal ve şart- sız çekılmek zorunda olduğunu, Kuveyt'ın yasal yönetımının tekrar ışbaşına gelmesı- nın, Irak ve Kuveyt'te rehın tutulanların he- men serbest bırakılmalannın gerektığını tek- rar ettı Krız konusunda butün ınsanlığın Irak'a karşı gereklı toleransı gösterdığını belırten Bush, şoyle konuştu "Irak, bıraz evvel soylediğnn yukumlu- luklennı, kı bunlar goruşulemez, >enne ge- tırmedıgi takdirde, yalnızlıktan kurtulama- yacaktır. Yapnnmlar ve banşçı çozum ara- yışlan sonuç vennezse, ek onlemler alma- ya hazınz." Bush, Denver'de ve Los Angeles'ta daha önce yaptığı konuşmalarda dıle getırdığı ABD kararlıbğıru bır kez daha vurguladı ve Irak karşısında uluslararası kamuoyunun bırlık ıçınde olduğunu söyledı Başkan Bush'un konuşması sırasında as kerı mudahale konusuna değınmedığı dık kat çektı Bush ve SSCB Başkanı Mihaü Corbaçov, Helsmkı'de doruk toplantısında da ek önlemler almaya hazır olduklarını açıklamışlardı Gorbaçov, askeri müdaha- le seçeneğını gözardı ederken, Bush tersını söylemıştı Başkan Bush, geçen hafta ABD Kongre- sı'nde yaptığı konuşmada, yaptınmlann ne kadar etkılı olup olmayacağını bekledıkle- rını, eğer etkıh olmazsa ABD ve muttefik- lennın butün seçeneklen ınceleyeceğını be- lırtmıştı Hava ablukası _ Irak'a karşı havadan da abluka uygu- lanması konusunun bugun BM Guvenlik Konseyı'nde ele alınması bekleniyor Gu- venlik Konseyı'nde bu yönde bır karar alınması durumunda, Irak'a mal götur- duğunden kuşkulanılan uçaklar ınışe zor- lanılıp aranabılecek ve hatta gerektığın- de bu uçaklara ateş açılabılecek. BM Gü- venhk Konseyi'nin 5 daımı uyesı, Irak'a hava ablukası uygulanması konusunda ıl- ke anlaşmasına vanmışlardı Guvenlik Konseyı'nce alınacak hava- dan abluka kararının ne ölçude yarar sağ- layacağı da yoğun bıçırnde tartışıhyor. Arap basınında >er alan yorumlarda, Irak gıbı buyuk bır ulkeye karşı hava abluka- sı uygulanmasının guçluklenne ışaret edı- lıyor BM Guvenlik Konseyi'nin bu ko- nuda alacağı kararda, kuvvet kuUanılması ıçın yetkı vermesının beklenmedığı kay- dedılen yorumlarda, ınışe geçme talıma- tına uymayan uçaklara ne tur zorlayıcı önlemler alınacağı sorusuna yanıt aran- dığı kaydedıhyor. BM Guvenhk Konseyi'nin, Irak'a ha- va ablukası uygulanması yolunda bır ka- rar alması halınde Turkıye-Irak sınır bol- gesının hava trafığıne kapatılarak bura- da hıçbır uçağın gıremeyeceğı bır tampon bölge oluşturulabıleceğı bıldırıldı AA muhabınnın Irak'a uygulanması duşunulen hava ablukası konusuyla ılgı- u olarak göruşlerıne başvurduğu Bruk- sel'dekı yabancı dıplomatık kaynaklar, meselemn NATO kulıslerınde tartışılma- ya başlandığını, ancak nıhaı uygulama konusunda bır karar alınmadığını belırt- tıler Irak'ın denıze doğnıdan çıkışı olmama- sı hava ablukasuun uygulanmasmı zorlaş- tınyor. Zıra, abluka karanna Irak'la or- tak sının bulunan butun devletlerce uyul- ması gerekıyor Uluslararası hukukta, ka- bul etmeyen devletler açısmdan bağlayı- cılık kuralı bulunmadığını belırten kay- naklar, tek bu- devlenn (orneğm Iran'ın veya Urdun'un) ablukaya katılmarnaM ha hnde Irak'ın her zaman dışarıya çıkış ya- pabıleceğıne ve ablukayı delebıleceğme dıkkat çektıler Kımlığının sakh kalması kaydıyla bıl- gı veren bır kaynak, şunları söyledı "Ha- va ablukasını uygulayabılmeıun en kestir- rae yolu, Irak'ın çevresınde hıçbır uçağın gıremeyeceğı tampon bolgeler oluştur- maktır. Ancak, Irak bır kara ulkesi oldu- ğundan bu konuda cıddı guçlukler bulu- nuyor. Şayet Irak'ın çevresıode genış bır deniz sahası bulunsaydı, o innm ambar- go daha kolaylıkla uygulanabilırdi. Zira denız uzennde oluştunılacak tampon böl- geye giren uçaklar, gerektıgınde duşunı- lebılırdı. Aynı uvgulamayı kara uzennde yapmaya kalktıgınızda ortaya çıkacak so- nuç çok daha dramaük olacaktır." Askeri uzmanlar ıse hava ablukası du- rumunda, malzeme taşıdıklanndan şup- he edılen sıvü uçakların tampon bölgeye gırmesme ızın verilemeyeceğmı ve bu uçakların, savaş uçaklan tarafından yol- ları kesılerek ya gerı dönduruleceklerını ya da bolgede behrlenecek bellı havaalan- larına ınmeye zorlanacaklannı ıfade et- tıler. Uyarıya rağmen rotasını değıştirmeyen veya önerılen havaalanına ınmeyı redde- den uçaklara once uyarı ateşı açılacağı, son çare olarak ıse bu uçakların düş-urul- mesı yoluna gıdılebıleceğı belırtıldı Bu- başka NATO yetkıhsı ıse Hollan- da'nın, hava ablukasuun başlaması duru- munda Turkıye'ye göndermeyı önerdığı 18 (F-16) uçaklannın bölgede hava dev- rıyesı görevı yapacaklarını söyledı PARİS Talabani Körfez krizinde devredeFransa Cumhurbaşkanı Mitterrand'ın danışmanı tarafından kabul edilen Kurdistan Yurtseverler Birliği lideri Celal Talabani, Korfez krizi ile ilgili bir uluslararası konferans toplandığı takdirde Kürtlerin haklarının da konferans gundemine alınmasını istedi. KORFEZ'DE YIGINAK TUM HIZIYLA SURUYOR SABETAY VAROL PARİS — Ikı gundur Pans'te temas- larda bulunan Irak Kurdistan Yurtsever- ler Bırüğı Başkanı Celal Talabani, dun Fransa Cumhurbaşkanlığı Sarayı'nda ka- bul edıldı Fransa Devlet Başkanı Fran- çois Mıtterrand'ın dış polıtıka danışma- nı Loic Hennekıne, Celal Talabani baş- kanlığındakı heyetle bır goruşme yaptı Talabani'nm, Körfez krızıyle dgılı olarak bır uluslararası konferans toplanması ha- lınde, Kurt halkının haklarımn da bu konferansın gundemine dahıl edılmesı yönunde Batıhlardan ve buyuk devletler- den "garanti" ıstedığı ıfade edıldı Devlet Başkanının eşı Danielle Mıtter- rand'ın başkanı olduğu "Fransa- Oıgurluk" Vakfı bınasmdabır basın top- lantısı duzenleven Talabani, "Fransa'dan silah degıl, siyası destek talep ettik" de- dı Talabani, Fransa'da kabul edılmek- ten dolayı mutlu olduklarını behrttı ve ük kez bır Batıh ülkede "resmen" kabul edıldıklennı sozlenne ekledı. Arabulucu roliı Resmı Fransız >etkılılerın, esas ıtıba- nyla Talabaru'nın Irak Kurtlennın duru- mu hakkındakı açıklamalanm ve Irak Kürtlenmn ısteklerını dınlemekle yetm- dığı, bu goruşmelerden edındıklerı bılgı- len Amerıkalılara ıletme konusunda "arabulucu" rolu oynayacağı tahmın edılıyor Bılındığı gıbı Talabani, Pans'- ten once VVashıngton'a gıtmış, ancak ABD yönetımınce kabul edılmemıştı Amerıkalıların, Turkıye'nın tepkısınden çekındığı ıçın Talabanı'yle goruşmeme- yı tercıh ettığı, Bush yönetımının bu ışı Fransızlarm yardımıyla halletmeyı yeğ- ledığı bıldırıldı Talabani, basın toplantısında, ıkı sü- per devlet dahıl olmak uzere bırçok ül- keyle resmı ve gayrı resmı temaslan ol- duğunu hatırlarak "Esasen 1983'de Amerika'da kabul edilmişbm" dedı Ta- labani, "Amenka'nın muttefıki Turki- ye'nin bu istekleri engelfemesınden çekı- nip çekinmediği?" şeklındekı bır soruvu ıse "Obur Kurt kardeşlerimizi nnutmuş değiliz. Ama bizim şu ankı sorunumuz Irak Kurtlenyle Ugüıdır" sozlenyle yanıt- ladı Basın toplantısında Danielle Mitter- rand, Michei Rocard hukumetımn İnsa- nı Eylemler Bakanı Doktor Bernard Ko- uchner ve Parıs Kurt Enstıtusu Başkanı Kendal Nezan da hazır bulundu. Geçen yıl Pans'te toplanan Kurt Konferansı'- nın tum aktörlerının Talabani ve arka- daşlarının temaslarında faal rol aldığı dıkkat çektı Ayrıca Bayan Mıtterrand, bundan sonrakı 2. Kurt konferansı'nın 1 kasımda Stockholm'de toplanacağını belirttı Celal Talabani ve arkadaşlan ıse Parıs temaslan boyunca, daha zıyade "Kurt'ler için uluslararası garanti arayışı" ıçınde bulunduğu ızlemmı uyan- dırdı Iraklı Kurt lıder, ABD ıstıhbarat ör- gutü CIA'nın, Bağdat rejımını ıçerden çökertmek ıçın Iraklı Kurtler'e sılah ver- me vaadınde bulunduğu yönunde Ame- rıkan gazetelennde çıkan haberlen yalan- ladı Talabani, "Biz sıyası ve manevı des- tek arayısındayız" dedı Talabani, "Paris'e delegasyon olarak gelmemize olanak tanıdığı ıçın sayın Mit- terrand'a teşekkur edenz" dedı ve baş- kan Mıtterrand'ı azınlıklann ve ezılen halklann dostu olarak nıteledı Talaba- ni, Bayan Mıtterrand'a da ayrıca teşek- kur ettı "Orta Dogu'dakı sorunlara lop- yekun çozum aranacagı zaman buna Kurt meselesi dahıl edılmelı mıdır?" so- rusuna Talabani "Evet. Ve Fransız hu- kumetinden bu ıstekte bulunduk. 30 mil- yon kurdun durumunu kımse ınkâr ede- mez. Fıhstın, Lubnan ve Kurt meselesi gı- bi problemler ele alınmalıdır" şekhnde yanıtladı Suudı Arabıstan ve BAE'de bulunan 4 bın askenne ek olarak 11 bın kısılık yenı bır guç ve 300 tank gondenyor Italyan hükumet <k bölgeye ekonomık ablukanın başanlı olması ıçın savaş gemısı ve bır Tornado filosu gondenyor Daha once gonderdığı 5 bın askerden sonra 15 bın kısılık yenı guç ve arhlı araçlar göndenyor SUUDI ARABISTAN Irak'ın Kuveyttekı buyukelçılığıne karşı gınştığı saldından sonra bfilgeye asker göndenlmestne ılışkın karar alan Fransa 4 bın askerden oiusan bır kara hava karma tugayı gondenyor Bu tugay bır helıkopter muhanp alayı tanktan oiusan bır zırhlı alayı ve bır pıyade alayından otuşuyor Tugayda 30 adet savaş ve keşıf uçağı da yer alıyor Korfez e ABD den sonra asker gonderen ılk NATO uyesı ulke olan Ingıltere 6 bın asker ve 120 tanktan oiusan bır zırhlı tümenı Suudı Arabıstan a göndenyor Ingıltere aynca daha once gonderdığı 3 savaş uçağı filosuna ek olarak 1 filo daha gönderecek Ayrıca 13 savaş helıkopten de Suudı Arabtstan'dakı uslerde konuslandırılacak Dış Haberler Servisi — Irak'ı Kuvyet'ten çekılmeye zorlamak ve olası bır askeri müdahalede kullanılmak uzere gönderılen askeri bırlıklenn savısı gun geçtıkçe buyüyor ABD'nın Suudı Arabıstan ve Körfez ulkelerıne yaptığı yığınak tum hızıyla sürerken bırçok Batılı ülke de bölgeye ek askeri guç gondermeye başladı tngıltere, ABD Dışışlerı Bakanı James Baker'ın NATO muttefiklerıne yaptığı "ek asker" çağrısına ılk olumlu yanıtı veren ülke oldu Fransa ıse Irak'ın Kuveyt'tekı buyukelçılıklere karşı gınştığı saldırıların ardından, Suudı Arabıstan'a asker gondereceğını açıkladı Italya ıse bölgeye kara bırhklerı gondermeyıp savaş gemılerı ve bır Tornado fılosuyla yetındı Batı'nın Korfez'dekı yığınağı surerken Arap dunvasında da ılgınç gelışmeler yaşandı 10 ağustos tanhınde Irak'a karşı Suudı Arabıstan'a asker gonderılmesı yönunde karar alan 12 ulkeden yalnızca uçu, Mısır, FaS ve Surıye asker gönderdı Mısır ve Surıye, Suudı Arabıstan ve BAE'ye ganderdıklenne ek olarak yenı bırlıkler gonderme kararı aldılar Ancak şu ana kadar asker gondenlmesıne evet dıyen dığer 9 Arap ulkesınden bu konuda en ufak bır ışaret gelmemış bulunuvor (Yukarıdakı tablo Lıberatıon'dan almmıştır) KRtZ İŞBİRLİĞ1 KGB'den CIA'ya öneriSovyetler Birliği'nin istihbarat orgutu KGB'nin Başkanı Vladimir A.Kryuchkov, CIA'ya Irak'a ilişkin bilgi verebileceklerini soyledi. Dış Haberler Servisi — Sovyetler Bır- lığı Istıhbarat Örgutu KGB, Amenkan Haberalma Servisi CIA'ya Irak'a ılışkın bılgı verebıleceğını kaydettı Irak, saldın olması durumunda Korfez'dekı petrol bölgelennı vuracağını bıldırdı AA'nın habenne göre KGB Başkanı Vladimir A. Kryuchkov, Amerıkalılara verdığı ve As- socıated Press Ajansı'nda yayımlanan de- mecmde, KGB'nin geçmışte de C1A ıle ış- bırlıgı onensınde bulunduğunu, ancak bunun reddedıldığını kaydettı Kryuchkov, "Korfez krizine ilişkin CIA ıle hıçbır gonış alışverısınde bulunmadık, ancak karşıuklı olarak bırbınmıze çok dc- gerlı bılgüer verebdecegunize emınim" de- dı Vladimir Kryuchkov, "CIA'nın ışbıriigi yapmayı ıstemesi durumunda yanıtımızın olumlu olacağından emin olabilırsiniz" şekhnde konuştu KGB Başkanı, Amenkan ıstıhbaratı ıle Körfez krizinde ya da dığer konularda ış- bırlığı yapmak ıçın daıma sınyaller ver- dıklenm kaydederek "Sınyaller doğru ye- re ulaştı, ancak yanıt her zamankı gibi 'henuz hazır degiliz' şeklinde oldu" de- dı KGB'nin Bağdat'ın Irak'ta buıunan Sovyet vatandaşlanna tutumunun ne ola- bıleceğıne ılışkm nske rağmen CIA'ya ne gıbı bılgıler vermeyı önerdığı konusunda ayrıntı venlmedı SSCB Dışışlerı Bakan- hğı sözcusu Gennady Gerasımov da Irak'ta halen yaklaşık 5 000 Sovyet uzma- nının bulunduğunu açıkladı. Kryuchkov demecınde Irak'takı Sovyet uzmanlann ıçınde bulundukları durumun gıderek kotuleşuğını bıldırerek onlann sağlık durumlarından Moskova'run Irak'ı sorumlu tutacağını söyledı ANKARA TÜRKİYE Dışişleri huzursuzKorfez krizinde geleneksel danışma mekanizmalarının gözardı edilmesi huzursuzluğa yol açıyor. Kıbrıs konusundagörüş ayrılığıDışişleri Bakanlığı çevreleri Turkiye'nin bundan boyle Kıbrıs'la ilgili konularda "daha atak" davranması gerektiğini savunurken, Cumhurbaşkanı Ozal, Kıbrıs sorununda "alçak profıl" politikasından yana. YASEMtN ÇONGAR SEMİH İDtZ ANKARA — Körfez krizinde Turkı- ye'nın karar alırken "geleneksel danışma mekanizmalannı" gözardı etmesı, dış po- htıkanın yurutulmesınden sorumlu kade- melerde huzursuzluğa yol açıyor Bu eğı- lımın "artan bır biçimde ağırlık kazan- maya başladığına" ışaret edılerek "ihtij'atın" Turk dış polıtıkasmın "temel taşlanndan" bın olduğu ammsatılıyor Başka alanlarda geçerhhğı olsa bıle "iş bıtincüiğın" çok ınce nuanslar gerektıren dış polıtıkada "geçer akçe" olamayacağı vurgulanıyor Buna ornek olarak Anka- ra'nm Korfez knzındekı tutumu nedenıy- le kamuoyunun geçerhhğı tartışılabüır beklentılere sevk edıldığıne ışaret edıle- rek "AT'nin Kıbrıs Rura kesimının baş- vurusunu ışleme sokmasının açtıgı hayal kınkhgı boylece bir mislı arttınlmış oldu" goruşune >er venhyor Ürıâdoğu'nun "si- yası panoramasının" Korfez krızı nede- nıyle köklfl değışıklıklere uğrayacağı mancını taşıyan söz konusu çevreler, Turkıye'nın bölgeye yonelık polıtıkasının da buna bağlantıh olarak yenıden gozden geçırılmesı gerekeceğını ıfade edıyorlar Ancak bu gercekleşırken "nesner faktor- lerın "ayrıntılı bir biçimde deger- lendırilmesinin" şart olduğunu kayde dıyorlar Bu çerçevede uzennde en bu yuk hassasıyetle durulan konulardan bı- rının Turkıye'nın NATO uyelığı kapsa- mında "alan dışı" yukümlülukler üstlen- mış olması dıkkat çekıyor ANKARA — Kıbns Rum yönetımımn tam uyelık başvurusunun Avrupa Toplu- Iuğu (AT) Bakanlar Konseyı tarafından Turkıye'nın tum karşı gırışımlenne rağ- men ıncelemeye alınması, Ankara'da Kıb- rıs polmkası konusunda goruş ayrılıkla- n yarattı Dışışlerı Bakanlığı çevrelerınde Turkı- ye'nın bundan sonra Kıbns'la ılgılı konu- larda "daha atak" davranması gereğı sa- vunulurken Cumhurbaşkanı Ozal'ın "Kıbns, uluslararası platformlarda Turkıye'ye ayakbagı oluyor" dıye ozet- lenen bır göruşle bu konuda "alçak profıl" gosterılmesını savunduğu belır- tıldı AT Bakanlar Konseyı karanna tep- kının aynı göruş nedenıyle "son derece çekingen" bır uslup taşıdığı \e bunun KKTC yonetımınde "duşkınklığı" yarat- tığı da kaydedılıyor Dışışlerı Bakanlığı yetkıhlen, "Turkı>e'nın KKTC'yi >alnız bırakmayacagını gostermek için onumuz- de uç fırsat var" dıyerek Cumhurbaşka nı özal, Başbakan Akbulut ve Dışışlerı Bakan< Bozer'ın önümuzdekı gunlerde yapacaklan dış temaslara dıkkat çekıyor- lar Sürpriz olmadı AT Bakanlar Konseyi'nin 17 eylulde al- dığı Kıbrıs Rum başvurusunu komısyo- na havale etme kararı Ankara ıçın "surpriz" olmamasına karşın karar son rasında gösterılen resmı tepkının ve ka muoyu oluşturmaya yönelık gınşımlenn alt duzeyde kalması başkenttekı yabancı dıplomatık çevrelerde "şaşırücı" bulunu- yor Bu ızlemmı değerlendıren Dışışlen Bakanlığı'nın ust düzey bır yetkıhsı, yu- rutulecek Kıbns polmkası konusunda bır goruş farklılaşması yaşandığını behrterek Cumİıunyet'e şunları soyledi "Biz, Dışişleri Bakanlığı'nda bir grup olarak Kıbns politikasının Turkiye'nin onuru olduğunu savunujoruz. Bızce AT karanna daha sert bir tepki gosterılebi- lirdi. Nitekım Turkiye uluslararası pres- Uj açısmdan olumlu bır donem yaşarken, bu tepkiyı gostermek daha kolaydı. An- cak AT ile ilişkilen soğutmaktan aşın çe- kinerek daha alçak profıl yanksı olan ar- kadaşlar da var. Esasen Çankaya Koşku- nden aldıgımı/ sınyaller, Sayın Cumhur- başkam'nın Kıbns polıtıkasında alçak profıl gostenimesını ıstedığı dogrultusun- da. Ozal-Denktaş goruşmesınde bu ter- cıh ortava çıkuıca, KKTC lıden buyuk bir duşkınklıgına ugradı." Dışışlen Bakanlığı'nda son beş gundur yoğun ve tartısmah bır çahşmaya konu ol- duğu belırtılen "yeni donemde Kıbns politikası" çerçevesınde ust kademelerde var olduğu belırtılen goruş avnhğının ıkı unsura dayandığı öğrenıldı: 1. Kıbns'ın Turkiye've uluslararası plat- formlarda surekli ayakbagı olması ve KKTC'ye venlen destegın Turkıye'nın yal- nızlaşması sonucunu geürmesı: Başta Cumhurbaşkanı Özal olmak uzere bu du- rumdan rahatsız olan bır çevre, "yenilikçi" dı>e tanımlanan bır polıtıka ızlenmesını ıstıyor Bu çevrenın KKTC'den asker çekılmesı de dahıl ol- NEW YORK BM'de Denktaş tedirginliğiRum başvurusuna AT tarafından verilen yanıta tepki olarak, Kıbrıs Turk tarafı Maraş'la ilgili olarak bir girişimde bulunursa Guvenlik Konseyi devreye girecek. ŞEBNEM ATİYAS NE\* YORK — Avrupa Topluluğu Ba- kanlar Konseyi'nin Kıbrıs Rum tarafının başvurusunu komıs>ona havale etme ka- ranna Turkıye'nın gösterdığı tepki Bırleş- mış Mılletler'de "olçulu" olarak değerlen- dırıldı BM dıplomatlan "dıkkatlı bir dil- le gosterilen tepkinin beklenen duzeyde" olduğunu vurguladılar BM Turk mısyonu dıplomatlan Turk- ıye'nın Dışışlerı Bakanlığı açıklaması dı- şında BM nezdınde bır gırışımde bulun- mavacağını soyledıler Dışışlerı Bakanı Ali Bozer'ın New York'ta bulunduğu sı rada Genel Sekreter De Cuellar ıle yapa- oağı göruşmede konunun gundeme gel mesının beklenıldığı kaydedıldı Öte yandan BM'de KKTC Cumhurbaj kanı Rauf Denktaş'ın ekım başında açık lamaiar yapacağını soylemesı tedırgınlıkle karşılandı Başbakan Akbulut'un bu acıklamalar sırasında Kıbns'ıa bulunaca- ğı, bu arada Kenan Evren'ın adayı zıya retı BM dıplomatlan arasında konuşulu- yor Rum başvurusuna Avrupa Toplulu ğu'nca verilen cevaba tepki olarak Kıb- rıs Turk tarafı Maraş konusunda bır gı- rışımde bulunursa BM Guvenlik Konse- yı doğrudan devreye girecek Turk dıplomatlan Kıbrıs Turk taratı- nıı. boyle bır gelışmeye yol açacak bır gı rışımde bulurımayacağı kanısında olduk larını bıldınyorlar Türkıve'nın uluslara- rası forumlarda guçlendığı bu donemde boyle bır gırışımın "amaçsız bır tepkıden ıbaret" kalacağı behnıhyor Butun bu gelışmelerle bırlıkte ekım so- nunda Genel Sekreter'ın Guvenlik Kon- seyı'ne vereceğı raporda yazacak fazla bır şeyı olması beklenmıvor Cuellar'ın çağ- rılarına rağmen Turk tarafının AT Ba- kanlar Konseyı kararından önce bır adım atması beklenmıyordu AVTU şekılde Kon- sey'ın butun dığer ışlemlerde olduğu gı- bı kararı komısyona havale edeceğı de bı- lınıyordu Ancak havale sırasında karar metnıne konulacak notun ıçerığıne gore Turk tarafınuı ve Turkıye'nın gosıerece- ğı tepki beklenıyordu Şımdı Nevv York- ta Cuellar Bozer goruşmesı ıle Turkiye Vunanıstan ıkılı goruşmesının sonuvları bekleniyor Genel Sekreterlık an^ak bu gehşmelerden sonra yenıden devreye gı- rerek dıyalog gelıştırmeye çalışacak mak üzere bazı yenı kararlara "soğuk" bakmadığı behrtılıyor Aynca Kıbns Rum başvurusunun ıncelemeye alınması nede- nıyle uzun süre yapılamayacağı tahmın edılen toplumlararası göruşmelenn yenı- den başlatılması konusunda da bu çev- renın daha ısteklı olduğu kaydedıhyor 2. Avnıpa Topluluğu ılettişküerinKıb- rıs nedemyle yıpraülmaması: Dışışlen Ba- kanhğı'ndakı bır kesımın de paylaştığı bu goruş, "Kıbrıs, AT ile ilişkilerimizi etki- leyen bır unsur değıldir" tezı çerçevesın- de savunuluyor Bu kesım, Cumhurbaş- kanı Turgut özal'ın göruşlenne uygun olarak Konsey karanna gösterılen tepkı- nın Türkıye-AT dışkılenne yansıtılmama- sı, Bırleşmış Mdletler kararlan ıle AT ara- sındakı çehşkının vurgulanmasını ıstedı Bakanlıkta bır başka kesım ıse "Kıbns konusundaki tepkının gerekirse AT ıle ilişkilen etkılemesinden çekinilmemesi" gerektığını savunuyor Ankara'dakı bu goruş aynlıklanna kar şın Türkıye'mn KKTC tarafından açıkla- nacak önlemler paketıne "destek" vere- ceğı öğrenıldı Bu paket kapsamında Turkiye ıle yenı bır guvenlik ışbırhğı an- laşması ımzalanması ve KKTC ıle gum- rük bırhğme gıdılmesı ıse "duşuk olası- lık." Başbakan Yıldmm Akbulut'un 1-2 ekım gunlerınde Lefkoşa'ya yapacağı zı- yaret sırasında açıklanması beklenen ön- lemler arasında Turkiye ıle KKTC arasın- da pasaportsuz geçışm karara bağlanması bekleniyor Dışışlerı Bakanlığı yetkıhlen, Cumhur- başkanı Özal'ın ABD Başkanı Bush'la 25 Eylul'de yapacağı göruşmede de Amen- kan tarafının "toplumlararası goruşme- lerin başlaması için KKTCye baskı yapın" telkuunde bulunabıleceğını belır- tıyorlar