Katalog

CUMHURtYET/14 DIŞ HABERLER 21 EYLÜL 1990 KÖRFEZ KRÎZI...KÖRFEZ KRÎZt... KÖRFEZ KRİZİ...KÖRFEZ KRtZt... KOI WASHİNGTON Türkiye'ye asker içinbaskı yokWashington Körfez krizi çatışmaya dönüşmedikçe bölgeye askeri birlik göndermesini istemek için Ankara'nın kapısını çalmayı yaşamsal bulmuyor ve gerekli görmüyor. Washington Türkiye'nin olası bir çatışma aıunda "kilit ülke" oİacağını düşünüyor. UFUK GÜLDEMtR WASHINGTON — ABD, Turkiye'nîn Körfez'e asker göndermesi konusunda ıs- rarh davranmıyor. Çunku krizin bir ça- tışmaya dönuşmesı halinde Türkıye'nin 'ldlit ulke' olacağını duşunüyor, bu yuz- den de şu anda fazla yaşamsal olmayan bir istemle Ankara'nın kapısını çalmayı arzulamıyor. Amerikan yetkililennin bugüne kadar Türkıye'den bölgeye asker göndermesi ko- nusunda bir ıstemleri ohnadı. Aksine hep "Türldye yapabilecegiııi yapü. Asker gön- BEYAZSARAY Özal bekleniyorWASHINGTON (Comhuriyet) — Türki- ye'nın ABD ıle Savunma ve Ekonomik Iş- bırîiği Anlaşması'nı (SEtA) bir yıl daha uzatmasını memnunıyeüe karşıladıklannı bıldıren Beyaz Saray Sözcü Yardımcısı Bo- man Papadink, 23 eylülde başlayacak zıya- reti dolayısıyla da Cumhurbaşkanı Türgut Özal'ı ilgiyle bekledikleruu açıkladı. Papadıuk, önceki gün VVashıngton'dakı yabancı basın kulübünde yaptığı haftalık olağan brifinginde, Cumhurbaskanı Özal1 ın, ABD Başkanı George Bush ile vapaca- ğı görüşmede iküı ilişkilenn ele alınacağı- nı vurguladı ve "Tabii ki Başkan Bash, Cumhurbaskanı Özal ve Turk halkına, Irak'ın Kuveyt'e saldmsına karşı çokuluslu işbirliği adına takdir ve minnel duygulan- nı Uetccektir" dedı. Bir başka soruya yanıt veTİrken Türkiye 1 - nin Irak'a karşı uygulanan önlemler ve mül- tecilere yardım konusunda önde gelen bir ülke olduğunu vurgulayan Papadıuk, "Türkiye'de 50 bin mülteci var. Turk hııkü- meti bunlara bannarak. gıda ve sn sağlıyor. Bu fazlası>la takdir edılmekledir" dıye ko- nuştu. ABD Başkanı'mn, özal'ın ziyareıini sa- dece "derin minnet duygulannın iletilmesi İçin" değil, aynı zamanda Irak'ın Kuveyt 1 ten tamamen ve koşulsuz olarak çekılmesi- ni sağlamak için uygulanmakta olan önlem- lerin daha ılen adımlan konusunda danış- malarda bulunmak için de fırsat olarak gör- düğunU söyleyen Papadiuk, Mısır'a askeri borçlar konusunda gösterilen kolaylığın Türkiye için de sağlanıp sağlanmayabileee- ğıni soran bir gazetecıye şöyle yanıt verdı: "Biz Mısır için getirdiğimiz kola>lı£ı açık- larken de ifade ettigimiz gibi, bu başka ul- kder açısıodan bir emsal olmayacakür. derirse 'gondenne' demeyiz, ama bizim bir bekientimiz >ok" mesajını verdiler. Buna ek olarak ABD Dışişlen Bakanı Ja- mes Baker, Helsinki doruğundan sonra müttefıkleri bügilendirmek amacıyla gıt- tiği Brüksel'de, NATO üyelerinin Körfez'e daha fazla kara gucu göndermesi için yaptığı çağrıdan Türkiye'yi bağışık tuttu. Baker, konuşmasında Turkiye'nîn Guney- doğu'daki askeri varlığına dikkat çekerek Ankara'nın aynca Korfez'e asker gönder- mesine gerek olmadığını söylemeye getır- di. Dolayısıyla da Turkiye'nîn Guneydo- ğu'daki askeri gucunu Körfez'le irtıbatla- dı. Amerika'run Turkiye'nîn Körfez'e as- ker göndermesi konusunda ısrarlı davran- mamasının temelini oluşturan bu bakış dört noktada uç verıyor. 1) Kuzey cephesi: VVashıngton'un ısrar etmemesi, öncebkle, Türkiye'nin Gü- neydoğu'daki 100 bin kişiye yaklaşan as- keri gücünun, Irak'ın tum dikkatini gu- neydeki Amerikan kuvveüerine çevirme- sini önleyecek bir unsur olarak görülüyor olmasından kaynaklanıyor. Amerikan as- keri çevrelerinde şöyle bir hava var: "Türkije, bu askeri gucunu Irak'a karşı bir savaşa sokmasa dahi, Irak genelkur- mayı savunma planlarını, bu gucun sa- vaşa girebUecegini goz önunde tutarak yapmak zorunda." Bu yaklaşım, nıyetın bir boyutu. öteki boyutu da şu; her ne kadar şu ana kadar dışa vurulmuş ya da Turk makarrüanna resmen iletilmış olma- makla birlikte, düşunceleri o ki, Korfez'de bir savaş patlaması halinde Bağdat uze- rindeki baskıyı arttırmanın tek yolu, bir de kuzeyden cephe açmak. Bu konuda belirleyici bir unsur, Irak'ın Amerikan güçlerine karşı göstereceği direnış olacak. Pentagon'un, Kuveyt'tekı Irak askerleri- nin sayısı konusundaki yeni tahmini 360 bın. Üstelik bu gucun yüzde 40'uıı iyi eği- tilmiş bırlikler oluşturuyor. Bir savaş pat- lak verdiğinde Amerika, güneyde sıkışıp kan kaybederse, gözünü Irak'ın kuzeyi- ne çevirebilir. Washington, o gün geldi- ğınde Ankara'nın kapısını daha komplek- ssiz çalabilmek için şu anda muhalefetin hukümetı yıpratmasına zemin yaratabi- lecek bir adım atrnak istemiyor. Bu yüz- den de Turkiye'nîn şu anda Körfez'e as- ker göndermesi konusunda ısrar etmiyor. 2) C* kaUannu: ABD'nin yeni bir cephe talebiyle gelecek olması, Ankara'- nın buna hemen *evet' dıyeceğı anlamına getmiyor. Ama en azından Washington- un "O zaman üslerden yararlanalını" tu- runden isteklerıne "nayîr" yanıtı verüme- sini zorlaştınyor. ABD'nin bugün için Körfez'e asker gönderilmemesi konusun- da ısrarlı olmamasının bir başka nedeni de bu. ABD Dışişlen Bakanı Baker ge- çen ay Ankara'daki göruşmelerinden, us kullanımı konusunda doğrudan bir istek- te bulunmadan dahi, Türkiye'nin zama- m geldiğinde bu konuya esnek bakabile- ceği yonunde bir ızlenim alarak Brüksel'e uçmuştu. Geçen günlerde çok konuştu- ğu için görevinden alınan ABD Hava Kuvvetleri Komutanı General Dugan da halen Hint Okyanusu'ndakı Dıego Gar- cia Adası'nda bulunan B-52 ağjr bombar- dıman uçaklanm bir savaş halinde Irak'a daha yakın bir ülkeye kaydırmayı düşun- düklerım, "Bu ülkenin, bir savaş çıkarsa iısler için Lrin vereceğine kesin gözle FRANSIZ ASKERLERJ KORFEZ'DE — ABD ve Ingiltereden sonra Korfez bolgesine kara birlikleri gönderen üçuncu Batılı ülke Fransa oldu.(Fotoğraf: Reuter) baki.dig.ni" ağandan kaçırmıştı. Tüm bu açıklamalar, Amerikan genelkurmayının Körfez'e dönük kontenjan planlarını ge- rekirse Turkıye'deki usleri de kullanma- yı kapsayacak biçünde yaptığım gösteri- yor. 3) NATO i^tr——* ABD'nin önü- müzdeki günlerde Körfez krizini NATO çerçevesinde de kovalayacağı açık bir ol- gu. Eğer krız bir savaşa dönuşürse, Was- hington'un, Türkiye'nin "krize komşu bir NATO uyesi" olduğunu hiç akhndan çı- karmayacağı anlaşıhyor. Geçen günlerde parlamentodan geçen, yabana askerlere Turk topraklarına gelme iznı verilmesi konusunda hukumete yetki tamyan yasa, bu bakımdan Amerika'nın içini ferahlat- mış durumda. Geçmişte, 'Çevik Kuvvet'in vaftiz babası Albert Wohlstetter tarafın- dan ortaya atılan bir hipotezde olası bir Körfez krizinde, Türkiye'nin, Almanbir- hklerine topraklannı açmakta, Amerika- hlara açmaktan daha az kompleksli dav- ranabileceğı tartışılmıştı. Bu olgu Ame- rikan makamlarının gözden uzak tuttu- ğu bir konu değil. Nitekim, krizin ileri aşamalannda Almanlann gerekirse bir başka NATO ulkesinb topraklarında as- ker konuşlandırmaya rıza gösterebüecek- leri konusunda bir izlenime de sahipler. Alman anayasası Alman topraklan dışı- na asker yollamaya olanak tanımıyor. Pentagon çevreleri, "tehdit altında olan topraklar NATO sorumluluk alanı ıçin- de ise Bonn'un, anayasanın bu maddesi- ni daha esnek yorumlayabileceğini" dü- şünuyor. Türkiye bu açıdan da "kilit ulke" olarak sıvrilıyor. Ustelik Türkiye1 'nin geçmiştekınden farklı olarak bu kez sorumluluk bölgesi dışmda NATO fonk- siyonlarına ilgi göstermış olması, Was- hington'un, NATO'nun Ortadoğu'ya ta- şmmasında Türkıye'den yararlanmak ni- yetini yeniden canlandınyor. 4) KJÜMI bir düzes: Amerika'nın Körfez krizi kapsamında Türkiye'ye ba- kışında, uzun vadede daha kalıcı bir du- zene Türkiye'yi ortak etmek duşuncesi de var. Gerçi bu düşünce henüz akademik olmaktan öteye geçmiş değil, ama 'seçe- nekler nelerdır. Hangı ulkeler hangileri ile bir arada yaşayabilir' gibi bir arayışın da içmdeler. Wasİungton bu çerçevede Türk- ıye'nin Arap dünyası ıle tarihı ilişkılerini de ınceliyor. ABD'nin eskı Ankara büyü- kelçılerinden Geogre Mc Ghee'nin geçen yıl Hurriyet gazetesinde yayımlanan anı- ları arasında yer alan bazı telgraflarda, Türkıye'nin 1950'lerde Körfez'de NATO benzeri bir Ortadoğu savunma örgütüne dahil edilmesınin böyle bır örgütün Arap dunyasında kabul görmesini arttırmaya- cağına dikkat çekildiği, bu kapsam için- de sık sık hatırlatılıyor. Türkiye'nin Arap dünyasındaki bu profili, aradan kırk yıl geçtikten sonra değısmış midir? Bundan fazla emin değiller. Ama böyle bir şeyi uzun vadede özlemedıkleri de söylene- mez. EMLAK BANKASI KONUT SEFERBERLIĞI DEVAM EDİYOR ISTANBUL EVLERl 1 ! •—- —. > —»a»». •aoıaa &£•- *&-.*£. Istanbul Mimaroba-"II KONUTLARI SATISA SUNULUYORv ^ ^ ^ ^ : ^ ^ - # ^ ^ *^>s^-'^ îssr-- Marmara Denızı Buyukçekmece ko/unda Istanbul'un en seçkın semttennden bınsı doğuyor «n iyi l'nın uç carafı denız ve yeşılle kucak kucağa SO m genışjığınde denız dolgusuyla oluşturuian, 2.5 km uzunluğunda kıyı şendıne sahıp Sm denız ocobusuyle. trafik probtemınden kurtaracak skelenız şımdıden hazır MbtmroİM'ya kara yoluyta da ulaşmak sorun değil Mimaroba koprulu bır kavşakla E 5 yoluna bağlanıyor Aynca Facıh Boğaz Koprusu ıle bağiantıh olarak yapımı devam etmekte olan, Trakya otoyolu camamlaninca. trafik ağırtıği yeni yola kayacağından. daha serbest btr trafiğe kavuşacak E 5 yolu Mımaroba'ya Uaşımı sağlayan rahat bir yoja dönujecektır K o n f v f t u »• m o d M I RMnMTOka Konullcvi'nda en kalıcelı ınşaat malzemelen kullanılıyor Kapalı garaj, kalonfer, asansor, htdrofor. telefon. ankastre TV, uydu anten Parke salon, halı doşelı yatak odaları Mutfak ve banyolar renklı seramık ve fayans Kısaca M h m o r o b a K o m r t l a n her turlü konfora sahıp l'nda 5 ayrı tıp blok satışa sunulmakta arazinın tatlı bır eğimle denıze ulaşması nedenıyle. her noktadan koyu ve denzı gorebtlıyor Ayrıca Mimaroba Konudan'ndan guoeşı. doğu^ından batışjna kadar ızleyebtlırsınız Yeştller ıçınde uzanan gezı alanlan. basklet yoHarıyla Okıdu, kreşı. sağhk merkezı. sauna ve camisiyte. . Olmpık boyutta havuzu, çocuk havuzu. lunaparkıyla Mını golf sahasından, paten pıstıne. basketbol, voleybol sahalanndan, tenıs kordarına Alı$venş merkezınden. plaı tesısJenne, *«fldn v * ço^day yafom ifkı ımücafnnMİ bir *MMt Mmarofca. Kıyıya yakın tesıs edılecek sportıf-dinlence ve eğtence amaçlı D«nlx A d o o l d a n , 4 yıldızlı tunsuk otel, Apart-Ocel ı ve dığer tesısten ıle de MİMAROBA KONUTLARI BİLGI VE TANITIM BUROLARI Merkez • Harbtye Valıkonağc Cad Bajaran Apt 33 / 4 ISTANBUL Tel 9 (t) 146 48 60 - 141 39 96 Şantıye • Mımarsınan Batıkoy Toplu Konut Alanı. Tel 9 (188) 360 50 İSTANBUL MİMAROBA KONUTLARI İÇİN MÜRACAAT • Atakoy 9 Kısım (Atrıum) Şubesı. 9 (I) 572 31 84 / 572 33 54 • Buyukçekmece Şubesı 9 (188) 372 63 (4 Hat) da «e 14 OO t * Auk«y 919 Eytul J3 CrKıl t j ı 4 ı n ı ı t ı ı ı 6nun4< r-|.mjWT3*w vı M r v MVtSI»- jnhlcn en IO JC »rasındı Ida «« ı «"I hara 4 YAJU thec edeı .RLANN Htrbrt >* Lutlu K rd ZB Ek,m u l»r Spor 'Sakmu Ö™ l l ı n d i Cuı micn u martcı. • ı t 10 OO r* vc PBJ Emlak Bankası tecrube ve guvencesınde »z de bır yuvaya sahıp olun Istersenız Stntok B a n k o M HVnra Kr««Haİ alın ve boTCununı Öctar gıbı ödeyın • m t a k Bonlıaai proıelennden bır konut sahıbı olmanın, hem yerleşım. hem yatınm açısından ne buyuk avanta|lar sağladığınt unutmayın GoMn Bmlok BanfcaH'na detaylı bılgı alın B u ffırsatı 4 « j t r l t n d i r i * . EMLAK BANKASI KONUT EMLAK BANKASI'NIN UZMANLIK ALANIDIR. Washington kabul edecek Saddam'ın Amerikan halkına mesajı Irak Devlet Başkanı'mn mesajını kabul edeceklerini açıklayan Be>'az Saray sözcusu, Amerikan basın kuruluşlanrun bu mesajı yayınlayıp yayınlamamakta serbest olduklannı söyledi. WASHINGTON (AA) — ABD'nin Saddara Huseyin'in Amerikan halkına yonelik me- sajını kabul edeceğı bildınldi. Beyaz Saray Sözcüsu Roman Popadiuk, yaptığı açıklamada, Amerıkan basın kuruluşlarının bu mesajı yayınlayıp yayınlama- makta serbest olduklannı söyle- di. Popadiuk, ABD ıçın Irak'ın bu mesajının Amerikan televiz- yonlanndan ya>inlamasının çok kolay olacağını soyledi. Irak Enformasyon Bakanı Latif Nassif Casim de Bağdat- ın Amerikan yetkılilerinden bu mesajı almalarını ve Ameriken televizyonlarında yayınlamasım rasmen istediklermi söyledi. Beyaz Saray sözcusu, "Irak hükumetine, ABD'de kendi öl- kelerinde olduğu gibi basının kontrol altına alınması gibi bir dunımun olmadığını açıkça söy- ledik. Ancak Irak nukümeti bant kavdını bize verirse, bunu kabul ederiz" dedi. Irak'ın ABD Buyukelçisi Mu- hammed El Meşet'in konuyu bugün, Ortadoğu ile ilgili Dışiş- leri Bakan Yardımcısı John KeJ- ley ile göruşeceği belirtildi. ABD Dışişleri BakanUğı Söz- cüsu Margaret Tutwiler da Bü- yükelçi Meşet'in, Irak Dışişleri Bakanı Tank Azir'in bir mektu- bunu, Kelley'e ilettiğini söyledi. Tütwiler, bu mektubun, Bağ- dat yönetiminin 4 eylülde başka hükumetlere gönderdiği mesaj- larla aynı olduğunu, içinde ye- ni bir unsur bulunmadığını ve Irak'ın saldırganlığının haku gösterilmesine yönelik bır giri- şim olduğunu belirttı. Irak Devlet Başkanı Saddam Hüseyin, ABD Başkanı George Bush'un Irak halkına hitaben hazırlanan ve Irak'ta yayınlanan mesajına cevap olarak, Ameri- kan halkına hitaben bir mesaj hazırlamış ve mesaj dün banda kaydedilmişti.