Katalog

4 ARALIK 1990**** Madonna dünya turnesinde Italyan asıllı Amerikalı şarkıcı Madonna, dünya turnesinin Phiiadelphia ayağında gribe yakalanarak yatağa duştu. Üç konserini ses kısıklığı nedeniyle iptal etmek zorunda kalan Madonna, New York'ta seyircüerinin karşısma piirüzsüz bir sesle çıkıp her zamanki gibi ayakta alkışlandı. Nahcivan sınır kapısı açılıyor KARS (AA) — Sarp'tan son- ra Turkiye-Sovyetler Birlıği sını- nnda bulunan Nahcivan Sınır Kapısı'nın açılması için çalışma- lar hızlandırıldı. Kars Valisi Hasan Fakir, Ara- lık ilçesi yakınlannda bulunan Nahcivan Sınır Kapısı'mn 1991 yıb içinde açılması için iki Ulke nezdinde surdurulen calışmalann hızlandınldığını söyledi. Sınır ka- pısının faaliyete geçmesinin Azerbaycan ile sosyal, ekonomik ve kültürel ilişkileri daha da ge- liştireceğini belirten Vali Fakir, ayrıca Nahcivan gümrük kapı- sından Sovyetler Birliği ile sınır ticaretı de yapılacağını bildirdi. Bu arada, Nahcivan ile Türkiye arasındaki demiryolu hattının yapırru süruyor. ROBOT MÜZİK YAPIYOR — Tkypeh'teki Dünya Ticaret Merkezi'nde duzenlenen Aylık Bilgi Sergisi konulu sergide il- ginç elektronik aygıtlar sergilendi. Bu sergide en çok dikkat çeken unsurlardan biri de elektronik müzik yapan robotlar- dı. (Fotoğraf: AP) Ttirklere ortak alfabe tSTANBUL (AA) — Devlet Bakanı Ercüment Konukman, dünyanın çeşitli bölgelerinde ya- şayan Türk toplumları arasında ortak alfabe geliştirilmesinin zo- runlu olduğunu söyledi. Ercüment Konukman, Istan- bul AKM'de toplanan "2. Mil- letlerarası Türkistan Kurulta- yı"nda yaptıgı konuşmada, bu kurultayı Ûeride Türk dünyası- nın çekirdeğini oluşturacak bir kurultay olarak mütalaa ettiği- ni kaydetti. Konukman, Türk hükümetlerinin geçmişteki yan- lış politikalar nedeniyle dış Türklere fazla ilgi duymadıkla- rını, ama bugün Türk insanı ve ANAP iktidarının, Turkiye dı- şındaki 150 milyona varan top- luluklarla başta ticari olmak üzere ilişkilerin geliştirilmesine dayanan bir politika uyguladı- ğını belirtti. CUMHURİYET/19 Avrııpa fotojeni giizeli Ta> peh'te duzenlenen A\nıpa Giizeli Yanşması'nın bir bölümii de A>nıpa Fotojeni Giizeli Yanşması'ydı. \anşmayı, 17 yaşındaki Monakolu oğrenci Nancy Roger kazanarak Avnıpa'nın en iyi fotoğraf veren kızı unvanını aldı. (Fotoğraf: AFP) HABERLERİN DEVAM ve Milli?et>te sözleşme imzalandi Zoilgllldak Sökakta «İIKBAIM ? U K K A N (Bajtarafi 1. Sayfada) Btrtad yH MCIHCI 8 ay IçlnHtt am. bdacl yri Nk 6 m İçin H60 zaın. iklncl yıl Mmi 6 ay için H15 ZM. Ücret zamlannda 500.000 li- ralık ücret ilk altı ayda ^ol25 oranında zam ve seyyanen 300.000 lirahk zamla %185 ora- nında bir artışla 1.425.000 lira- ya, ikinci altı ayda VolS'lik zam- la toplam %228 oranında bir ar- tışla 1.638.750 liraya, uçüncü altı ayda %60'hk zamla toplam ola- rak %424 oranında bir artışla 2.622.000 liraya, dördüncu altı ayda %15'lik zamla toplam ola- rak Vo5O3 oranındaki artışla 3.015.300 liraya ulaşacaktır. 1.000.000 liralık ucret ıse ilk altı ayda %135 oranındaki zam- la 2.350.000 liraya, ikinci altı ay- da %15 oranındaki zamla top- lam olarak ^ol7O oranındaki ar- tışla 2.702.500 liraya, üçuncü altı ayda %60'lık zamla toplam ola- rak %332 oranındaki artışla 4.324.000 liraya, dörduncü altı ayda ise 7ol5 oranındaki zamla toplam olarak %397 oranında- ki artışla 4.972.600 liraya ulaşa- caktır. 1.500.000 lirahk ücret ise ilk altı ayda %U5 oranındaki zamla 3.225.000 liraya, ikinci altı ayda %15 oranındaki zamla toplam olarak %147 oranındaki artışla 3.708.750 liraya, üçüncu altı ay- da ayda %60'lık zamla toplam olarak %296 oranındaki artışla 5.934.000 liraya, dörduncü altı ayda ise %15'lik zamla toplam olarak %355 oranındaki artışla 6.824.100 liraya ulaşacaktır. Sosyal yardımlarda ise birin- ci yü %300 ile <%35O arasında, ikinci yıl ise ^«450 ile <7o5OO ara- sında bir artış sağlanmıştır. Tatil günlerine, 1 Mayıs Işçi- lcrin Uluslararası Birlik ve Da- yanısma günü de üave edilmiştir. Sosyal yardımlar ' • tkramiye: Yılda 4 maaş. • tzin ödenegi: 1. yıl 800.000.— TL., 2. yıl 1.000.000^- TL. • Araç-gereç sağlanması: Ay- da 50.000=- TL. (net) • Masraflar. Ayda 100.000 TL. • Seyahat ödentileri: 1. yıl 25.000:- TL. (net), 2. yıl 40.000r- TL. (net). • Gıda yardımı:l. yıl ayda 150.000,- TL., 2. yıl 200.000^- TL. • Aile yardımı: 1. yıl ayda 40.000^- TL., 2. yıl 50.000:- TL. • Yol parası: 1. yıl lOO.OOOr- TL-, 2. yd 150.000.- TL. • Evlenme yardımı: l.OOOr 000^ TL. (net). • Dogum yardımı: 500.000^- TL. (n«t). • Çocuk parası: 1. yılda ayda 15.000.— TL, 2. yıl ayda 20.000r- TL. • Yabancı dil zammı: Ayda 200.000^ TL. • Giyecek yardımı: 1. yıl 500.000^- TL., 2. yıl 750.000— TL. yılda, • Yakacak yardımı: 1. yıl ay- da 150.000.— TL., 2. yıl 200.000^ TL. • Bayram yardımı: 1. yıl 2X500.000— TL., 2. yıl 2X75O.O0Or- TL. • Kıdem primi: Meslek kıde- mine 2.500:— TL., işyeri kıdemi- ne 7.500^ TL. • Kreş yardımı: 1. yıl ayda 75.000— TL, 2. Yıl 100.000^ TL. (kadın TGS üyesine). • Egitim yardımı: llkokul 100.000:— TL., orta - lise 200.000.— TL., üniversite 300.000^ TL. yılda. • Gece çalışma primi: Nor- mal çalışma süresi kısmen veya tamamen 22.00 - 07.00 saatleri arasına rastlayan TGS üyesine, 22.00 - 07.00 saatleri arasında fi- Uen çalıştığı her normal saat için, normal saat ucretinin ^bl5'i oramnda gece çalışma primi ödenir. tşveren, işyerini başka bir ger- çek veya tüzel üçüncü bir şahsa devrettiği takdirde bu toplu iş sözleşmesi süresi sonuna kadar toplu iş sözteşmesinin TGS üye- lerine tanıdığı haklar yeni işve- ren tarafından yerine getirilme- diğinde, yeni işverenle (üçüncü şahıs ile birlikte) müteselsilen sonımludur. Bu toplu iş sözleşmesinin kapsamındaki işyerlennde gaze- tenin yayırrunda doğrudan kat- kısı bulunan işlerin bir bölümü- nün üçüncü şahıslara yaptırıl- maması esastır. _ TGS Istanbul Şubesi Yönetim Kurulu da dün yaptığı yazılı açıklamada, varılan anlaşmaya katılmadığını bildirdi. ZONGULDAK — Zongul- dak'ta dün yaşam sokaktaydı. Madencilere eşleri, çocukları, belediye işçileri, esnaf, köylüden destek gelince 4 gunün en büyuk yuruyüşu ve mitingi yapıldı. So- kaklar trafiğin değil, bir o kol- dan bir bu koldan yürüyen, slo- gan atan, haykıran işçinin oldu. Zonguldak'ta dun maden işçile- rinı desteklemek uzere belediye işçileri de çahşmadı. Madenci çocukları okula gitmedi. Esnaf yurudu, yurüyüş saatlerinde ke- penk indirdi. 'Yolumuz Ankara, hedefimiz Çankaya', 'Özal'ın mezannı ma- denci kazacak', "Zonguldak bi- zimdir kimse satamaz...' türün- CUMHURÎYET 1. YIL ÇIPLAK ÜCRET tcMİ 500000- 75aoao^ 1000000- 1.250O)Qr- 1 500.000- 1.75OiJ00r- 2000000- 1EUa1Mtt 1425000- nt185 1S8750Or- %152 2 350000- %135 2 787500- %120 3 225.000- 0*115 3.62&Q00r- %1Ü7 4025.000^ %101 1«tw19»1 1 638 750- %228 2.17062&- %m 2 702 500- %170 3.205J625T- %1S6 ' 3 708 750- %147 4.166.750^ %138 4624750- %131 1. YIL GİYDİRİLMİŞ ÜCRET isfciieM 832167— Mfösoo- 1498833- 1S32.16&- 1Bd«19M 2 566565- %208 1183333^ %173 3 799999- %154 43fâ532-%139 1Mtaa1M1 2 851 666- %240 356a833r- %206 4 269999- %185 4944833^ %170 2165500- 2 823166— 4 966666- <W9 ~-~ •5.499399-=-%12e- 6033332- %114 5611666- %159 &224.999r- %t4* - ~ ^ 6838332- %142 GİYDİRtLMÎŞ ÜCRETE YANSIYAN SOSYAL YARDIMLARDAN BAZILARI iEBahçe savunması &da yaröımı Yakacak yardımı 1» parası Aıle yarotmı Çocuk parası Izın ödeneâı Bayram yaJdtrro Giyecek yardımı Kıdem primi 150000^ 150000— ioaooo- 40000- 15.000- 66667- • 8333i- 41666- 2Ü.Q0Or- 666666- (800000—'12) (5oaooox2/i (500O0O-/12) (ta0O0r-X2, 2 (Baftarafi 18. Sayfada) ', "karşılaşmayı katletmekle" ;TRT ve Magic Box'ı da taraf- sız davranmamakla suçladı. Fenerbahçe Yönetim Kurulu yayımladığı deklarasyonda Er- man Toroğlu'nun kendisini bi- rinci plana çıkarmaya çalıştığı kaydedilerek şoyle denildi: "Bu musabaka, spor tarihine maçın hakemi Erman Toroğlu'- nun musabakaj ı katlettiği hadi- se olarak geçecektir. Vonetimi kendisine tevdi edilen her onem- li maçta kurallan kendine gore tatbik eden, yaptığı akıl aimaz eksantrik hareketlerle (ev sahi- binden daha şık kıyafetle du- günde kendisi dikkat çekmek is- teyen davetli) misali maçı ikin- ci plana, kendisini birinci plana çıkarmaya çalışan mezkür şahıs, bu maçta dikkati ve tepkileri cekmekle kalmamıs, maçın nor- mal akışına da set çekmiştir. Maç içinde devamlı olarak futbolculanmızı oyundan at- makla tehdit etmiştir. Böylelikle maç gecesi saat 24.00te apar to- par bu maça tayin edilmesine karsılık görevini yapmıştır." Yönetim kurulunun açıkla- masında ayrıca Magic Box'ın naklen yayını sırasında maç spi- kerinin "tarafsu yayın ilkeleri- ni hice sayarak bir amigo tutu- mu ile" davrandığı belirtilerek "rakibimizin teknik adamının akıl almaz davranışlarını kat- merleştirmiştir" denildi. Bu tür yayını protesto ettik- lerini ifade eden Fenerbahçe Yönetim Kurulu, Magic Box'un bundan sonraki maçlannın nak- len yayınının hassasiyetle takip edileceği kaydedildi. Deklarasyonda aynca TRT'- nin 2 aralık pazar akşamı ya- yurüadığı spor programında ku- lüp temsilcileri ve tarafsız basın mensupları yer almadan yalnız Erman Toroğlu'nun konuştu- rulmasmı "hakkaniyete aykın" ve "TRT'yi taraf durumuna dü- şürmesi yönünün fevkalade ha- talı" bir durum olduğu ifade edUdi. Hiddink umutlu Fenerbahçe, Galatasaray ma- çında yenilgiye rağmen oynadı- ğı futbolla beğeni toplarken, Teknik Direktör Guus Hiddink, Beşiktaş ile yapacakları derby maç öncesi umutlu konuştu. Hiddink, takımın form grafi- ğinin her geçen hafta yükseldi- ğini vurgulayarak, "Bugüne ka- dar aleyhimize olan şanssızlık faklörü de artık ters dönecek ve kazanacağız" dedi. Ote yandan, Fenerbahçe'nın dün yaptığı haftanın ilk çalış- ması sakin geçti. Lisans işlemleri nedeniyle sağlık raporu çıkartmak için izin alan antrenör Ger Blok'un katılmadığı antrenmanda, Hid- dink futbolculan kondisyon ağırlıklı çalışmaya tabi tuttu. Çalışma sırasında, Galatasaray maçında hafif sakatlık geçiren Rıdvan belinin ağndığını söyle- yerek antrenmanı yarıda bıra- kırken, Gökhan da ayak bile- ğinden sakatlandı. 3'er milyon prim Fenerbahçe Yönetim Kurulu dun akşam yaptığı toplantıda Galatasaray maçını kazanılmış gibi kabul ederek futbolculara 3'er milyon lira prim vermeyi kararlaştırdı. Ayrıca bir süredir dondurulan prim sisteminin de yeniden çalışmaya başlaması kararı alındı. Bu arada Guima- res maçının tur pirimi ile ilgilı olarak da futbolculara 4.5'er milyon lira bugun ödenecek. CUMHURtYET 2. YIL vcntl 500000- 750D0Ûr- 1000000- , 1250000^ 1EU«1991 2 622 000- %424 a47aooo-%363 4324 000-%332 5.129000- %310 ÇIPLAK UCRET 1ÜSMİ982 3015300- %503 3.993550-%433 4 972 600- %397 5J9a350r- %3?2 1500000- usaooOr- 2000.000- 5934 000- %296 6mm- %28i 7.40a000r- %27D 6824100-%355 Z67050Û-%338 8.516900r- %326 CUMHURİYET 2. YIL GÎYDİRİLMİŞ ÜCRET 832 167- 1.165500- 1498833- 1532.16&- 2165500- | 2.498B33r- 2 823166— 4 416.833^ %431 5.551.499r- %376 6686.166- %346 7.75&499r- %324 8.832 833r- %309 9814166r- «293 10.795499- %282 1 M S M İ 9 U 4.941 233- %494 a246099^%436 7550966- %404 8785.299^ %380 10019633- %363 11.14ai66r- %346 12 276.699- %335 GİYDİRİLMİŞ ÜCRETE YANSIYAN SOSYAL YARDMLARDAN BAZILARI i Gıdayartnnı Yakacak yardımı >W parası wsmzm&m Aıle yardımı Çocuk parast '^*—TIHİ Izın ödeneğ' Bayram yardımı ^ Ş P Giyecek yardımı Kıdem primi JHB - 2 Q 0 X » 0 H 200000- ^ ^ laıooo:- 50000- K 2ttOOOr- 83333- H K , 125.000- 62500- • r 30000- 920833^ (1000000-^12) (75O00Or-X2712) (750000-/12) (1ÛOOQ-X3,3yi!kkıdem) den sloganlarla geldikleri bolge- lere göre 8-15 kiiometrelik yol- lan, 2-3 saatte yürüyen işçilerin Zonguldak içindeki yürüyuş tur- lan bir o kadar zaman aldı. Zonguldak'ta bütün ana cadde- ler saat sabah 10'dan akşam 16'ya kadar yuruyuş kolları ne- deni ile tamamen tarifiğe kapa- h kaldı. Genel Maden-İş Başkanı Şemsi Denizer, işverenın lokavt kararının bugun uygulanacağı- na işaret ederek başlattıkları mucadele ile işçi sımfının tüm çalışanlann, esnafın, memurun, aydının, köylünun dayanışması ile sadece Özal'ın değil tüm yan- daşlarının gideceklerini söyledi. Özetle şoyle dedi: "Biz grev karan aldık uygu- luvoruz. Ne diyor Ankara? Lo- kavt uygulanz, sizi çalıştırmayız, işyerlerinizi kapaürız. Vız gelir, tıns gider. Bu madenler bizim, kimseye kapattırmayu. Buna kimsenin gucu yetmez. Hodri meydan diyonız. Televizyondan değil, halkın önünde. Onlar hal- kın onune çıkamazlar elbet. Özal iyi dinle; kulaklarını aç, yüz binler gelhor. Yuse binler ge- liyor Özal kaç." SHP merkezinden yapılan ve bugün Genel Başkan Erdal İnö- nü'nün bütun milletvekilleri ile birlikte Zonguldak'ta olacağım duyuran anons sempati ile kar- şılanırken SHP, DYP, Refah Partisi'nin her kademeden yöne- ticileri dün de gerek sendika ge- nel merkezi, gerekse ocak baş- lanndaki toplantılan ziyaret ederek madencilere destek ver- diklerim duymTna-yanşı içinde oldular. Zonguldak sokaklarında dun sabah ilk gösteri yuruyüşu ve slogan sesleri 9 sıralarında baş- ladı. Lavar, MTA, Çaydamar'- dan yakın oldukları için erken ulaşabilen işçiler, Çankaya'yı, hukumeti protesto eden, işçi da- yanışmasını, kararlılıklarını öne çıkaran daha önceki günlerden de yerleşmış çok renkli slogan- lan ile sokaklan çınlatmaya baş- ladılar. Büyük köprüden, işçi anıtının önunden dolaşarak 2. makasa doğru yeniden şehirden uzaklaştılar. Orada dun sabah madencilerle dayanışma için üretimi durduran belediye işçi- leri ile buluştular. Kendilerinden çok daha önce yola çıkmış, 8 ki- iometrelik bir yolu yine slogan ve gösterilerle tamamlayacak olan Asma-Üzulmez ve atölye işçilerini beklemeye koyuldular. Genel Maden-İş Başkanı ise saat 11 sıralarında Kozlu ocak ağzında o bölgenin bir anda 5 bine varan bir kalabalığına hi- tap ediyordu. Sonra Kozlu işçi- leri de bütün diğer yüruyuş kol- larında olduğu uzere önlerinde eşler ve çocuklar ağırhklı 6 ki- iometrelik yolu yaklaşık 1.5-2 saatte yurüyerek ancak 14 sıra- lannda Zonguldak'ın içine gele- bildiler. Grevin ilk üç gününü sokaklar,da geçiren Zonguldak çevresinefözenen Turkali, Göbü, Gökçebey, Çaycuma, Filyos koylüleri, tren hattı içinde ka- lanlar sabah çok daha erken sa- atlerde trenlerle Kapuz'a ulaş- mışlar, 2 kiiometrelik yokuş ve bozuk bir yolu yurüyerek daha önce Zonguidak'a varmışlardı. En uzun yolculuk Gelik, Kara- don ve Kilimli işçileri eş ve ço- cuklan için 12-13 kilometreye varan bir uzunluk 3.5 saate va- ran bir süreyi alıyordu. Zongui- dak'a değişik yönlerden gelen gruplar, tek başına bir caddeye veya dar alanlara sığamadıkla- n, durmayı beceremedikleri, ya da coşkulannı sığdıramadıkla- rı için bir o yana bir bu yana, çarprazlama, birbirlerine alkış- larla kavuşarak ya da kollara ay- nlarak gidiyorlardı. Esnaf yurü- yüş kollarını işçilere göre yete- rince kalabalık görememiş ol- malı, davul zurna, halayla coş- kuyu arttırmayı yeğliyor, dük- kanlardaki esnafı yanına çağırı- yordu. Zonguldak caddeleri ar- ka arkaya kalabalıklarla dol- dukça, bir bölümü zaten sabah- tan kapalı ve destek yaaları koy- muş dükkânlarda, yeni yeni ke- penkler aşağı iniyor, onlann da yürüyüş kolları buyuyordu. Slo- ganlar, alkışlar, halaylarla Zon- guldak'ın kalbi sokaklarda atı- yordu. Daha önceki günlerden de- neylî olarak kalabahklara ses ulaşabilsin diye, mikrofonlar pa- ralel uç caddeye ses ulaştırabile- cek biçimde düzenlenmişti. Ni- zam, Gazipaşa, Uzunmehmet caddeleri tamamen dolduğu için mitinge katılan kalabalıklar Ge- nel Maden-İş Başkr-nı'nın ko- nuşmasını tümu ile dinleyeme- di. önden gelenlerin sendika önunü terk etmelerinden sonra ikinci bir kısa konuşma daha yapmak zorunda kaldı. Genel Maden-İş Başkanı Şemsi Denizer kbnuşmasına tüm esnaf, kardeş işkolları işçi- lerinden, Zonguldak halkının, memuru, köylusü, aydını iie ver- diği destekten girdi. "Halkımız yanımızda, rauhalefet partileri yanımızda çıinkü haklıyız. Hak davamızda kararlıyız" dedi. Denizer Başbakan'ın beyana- tma-karşı görtişünün soruhmca Başbakanm beyanatının 5 ay öncesindeki tartışmalar çerçeve- sinde kaldığına işaret etti, "Biz 12. ava geMik, greve çıktık. Baş- bakan haziran ayı öncesi tartış- malarda kalmış. Ondan sonra olanlan daha duymamış galiba. Türkiye'yi kimler yönetiyor. Biz bunlardan hak istijoruz. Bu adamlar nasıl anlasınlar, takdi- ri size bırakıyonım" dedi. Hukümet ve özal'ı istifaya çağıran coşkulu sloganlar ara- sında konuşmasını sürdürürken özal'ın okullara, hastanelere, madenlere yatırım yapılmasına karşı çıkan anlayışını anlattı. Bütün sıkıntıların temehnin Özal'ın devlet kavramı ile çeli- şen yönetim anlayışından doğ- duğunu söyleyerek işçilerle bir- likte özal gitmeden dertlerin bitmeyeceğini vurgulayan slo- ganlarını yineledi. 100 bin kişi- nin Zonguldak sokaklanna dö- küldüğünü, kalabalıkların önu- müzdeki günlerde daha da bıi- yuyeceğini vurgulayarak, "İşte sıkıntılann çözümü, Ankara'ya yüruyecegiz. Özal gitmeden, dertler bitmez. Özal'Ia işbirliği içinde olanlar bizi iyi dinlesin- ler. Özal'la beraber olanlar da gidecekler. Bu bir demokrasi mücadelesidir. Biz sendikayız. Ekmek, banş, ozgıirlük muca- delesi veriyonız. Banş içinde ya- şamak istediğimiz için banş Is- temeyen Özal'ın da gitmesini istfyoruz" şeklınde konuştu. Saat 14.30 sıralarında, Anka- ra'ya yürümek isteyen işçilere beklemelerini, sabırlı madenci- ler olarak makul süre bekleme- ye kararlı olduklannı anlattık- tan ve artık gelenek halini alan "Başkan nerede biz oradayız" sorusuna, bugün buluşmak uze- re randevulaştıktan sonra grup- lar sloganlarla sendika önunden geçerek dağılmaya koyuldular. Gruplann sendika önunden slo- ganlarla selamlaşarak geçmesi bir saate yakın sürdü. GÖZLEM UĞURMUMCU (Baftara/ı 1. Sayfada) Bu uyuşmazlık ne olabılir? Uyuşmazlığın nedeni, İncirlik ve Pirinçlik üslerinin olası bir saldında Irak'a karşı kullanılması ile ilgıli görüş ayrılığı olabilir. Amerika ile imzalanan Savunma işbirliği Anlaşması (SE- İA), üslerin "üçüncü devletlere karşı" saldırı amacıyla kul- lanılamayacağını öngörmekteydi. Genelkurmay Başkanı, belkı de üslerin ABD uçakiarı tarafından Irak'a düzenlene- cek saldırı amacıyla kullanılması için yeni bir anlaşma im- zalanması görüşündeydi. Uyuşmazlığın nedeni bu olacağı gibi Körfez bunalımı için ayrılacak askeri birliklerin kullanım koşulları da olabilir. istifadan sonra basvurduğumuz kaynaklar, bu iki olası- lıktan sözediyorlar. Genelkurmay Başkanı, istifa gerekçesinde "prensipler" ve "devlet anlayışı" kavramlarına yer verdiğine göre Sayın Torurrrtay ile siyasal otorrte arasında bir uyuşmazlık söz ko- nusudur. Bu uyuşmazlığın konusu da Körfez bunalımı ve bu bunalım nedeniyle Silahlı Kuvvetler'e verilen görevdir. Eski Genelkurmay Başkanları'ndan İsmet İnönü, 1927 yı- jında, Kazım Orbay 1946 yılında, Nuri Yamut 1954 yılında, İsmail Hakkı Tunaboylu 1956 yılında, Cevdet Sunay 1966 yılında, Memduh Tağmaç, Faruk Gürler 1972 yılında, Nec- det Üruğ da 1987 yılında kendi istekleri ile emekli oldular. Torumtay, kendi ısteğiyie görevınden ayrılan dokuzuncu; hükümeti suçlayarak siyasal nedenle ayrılan ilk genelkur- may başkanı oluyor. Genelkurmay Başkanı'nın Körfez ile ılgili çeşitli senaryo- ların yazıldığı şu günlerde istifa etmesi ve özellikle istifa ge- rekçesi çok düşündürücüdür. İstifa gerekçesıne yol açan uyuşmazlığın bir an önce ka- muoyuna açıklanmasında sayısız yarar vardır. • • • Maden işcileri, emekçi kesimin en zor koşullarda çalı- şan ve yaşayan kesimidir. 42 bin maden ışçisi, yeraltındaki bu kömür ocaklannda çalışıyor. Aldıkları ücret aylık ortalama 500-550 bin. Ocak- larda çalışan ışçıler bir ay çalışıp bir ay dinlenirler. Bu yüz- den ellerine geçen aylık gelir 250 bin dolayına düşüyor! Grevdeki işçiler işte bu işçilerdir... Zonguldak'taki maden ocakları, Avrupa'da kömür ocak- ları ile karşılaştırılmayacak ölçüde ılkel koşullar ile çalıştı- nlıyor. Bu da ölümle sonuçlanan ış kazalarına ve aynca da verim duşüklüğüne yol açıyor. Kömür ocaklanndakı ilkel koşulları değiştirmek için dev- letin bu alanda yatırım yapması zorunludur. Madencilik sek- töründekı üretımın gereğı gibi surdürülmesı ıçın toplam har- camalarının yüzde 20'sinin yatırıma ayrılmasını gerektir- mektedir. Son yıllarda taşkömürü için yapılan harcamalar yüzde 20 yerine yüzde 4 dolayında kalmıştır. Madencilik sektoründeki yaptınmlar gerilemektedir. ör- neğin 1963-67 döneminı kapsayan ilk beş yıllık plan döne- minde KİT yatınmlarındakı madencilik sektörünün payı yüz- de 19 dolaylarındayken bu oran 1984-88 yıllarını içine alan 5. Beş Yıllık Plan döneminde yüzde 9.6'ye düşmüştür. Bu, bilınçli ve kararlı bir siyasettır. Bu siyaset, "özelleştirme" ve "yap-işlet-devret" model- lerini getirmiştir. Yalnız bu modelleri mi getirmiştir? Hayır. Bir de "kömür ithalatı" yolunu açmıştır. Kömür ocaklanna gereken yatırım yapılmayınca, ister is- temez üretim düşmüş; düşen bu üretim nedeniyle gerek- sinimi kömür dışalımı yotuyla karşılanmıştır. Bir yıl için "ithal kömür'e ayrılan para 861 milyarTL. Tür- kiye Taş Kömürleri Kurumu Genel Müdürlüğü yatırımlan için ayrılan para ise 290 milyar TL.'dir. Kömür dışsatımına ayrılan para kömür yatırımlan için ay- rılan paranın iki katından da fazladır! Yurtdışından alınan kömür için dolar ödeniyor; Türk pa- rasının değeri Özal döneminde pul olduğu için dolar da Türk parasına göre yükseldikçe yükseliyor. Üretim açığı arttıkça ve dolar da yükseldikçe milyarlar- ca lira para devlet hazinesinden çıkıp yabancı maden şir- ketlerine, aracı ve taşıyıcı şirkellere ödeniyor. Yaklaşık her yıl 384 milyon dolar, yabancı kömür şirket- lerine, aracı ve taşıyıcı şirketlere ödeniyor. Zonguldak maden işçilerinden esirgenen paralar, bu ya- bancı şirketlere, aracı ve taşıyıcı şirketlere ödeniyor. Madenler, ulusal servettir. Bu ulusal servet, göz göre göre yok oluyor; bu ulusal ser- vetin korunması ve geliştirilmesi için harcanması gereken paralar, yabancı şirketlere, aracı ve taşıyıcı şirketlere gidi- yör. Bu bilinçli siyasetin acısını da Zonguldak'taki 42 bin ma- den işçisi çekiyor. Grev nedeniyle devlet her gün 2 milyar TL. zarar ediyor. Bu koşullarda bile Cumhurbaşkanı Özal "Hayır" diyor ba- kanlarına, "fazla ödeme yapmayacaksıntz işçilere!" Görüşmeler, bu nedenle kesiiiyor. Bütün bunlar, 12 Eylül generallerınin Özal ile birlikte ge- tirdikleri modelın kaçınılmaz sonuçlarıdır. Silah zoruyla ge- tirilen sözde "liberalsistem"\n doğurduğu "yapayiş banşı" da budur. Emek gelirlerinin ulusal gelırdekı payı 1980 yılında yüz- de 32 iken 1990'larda bu pay yüzde 13'lere düşmüş.. Kâr- faiz ve rant gelirlerinin aynı ulusal gelırdeki payı da 1980'lerde yüzde 42 iken bu pay bugün yüzde 73'e fırla- mış. Tarım gelirlerinin ulusal gelırdeki payı 1980 yılında yüz- de 24 dolayındayken bu oran da yüzde 14'e düşmüş. Zonguldak'taki maden işcileri, silah zoruyla getirilen ve özal tarafından uygulanan işte bu modelin altında eziliyor- lar. İLAN ÇAYCUMA ASLİYE HUKUK MAHKEMESt'NDEN Esas No- 1989/105 Çaycuma Kalafatlı kö>-ünden \hmet oğlu 1938 D.lu Celal Özer'in bulun- duğu yerı bılenkrın ılan larıhındcn ıtıbaren 50 gün içinde mahkcmemızuı yu- kanda esas numarası >azıh dosyasına bıldırmeltrı veya gaıbın bu sUre içinde mahketnemizın yukanda esas numarasına bıldırmesı ılan ohınur Basın 48889