Katalog

CUMHURİYET/12 EKONOMÎ 4 ARALIK 1990 DftVtZ KURLARI 4 ARALIK 1990 DMzin Cinsı 1 ABOOotan 1 B.MmmMarkı 1 Avustralya Dotan 1 Avusturya ŞilM 1BdçftaFr»gı 1 Omimarta Krana 1 R n l t e t a » 1 Fransc Frangı 1 Holanda Horini 1 teveçKjonu 1-tsviçfB FWQI 100 hdyan Linrti 1 JjponYrt INornçKnmu 1 S M n 1 S.Aratwten Mya« Dövız Ahş 2843.30 1882.36 2208 84 267 88 91.16 481.08 785.88 557.45 1670.07 503.33 2200.70 250.51 21.16 481.91 5471.93 758.13 Dövü Sahş 2849.00 1886.13 2206.26 268 42 91.34 492.06 787.45 558.57 1673.42 504.34 2205.11 251.01 21.20 482.88 5482.90 759.65 EfeKBf Aiış 2840.46 1880.48 2166.37 267.61 89.61 486.17 772 52 556 89 1668.40 498 30 2198 50 246.25 20 94 477.09 5466.46 745.24 Efektf Satış 2857.55 189179 2214.38 269 23 9162 493.54 78981 560 25 1678.44 505 85 221173 251.76 21.26 484.33 5499.35 76193 % 1.5105 Alman Marfcı $ 5.1005 Fr.Frangı S 1.7025 Hoi FkHini t 1.2919 isv. Frangı $ 1135.01 Ital üretı t134.40 Japon Yenı $ 3.7504 S.Arab.Riyali £ 1.9244 $ Grevler arka arkaya geliyorTeksif Sendikası,100 bin kişinin çalıştığı toplam MESS ile toplusözleşme görüşmelerini sürdüren üç Seluloz-İş Sendikası, SEKA işyerlerinde çalışan 179 işletme ve işyerinde grev kararı astı. sendika, yarın grev kararım asıyor. 10 bin işçi için grev karannı asacak. BORSADA İŞLEMLER AUT«sS(A) MMlk MtfrmMo MaPU) ttıy» AmMuCam Araaz Baofas BobCimento Bıfca ÇtfkHtf* ç EMdrik CmtaM OaıtalCani OmHaMng DO|MB Ottts EJmYattm EfltHraodk EpEMüstn EpGifen EmkSigorta EnbHoUng Eıtfcıt Bk*** Eı*OÇ FnKMümnytan RMrabiflfc OOSBVYMI GortMm Mri GttnFaD GOnty fMîıMı H M IMF. Nntm jnlmlBU) İ llnfcıı IBILL_L IJMnOr nSKNI KMman Kw Kepe a * » KoçHttfng KoçYHmı Konyı OmntD Kontn KonımTır KByte O M « a Ponaltn IMnTHn. Mwin pmnto k M MmAM. 0W M«*al Unı. Sanim IMas Hgtjînk NMHgMng •MTuriım Oktt Talatil Oknuks Otosan Pnan FEGProOo M M PMVSCt PMrEnfcgnEt FmrSu PmrUn M«k Sabah Yıymcıi* Stntntf HoMinç Sakuysan sm TmSigntj ÎS&THAs T Garanti B T.ls BartL (B) TotnkMOK Trakya Cam TSamms T.Srai K.Bwk. T.O. OAk&fn T.TuDorj TMntank V M M Yasat Yapı K 9 a * . Yunsa OnceM» ans lapan 4500 12S00 32» 15500 160000 22500 5800 155O0 2000 38500 10250 12500 3750 3600 5000 4900 10750 7400 3000 7300 1250 7200 27500 16750 28500 5400 825 2250 4000 6600 7200 S500 5200 3250 3750 5100 975 10000 4500 2000 13750 10000 aso7100 4000 7800 IKfYı mju 14000 13500 13500 17750 3400 6200 1750 11250 9900 42500 2600 1000 6600 6100 450 1050 1400 1550 8300 1000 2500 7400 5800 3400 1600 3500 550 1000 3800 3600 4850 4400 7700 24000 32000 8600 4000 2900 5000 4400 3400 5700 3550 27000 640000 7800 7500 5000 13250 18000 2750 6000 4000 3800 4300 1800 5100 3150 Bugûnkû «rıdûşi* 5100 12250 3450 16500 25000 6O00 '6500 2200 41500 11000 13250 4050 4150 5400 5300 11750 7700 7600 1300 7900 29500 17750 31500 5800 625 2250 4100 7000 7600 6400 5600 3450 3800 5700 1000 11250 4750 2100 15250 950 7500 4200 8000 15000 14500 14500 19000 3600 6600 1850 11750 10100 45000 26S0 1000 69O0 6800 475 1050 1500 1600 8300 1100 7800 5300 3650 1700 3750 550 1000 4000 3950 4700 4800 2900 27000 34500 »200 3600 2900 4900 4500 3600 3800 29000 6300 7500 5200 13750 13250 2650 6400 3800 4600 1900 5400 3350 Bugünlû anydsek 5150 12750 3550 16500 25000 6200 17000 2200 42500 11250 135O0 4150 4150 5600 5350 12250 7800 aooo 1350 3100 29500 18250 31500 61» 925 2250 4400 7000 7900 6400 5600 3550 4100 5700 1075 11250 4850 2200 15250 975 7700 4400 8300 15500 14750 14750 19000 3750 6900 1900 12250 10700 46500 2850 1000 7300 6900 500 1150 1500 1700 8300 1100 8000 6500 3750 ' 1750 3750 625 1025 4000 3950 5200 4800 2900 27500 36000 9600 3800 3200 5500 4500 3700 3850 29000 8500 7500 5500 14750 19750 3000 6500 . 3800 4700 2000 5600 3500 k n MMofc tSHM (ttakt: BH.N) Bugünkû tapaınş 5150 12750 3550 16500 25000 6200 17000 2200 42500 11250 13500 4150 4150 5600 5350 12250 7800 8000 1350 8100 29500 18250 31500 6100 925 2250 4400 7000 7900 6400 5600 3550 4100 5700 1075 11250 4850 2100 15250 975 7700 4400 8300 15500 14750 14750 19000 3750 6900 1900 12250 10700 46500 2650 1000 7300 6900 500 1100 1500 1700 8300 1100 8000 6400 3750 1750 3750 575 1025 4000 3950 5000 4800 2900 275O0 36000 9600 3600 3050 4900 4500 3650 3850 29000 8500 7500 5500 14750 19750 3000 6500 3800 4700 2000 5600 3500 3 AM1 1M İŞfcfTI miktan 64078 63400 273550 10000 38900 14560 322230 1900 10250 294000 49750 34762 3600 174265 18800 561790 1600 148810 6780G 23300 157885 341970 27850 38700 53200 400 39B50 400 10152000 600 23» 32*00 114» «00 244060 10700 20700 7550 10570 75800 38800 134000 9600 36480 185700 88392 2725 81634 50000 244300 181» 125700 20400 28610 5000 22000 68000 578000 162100 7800 53026 1200 5600 112700 7800 216600 49600 14400 95000 14200 600 9000 4000 30875 600 22600 269150 35000 3000 20200 7000 2800 31600 39650 37560 319200 4200 88100 35900 190986 100200 28000 400 138400 145375 846500 115000 UK 1 En çok söz. yapı.an fiy. 5150 12500 3550 16500 25000 6200 17000 2200 42500 11250 13500 4150 4150 5600 5350 12250 7800 8000 1350 8100 29500 18250 31500 6100 850 2250 4400 7000 7900 6400 5600 3550 4000 5700 1050 11250 4650 2200 15250 975 7700 4400 8300 15500 14750 14750 19000 3750 6900 1900 12250 10700 46500 2800 1000 7300 6900 500 1150 1500 1700 8300 1100 6000 6500 3750 1750 3750 575 1025 1000 3950 5000 4800 2900 27500 36000 9600 3600 3000 5500 4500 3700 3650 29000 8500 7500 5500 14750 19750 3000 6500 3600 4700 2000 5600 3500 &• U m attm t*rm-... AOırtıM ort.Sy 5146 12460 2543 16500 25000 6162 16899 2200 42078 11190 13494 4142 4150 5549 5336 12166 7750 7962 1342 8060 29500 18142 31500 6015 S79 2250 4312 7000 7825 6400 5600 3520 3956 5700 1048 11250 4839 2168 15250 969 7647 4348 8215 15472 14744 14686 19000 3705 6868 1896 12162 10695 46072 2793 1000 7277 6872 492 1134 1500 1678 8300 1100 7993 6400 3733 1749 3750 561 1016 4000 3950 4961 4800 2900 27427 35757 3569 3630 3045 5328 4500 3684 3842 29000 S483 7500 5423 14660 19723 2984 6491 3800 4670 1977 556B 3474 CM m JNJıa 41M ANKARA (Cumhuriyet Bü- rosu) — Genel Maden-lş Sendi- kası'nın MTA ve TTKİ işyerle- rinde grev uygulamasına geçme- sinden sonra grev kararları bir- biri peşinden ilan edilmeye baş- landı. Teksif, 100 bin işçi için dün grev kararlannı işyerlerine astı. Ozdemir-İş, Otomobil-İş ve Çelik-İş sendikaları, MESS iş- yerleri için Selüloz-lş Sendikası da SEKA işyerlerinin yarın grev kararını ilan edecekler. Türk-lş yöneticileri üretimden gelen gü- cün kullanımı kararı ile grevle- re destek eylemlerinin birbirine kanştırılmamasını gündeme ge- tiriyorlar. Teksif Genel Sekreteri Zeki Polat, Tekstil Işverenleri Sendi- kası ile yürütülen görüşmelerden bir sonuç çıkmaması üzerine dün 100 bin işçinin çalıştığı top- lam 179 işletme ve işyerine grev kararlarının asıldığını bildirdi. Polat, grev uygulamasına geçil- mesi için daha süre bulunduğu- nu belirterek bu süreç içinde iş- veren tarafından bir görüşme is- temi gelirse, müzakereye hazır olduklarını dile getirdi. Selüloz-İş Sendikası Genel Başkanı Fikri Karakadılar, SE- KA işyerlerinde çalışan 10 bin iş- çi için yarın işyerlerine grev ka- rarlan asılacağını kaydederek "Artık bu kllitlenmenin tek çı- kış yolu mücadeleye sonuna de- ğin devam etmektir" dedi. Sözleşmelerin çözüme ulaştı- rılması, Türk-lş'in aldığı karar- ların bir an önce yaşama geçi- rilmesi gerektiğini İcaydeden Ka- rakadılar, "Bunun gerçekleşmesi için başta Türk-İş iist yonetimi •olmak iizere tiim sorumlu ve yetkiiilerin görevlerini yerine ge- tinneleri zorunludur" diye ko- nuştu. MESS ile sözleşme görüşme- lerini onaklaşa götüren Bağım- sız Çelik-lş, Otomobil-lş ile Hak-tş'e bağlı Özdemir-lş sen- dikaları, MESS işyerlerinde ya- rın grev karan asacaklar. Edini- len bilgiye göre üç sendika 9 ara- lık günü de MESS'in katı tutu- munu protesto etmek amacıyla Kocaeli'nde bir işçi mitingi dü- zenleyecekler. MESS ile toplu pazarlık sür- düren Türk Metal Sendikası yö- neticileri ise.resmi arabulucu ra- porunun kendilerine ulaşması- nın ardından grev kararı alına- cağını ifade ettiler. Kamu tşveren Sendikası Türk Kamu-Sen ile TKİ'de çalışan 28 bin 500 işçi için masaya oturan Türkiye Maden-İş Sendikası Ge- nel Başkanı Hasan Hüseyin Ka- yabaşı da resmi arabulucu ile ya- pılacak ikinci otunımun bugün gerçekleşeceğini bildirdi. Türk-İş yöneticileri, Konfede- rasyon Başkanlar Kurulu"nun aldığı üretimden gelen gücün kullanım karan ile grevde olan sendikalan desteklemek amaay- la gerçekleştirüecek eylem karar- larırun birbirine kanştınlmama- sı gerektiğini savundular. Üre- timden gelen gücün kullanımı karannın iktidarın ve işverenle- rin işçiye karşı uyguladığı acıma- sız politikayı protesto etmeye yo- nelik olduğunu dile getiren Türk-İş yöneticileri, bu karann yalnızca tek bir sendikanın gre- vini desteklemek amacıyla yapı- Ticaretin kalbi BrükseFdeatıyorEkonomi Senisi — Dünya ti- caretinin geleceğine yön vermesi beklenen Uruguay Raundu ya da GATT (Gümrük Tarifeleri ve Ticaret Genel Anlaşması) gö- rüşmeleri dün Brüksel'de başla- dı. Toplantıya, GATT'a üye 107 ülkeden 2 bin 500'e yakın uzman katıhyor. Türkiye'yi de toplantıda Devlet Bakanı Giineş Taner temsil ediyor. Genel olarak ülkelerarası ti- carette engeUeria kaldınlması ve dünya ticaretinin geliştirilmesi- ni amaçlayan GATT'ın bu top- lantılardaki en önemli sürtüşme maddesini, tarım sübvansiyon- ları oluşturuyor. Uruguay Ra- undu, 15 ayn sektörde ticareti engelleyen tarifelerin indirilmesi ve yeni düzenlemelere gidilme- si amacıyla çalışmalarıru sürdü- rüyor. Bu sektörlerin arasında tanm, mamul maddeler, tekstil, bankacılık, ulaşırn ve telekomü- nikasyon gibi hizmetler sektörü içinde yer alan çeşitli alanlar bu- lunuyor. Bu arada en önemli anlaş- mazlığı ise tarım sektörü oluş- turuyor. Üreticilerin çok büyük boyutta bir seçmen kitlesi oluş- turması açısmdan, buğdaya he- men hemen bütün gelişmiş ülke- ler tarafından sübvansiyon uy- gulanıyor. AT üyesi ülkelerin hükümetleri başta olmak üzere siyasi iktidarlar, yine seçim kay- gılanyla bu sübvansiyonları kal- dırmaya yanaşmıyor. Bush hükünaeti, tanm sub- vansiyonlannın gelecek yıl yüz- de 75 oranında azaltılmasını, ih- racattaki devlet desteğinin de yüzde 90 oranında azaltılması- nı istiyor. ABD'yi bu teklifinde Kanada, Avustralya, Arjantin gibi büyük buğday üreticisi ve ihracatçısı ülkeler de des- tekliyor. Buna karşılık Avrupa Toplu- luğu'na üye 12 ülke ise tanmsal subvansiyonların 1986yılından başlamak üzere 10 yıllık bir dö- nemde yüzde 30 oranında azal- tılmasını istiyorlar. AT ile ABD, Kanada, Arjan- tin gibi ülkeler arasındaki bu çe- lişkinin en önemli nedeni, Av- rupa'ya göre Amerika ve Avust- ralya'da tanm üretiminin çok daha fazla, maliyetinin de çok daha düşük olması. Bu nedenle "yenl" kıtalardaki buğday üre- ticileri, "eski" kıtadakilere gö- re serbest rekabette çok daha şanslı. AT üyesi ülkeler arasında en çok Fransa ile Almanya subvan- GATT siyonlann azaltılmasına karşı direniyor. Ancak önceki gün Almanya'da seçimlerin sonuç- lanması, büyük bir seçim zafe- ri kazanmış olan Kohl hüküme- tini rahatlattığından, bu ülkenin tavrının yumuşayabileceği de söyleniyor. ABD'Ü ekonomi uz- manları dün Brüksel'de başla- yan görüşmelerde iki tarafı da tatmin edecek bir sonuç alına- maması durumunda, dünya ti- caretinin 1930'lardakinebenzer bir durgunluk dönemine girece- ğini iddia ediyor. Şu anda dün- ya ticaretinin hacmi 3.8 trilyon dolar civannda. Dün başlayan GATT görüşme- lerinde AA'nın haberine göre açılış konuşmasmı yapan Belçi- ka Başbakanı W0fried Harteos, görüş ayrüıklannın ortadan kal- dırılarak ortak bir uzlasma ze- mini yaratılması gerektiğini bc- lirtti ve "Yapılacak çok şey var, o nedenle uzun ve zorlu bir haf- ta olacak" dedi. Bu arada tarımda devlet sub- vansiyonlannın kaldınlmaması- nı isteyen Avrupa ülkelerinden 30 bin kadar çiftçi de Brüksel'- de bir protesto gösterisi yaptı. Öte yandan Kanada Ticaret Bakanı John Crosbie de diğer bazı ülkelerin de desteğiyle ma- li hizmetler alanında dünya ge- nelindeki engellerin kaldınlması yolunda bir öneri getirebilecek- lerini bildirdi. 'Enflasyon devlet terörüdür' TOBB Yönetim Kurulu Başkanı Yalım Erez, 1991 yılı için iyimser olmadıklannı söyledi YATIRIM ££« Iş vamrn-1 Iş Yataım-2 i$ Yatınm-3 b Yatnrrv6 lntBfion-1 lntertoo-2 !nterfofi-3 InterioM Ikfeat Yaî-1 Hdisat^-2 İ M s a t Y ^ teatYaM ikSsat AUnn Fon Garanti >«ınm-1 Garanti %tınm-2 Gâranti Yannm-3 Garanti ttdrarM Esbonk Foıt-1 Esbsnk Fon-2 EsbankFon-3 YKBYö. Fonu YKBSeMDf Fon YKBHrsse Fon YKB Kamu Fon YKB likit Fon YKB Karma Fon YKBDfcizFbn YKB K^ıitaJ Fon YKBAktt Fon \Mo1Fon-1 VSkıf Fon-2 Vakıf Fon-3 Vakıf Hrsse vaof Dûnya Vakıf Fon-6 DışbankMaM ftsbankPBmbe Tûiûn Fon Mitsui Fon-1 Mltsui Fon-2 Rnans Fon-1 finans Fon-2 Finans Fon-3 Finans Fon-4 Rnans Fbn-5 Ziraat Fon-1 Ziraat Fon-2 Ziraat Basak Fon Ziraat Fon-4 H * Fon-1 Halk Fon-2 Pamuk Fon Pamuk Hisse Emlak Fon-1 Emlak Fon-2 hnpa Fon-1 lmpex Hisse TöbankFan Sûmer Fon Dene Fon Eoe Fon Kaüanma Fon OemirFon •feriş Fon Ortak Fon TDrkbankFon NetFon a Fon FONLARI H N 13J07J87 140339 09.10% 17.0150 04.0630 19.09,87 14.1257 27fl2fl9 0706B9 16.09.87 iaO2B9 080289 28.02B9 11.1259 22.1087 1003.89 1202.90 300550 1d11B7 31.1039 11.07.90 02.11B7 07.0358 07.03B8 07B3JB8 07.0358 07.0358 02.0159 19Û690 19.0650 09.0558 24.0459 18.1059 22.03-90 2&0a90 14.0690 280638 100459 28.0a90 04.0758 15.0758 20.1089 200359 200759 ^ 1 2 5 9 2OO350 05.1150 09.1059 14D2.90 14.0230 2O0630 01.1159 0&0130 02D1.90 28.0630 22.0130 18.0730 02.0230 04.0530 28.0330 12X1230 16.04.90 04Ü530 08X630 07X630 11.0630 27.0830 03X630 05.1130 01.1190 «8|Mİ 10500 2O000 10.000 1O000 10000 10661 9360 9359 11.200 9.764 9506 9596 9590 1OO00 9376 9.731 10437 9336 10319 10.000 10000 10477 9.785 9.713 9795 9593 9528 9.294 10.000 9542 1O000 48.279 10444 9394 9574 10.000 10.057 20558 10011 nxei 40000 1O000 9346 9356 10428 9358 10.000 1O100 10000 10000 1O000 11397 10357 10724 10469 1O000 1O000 10.086 9362 1O000 10405 10508 1O0O0 1O000 1O006 1O000 10.000 1O000 1O000 10000 «8t8H 62591 41.479 16.755 14.245 12.127 4d213 41592 21754 19560 39.735 32535 15476 15527 11580 48.427 22.719 14.049 12.067 49383 16339 11534 45345 36135 50551 35.425 30375 35.483 16224 11515 8516 36083 92319 16951 10451 12.197 11.129 32.244 42392 11590 35171 128538 15737 21.655 18580 15612 12341 10313 17514 13558 14.462 13.018 17330 14.155 16435 12575 15.121 11590 14.271 10587 13.044 14727 14573 12.725 12964 12363 12368 11.114 10773 10319 10263 3ARALJK 63,074 41543 16507 14.296 12.167 48377 41.734 21527 19324 39564 32542 15528 15576 11312 48539 22.739 14.057 12.076 49439 16358 11542 46099 36259 50073 3S547 31D64 35585 16249 11544 8565 36203 93.224 17006 10315 12.189 11.107 32340 43.135 11330 35.299 128341 15784 21.732 16645 15565 12383 10350 17506 13590 14515 13X81 17368 14.156 16477 12575 15167 12.111 14312 10621 13.086 14.779 14321 12.771 13.006 12.403 12.413 11.150 10799 10362 10277 1990 <*) 029 015 031 036 033 034 034 034 032 032 033 034 031 027 023 009 0.06 -O09 011 0.12 007 034 034 -035 034 035 029 015 025 057 033 033 032 -130 -Oü 7 -020 030 033 034 036 031 030 036 035 034 034 036 -0.05 023 037 048 021 001 023 0.00 030 350 029 032 032 035 032 036 032 032 036 032 024 042 0.14 ANKARA (AA) — Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Yönetim Kurulu Başkanı Yahm Erez, yılın ilk yansında "düşer gibi" görünen enflasyonun Kör- fez krizi nedeniyle gerçek yiizünü gös- terdiğini, "enflasyon düştü, düşürüyoruz" iddialannın da gerçek ol- madığının ortaya çıktığını söyledi. Erez, "Enflasyon bir devlet teröriıdıir. Enflas- yonun loplumun ahlaki degerierini or- tadan kaldıran. ekonominin tüm sektör- lerini tahrip eden adeta uyuşturucu alış- kanlıgındaki insanlardan oluşan bir top- lum yaratttğı hepimizce malumdur" de- di. TOBB Ticaret Odalan Konseyi top- lantısı bugün Ankara'da yapıldı. Toplan- tının acılışında konuşan Erez, bu yıl üre- tim artışı, büyüme hızı ve yabancı ser- maye akjşı konusundaki gelişmelerin olumlu olmasına karşm, enflasyonun gündemdeki yerini koruduğunu, iç ve dış borçlardaki hızlı artışlann devam ettiği- ni, turizm sektöründe darboğazların or- taya çıktığını, sermaye hareketlerinin "maceracı sıcak para" şeklinde olduğu- nu öne sürdü. 'İyimser değiliz' KöNUK YAZAR Erez, 1991 yılı için iyimser olmadık- lannı kaydederek bu yıl gerçekleşen eko- nomik büyümenin tanm sektöründeki olumlu hava koşullarımn yarattığı geliş- melerden kaynaklandığını ve "Tann'nın bir lütfu" olduğunu söyledi. 1991 yılı bütçesinin "enflasyonist bir karakterde" hazırlandığıru, bir borç öde- me ve borçlanma bütçesi olduğunu an- latan Erez şunları söyledi: "Bütçe açıklannın ülke gerçekleri ile bağdaşmayacak buyüklüklere ulaşması tasvip edilmeyecek bir sonuçtur. Bütçe açıgımn kapatılması için gerekli iç kay- nak yetersizliğinden dolayı 1991 yılında iç borçlanma, dış borçianma, KİT ünin- lerine zam, para basma, geçmiş yıllara oranla daha az yatınm, tanmsal ürün- lere ve memur maaşlanna enflasyonun gerisinde artış vennek gibi yollann dev- reye sokulması ile bütçe açıklannın fi- nansmanına gidilecektir. 1991 yılı bütçe buyüklüklerinin Tiir- kiye'nin sosyal ve ekonomik sorunları- na çare olmayacağı ortadadır. Bu bütçe ile Türkiye"nin hedeflerine yaklaşması degil, hedeflerinden uzaklasraası soz ko- nusndur." Ekonomik kararlar ve politikalar hak- kında görüş belirtmelerinin politika ola- rak değil yasal görevleri olarak kabul edilmesi gerektiğini ifade eden Erez, ay- rıca sorunlann çözümsüz olmadığını kaydetti. kİT açıkları Ticaret Odalan Konseyi Başkanı Ali Zafer Taciroğlu da önümüzdeki yıl mil- li gelirin yüzde 10'unun KİT açıkian için harcanacağmı bildirerek kamu sektörü haıcamalannda "inanılmaz kayıplar" ol- duğunu söyledi. Özelleştirme progrmının yavas yürü- düğünü İcaydeden Taciroğlu, "Sonuçta 'özelleştirme yapıyorum' adı, altında oto- park işleten bir devlet bürokrasisi ya- ratıldı" dedi. İstanbul Ticaret Odası (İTO) Yönetim Kurulu Başkanı Atalay Şahinogln ise ekonomide çok başlılık olduğunu ve so- mnlannı anlatacak merci bulamadıkla- nnı savunarak "Ekonomi tek başla yürür" dedi. Şahinoğlu, TOBB Ticaret Odalan Konseyi toplantısında yaptığı konuşma- da, Körfez krizi dolayısıyla Türkiye'nin potansiyel kaybmın 8 milyar dolar dü- zeyinde bulunduğunu kaydederek eko- nominin krizden büyük yaralar aJacağı- nı öne sürdü. Şahinoğlu, savaş çıksa da çıkmasa da Türkiye'nin İslam ülkeleri ile arasında ileride kriz nedeniyle gerginlik doğacağmı ileri sürdü. Büyümenin bedeli enflasyon Enflasyon elbette çok kötü bir şeydir. Fakat hem enflasyon hem borç, kaynağı olmayan ülkelerde, iş yapmak isteyen bazı yöneticilerin sık sık kullandıkları finansman kaynaklarıdır. Türk halkının kalkınma isteği devam ettikçe Türkiye, imkânlarının kendi kaynaklarının üzerinde bir hızla büyüme çabasını sürdürdükçe, enflasyon devam edecek görünüyor. Hedef, enflasyonu kademeli olarak düşürmektir. İşadamına düşen görev de enflasyona rağmen üretim ve ihracat yollarmı aramayı öğrenmektir. SAKIP SABANCI Sabancı Holding Yönetim Kurulu Başkanı İnsanlann ömürleri sınırlı olduğundan yaşam süreci içinde çağdaş imkânlardan herkes yararlanma arayışındadır. Ancak unutmayınız ki çağdaş imkânları Tann, bedava ve insanlar arasında eşit olarak dağıtmıyor. Tann'nın verdiği imkânlar- la insanlar çalışıyor, üretiyor, yenilikler yaratıyor, para harcıyor, daha iyi şeyler ortaya çıkanyor. Sonra alınterinin, eme- ğin, becerinin ödülü olarak bu olanak- lan değerlendiriyor, yaşam düzeylerini yükseltiyor. Biz Türk milleti olarak bu imkânlar- dan nasıl yararlanacağız? İstemek ile iş bitmiyor. Once para bulup ülkede altya- pıyı çağdaş seviyeye çıkaracağız. Nedir altyapı? Yoldur, hastanedir, okuldur. O kadarla bitmiyor. İleri çağdaş düzeyde eğitim gören, çalışmaya istekli, yaratıcı, sağlıklı teknoloji kullanmayı ve üretmeyi becerebilen insandır. Sonra bu insanlar para bulup üst ya- pıyı kuracak. Fabrikalar kuracak. Otel- ler, lokantalar, işyerleri açacak. Sonra buralarda insanlar mal ve hizmet ürete- cek. Para kazanacak. Dünya nimetleri- ni satın alabilecek ölçüde üretim yapıp bu üretimden gelir sağlayacak. Bütün bunları yapmadan yerinde otu- rup "Bak başkalan nasıl yaşıyor. Bir de bizim ülkenin bizim halkın haline bak..." diye dövünmek hikâyedir. Bundan on yıl önce, beş yıl önce de biz dövünüyorduk: — Şu hale bak, Ankara ile İstanbul arasında telefonla konuşmanın imkânı yok. Yabancılar Amerika'ya telefon et- mek için sabab uçak ile Atina'ya gidip telefon edip akşam dönüyorlarmış. Türkiye'de santrala ismini yazdınp sıra- ya giriyorsun. Ankara ile 7 saat sonra ko- nuşabiliyorsun... Bu ne rezalet!" — Şu hale bak. Ankara ile tstanbul arasında daracık bir yol. Tüm kamyon- lar, otobüsler üst ttste. Burada insan ha- yatı hiçe saydıyor. Yol tıkanıyor, vasıta- lar saatlerce bekliyor." — Şu hale bak. Elektrik enerjisi yok... Su akar, Türkler bakar... Sokak lamba- ları yanmıyor. Fabrikalar çalışmıyor." — Şu hale bak. Limanlarda gemiler yttk boşaltmak için yirmi gün sıra bek- liyor... Bunlar neden yoktu? Çünkü Türkiye'nin bunları yapacak parası yoktu da ondan yoktu... Bu "yu- murta ile tavuk" meselesidir. Altyapı ol- madan memleket gelişmez. Memleket gelişmeden, altyapı yapmak için yeterli para bulunamaz. Enflasyon elbette çok kötü bir şeydir. Toplumdaki insanları, hele dar ve sabit gehrlileri ezer. Ekonomide dengeleri bo- zar. Borç da çok kötü bir şeydir. Hele fa- izi ağır ise öde öde bitmez... Fakat hem enflasyon hem borç, kay- nağı olmayan ülkelerde iş yapmak iste- yen bazı yöneticilerin (istemeyerek de ol- sa) sık sık kullandıkları finansman kay- naklarıdır. Bugün artık enflasyonu önlemenin, borçlanmamanın, denk bütçenin, para basmamanın faziletini ve de yollannı bil- meyen kalmadı. Ülkenin geliri kadar harcama yapar- sın. Hiç kendini zorlamazsın. O zaman enflasyon da olmaz. Bütçe açığı da ol- maz. Ne dış borca ihtiyaç kalır, ne de pa- ra basmaya... Fakat o zaman da şunlara razı olacaksın: — Büyüme, kalkınma yanşından çe- kileceksin. — Kalkınma yanşında geç kalmış ol- manın kaderi ile baş başa kalıp mevcut yolun, limanm, enerjin ne ise onunla ye- tineceksin. — Artan nüfusun işsiz kalmış, aç kal- mış üzülmeyeceksin. — Durgunluktan ekonomi küçülecek, aldırmayacaksın. Fakat bu anlatım, biz Türklerin ünlü felsefesine bizi sürüklemesin: Biz ek- stremlerle uğraşınz. İfrat ile tefrit ara- sında gidip geliriz. İşin dengesini, orta yolunu hiç bulamayız. Ben ne demek istiyorum ki "Enflas- yon iyidir, borçlanma iyidir. Onlar olma- dan hiçbir şey olmaz. Çıkar enflasyonu çıkarabildigin kadar, borçlan borçlana- bildiğin kadar." Hayır, hayır... Bunlan söylemiyorum, fakat "hızlı kalkınma isteyenlerin" bu işin faturasını bilmelerini, değirmenin suyunun nereden geldiğini öğrenmeleri- ni istiyorum. Ne istediğimizi bilelim: — Hem kalkınacağız. — Hem tüm altyapı yatmmlannı çağ- daş seviyeye getireceğiz. — Hem elektrik, su, gaz, kömür, yol, tren, vapur, uçak sıkıntısı çekmeyeceğiz. — Hem okul, hastane, karakol, ada- let işlerinde daha iyiye ulaşacağız. — Hem herkese iş, herkese aş bula- cağız, hem de memurlann ve işçilerin ve de emeklilerin maaşlanm daha çok art- tıracağız. — Hem de enflasyon olmayacak, borç alınmayacak... Hastalığı iyi teşhis edelim. önümüz- de iki yol var: — Ya isteklerimizi, bekleyişlerimizi sı- nırlayacağız, — Ya da enflasyonun ve borçlanma- nın (bugünkü ölçülerde olması bile) bir süre daha devam edeceğini bileceğiz. Enflasyon bu ülkenin kaderi değildir. Önlenemeyecek bir dert değildir... Ama hesap kitap ortada... Türk halkının kal- kınma isteği devam ettikçe Türkiye, im- kânlarının kendi kaynaklarının üzerin- de bir hızla büyüme çabasını sürdürdük- çe enflasyon devam edecek görünüyor. Cesur ve açık bir şekilde şunu söyle- mek, bunu anlatmak lazım. Kelimelerin arkasına gizlenip, kahramanlık edebiyatı ile olmayacak duaya amin demenin ge- reği yok. — Hedef, enflasyonu kademeli olarak aşağı çekmek için her türlü çabayı gös- termektir. . — Fakat işadammın yapması gereken ise bu enflasyonun bir yıl içinde birden bire yüzde onlara, yüzde yirmilere düşe- meyeceğinin bilincinde enflasyon içinde yaşamayı, enflasyona rağmen büyüme- yi, enflasyona rağmen bol ve sağlıklı üre- tim ve ihracat yollannı aramayı öğren- mesidir. Bunu yapanlar yaşıyor ve büyüyor. Geçmiş beş yıllık tecrübe bunu orta- ya koydu. lamayacağını söylediler. Türk-lş yöneticileri, "Genel Maden-lş Sendikası'nın grevi elbette bizim de grevimizdir. Daha işin baş- langıcındayız. Bu grev mutlaka desteklenecek ve desteklenmek- tedir. Ancak üretimden gelen gücü kullanma kozu yalnız bu grev için kullanılamaz" dediler. Türk-lş üst yonetimi, aralık ayında yapılması beklenen şube ve merkez yöneticiler toplantısı- mn ne zaman yapılacağım ise henüz saptamadı. Kamu Işveren Sendikası, Türk Kamusen, gerek MTA gerek TTKİ işyerlerinde bu sabahtan başlayarak lokavi uygulanmasına geçecek. Risk sermayesi şirketi kuruluyor TAYFUN GÖNÜLLÜ ANKARA — Küçük ve orta ölçekteki sanayilerin geliştirilmesi için risk serma- yesi şirketi kuruluyor. Dün- ya Bankası kredisiyle gerçekleştirileceği belirtilen şirket, TÜBİTAK ve Hazi- ne ve Dış Ticaret Müsteşar- lığı'nm ortaklaşa yürüttük- leri bir proje çerçevesin- de geliştiriliyor. 1991 yılı kredi paketi çerçevesinde Dünya Bankası'nın küçük ve orta boy sanayilerin ge- lişmesini desteklemek için vereceği 200 milyon dolarhk kredinin de görüşmeleri sü- rüyor. 200 milyon dolarhk kredinin sağlanması duru- munda Japonya'dan da "Co-finansman kredisi" alınacak. 15 gün önce Dün- ya Bankası heyeti Ankara'- da bu konuyla ilgili incelemelerde bulunmuştu. TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Kemal Gürttz, geleceğin küçük ve orta boy sanayüer- de olduğunu belirterek üre- timin risklerini üstlenecek risk sermayesi şirketlerinin kurulması gerektiğini belir- terek "Dünya Bankası ile yürüttüğümuz bir projede bu bankanın kredisiyle risk sermayesi şirketi kurnlma çalışmalanna başlanmıştır" dedi. 21. yüzyılda ağır sanayi gibi sloganlann olmayacağı- nı, geleceğin küçük ve orta boy sanayilerde olduğunu belirten Prof. Gürüz, "21. yüzyıl küçük ve orta boy iş- letmelerin hakim olduğu bir piyasa olacaktır. Büyük şir- ketler, küçük ve orta boy şirketlerin imal ettiği ko- mponentlerin montajını ya- pacaklar. Dolayısıyla gerek o montajı yapacak şirket, gerek küçük ve orta boy şir- ketler esnek imalat sistemle- rine geçmek zorundadırlar. Bunun için TÜBİTAK ileri teknolojiyi aktarmak özel sektör bünyeande araştırma faaliyetlerinin yaygınlaşması için üniversitelerle özel sek- tör arasında köprii kurmak görevini üstlenecektir" diye konuştu. AşilNadir'e bir ay lık süre EDtP EMtL ÖYMEN LONDRA — Asil Nadir aleyhinde açılan icra dava- sında Yüksek Mahkeme, Kıbrıslı işadamına 7 ocağa kadar süre tarunmasım ka- rarlaştırdı. tki büyük borsa aracı şirketi olan Bardays de Zoete VVedd ile Lehman Brothers şirketi, Asil Nadir- in kendilerine toplam 22 milyon 100 bin sterlin bor- cu bulunduğunu belirterek, icra davası açmışlardı. 13 ka- sımda yapılan ilk oturumda, Asil Nadir'in avukatlan, borcun tamamının ne yolla edinebileceğine ilişkin bir program hazırlamak üzere süre istemişlerdi. Bunun üzerine 3 aralığa ertelenen davada, Yüksek Mahkeme, Asil Nadir'in 22 milyon 100 bin sterlin tutanndaki bu borcu ödeyebüeceğine ilişkin olarak sunduğu güvenceleri yeterli buldu. Mahkemenin Noel tatilinden sonra, 7 ocaktan sonraki ilk çalışma gününe ertelenmesine karar verildi. Bu arada Asil Nadir de dün akşam Londra'da bu konuda bir açıklama yaptı. Açıklamada, Asil Nadir'in başhca alacaklılanyla, borç- larını ödeyebileceği yolunda güvence vererek bir anlaş- maya vardığı, otunımun da 7 Ocak 1991'den sonraki ilk çalışma gününe ertelendiği bildiriliyor.