Katalog

CUMHURİYET/14 HABERLERİN DEVAMI Disiplinli BATILI AJANSLAR 4 ARALIK 1990 SHP başvurdu TürbanAnayasa Mahkemesi'ndeANKARA (UBA) — SHP Grup Başkanvekıllerınden Ha- san Fehmi Guneş, unıversıteler- de türbanı serbest bırakan ya- sa değışıklığının ıptalı ıçın Ana- yasa Mahkemesı'ne başvurduk- lannı bıldırdı. Güneş, unıversı- telerde türbana ızın veren uygu- lamanın cumhunyet devletıne karşın yurütülen, hareketın bır parçası olduğunu söyledı. Hasan Fehmı Guneş, TBMM'de bır basın toplantısı düzenleyerek 3670 sayılı "kadı- nın statüsu vc sorunlan genel muduriuğu kanıfanasuu ongo- ren yasayla bırlikte 17. madde- deki lulık kıyafet serbestisiyle ilgili YÖK Yasası defişikllğinln" ıptalı ıçın Ana- yasa Mahkemesı'ne başvurduk- lannı behrta Ünıversıtelerde türbanın serbest bırakılmasıy- la dııu kıyafet gıyılmesıne ım- kân tanındığını ıfade eden Gü- neş, "Devrime karşı devrim ha- reketine yol açıldıguu" kaydettı Anayasa Mahkemesı'nın bu ya- saya ılışkın olarak daha önce verdıği kararları hatırlatan SHP Grup Başkanveküı, aynı gerekçelerin bu yasa ıçınde ge- çerlı olduğunu söyledı Guneş, ılgılı yasa değışıklığının anaya- sanın başlangıç bölumüne ve çok sayıda maddeye aykırılık taşıdığını bıldırdı ve "biz bu du- zenlemeyi cumhunyet devletine karsı bir bareketin yurutulmek- te olan bir parçası olarak goru- yonız diye konuştu. Yasama or- ganının bir başka yasal duzen- leme Ue yargı kararlanmn or- tadan kaldınldığını kaydeden Guneş, dini kurallara göre, du- zenleme yapma alışkanlığının getirilmek Lstenditini" belırttı Hasan Fehmı Güneş, yasaya eklenen bır geçıcı madde ıle sa- dece kıyafetle ılgılı dısıplın ce- zalarının kaldırıldığını hatırla- tarak, bunun da bır ayncalık olduğunu ve bu geçıcı maddey- le sadece turbanlı öğrencılenn dısıplın cezalarının kaJdınlma- sının amaçlandığını söyledı. JN.A.ııuı dııruşmasında (Baştarafı 1. Sayfada) gözlendı Arbede sırasında ız- leyıcı, sanık ve avukatlar hâkı- mın herhangı bır kararı olma- masına karşın polısın mudaha- lesını kınamak ıçin çeşıth slo- ganlar attılar. Çok sayıda avu- kat, cübbelennı çıkarıp mahke- me heyetının oturduğu masaJa- ra fırlattı Duruşmanın başlamasından olaylann bıtı- mıne kadar, çok sayıda yerlı, yabancı, gazete ve televızyon muhabın olaylan göruntüler- ken, bazıları da tartaklandı Olaylann başlamasıyla bırlikte yüzlerce çevık kuvvet, resmı ve sıvıl polıs, Devlet Güvenlık Mahkemesı'nın ıçını ve çevresı- nı kontrol altına aldı. Duruş- ma, arbede çıkmasından kısa bir sure sonra Mahkeme Başka- nı Osman Şen tarafından, "sa- lontın musaıt olmadıgı" gerek- çesıyle 25.12.1990 gunune erte- lendı. Okuduğu Pendık Lısesı'nın duvanna "savaşa hayır" dıye yazdığı ve yasadışı örgüt üyesı olduğu savıyla arkadaşları Bunyamin Yucei, Canan Acar ve Salıha Nılufer Gen ıle bırük- te tutuklanan N.A.'nın dun sa- at 16.00'dakı duruşmasını ızle- mek üzere yakınları ve çok sa- yıda kışı İstanbul Devlet Gü- venlık Mahkemesı önune geldı Bu arada, N.A. ve arkadaşlan- nı savunan 20've yakın avukat da duruşmanın başlamasından saatlerce önce DGM'de hazır bulundular. Bu sırada, kalabalık olduk- lan gerekçesıyle ızleyıcılenn bu- yük bır bölümü DGM bınası- na güvenlık kuvvetlennce aün- madı. Çevık kuvvet görevlılerı, ızleyicılere, dağılmaları ıçın uyarıda bulundular DGM önünden gerıye doğru çekılen kalabalık, "Emperyalist savaşa hayır" dıye slogan atmaya baş- layınca polıs mudahale ettı. Polısın copla mudahalesı so- nunda adları belırlenemeyen 3 kışı gözaltına alındı Kaçanlar- dan bır bölümü de polıse taş, sopa ve şışeyle karşılık verdı. DGM önundekı olaylann ar- dından yaklaşık 3 saat sonra 18.30 sıralarında N.A. ve arka- daşları, ızleyıcı, avukat ve ga- zetecılerin hınca hınç doldurdu- ğu duruşma salonuna getinldı- ler. Izleyicılerin önce alkış tu- tup, ardından "Emperyalist sa- vasa hayır" dıye slogan attıklan gözlendı Salonda çok sayıda yeru ve yabana gazetecının N.A ve arkadaşlannı görüntu- lemeye çalıştıkları, ızleyıcılenn de alkış ve sloganlarını sürdür- düklen görüldü. Bu arada, mahkeme heyetı başkanı Osman Şen ıle DGM Savcısı Çayhan Ulgen, mahke- menın ötekı uyelerıyle de göru- şerek, kısa bır sure duruşmanın seynnı aralannda tartıştılar Mahkeme Başkanı Osman Şen "Duruşmanın yapılmasının şartlan kalmadığından taüline karar verilmesini" ıstedı Avukatlar, mahkeme başka- nmın "Karar kesinleşmeden iz- levicüenn polıs mudahalesiyle çıkartıldığı ve olaylann buyuyeceği" uyansında bulun- dular. Bu sırada Şen, kararı yazdırarak duruşmayı, 25 12.1990 saat 15.00*6 erteledı Mahkeme Başkanı Osman Şen kararı yazdınrken, polısın ızleyicılere, jandarmanın da sa- nıklara ve cübbelenru çıkararak olayı protesto eden avukatlara coplarla saldırdıkları göruldu Bunun uzerıne tıklım tıkhm olan salonda arbede çıktı Mahkeme heyetı, duruşma sa lonunu polıs gözetımınde yan kapıdan terk ederken, salon sa- vaş alanına döndü Salona dolan çok sayıda çe- vık kuvvet, ızleyıcı ve avukat- lan korıdora çıkarmaya çalışır- ken, jandarma erlerı de 16 ya- şındakı N A ve arkadaşlannı coplayarak nezarethaneye gö- türdüler Olaylann ardından 2'sı avu- kat 50'ye yakın kışı coplanarak gözaltına alındı. N.AInın anne- sı Şuknye ve babası Huseyın Alkan'ın da polısın mudahale- sı sırasında kötü şekılde dövül- düklen ve yuzlerının kan ıçın- de kaldığı dıkkat çekti. Tan ga- zetesı muhabu-ı Ahmet Tamer de dövülerek filmlen alındı. Ta- mer, daha sonra gazetecılerın mudahalesı uzerıne serbest bı- rakıldı. Avukatlar, İstanbul Cumhunyet SavcılığYna mah- keme heyetı ve polıs hakkında suç duyurusunda bulunacakla- rını belirttıler HESAPLASMA BURHAN ARPAD (Baştarafı 2. Sayfada) "Savaşa hayır' Barışa evet 1 " Ne var kı 1990 Türkıyesı'nde yönetımı elde tutan ANAP'çılar yurttaş çoğunluğunun sesıne bosverıyor, kulaklarını tıkıyor ve gözlennı kapatıyor 'Barış' 1 dıye haykıranlara ANAP'çıların da- ha önemlı uğraşıları var ANAP'lı yetkılıler ve bakanlar ıncıler dok- türüyorlar bırbırlerıyle yarış edercesıne "Emeklıler geç oluyor'" "Flört etmek fahışehktır (orospuluktur)' "Kadın elt tutan kışı zına etmış seks yapmıştır, hemen aptes tazelemelıdır" "Yeşıl ısteyen ormana gıtsın'" Dünya tarıhlerının Kızıl Sultan dıye adlandırdığı II Sultan Ha- mıd'ı mumla aratacak bır baskı yöntemı sürduruyorlar Beyınler orümceklensın, kafalar bomboş olsun ıstıyorlar* Duşünce ortadan kalksın, dudaklara kılıt vurulsun ıstıyorlar 1 Ne var kı çoğunluk onlardan yan a değıl Ikı dünya savaşının acı- larını yaşamış olan çoğunluk "Hayır 1 " dıyor ve sesını yukseltıyor Barışa evet' Savaşa hayır' Günümüz Alman yazarlarından Hans Bender, ' Barış ve Kurtlar" hıkâyesınde konuyu ılgınç bır açıdan değerlendınyor Tutsak ' Savaş bıtelı beş ay geçtı'" dedı 'kurtlar çoktan gen dönmüş olmalı" Muhtar "Oldukları yerde kalsınlar Daha uygun'" karşıhğını verdi Tutsaklar ve muhtar akşama kadar ormanda kaldılar Ertesı sabah tutsaklar, kolhoz koylulerı ve genç kızlar tarlaya gırtıler Muhtar, cam gıbı olmuş topak topak toprakları atın cektı- ğı sabanla duzledı Genç kızlar ve tutsaklar ellerını kottuklarına göturuyorlardı ıkıde bır Soluk aldıkça ağızlanndan dumanlar çı- kıyordu Ormanların uzerınde yukselen guneş ufku kaplayan pırıl pırıl, yeşıl mavı gökyüzune sokuldu Köy dumdüz tarlaların or- tasındaydı Çevre, ormanlarla sanlıydı Yollarda çocuklar yûru- yordu Bır kadın genç tutsağa "Okula gıdıyorlar'' dedı Tutsak el salladı Julıa "Maksım" dedı, "bır kurt ızı gordük" Muhtar, "Hangınız 7 ' dıye sordu Julıa, "Izler ızler buyuktu " Muhtar "Saçmalamayın" dıye konuştu "Kurtlar Sıbırya'da şımdılerde" Kurtlar yol boyunca koşuyorlardı Karanlık arttı Fakat kurt sü- rülerının ardı arkası gelmedı Daha ne kadar sürdu böyle geçıp gıtmelerı'' Saatlerce sürdu Sıbırya'nın butün kurtları gen dön- muştü Gece bastırdı Muhtar, tutsaklar ve çocuklar bırbırlerın- den bıraz uzaklaşmayı, kımıldanmayı uzun süre göze alamadılar llk konuşan muhtar oldu "Kurtlar gen gelıyorlar, barış kokusunu aldılar 1 " Nazı ordusundan kaçmış olan kurtlar, barışa kavuşmuş olma- nın sevıncıyle yurtlarına dönüyorlardı Nazı sürülennden kurtlar bıle korkmuştu (Baştarafi 1. Sayfada) Komutsnlıjh yapan Torumtay, 1978'de korgeneral oldu Kıbn> Banş Kuvvetlen komutanüğı ya- pan Torumtay, daha sonra Gc- nelkurmay Hareket Başkanhğı gorevınde bulundu. Torumtay, "liderlik ozdlikli ustun bir komutan" olarak bıhnıyor ve coşkulu, duzenlı çalışıyor Ozel ıhşkılerden kaçınan Torumtay, "Bana ihtiyaç yoksa gitmem" ıl- kesını benımsıyor Kıtap okumaya buyuk ılgısı olan Torumtay, Briıksel'dekı go- revı sırasında uluslararası pılot brövesı ve 1983 yılında da Turk- kuşu uçak pılot brövesı aldı. 1985 yıhnda da Kara Kuvvetlen havacılığı pılot brövesme hak kazanan Torumtay, halen uçucu statusunde bulunuyor Torum- tay, 1982 yılında orgenerallığe yukseldı. 1982-1983 yıllarında bır yıl sureyle Mıllı Güvenlık İstifa nedeni, Körfez anlaşmazlıgı OLAYLAREV ARDEVDAKI Haber Merkezi — Onde gelen Batılı ajanslar Genelkurmay Başkanı Orgeneral Necip To- rumtay'ın ıstıfasını, Ankara'dakı üst duzey devlet yönetıcılerı ara- sında Korfez krızıne yaklaşım- la ılgılı "ciddi anlaşmazlıklar"a bağladılar İngılız yayın kunımu ıse ıstıfa nedemmn "Islamı yük- selışten duyulan rahatsızlık" olabıleceğını belırttı İngılız Reuter ajansı haberın ıçınde Ankara'dakı ust rutbelı bır Hava Kuvvetlerı subayının şu sözlerıne yer verdı: ''Torumtay'ın istifasını bekli- yorduk. Bizim için surpriz ol- madı. Burada bir şeyler oluyor." Haberde ayrıca eskı Mıllı Sa- vunma Bakanı Safa Giray ve es- ki Dışışlerı Bakanı Ali Bozer'm ıstıfalarının da Körfez knzınde Konseyı Genel Sekreter Yardım- Cumhurbaşkanı Özal'ın polıtı- alığı, 1983-1984 yılları arasında kayı tek başına yönlendırmesı- ne bağlandığı kaydedıldı g Genelkurmay 2 Başkanhğı, 1984-1985 yılları arasında da 1 Ordu Komutanlığı yaptı 1985 yılından sonra yıne Genelkur- may 2. BaşkanlıgYna atanan To- rumtay, 2 Temmuz 1987 tarıhın- de Kara Kuvvetlen Komutanlı- ğı'na getırıldı Torumtay, 22 gün sureyle Ge- nelkurmay Başkan Vekıllığı ve Kara Kuvvetlen Komutanlığı yaptı Genelkurmay Başkanı Necıp Torumtay'ın ıstıfası BBC tara- fından ıse "tamamen beklenme- dik bir istifa" olarak nıtelendı- rıldı BBC, konuyla ılgılı haberın- de Torumtay'ın ıstıfasının nede- nının açık olmadığını belırttı Haberde "Ancak bazı kaynaklar Torumtay'ın son zamanlarda aşırı İslamcı yukselişten rahat- sız olmuş olabileceğini kaydedi- yoriar. Turkiye'de ordu laik dev- letin konıyucusu olarak goru- lur" denıldı Fransız AFP ajansı, Torum- tay'ın ıstıfasının "Ust duzey yo- neticılenn Ozal'ın Korfez knzın- dekı tulumuna venı bır muhale- fet" olarak Ankara'da değerlen- dırıldığını belırttı AFP'nın yorumunda ayrıca şu göruşe yer venlıyor: "Torumtay orduya veda me- sajında da Ataturk ilkelerine saygı çerçevesinde işlerin yuru- tulmesinin devamını istedi. Ozal'a bağhlığıyla bilinen To- rumtay, 1960'tan bu yana çeşit- li darbelerin liderieri olan seief- lerinin aksine cumhurbaşkanına muhalefetını açığa vurmak iste- medi." Amerıkan AP ajansı da To- rumtay'ın ıstıfasının Körfez knzı sıyasetıne muhalefetın yenı bır boyutu olduğu göruşunu savun- du "Torumtay son aylarda isti- fa eden uçuncu yetkili. Daha once Bozer ve Giray istifa etmiş- lerdi" hatırlatmasının yapıldığı AP habennde Genelkurraay Başkanı'nın Genelkurmay Ka- rargâhı'nda özel Harp Daıresı ıle ılgılı bnfingın yapıldığı sıra- da açıklanmasına da ışaret edıl- dı. Belçıka Radyosu Genelkur- may Baskanı Orgeneral Necıp Torumtay'ın ıstıfasını bınncı ha- ber olarak duyurdu Radyo, olayla ılgılı yorumun- da, ıstıfayı, "Torumtay'ın Kor- fez krizi konusunda Cumhur- başkanı Turgut Ozalia farklı duşunmesıne tepkisi" şeklınde değerlendırdı Kıbns Rum Radyo ve Televız- yonu, Genelkurmay Başkanı Orgeneral Necıp Torumtay'ın ıs- tıfasını, Anadolu Ajansı'nın gectığı ılk habere dayanarak ver- dı Radyo ve televızyonun orta sıralarda sunduğu haberde, yo- rum yapılmadı KKTC'nm Bay- rak Radyosu da ıstıfa habennı ılk haber olarak yayımladı Yabancı diplomatlar: trticaya uyarı Genelkurmay Başkanı Orge- neral Necıp Torumay'ın ıstıfa- sı Ankara'dakı dıplomatık çevrelerde buyuk şaşkınlık ya- rattı Istıfa habennı Cumhurı- yet muhabınnden alan bazı Batılı buyukelçılıklerın yetkılı- lennın verdıği ılk tepkı, "To- rumta>, irtiea tehlikesine karşı bir uvarıda bulunmuş olabılir" şekhndeydı Batılı büyukelçüık yetkıülen, Körfez krızının de Torumtay'- ın kararında rol oynamış olabı- leceğını belırtırken "Bölgede sıcak savaş da dahil, her turlu gelişme beklenirken guvenilir (Baştarafı 1. Sayfada) bır muttefik olan Turkiyenin vaşa surukleyecek boyutlar taşı- SUahh Kuvvetlen'nde bır buna- y a n bır dışpolıtıkayı tek başına hm yaşanması olasdıgı tedirgin- yurutüyordu. ANAP ıktıdanmn lik vericidir" " Jgöruşunde bırleştıler. Aralannda BM Güvenlık Konseyı üyesı Batılı ülkelenn de bulunduğu buyukelçılık men- supları, Torumtay'ın karanna şaşırdıklannı, böyle bır karan beklemedıklennı ıfade ederken bu yetkılılerın mıca tehhkesı uzerınde özellıkle durdukları dıkkat çektı Bır Batı Avrupa ulkesı büyu- kelçısı, "Torumtay, Kemalist Turk ordu geteneğini temsil edi- yordu. Islama gericiliğin ordu- ya da sıçraması tehlikesine karşı uyanları bilınıvordu. Korfez krizınde, asken mudahaleden yana olmayan tutumu ıstifasına neden olabilecegı gıbı gericilik endışesı de bu karara katkıda bulunmuş olabilir" dıye konuştu Ankara'dakı yabancı diplo- matlar, Orgeneral Torumtay'ın kararı konusunda "resmi tepki" vermekten kaçınırken ıs- tıfanın Turkiye'de parlamenter- sıvıl demokrasıye zarar verecek bır bunalım başlatmaması yö- nündekı dıleklerını de ıfade ettıler. KKK'dan Genelkurmay'a Orgeneral Dogan Gureş, 1926 yılında \dana'da doğdu 1947 yılında Ulastırma Subayı olarak Harp Okulu'ndan, 1949 yılında ıse Ulastırma Okulu'ndan mezun olan Güreş, 1965 yılında Harp Akademısı'nı bıtırdı Oto Böluk Takım Komutanbğı, Oto Bölük Bakım Subayiığı ve Oto Böluk Komutanlığı yapan Gureş, Ulastırma Okulu'nda oğretmen olarak. görev yaptıktan sonra pıyade sınıfına nakledıidı Güreş daha sonra Kara Kuv\etlerı Komutanlığı Lojıstık Plan Daıre Proje Subaylığı, Atına Aslerı Ataşelığı, Genelkurmay Harekât Plan Daıre Şube Müdürluğü, Kara Kuvvetlen Komutanlığı Personel Daıre Başkanhğı görevlerınde bulundu Brüksel'de bulunan NATO'nun SHAPE karargâhuıda da aore\ yapan Gureş, Zırhlı Bırlıkler Okul ve Eğıtım Ankara'da gerçinlîk Tümen Komutanlığı gorevınde de bulundu 1985 vılında orgeneral olan Gureş, daha sonra sırasıyia Harp Akademilerı Komutanlığı, 1 Ordu Komutanlığı görevlerınde bulunduktan sonra, 1988 yıhnda Kara kuvvetlen Komutaniifrna getınldt Orgeneral Gureş evlı ve uı, çocuk babası Özel Harp üç defa (Baştarafı I. Sayfada) 1963-74 yıllan arasında Kıbrıs- takı mukavemet harekâtınm ör- gütlenmesınde, 1980'de Dıyar- bakır'a kaçırılan THY uçağın- dakı rehınelerın kurtarılması operasyonunda, gunumuzde de Guneydoğu'da PKK'ya karşı yu- rutulen ıç güvenlık harekâtında görev aldığını belırttı Genelkurmay Başkanlığı'nda "Ozel Harp Dairesi"vle ılgılı ön- ce mılletvekıllerıne daha sonra 100'u aşkın basın mensubuna verılen bnfingde Genelkurmay Harekât Başkanı Korgeneral Doğan Bayazıt ıle Özel Harp Daıresı Başkanı Tuğgeneral Ke- mal Yılmaz, özel Harp Daıresı- nin kuruluşu ve görevlennı an- Iattılar. Korgeneral Bayazıt, Özel Harp Daıresı'nde "ozel tip" ve "gerilla mucadelesi" veren ıkı kanadın bulunduğunu, özel tu..- de gorevlı kışılerın "çevrelerin- de saygınlığı olan ve cesaret sahibi" kışılerden oluştuğunu, bu kışılerın sefer görev emrı ol- mayanlar arasından seçıldığını kaydettı Gerilla tıpı mucadele verenlerın "Muvazzaf subay ve astsubajlardan oluştuğunu, bunlann uç buçuk yıl gerilla eği- timı gorduğunu" bıldıren Baya- zıt, bunlara venlecek sılahlann ya toprağa gömulduğunu ya da asken depolarda saklandığını anlattı Eskı Başbakan Bulent Ece- vit'ın Ozel Harp Daıresı'nın ça- lışmalanndan bır odenek talebı uzerıne haberdar olduğunu söy- lemesıne de değınen Bayazıt şöy- le konuştu. "1974 yılında donemin Baş- bakanı Bulent Ecevit'e Genel- kurmay'da bir brifing verildi. Brifingi verenler Sayın Ecevit- in brifing sonrası soylediklerini dosyanın altına not almışlardır. Ecevit, notlardan aktanyorum. 'Mıllı bır hızmettır, mıllı bır va- zıfedır Ihtıyacm mıllı kaynak- lardan karşılanmasına prensıp olarak taraftanm Taşınmaya- cak bır yük değıl, ortulu ode- nekten verıhr. Telsu ısteyelım, ıhtıyacı belırle>'in, bana venn' demiştir. Bu bnfingde bulunan- lardan uçu oldu, dort kişi yaşı- yor. Dort kışinin uçu boyle soy- luyor." Daha sonra gazetecılerın so- rularını yanıtlayan Bayazıt, "Ozel Harp Daıresı gizli bir teş- kilat mıdır?" sorusuna "Hayır, bir asken birtiktir" yanıtını ve- rırken, bır başka soru uzenne de Özel Harp Daıresı'nın NATO- ya baglı bır orguı oımadığını be- lırttı özel Harp'ın kontrgerılia olmadığına ve MİT'le doğrudan hıçbır ılışkısı olmadığına değı- nen Korgeneral Doğan Bayazıt "Antıkomunist bir kuruluş mudur" sorusuna şu yanıtı ver- dı "Bızim ulkemız sadece komu- nist ıslılava ugrayacak tek bır komşuya sahıp olsavdı, o zaman komunıst ışgale karşı ışgal saha- sında mucadele verecek bır teş- kilat denebilirdı. Fakat bızım ul- kemız bır dın ıhracından tutun. diger butun Saddam'ın durumu, obur tarafta Bulgaristan, \una- nıstan. tabii Rusya hepsi dahil çeşitlı tehdıde tabıdir. Dolayısıy- la antıkomunist degıldır. Din devnmine karşı da kullamlacak- tır." Korgeneral Bayazıt, "SorguJa- ma gorevi almış mıdır", "Ziver- be\ Koşku'ndeki sorgulamalar- da Ozel Harp mensubu kullanJ- dı mı" sorularını da şöyle yanıt- ladı "Size burada ne gorev aldığı- nı gosterdik. Bunun dışında hiç- bir gorev almamıştır Bazı faili mechul konular acaba bu daire tarafından mı yapılmışiır diye bir zan olabilır. Biz burada bu- tun cıplaklığı>la yapılmamıştır diyoruz. Ziverbev Koşku'nde kullanılmadığını buyuk bir fe- rahlıkla sojlu>oruz. Ama sorgu- lama> p a tabı tutulan kişilerin sor- gulama bıçımlen bizım dışımız- dadır. Bızım vaplıgımız araştır- malardan ne askeri kanadın ne sivil kanadın hiçbir olaya karış- madığını rahatlıkla soyleyebili- rım. 12 Eylul akşamı gorev ve- rilmeven tek daıredır. Bu kadar kıskanılımştır, yıpranılmasın di- ye." Gladio'yla ilgisi yok Korgeneral Bayazıt, mılletve- kıllenne venlen bnfingde de Ozel Harp Daıresı'nm, sıkıyone- tım donemlermde hıçbır sorgu- ya katılmadığını, Giadıo örgu- tu ıle organık bır bağı bulunma- dığını, Abdı İpekçi cınayetının sanığı Mehmet Ali Ağca ve da- ha sonra onun meydana getırdı- ğı olaylarla kuruluşun ılgısının bulunmadığını, Ozel Harp Da- ıresı'nın Genelkurmay Başkan- lığı'nın bılgısı ve emn dışında hıçbır görev yapmadığını anla- tarak, "Son si>asi cinayetler ve darbelere zemin hazırlamak id- dıalan bu nedenle askeri kesımı son derece rahatsız etmektedir" dedı Özel Harp Daıresı hakkında çeşitlı ıddıaların sahıbı Emeklı Kurmay Yarbay Talat Turhan 1 ın Özel Harp Daıresı'nde hıç go- rev yapmadığını belırten Ba>a- zıt, "Kendısı profesyonel ıhtılal- ci dive nitelenebilir" dedı. kendisine soyledim. Tekrar tek- rar soyledım. Sayın başbakanın cevabı da tekrar tekrar açıkla- nacak bir şey olmadıgı, Genel- kurmay Başkanı'nın neden ıstı- fa ettiğinı kendısinin de anlama- dıgı şeklinde oldu." İnönu, Genelkurmay Başka- nı'nın ıstıfasının "ulkenin bir savaşa sunıklendiği izlenimini verdigini" kaydettı İnönu, ül- keyı bır savaş olasılıgına karşı koruyacak tek gücun TBMM olduğunu belırterek "Meclisin mesdeye sahip çıkması gerekir" dedı SHP lıderı, göruşme sıra Ç (Baştarafı 1 Sayfada) son gunlerde karşılaştığı olaylar- la bir çelışkıve duşmuştur. As- lında çelışkıye duşmesı gereken kışının başbakan olması gerekir. Ama Turkıve'de başbakanın us- tunde bır guç olarak anayasayı ihlal eden Ozal var" dedı İnö- nu, daha once de bazı bakanla- rın "çalışamadıklan" gerekçe- sıyle ıstıfa ettıklerını vurgulaya- rak, "Cumhurbaşkanı Ue Genel- kurmay Başkanı'nın prensıple- ri arasında çebşkı ortaya çıkması son derece ciddi bir olaydır" de- olasıl.ğı ,1e karşı karş.ya bulun- s ı n da Devlet Bakan. Cemıl Çı- pZıkasîna ve keyfi vonetim?- t ^ a y a " g e n e l k u r m a y duğu bır döneme rastladığını çek'ın, Zonguldak gezısı sırasın- n e D jr te pkısıdır. Bu istifa askeri oaşKam - kaydeden lnonu, şöyle konuştu da ışçuere hukumetın göruşme- d a r b e v 0 |unda bir adımdır. l/l- lere hazır olduğu mesajını gö- k e n M Z 0 k a d a r ^er in bir kriz turmesını ıstedığını söyledı Inö- tstifa bir ce her ne şart olursa olsun isti- fa} ı duşunmuyorlar. Torumtay istifa etmekle en azından kendi prensıplenne uymadığı bir du- rumda medenı cesaretıni goste- rerek iyi bir iş yapmıştır. Tur- kiye'yi yoneten bazı politikacı- lara ornek olmasını dilerim." 1 SP Genel Başkanı Ferit tlse- ver, Genelkurmay Başkanı Ne- cıp Torumtay'ın ıstıfasıyla ılgı- lı olarak, "Bu Torumtay tarzı bir muhtıradır" dedı llsever konuyla ılgılı yaptığı yazılı açıklamada, "Ordunun Ozal'ın ABD'nın yanında savaş ıçerde zayıflaması, halkın yuz- de SO'ıne karşıt bır dunıma duş- mesı, partısmm Meclıs grubuna dayanarak yönetımı elıne geçı- ren özal'ı bır dış maceraya zor- luyordu. Nıtekım ANAP Mec- lıs Grubu'nda, ıstedığı "dış üt- kelere silahlı kuvvet gondermek ve yurtdışından silahlı kuvvet çağumak yetkisini" alarak cebı- ne koymuştu. •Sayın Ozal'ın buyetkıyı cebı- ne koyduktan sonra ABD Baş- kanı ıle başbaşa yaptığı göruş- mede hangı vaatlerı Bush'a ver- dıği bıhnmıyor "Turkiye Cum- huriyeti kapalt kapılar antında yapüan bu goruşmede neye bağlandı" sorusu boşluktadır Ancak olaylann gelış bıçımı Sayın özal'ın Irak'a karşı bırsa- vaşta tncırlık ve Pınnçlık üsle- ruıı Amenka'nın kullanımma vereceğı kuşkusunu güçlendın- yor ve sorun bu noktada odak- lanıyor. Çunkü bır sureden berı özal'- ın cebıne koyduğu yetkının Turkıye'dekı NATO uslennı Va- şmgton'a kullandırmakta yeter- sız kalacağı ortaya çıkmıştır Dı- şışlen Bakanlığı ve genelkurmay çevrelennde bu göruş ağır bası- yor ABD ıle Turkiye arasında yapılan SEÎA'ya (Savunma ve Ekonomık tşbırlığı Anlaşması) göre uslerın Irak'a karşı kulla- nılması olanaksızdır; ancak Vaş- hmgton'la yenı bır anlaşma ya- pıldıktan ve bu anlaşma Meclis- ten geçınldıkten sonradır kı Anadolu'dakı usler Körfez sava- şında Vaşmgton'un hızmetıne venlebılır. Genelkurmay Başkanı To- rumtay'ın ıstıfasındakı gerekçe bu noktada duğumlenmektedır. Bıryanda Ulkeyi Amenka'nın yörungesınde savaşa sürükle- mek ıçın zorlayan Cumhurbaş- kanı ve karşısında kanlı bır dış d lk "Ozal ulkeyi kişisel bır yak- laşımla savaş boyutuna goturu- yor. Ust duze> sorumlular da 'Bızım bu macerada yerımız yok' deyip istifa ediyorlar. Sa- vın Ozal ıstifalann yerine surek- li atama yaparak mı devam ede- cek. Ozal'ı durduracak guç TBMM'dir. Meclıs dunıma mu- dahale etmeli. Sayın Akbulut'u çagırmalı, 'Ne oluyor' di>e sor- malı Meclıs halktan aldıgı yet- kı>i halk yaranna kullanmalı. Hukumetın açıklama vapması- nı ıstıvoruz." Inönu, Torumtay'ın ıstıfasın- dan sonra, "Dunımun ciddi)et kazandığını, ancak telaşa kapıl- mava gerek olmadığını" kay- dettı. lnonu, "Meclıs dunıma el koysun ve cumhurbaşkanına yetkilerinı hatırlatsın. Kişisel maceraya atılma beveslerine Meclisin karşı çıkması gerekir" dıye konuştu İnönü - Akbulut göruşmesi SHP hden, MYK uyelerı ve Grup Başkanvekıllen Hasan Fehmi Guneş ıle Onur Kumba- racıbaşı'nın da katıldığı bır de- ğerlendırme toplantısı yaptı Yaklaşık bır saat suren toplan- tı sonrası tnönu, Başbakan Yıl- dırım Akbulut'un özel kalemı- nı aratarak randevu talebınde nü bır gazetecının muhtıra gibi yonımlanabılır mi?" sorusuna "tstifanın gerek- çesinin ne anlama geldiğini bil- mıyoruz. Benı, bılmediğim ko- nularda tahmine zorlamayın. Bu sonılan Sayın Akbulut'a so- ron. Ben sordum ytnıt alamadım" karşıhğını verdı DYP Genel Başkanı Suley- man Demirel, Genelkurmay Başkanı'nın ıstıfası nedenıyle yaptığı açıklamada, "Genelkur- may Başkanı Sayın Orgeneral Necıp Torumtay'ın istifasını ve istifa gerekçesıni çok onemli olay sayıyorum. Kamuoyu haklı olarak merak içindedir. Huku- metin Sayın Orgeneral Torum- tay'ın inandığım prensiplerie ve devlet anlayışıtnla hizmete de>a- mı mumkun gormedığım dedı- ği hususları avdınlatması lazım- dır. Kamuoyunun bunu oğren- mesi hakkıdır" dedı DSP Genel Başkanı Bulent Ecevit, "Genelkurmay Başka- nı'nın istıfası çok onemli bir olaydır. Genelkurmay Başkanı Sayın Necıp Torumtay'ın kısa açıklamasından çeşitlı konular- da ciddi huzursuzluğun bulun- duğu anlaşılı\or. Gerçek somut nedenlerinı ogrenmek milletımı- zin hakkıdır. Anlaşmazlıgın ve bale başkanı.. Sıvılın ülkeyı gereksız bır sa- vaşa göturmek ıstedığı bu .or- . . . . ., tamda askenn Turkiye Cumhu- k. devlet yonetıtemez n yetı adma banşı komma du£ı- gelmışür dedı. CK Orgeneral Torumtay'ın ıstıfa YeşUler Partisi IsUnbul D mektubunun özunü oluştur- Başkanı Canan Zırh yaptığı maktadır. açıklamada, "Demokrasilerde Atatürk'ün sûyledığı gıbı "fut- istifalar olağandır. Demokrasi- yati bir neden buhınmadan sa- ler açıkhk rejımlendır. Istıfalar va ş bir cinayettir." Turkiye ıfctu kapalı, içı boş, bazen de Cumhunyetı'nebırsa/dın orta- kamuoyunu yanıltıcı olraamalı- da yokken salt ıç polıtıkada sı- dır. Savm G«nelkunna> Başka- kıştığı ıçın dış maceraya atılma- nı N. Torumlayın kimsenın yakalkan ANAP ıktıdannm ve- tohmet altında kalmaması ıçın balı buyuk olacaktır istifasının gerekçelenni yenı bir Turkiye, bır "sivil darbe'yle gelenek oluşması dileğiyle ka- anayasamn "tagyir" edıtme sü- muoyuna butun yonlenyle açık- recını yaşıyor. lamasını beklemekteyiz" dedı * * * bulundu Saat 19 30'da gerçek- istifanın somut nedenlen konu- leşen İnönu - Akbulut göruşme- sunda kamuoyunun aydınlatıl- sıne Devlet Bakanı Cemil Çiçek ve Dışışlen Bakanı ve Mıilı Sa- ması gerektigı inancındayım" dedı vunma Bakanvekılı Kurtcebe SHP Genel Sekreter Yardım- Alptemocin ıle SHP Genel Sek- cısı Ertuğrul Gunay da Orgene- reter Yardımcısı Guneş Gurse- ral Torumtay'ın ıstıfasını son ler ve Gölge Mıllı Savunma Ba- derece önemü bır olay bıçımın- kanı Erol Ağagil katıldılar de rutelendırerek şöyle konuştu G E N E L K U R M A Y Rfltbesl Tuğgeneral Orgeneral Maresa! Orgeneral Orgeneral Orgeneral Orgeneraı Orgeneral Orgeneral Orgeneral Orgenera! Orgeneral Orgenera! Orgeneral Orgeneral Orgeneral Orgeneral Orgenerai Orgeneral Orgeneral Orgenera! Ad. Soyadı Ismet İnönü Fevzı Çakmak Fevzı ÇaKmak Kazım Orbay Saiın Omurtak A Nafız Gürman NÜH Yamut Nurettın Baransel 1 Hakkı Tunaboylu Fevzı Mengûç Ruştu Erdelhun Ragıp Gümûşpala Cevdet Sunay Cemal Tural Memduh Tağmac Û Faruk Gürler Semıh Sancar Kenan Evren Nurettın Ersın Necdet Ûruğ Necıp Torumtay B A Ş K A N L A R I Katıltş Tarlhl Ayrıltş Tarihi 3.51920 12 71922 3 3 1924 12 1 1944 181946 1061949 5 6 1950 28 5 1954 25 8.1955 11 101957 23 8 1958 3 6 1960 4 81960 16 31966 16 31969 29 8 1972 7 31973 7 3 1978 1 7 1983 612 1983 26 71987 10111921 3 31924 12 1 1944 30 7 1946 8 61949 6 61950 10 4 1954 25 8 1955 10101957 22 81958 27 51960 4 81960 16 3 1966 16 31969 29 8 1972 6 3 1973 6 31978 1 71983 6 12 1983 26 71987 3121990 Bır saat suren göruşme son- rası genel merkezde bır açıkla- ma yapan İnönu, başbakan ıle "Ana muhalefet partisi başka- nı olarak hukumetin de sorum- luluğu olduğu bır meselede bıl- gı almak için goruştuğunu" be- lırterek şöyle konuştu "Kendisine açıkça bu endişe- lerimi soyledim. Gorduğumuz dunımun bir savaş olasılıgına ulkenin suruklendigı, buna karşı TBMM olarak bır şe> vapama- dığımız, kontrolun Meclisten çıkmış durumda olduğu ve Ge- nelkurmay Başkanı'nın da açık- lanmayan nedenlerle, ama her- halde devlet anlavışına uygun gormediği bir konu karşısında istifa ettiğinı sovlemesi kaygüa- nmızı arttırmıştır, bıze dunımo açıklayınız. Aslında japacağınız açıklama Mecliste olmalı, ka- muoyu duymalı ve bir savaş ha- line ulusal çıkarianmıza a>kırı olarak suruklenmeyi onlemeli- yiz. Bunun için muhalefet ve ik- tidar fıkırlenni Mecliste soyle- meli ve Meclıs konuya sahıp çık- malı. Bize bu konuda ne soyle- mek istersınız ve arkasından ko- nuyu Meclıse ne zaman getire- ceksinız, bunları Sayın Akbulut'a soyledim. Sa.vın Akbulut beni tatmin edici bir açıklama yapmadı. Ge- nelkurmav Başkanı'nın istifası- na gerekçe olarak doyunıcu bır şey soylemedı. Onun ıçin benım kavgılanm geçmemıştır. Kendi- sine TBMM'de bu konuyu tek- rar gonışmemiz gerektiğıni, aksı takdirde ulusal çıkarianmıza sa- hip çıkama>acagımızı, açıkçası kendımizi kormamayacağırnızj, ulke ve demokrası olarak ken- dimizi koruyamayacagımızı Sunalp ve Batur: OzaPla "Sayın Genelkurmay Başka- nı'nın gerekçelerinin aynntılan- nı ogrenmcve ıhtiyacımız var. \çıklanmış olan gerekçe herkes için geçerli bir gerekçe. Ama mutlaka çok daha onemli ne- denleri var." RP Genel Sekreterı Oğuzban Asilturk, ıstıfayı değeriendınr- ken "Bizim için surpriz oldu dı- yebilınm. Ancak onumuzdekı gunlerde belki daha fazla açık- lamalar yapılabilir ve bu istifa- nın hangı nedenlerle olduğu da- ha çok açıklık kazanabilir. Bu nedenler şu anda bellı olmadıgı için fazla bir degerlendirme yapamtyonım" dedı Asilturk, şöyle devam ettı. "Sayın Torumtay'dan bir açıklama bekliyoruz. tstıfasın- dakı nedenler nelerdır, kastettigi nedir. Onu bilirsek bir degerlen- dirme yapabilinz. Başbakanla mı ihtilafa duşmuş, yoksa hem başbakan, hem cumhurbaşkanı gorev ıni birlıkte yuruten Ozal 1 - la mı ihtilafa duşmuş, bunlar anlaşılmıyor. Eğer onumuzdeki gunlerde meseleyı daha açık or- taya koyarsa degerlendirme ım- kânı da buyuk olur." MÇP Genel Başkanı Alpas- lan Turkeş, "Gerçek nedenler ortaya çıkmadan bir açıklama yapmayacagım" dedı Demokratık Merkez Partı Genel Başkanı Bedrettin Dalan da Torumtay'ın ıstıfasıyla ılgılı tepkısını şöyle dıle getırdı: "Hayırlı uğurlu olsun. To- rumtay istifa muessesesini çalıs- tırarak pek çok kişiye ornek ol- muştur. Bizim ulkemızde bazı insanlar, bazı koltuklara gelin- (Baştarafı 1. Sayfada) Uruğ, Torumtay'ın ıstıfa mek- tubunda "devlet anlayışT'ndan söz ettiğinı de anımsatarak "Turk Silahlı Kuvvetleri'nde Genelkurmay Başkanı ıstifası oldu, ama boyle bir sebeple bir istifa sanıyonım ilk kez oluyor. Daha once 1940'b yıllarda Kâ- zım Orbay istifa etmişti. Ben de emekliligimi istedim, ama bu çok farklı bır olay. Muhlemelen anayasaya gore baglı olduğu başbakanla, hukumetle veya cumhurbaşkanıyla anlaşmazlığa duşmuş olabilir" dedı Uruğ, aynca 926 sayılı Asken Perso- nel Yasası'na gore en kıdemlı kuvvet komutanının Genelkur- may Başkanlığı'na atama yapıl- ması gerektiğıni, başka bınnın de atanabıleceğını, ama "bunu yapacaklannı zannetmediğini" söyledı. Eskı Cumhurbaşkanı Kenan Evren, Marmarıs'te kendısını arayan gazetecılere Ozel Kalem Muduru aracılığıyla yorum yap- mayacağını açıkladı Evren'ın Ozel Kalem Müduru Ahmet Er- bay şoyle konuştu "Sayın Genelkurmay Başka- nı Orgeneral Necip Torumtay'- ın istifasından Sayın Evren'in haben olmuştur. Ancak bu ko- nuda Sayın Evren'in bir acıkla- ması olmayacaktır." 12 Eylul donemının MıIIıyet- çı Demokrası Partisi Genel Baş- kanı emeklı Orgeneral Turgut Sunalp, Torumtay'ın ıstıfasını Cumhunyet'e şöyle değerlendır- dı "tstifa, şereflı insanlann ya- pacagı bir şeydir. Fedakârhk işi- dir. Koltugu bırakıp gitmektir. Bunlan yapabilmek için şerefli bir insan olmak gerekir. Genel- kurmay Başkanı, başbakana bağlı olarak çalışır. Anlaşmaz- lık hukumetle, başbakanla ol- muştur." Turgut Sunalp, "Cumhur- başkanı Ozal Ue anlaşmazlık içi- ne duşmuş olamaz mı?" yolun- dakı soruyu ıse "Demek istedi- ğim şudur, fiili başbakan kim- se onunla anlaşmazlık içine duş- muştur" dıye yanıtladı Sunalp, anlaşmazlıgın nedeni olarak da Körfez krızını göste- rerek şöyle dedı "Turkiye için gunun fantezi- si, Korfez krizidir. Anlaşmazlık bu dunımla ilgili olabilir." Sunalp, bugunden sonra ne- ler olabilecegı yolundakı soru- ya da "Sırada Kara Kuvvetlen Komutanı var. Onun Genelkur- mav Başkanı olması lazım. An- cak o gelirse mevcut anlaşmaz- lık konusu nasıl duzeltıhr, bu- nu bilemem. Çunku anlaşmaz- lık nedenini tam olarak bUemi- >onız." Emekh Hava Orgeneral, eski Cumhunyet Senatosu üyesı Muhsin Batur, ıstıfa karşısında şu değerlendırmeyı yaptı "Ortada hukumet diye bir şey yok. Genelkurmay Başka- nı'nın anlaşmazlık içıne duştu- ğu kişi Cumhurbaşkanı OzaT- dır. Çunku butun ilişkisi onun- la. Anlaşmazlık konusu, çok buyuk olasılıkla bana gore Kor- fez krizi konusundakı gelışme- lerdir. ABD, İncirlik Ussu'nu kullanmak istiyor. Oysa orası NATO'yu ilgilendirir. Körfez krizi ise doğrudan NATO ile il- gili degil. Oradan lojistik destek saglanmak istenıvor. "