Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
4 ARALIK 1990 EKONOMI CUMHURÎYET/13
JU.TM 6ÛMÛŞ
Cunttıriytt
Reşat
24ayarattn
22 ayar Mez*
900 ayar gûmü$
VMbank Altnı
ZtaatAltmı
HakMtm
M.Baıfcası 1 Ons J
Alış
233 000
270 000
35.500
31.810
425
191000
194 000
191.500
380.90
237 000
280.000
35.600
35 000
450
196 000
199 000
195.500
382.10
TL InBrtanto Ort. FJCI (*) = 59.80
SERBEST PİYASADA DÖVİZ
ABOOotaı
Bah Mntaı Marta
fcviçri Frangı
Hotanda Horim
IngBz Sterfni
F r m s Franyı
100 kalyan LJnti
SAftyaS
Avusturya
OAvb int. ($)
Jta Satg
1918
2242
1695
5580
566
252
755
270
1923
2250
1702
5620
570
258
760
275
2883
Ekonomi para kıskacına gîriyor
Kamu kesiminin piyasaya artan oranlarda başvurması, faizleri tırmandıran en önemli etken olarak görülüyor
Elektri&e zam *
• ANKARA (AA) —
Türkiye Elektrik Kurumu
(TEK) Genel Müdürlüğü,
elektriğin kilovatsaatine 1
Aralık 1990 tarihinden
geçerli olmak iizere
ortalama yüzde 3 oranında
zam yaptı. Yeni düzenleme
ile meskenlerde 120
kilovatsaate kadar tüketilen
elektrikten tüketim bedeli
olarak her kilovatsaat için
132 lira alınacak. 120
kilovatsaatin Ozerinde
tüketim yapan mesken
' aboneleri de her tükettikleri
kilovatsaat elektrik için
TEK'e 251 lira ödeyecekler.
Eximbank'tan
SSCB'ye kredi
• ANKARA (AA) —
Türk Eximbank, Sovyetler
Birliği ile dördüncü kredi
anlaşması olan 300 milyon
dolarhk ihracat kredisine
ilişkin çerçeve anlaşmasını
imzaladı. 30 kasım
tarihinde Moskova'da
imzalanan anlaşma ile söz
konusu kredinin kullanım
amaçlan ve fınansman
koşullan belirlendi.
Kapsamlı kredi
antaşmasının ise Sovyetler
Birliği Dış Ekonomik
tlişkiler Bankası'ndan
(Vnesheconombank) bu ay
içerisinde gelecek heyet
tarafından imzalanacağı
bildirildi.
General
Elektrik'te grev
• İSTANBUL (ANKA) —
Otomobil-lş Sendikası
Genel Sekreteri Mahmut
Karakoç, Topkapı
Dtavutpaşa Caddesi'nde
kuru,lu. General Elektrik'te
çahşan 350 Otomobil-tş
üyesi işçinin dün greve
çıktıklannı bildirdi.
Otomobil-lş Sendikası
Genel Sekreteri Mahmut
Karakoç, yaptığı
açıklamada, 27 Haziran
1990 günü başlayan toplu iş
sözleşmesi görüşmelerinde
anlaşma sağlanamadığını,
idari ve parasal konularda
ilgili 38 maddede
uyuşmazlık tutulduğunu,
Otomobil-îş Sendikası
tarafından grevin
başlatıldığını söyledı.
Izmit'te grev
Ekonomide
'91 korkusu
Açığı büyüyen kamu kesiminin artan kaynak
ihtiyacını piyasalardan borçlanarak
karşılaması, paranın fiyatını arttırırken
kullanılacak fonların da azalmasına neden
oluyor. Bankalardaki mevduat geçen yıla
göre reel olarak gerilerken kredi
kullanımında önemli bir artış gerçekleşti. Kamu
açıkları, 1991'de para kıskacını daraltacak.
Mevduat-kredi makası nasıl açıldı?
Toplam konsoSde mevduat
Vadeli tasarruf mevduan
Tüm banka kredıleri
Mevduat bankalan kredileri
Vritafi
43.889
25.192
34.256
30.404
29tazhaıı
49.964
30.110
45.335
40.749
Ydtaftaatfre
arbf *k
13 9
19.5
32.3
34.0
GeçM yıktı ayM
MMniMMd
artışH
23 7
341
20.0
19.8
Skamı
58.084
' 37.002
52.569
47.373
YribapM gin
«tof tt
32.3
37.3
53.5
55.8
Baçea yrtm ayaı
« r t ş *
50.1
68.7
44.5
44.3
• İZMİT (Cumburiyet) —
Izmit'te kurulu Duramel
fabrikasında dün sabah
grev başladı. Melamin
maddeleri üreten Duramel
fabrikasında çalışan 30 işçi
için Bağımsız Laspetkim-İş
Sendikası ile işveren
arasında sürdürülen toplu iş
sözleşmesi görüşmelerinde,
işveren ücret teklifî
vermemişti. Laspetkim-lş
Sendikası yetkilileri
Duramel işyerinde işçilerin
tümünün asgari ucretle
çalıştığını, işverenin ise
ekonomik sıkıntı içinde
bulunduğunu belirterek
ücret artışını kabul
etmediğini söyledi.
Vergi görüşmesi
yine ertelendi
• ANKARA (Cumhuriyet
Birosu) — Vergi
yattlannda yeni
düzenlemeler yapüarak
Bakanlar Kurulu'nun
yetkilerinin arttırılmasım
öngören vergi paketiniri
TBMM Plan ve Bütçe
Kcmisyonu'nda görüşülmesi
dtü de ertelendi. ANAP'h
mîletvekillerinin de karşı
çıllığı paketin komisyonda
g«en hafta başlayan
göüşmeleri, Komisyon
B^skanı Yusuf Bozkurt
CJal'ın kardeşi Korkut
öal'ın torunu Gökçe
Kcşay'ın kaza geçirmesi
ozrine ertelenmişti.
ÎHffli Eğkim AŞ
kuruldu
• ANKARA (UBA) —
Mlli Eğitim AŞ kuruldu.
Vızde 69 hisseli Milli
Eptim Vakfı'na ait olan
şiset, okul araç ve
gceçleri üretecek. özel
o lillar sürücü kurslan
a«pcak. Şirketin diğer
o-rakları ise Vakıflar
Bbnkası, Izmir tl Özel
lcferesi, Ankara ll Özel
tcaresi, Yurt-Kur Vakfı,
T-.STAŞ.
ABDURRAHMAN
YILDIRIM
Ekonomi para kıskacına gi-
riyor. Açığı büytiyen kamu ke-
siminin artan kaynak ihtiyacı-
nı piyasalardan borçlanarak
karşılaması paranın fiyatını
arttmrken kuüanılacak fonla-
nn da azalmasına neden olu-
yor. Paranın bu durumu eko-
nomide bir taraftan durgunluk
tehdidi bir taraftan da enflas-
yonist baskı yaratıyor.
Kamu kesiminin enflasyonu
dizginlemek amacıyla yıl sonu-
na kadar KİT'lere zam yaptır-
mama kararı yanında, Hazi-
ne'nin son iki ayda borç öde-
melerini durdurduğu öğrenildi.
Bu durdurma nedeniyle tahak-
kuk eden alacak miktarının 3
trilyon lirayı bulduğu belirtili-
yor. Hazine'nin odeme yapma-
masından en çok müteahhitle-
rin ve fonlann etkilendiği bil-
diriliyor.
Kamu kesiminin ödeme yap-
maması yanında Merkez Ban-
kası'nın para ihtiyacını karşıla-
mak için TL interbankına gir-
diği kaydedildi. Interbank fa-
izlerinin son dönemlerde artış
göstermesi ve yüzde 60 dolayı-
na çıkması da Merkez Banka-
sı'nm piyasaya girmesiyle açık-
lanıyor.
Banka kredileri reel
olarak geriledi
Para ihtiyacının artması,
mevduat-kredi gelişmelerinden
açıkça görülüyor. Tüm banka-
lardaki mevduatlar geçen yıla
göre reel olarak gerilerken kre-
di kullanımında önemli bir ar-
tış gerçekleşti. Kredi kullanı-
mındaki artış hıa mevduat ar-
tış hızının hemen hemen iki ka-
tına yükseldi. 1990 yılbaşmdan
9 kasım tarihine kadar krediler-
deki artış hızı yüzde 53.5 olur-
ken toplam konsolide mevdu-
at artış hızı yüzde 32.3'te kal-
di- Faizlerin artış eğilimine gir-
diği temmuz ayından önceki
durum ise mevduat artış hızı-
nın kredi artışının yansına bi-
le varmadığını belirliyor. Yılın
ilk yarısında mevduat yüzde
13.9 artarken krediler yuzde
32.3 genişleme gösterdi. Kredi-
mevduat makasının gittikçe
açılması ve piyasalann paraya
olan ihtiyacının artmasıyla
yükselme eğilimine giren faiz-
lerle mevduat artışı hızlandınl-
dı, ama 10 ayın sonunda ulaşı-
lan rakamlar, geçen yılın aynı
dönemindeki rakamlann ol-
dukça altında kaldı. Bu yılki
yüzde 32.3'lük mevduat artış
hızı 1989'un aynı döneminde
yüzde 50.1'di. Geçen yıl aynı
dönem için yüzde 44.5 olarak
gerçekleşen kredi artış hızı hem
bu yılki hızın hem de geçen yıl-
ki mevduat artışının gerisinde
kalmıştı.
Mevduattaki artışın reel ola-
rak düşmesi faİ2İerin negatif
duruma gelmesinden kaynakla-
mrken kredi kullanımındaki ar-
tışın tüketici kredilerinden ve
kamu kesiminin Hazine kay-
nakları yerine bankalardan
kredi kullanmaya itilmesinden
ilerı geldi. Kredi kullanımında-
ki bu artış, mevduat faizlerin-
de yeni bir lırmanmayı başlat-
tı, faiz oranlarını da yıllıkta
yüzde 58'den yüzde 62 düzeyi-
ne çekti.
önümüzdeki yıl kamu açık-
lannın daha da büyümesi ve bu
açığın kamu kesimi borçlanma
gereğini yüksek boyutlara var-
dırması ekonomideki para kıç-
kacını daha da daraltacak.
1990 yılı sonunda 27.2 trilyo-
na varması beklenen kamu
açıklannın gelecek yıl 33.2 ola-
cağı öngörülüyor. 20.2 trilyon
lirası bütçe açığından gerisi
KİT açıklanndan meydana ge-
lecek kamu açığının, geçmiş
yıllardaki gelişmeler de dikka-
te alındığında, başlangıçta ön-
görülenden yüzde 30 daha fazla
gerçekleşebileceği tahminleri
yapılıyor. 40 trilyonu aşması
tahmin edilen kamu açıklannın
kapatılması için yapılacak
borçlanmanın faizleri daha da
tırmandırması bekleniyor.
Parada sıcak
gtinlere doğru
Faizlerin tırmanması bir
yandan maliyetlerin artmasına
yol açarken, öte yandan piya-
sadaki fonlann da daha çok
kamu tarafından kullanılması-
na yol açacak. 91'de ekonomi
faizler ile enflasyon arasında
sıkışırken, parada sıcak gün-
lerin yaşanması gündeme gele-
cek.
TESISATDÖŞEME VEDÖNÜŞÜMTRİLYONLUKPAZAR YARATTÎ
Doğalgaz tesisatı ^patladı'Sanayiciler doğalgazh cihaz üretimi için kolları sıvarken,
tesisat döşeme işiyle uğraşan firmalar da mevcut
sistemlerin doğalgaza uyarlanması işine daldı. Bu alanda
da trilyonluk bir pazar doğdu.
ESİN SUNGUR
Doğalgaz, sanayicilerin dışın-
da, hizmetler sektöründe faali-
yet gösteren firmalann da yüzu-
nü güldürdu. Sanayiciler, do-
galga?lı cihaz imalatı için kolları
sıvarken tesisat döşeme işi ya-
pan firmalar da mevcut sistem-
lerin doğalgaza dönüşümü işine
daldılar. Pazarın gelecek vaat
etmesi her köşe başmda bir do-
ğalgaz tesisat firmasının kurul-
masına neden oldu.
Doğalgaza dönüşüm işlemini
gerçekleştirmek üzere piyasaya
çıkan firmaların büyük çoğun-
luğunun doğalgazın özelliği ge-
reği akaryakıt ve havagazından
farklı olan tesisatı döşeyecek ye-
terli teknik donanım ve elema-
na sahip obnadığı vurgulanıyor.
Doğalgaz konusunda yeterlıliği
olmayan firmaların piyasada iş
yapmasını önlemek için Botaş
ve belediyelerin gaz şirketleri
tedbir almaya çalışıyor. Sanayi
kuruluşlarındaki dönüşumun
100 milyon lira ile 2 milyar lira
arasında, konutlardaki dönuşü-
mün de 10-20 milyon lira arasın-
da bir maliyetinin olduğunu ha-
ürlatan yetkililer, doğalgaza dö-
nttşecek tesis ve konut sayısı
dikkate alındığında toplam ma-
liyetin trilyon lira olarak ifade
edilebileceğini, bu nedenle de
böylesine büyük bir pazarın
başıboş bu-akılamayacağuu vur-
guladılar.
Doğalgaz tesisatımn döşen-
mesi işleminin, gaz sızıntısının
önüne geçilmesi açısından yeni
teknoloji kullanımını gerektirdi-
ğine işaret eden EGO ve İgdaş
yetkilileri, vatandaşın ehliyetsiz
finnalara yönelmesini önlemek
için aşamalı denetim sistemi ge-
tirdiklerini bildirdiler. Özellik-
le konutlann doğalgaza dönüşü-
münü üstlenecek firmalar konu-
sunda önlem aldıklannı anlatan
söz konusu iki kuruluşun yetki-
lileri, ilgili birimlerden yeterlilik
belgesi almamış fırmalara dönü-
şüm işlemi yaptınimayacağını
vurguladılar.
Ankara'da halen 50 bin abo-
neye ısınma amaayla doğalgaz
verildiğini anlatan EGO Gaz
Dairesi Başkanı İbrahün Ayata,
ilk saptamalara göre 13 bin ka-
loriferli binanın dönüşüme ihti-
yaç duyduğunu söyledi. Dönü-
şüm işleminin yılbaşından itiba-
ren özel sektöre açılacağını ha-
tırlatan Ayata, bu konuda 50
firmaya teklif gönderildiğini bil-
dirdi. "Her önüne gelen firma
dönüşüm işi vapamaz" diyen
Ayata, bu işlemi gerçekleştire-
cek fırmalardan kullanılacak
brulörün TSE belgesi taşıması
ve Makine Mühendisleri
Odası'ndan yeterlilik belgesi
altnması koşullarını istedikleri-
ni belirtti. Ayata, ayrıca firma-
ların hazırlayacağı projelerin
EGO tarafından onaylanması
gerektiğini vurguladı.
İgdaş Genel Müdür Yardım-
cısı Cemal Kozacı ise, 1991'in
ikinci yarısından itibaren doğal-
Doğalgaza dönüşüm işlemini gerçekleştirmek üzere
piyasaya bir yığın firma girdi. Bunların çoğunluğunun
akaryakıt ve havagazından farklı olan tesisatı döşeyecek
teknik donanıma sahip olmadığı vurgulamyor.
projeleri tgdaş tarafından ince-
lenerek onaylanacak. Projenin
mutlaka tgdaş'tan skil numara-
sı almtş miihendisler tarafından
çizilmesi ve proje tamamlandık-
tan sonra İgdaş'ın onayının
alınması gerekecek. tleride va-
landaşların yararlanabilmesi
icin tavsi>e niteliRind- firma lis-
tesi hazırlayacagu."
Belediye sınırları dışında ka-
lan sanayi tesislerinde endüstri-
yel dönüşümü yapacak firmalar
da Botaş tarafından denetleni-
yor. Botaş'a bugune kadar 30
kadar firmanın başvurduğu bil-
dirildi. Endüstriyel dönüşüm iş-
leminde uzmanlaşmış olan fir-
malardan Emsa'mn yetkilisi
Cem Sayın, bu güne kadar 30
dolayında sanayi tesisinin do-
ğalgaz kuUammına geçtiğini, bir
o kadannın daha dönüşüm için
sıra beldediğini anlattı. Sayın,
fabrikalarda ısınma aroacı dı-
şında üretimde kullanılan do-
ğalgazın tesisatımn özellikler
gösterdiğini belirterek, teknolo-
jisi uygun olmayan firmaların
bu işi yapamayacağını söyledi.
Sayın, doğalgaz tesisatıyla ilgi-
li şu bilgiyi verdi:
"Şu anda tesisatta kullanılan
malzemelerin bu>uk bolumü it-
hal ediliyor. Turkiye'de doğal-
gaza uygun standartta bonı, va-
na, armatur gibi malzemeler
üretilmediği için ithalata mec-
bur kalıyoruz. Mümkiın oldu-
ğunca kaynakla birteştirUen do-
ğalgaz borularında dişli sistem
uygulanmak zorunda kalındı-
ğında da yine yurtdışından ge-
tirilen özel sızdırmazlık madde-
leri kullanılıyor. Kaynakla yapı-
lan birleştirmelerin de rontgen-
le kontrolü gerekiyor."
Kasım ayı
enflasyonu
yüzde 3.8 oldu
gaz kullammının başlayacağı ts-
tanbul'da 80 bin kadarı kalori-
ferli olmak üzere 60 bin bina
bulunduğunu hatırlatarak bu
binalann donuşümünün tama-
men özel sektöre yaptırılacağı-
nı söyledi. Kozacı, İgdaş'ın bir
süredir doğalgaz dönüşümü ko-
nusunda seminerler düzenlediği-
ni ve 100 kadar fîrmadan bu se-
minerlere katılım olduğunu bil-
dirdi. "Piyasada birdenbire çok
fazla tesisatçı firma tiıredi" di-
yen Kozacı, vatandaşın zarar
görmemesi için üçlü bir denetim
sistemi kurduklarını anlattı. Ko-
zacı, şu bilgiyi verdi:
"Her seyden önce dönüşüm
'Ayduılığın güci
Reklamcılar Derneği ile Medya dergisinin düzenlediği
Türkiye Medya Zirvesi 90'da bir konuşma yapan
Reklamcılar Derneği Başkanı Ersin Salman, medyayı
"daha aydmlık bir dünyanın en büyük gücü" olarak
niteledi. Salman, bunun medyanın yapısı gereği açık
olmasından kaynaklandığım söyledi.
Ekonomi Servisi — Türkiye'nin ilk otokrasiye, diktaya, duvarlara ve gerili-
"Medya Zirvesi" toplandı. Reklamcılar 8e
karşıdır" dedı.
Derneği ile Medya dergisinin düzenlediği "Türkiye'de Medya Yapısı" oturum
"Türkiye Medya Zirvesi 90"da, Türkiye başkanlığını Hürrıyet Gazetesı Genel
ve dünyada reklamcılığın konumu ile so- Müdürü Ozcan Ertuna'nın yaptığı ilk
runlan tartışıldı Bugün sona erecek olan bölümde Era Tanıtımreklamyazan Nec-
zirvede gündeme gelen konular arasın- " i Z*k
*' basının gücüne değinerek Do-
da, medyanın dünyada ve Türkiye'deki
gelişimi, reklam yapma hakkı, çeşitli
mecraların Türkiye'deki durumu ile rek-
lam verenlerle alanlann sörunlan bulu-
nuyordu.
Zirvenin açıhş konuşmasmda medya- J» »*»..,»».—Y~y.— j- ^ ^-_
mn "açıklık" yanlısı olduğunu vurgula- w geleceğin sorunlannı özetleyen bir ko-
yan Reklamcılar Derneği Başkanı Ersin n u
5 m a v a
Pn
-
------ • • """"»« Yönetim Kurulu Başkanı
ğu Avrupa'daki beklenmedik büyük de-
ğişikliklerde medyanın bu konudaki be-
lirleyici rolünü vurguladı. Mana-
jans/Thompson Yönetim Kurulu Baş-
kanvekili Jeffi Medina, 1990'ların med-
ya dünyasını çeşitli yönleriyle inceleyen
Salman, "Daha aydınlık dünyanın en bü-
yük gücü 'medya'dır. Çünkü medya ya-
pısı gereği 'açık'ür, karanlığa karşıdır;
Prompro
Nuri Çolakoflu konuşmasında, 21. yüz
yılda TV yayıncüığına damgasını vurma-
sı beklenen uydu yayıncılık konusunu ir-
deledi. Yaratım/FCB Araştmna ve Plan-
lama Yönetmeni Nukhet Varüar da önü-
müzdeki yıllarda hem medya dünyasını
hem de genel olarak dünyayı bekleyen
yeniliklerden söz etti.
Mc Cann-Erickson'un sahiplerinden
Pınar Küıç 1950'den başlayarak medya-
mn yakın tarihini anlattıktan sonra ge-
leceğin genel çizgileri üzerinde durdu.
Sabah oturumunun son konuşmacısı
TÜSİAD Başkanı Cem Boyner,
medyanın ve rekiamların toplum üzerin-
deki etkilerini anlatarak, siyasal ya da
ekonomik nedenlerle baskı kurmanın
tehlikeli olduğuna işaret etti.
Cenajans-Grey'in Yönetim Kurulu
Başkanı Nail Keçili'nm oturum başkan-
lığını yaptığı öğleden sonraki bölümde
medyanın tarihsel gelişimi konusu üze-
rinde duran Anadolu Üniversitesi Rek-
törü Prof. Dr. Yılmaz Büyükerşen 1992
Avnıpa tek pazannın Turk medyası için
önemini vurguladı.
Markom/Leo Burnett Yönetim Kuru-
lu Başkanı Haluk Mesci, reklamın med-
medyayalar üzerindeki ekonomik etkilerini an-
lattı. Yaratım/FCB'nin sahiplerinden
Zühtü Sezer konuşmasının büyük bir
bölumünü 1991 yılına yönelik tahminlere
ayırdı ve mecracıhktaki olası gelişmeler
üzerinde durdu.
Gazetemiz Yazı Işleri Müdurü Okay
Gönensin, Basın-reklam ilişkisine deği-
nerek, önümüzdeki yıllarda özel televiz-
yonların ortaya çıkmasıyla birlikte ba-
sının reklam postasmdan aldığı payın
azalabileceğini söyledi. Bir mecra olarak
radyo üzerinde konuşan SerpU Akdlıoğ-
lu ise Türkiye'de radyonun bir reklam
alanı olarak tercih edihnediğini, bunun
ancak TRT'yi yönlendirenlerin radyoya
gereken önemi vermesiyle mümkun ola-
bileceğini belirtti.
TRTnin 1989 yılında radyo reklam ge-
liri olarak 3 milyar lira kazandığını, bu
gelirin 1990 eylülüne dek 4 milyar 700
milyon dolayında olduğunu söyledi.
Akıllıoğlu, TRT'yi yöneten-
lerin TV ilüzyonundan kurtulduklan
takdirde radyoya önem verebilirier. "dedi
ANKARA (Cumhuriyet
Bürosu) — Cumhurbaşkanı
Turgut Özal'ın başkanlığında
dün yapılan aylık ekonomi
zirvesinde, enflasyon başta
olmak üzere ekonomik sorun
ve darboğazlarla, alınması ge-
reken onlemler değerlendiril-
di. Zirvede, kasım ayı enflas-
yon oranının da yüzde 3.8
olarak gerçekleştiği açıklandı.
11 aylık enflasyon oranı yüz-
de 45.8'e çıkan yıllık ortala-
ma enflasyonun da yüzde 54
düzeyinde gerçekleşeceği ke-
sinlik kazandı.
Çankaya Köşku'nde dün
saat 15.00'te başlayan bri-
fingte, genel ekonomideki
son gelişmeler ve belli başh
ekonomik göstergelerle ilgili
olan ekonomi kurmayları
Cumhurbaşkanı Özal'a bilgi
sundu. DPT musteşan AIi
Tigrel, milli gelir, üretim, ya-
tırımlar, ödemeler dengesi ve
fiyat hareketleri ile ilgili son
gerçekleşmeler ve 1991 yılı
tahminlerini anlattı. Maliye
ve Gümrük Bakanlığı yetkili-
leri, bütçe ve vergi gerçekleş-
melerini anlatırken Merkez
Bankası Başkanı Rüşdü Sara-
coglu'nun da döviz dengesi ve
para programı uygulama so-
nuçları hakkında bilgi verdi-
ği öğrenildi. Devlet Istatistik
Enstitüsü Başkanı Orhan Gü-
venen de enflasyon, dış tica-
ret hareketleri, milli gelir ve
sanayi üretimindeki son geliş-
melere ilişkin rakamları ak-
tardı. Hazine ve Dış Ticaret
Müsteşar Yardımcısı Mahfi
Eğilmez'in de kamu fınans-
manındaki sörunlan anlattı-
ğı, ayrıca iç borçlanma bütçe
ve kamu açıkları konusunda
bu yıl yaşanan sorunlar ile
1991 e ilişkin görüşlerini diie
getirdiği belirtildi.
Edinilen bilgiye göre zirve-
de, ekonominin en önemli so-
runlanmn enflasyon, bütçe ve
kamu açıklan ile dış ticaret-
teki olumsuz gelişmeler oldu-
ğu konusunda görüş birliği
oluştu. Bu sorunların
"kısmen" 1991'de de devam
edeceğini belirten bazı ekono-
mi kurmaylannın "etkili
onlemler" aluımaması halin-
de, özellikle kamu açıkları ve
enflasyonun 1991 yılında da-
ha tehlikeli bir noktaya gele-
bileceğini vurguladıkları öğre-
nildi.
Enflasyon
Öte yandan, kamuoyuna
bugün açıklanacak olan ka-
sım ayı fiyat artışlan Devlet
İstatistik Enstitüsü Başkanı
Orhan Güvenen tarafından
dün Çankaya'da Cumhurbaş-
kanı özal ve ekonomi kur-
maylanna açıklandı. Güve-
nen'in verdiği bilgiye göre
toptan eşya fiyatları endeksi
kasım ayında yüzde 3.8 ora-
nında bir artış gösterdi. Top-
tan fiyatlarda 11 aylık artış
yüzde 45.8 olurken 12 aylık
artış oranının aralık ayı fiyat
artışlan en iyimser tahminle
bile yüzde 3 olması halinde 12
aylık artışın yüzde 50'yi aşa-
cağı görüldu.
Konuya ilişkin bilgi veren
uzmanlar, son dönemde özel-
likle kamu kesüninde fîyatla-
rın baskı altına alındığını be-
lirterek bunun 1991'in ilk ay-
larında fiyat patlamasına yol
açabileceğini belirttiler. Bu
arada, yeni toplusözleşmeier
ve diğer maliyet artışlarının
üzerine bütçe ve kamu açık-
lannın yüksekliği de eklendi-
ğinde 1991 için enflasyon teh-
likesinin daha da büyük ola-
cağı kaydedildi.
Özal'ın başkanlığındaki
ekonomi zirvesine, Başbakan
Yıldınm Akbulut, Maliye ve
Gumruk Bakanı Adnan Kah-
veci, Devlet Bakanı Isın Çe»
lebi, DPT Musteşan Ali Tlg-
Çankaya'da
yapılan ekonomi
zirvesinde DtE
Başkanı
Güvenen'in verdiği
bilgiye göre kasım
ayında toptan
eşya fiyatları
yüzde 3.8 arttı. Bu
durumda 12 aylık
enflasyonun en
iyimser tahminle
bile yüzde 50'yi
aşacağı tahmin
ediliyor.
rel, Maliye Musteşan Büteidn
Özdemir, Merkez Bankası
Başkanı RUşdü Saracoglu,
Hazine Musteşar Yardımcısı
Mahfi Eğilmez, DİE Başka-
nı Orhan GUvenen, Kamu
Ortaklıgı îdaresi Başkanı Ök-
keş Özuygur ile bazı kamu
bankalarınm genel müdürle-
ri katıldı. Devlet Bakanı Gö-
neş Taner yurtdışında bulun-
duğu için brifinge katılama-
dı.
Bu arada, GATT toplantı-
lan için geçen hafta BrüksePe
giden Devlet Bakanı Güneş
Taner'e Ulaştırma Bakanı
Cengiz Tuncer vekalet ediyor.
Ilgililer, normal olarak veka-
letin ekonomiden sorumlu di-
ğer Devlet Bakanı Işın Çele-
bi'ye bırakılması gerektiğini
savunuyorlar. Vekaletin Tun-
cer'e bırakılması ise iki bakan
arasında zaten gergin olan
ilişkilerin son dönemde
"küslüğe" dönüşmüş olması-
na bağlanıyor. Çelebi ve Ta-
ner'in son günlerde birbirle-
riyle karşılaşmamaya dahi
özen gösterdikleri ifade edili-
yor.
Nasaş'ın 1989
zararı 6 milyar
Ekonomi Servisi — Nasaş
AŞ'nin 1989 bilançosundaki in-
celemelerini tamamlayan Ser-
maye Piyasası Kurulu, şirketin
geçen yıl 6 milyar 258 bin 735
bin lira zarar ettiğini belirledi.
Şirket 1989 için genel kurula
sunduğu raporda 1 milyar 447
milyon lira kâr göstermişti.
Sermaye Piyasası Kurulu'nun
yaptığı denetlemelere göre, Na-
saş, 1989 yılı için 165 milyon
600 bin liralık kredi faizini gi-
der olarak göstermesi gerekir-
ken aktifleştirdi.
Ayrıca' Nasaş'ın iştiraki olan
bir şirkete fatura etmediği 1 mil-
yar lirayı aşkın vade farkının ve
başka bir şirketinden olan ala-
cağıyla bunun vade farkırun da
(toplam 2 milyar lira) gelir kay-
dedilmesine karar verildi. Şüp-
heli görulen 820 milyon liranın
alacak içinde karşılık ayrılması
kararlaştırıldı.
Bütün bu düzeltmeler sonu-
cu, şirketin 1989 yılı zararının 6
milyar 247 milyon 470 bin 760
lira olduğu saptandı.