Katalog

29 KASIM 1990 EKONOMİ CUMHURtYET/15 SERBEST PİYASAOA DÖVİZ Batı Ahruıı Mariu tevKt frangı Hoilanöa Ftofmı Ingılu Steftn Fransız Frangı KMIÖIyanUretı S A Rıyalı Avusturya Şılını Oövu lm l$) = Mş 2835 1915 2250 1693 5600 565 253 745 271 Satıs 2840 1920 2255 1700 5650 570 257 753 275 2831 ALTIN GÜMÜŞ Cumhunyel Re$at 24 ayar altın 22 ayar tuton 900 ayar gumus Vakıfbank Altım Zıraat Altım Halk Aitn M Bankas • Cns J TL Inteıflanıu Ort fclî 233 000 270 000 35 300 31 750 423 192 000 T91000 191000 384"0 Fa-(*» - THYhalka ediliyor Satıs 236 000 280 000 35 400 34 700 450 197 000 196 000 195 000 385 50 5983 arz • ANkARA (AA) — kamu Ortaklıfcı Idaresı (KO1), Turk Hava \ollan (TH^) hısselennın >uzde 5'lık kısmını bugun ve 30 kasım larıhlerınde halka arz yoluvla satacak Hısse satışları anlaşmalı 18 bankadan 17'sının vurtıçı, tş Bankası'nın da vurtıçı \e yundışmda elektronık hızmeı veren şube ve temsılcılennde gerçekleştırılecek Satışlarda 1000 lıra nomınal değerlı THY hısselen ' bm lıradan ışlem gorecek Esbank'tan sermaye arttırımı • Ekonomi Ser\ısı — Evlul 1990 s>onu ıtıbanvla kârını geçen vıhn avnı donemıne göre ^0191 artışla 51,5 mıhar TL've çıkaran Esbank, artan ış hacmıne paralel olarak serma\esım de ^oSO oranında arttırarak 100 mılyardan 150 mıhar TL'\e vukseltecek Bu karann, aralık avı başındakı olağanustu genel kurul toplantısında alınacağı bıldırıldı Gorbi'nin fıkrası • MOSKO\A(AA) — Sovvetler Bırlığı Başkanı Mıhaıl Gorbaço\, ulkesının ekonomık durumunu bır fıkra\la gazetecılere anlaıtı Rusya Federas>onu Parlamentosu'nun uzun hır toplantısından çıkışında kendısınden açıklama >apmasım ısteven gazetecıiere Gorbaçov. "Burada hammlar var, anlatamam" dıye karşılık verdı Kadın mılletvekıUen ve gazetecılenn "devam edın" şeklmdekı ısrarları uzerıne Gorbaçov, kendısı, ABD Başkanı George Bush ve Fransa Cumhurbaşkanı François Mıtterrand'ın kahramanları olduğu şu fıkra>ı anlattı "Mıtterrand ın 100 se\gılısı varmış, bunlardan bırı AİDS hastasıymış, ama Mıtterrand hangısı olduğunu bılmıvormuş Bush'un 100 koruma gore\hsı \armış bunlardan bırı terorıstmış, ama Bush hangısı olduğunu bılmıyormuş Gorbaçov'un 1QO ekonomi danışmanı varmış, bunlardan bırı hakıkaten zekı \e \eteneklıvmış, ama Gorbaçov hangısı olduğunu bılmıyormuş" 'Megatrends 2OOO' • Ekonomi S«rvısı — 4 aralık salı gunu, Uluslararası Bankası, "Megatrends 2000 ve Turkıye" konulu bır toplantı duzenhyor Hılton, Exhıbıtıon Center'da yapılacak toplantıya Megatrends 2000 adlı knabın >azan John Naısbıu de katılacak Damping soruşturması • ANKARA (AA) — Hazıne ve Dış Tıcaret Musteşarlığı, dampınglı fıyatla ıthal edılen bazı mallar ıçın başlattığı soruşturmaları sonuçlandırdı Buna gore yedı ulke menşelı, sentetık devamsız lıfler, kaynak elektrotları ıle baskı ve yazı kâğıtlarının ıthalatında, gumruk vergısı ve fonların dışında yuzde 5 ıle yuzde 100 arasında değışen oranlarda ek vergı uygulanacak Borsada grevtedîrginliğiHisse senetleri borsada ışlem goren her beş şirketten bırı, grev olasılığıyla karşı karşıya. Metal işkolunda yaklaşık 150 bın ışçıyı kapsayan toplusozleşme goruşmelerinin uyuşmazhkla sonuçlanması 20 borsa şırketinı tehdit cdiyor. T\\FUN DEVELİOĞLU Bundan once de ozellikle lastik grevı, borsayı olumsuz biçimde etkilemişti. Grev uygulanan işyerlerinden Good Year zarara geçti; Brisa'nın kârı yarı yarıya azaldı; Kordsa'nınki de geriledı.Bu nedenle bu uç şirketin yıllık verimide duşuk kaldı. Hısse senetlerı borsada ışlem goren her 5 şirketten bın grev tedırgınlığını va şıvor Metal ışkolundakı vaklaşık 150 bvn ışçıvı kapsa\an to'plu ış sozleşmelerı go- ruşmelerinin uvuşmazlıkla sonuvlanmasi \e grev tarıhının ılan aşamasına gelmesi 20 borsa şırketinı tehdit edıvor Kortez krızıvle bırlıkte \uzde 45'e va kın zarara uğravan hısse senedı vatınm ularını bu defa da "grev krizi" bekhyor Metal ışkolundakı Taklaşık 150 bın ışçı- \ı tem^ıl eden Otomobıl-Iş. Çelık-İş Ozdemır Iş ve Turk Metal'le masava otu- ran. anı.ak \uzde 400'luk ucret zammı talebıne karşılık \uzde 100'luk zam tek lıfı getıren MESS uvesı ışverlerı arasın- da hısse senetleri lMkB'de ışlem goren 20 şırket \er alıvor Bunların arasında Sarku>san, Çelık Halat, T Demır Do kum, Arçelık, Rabak, Koç Holdıng, Koç ^atırım gıbı ışlem gorme oranı vuksek hısseler de var 1990 evlulunden ıtıbaren geçerlı olmak uzere ıkı \ıllık bır donemı kapsavan top- lu ış sozleşmesı goruşmelerınde Otomobıl-Iş, Çelık Iş, Ozdemır-İş ve Turk Metal Sendıkası ıle ışveren sendı- kası MESS ucret zammı konusunda an- laşmava varamamışlardı Goruşmelenn uyuşmazlıkla sonuçlan ması \e arabulucu raporlarının hazırlan ması aşamalarından sonra ışçılerı tem- sıl eden 4 sendıkanın onumuzdekı haf- ta grev kararı alması beklenıvor Yasa- lara gore grev kararının alınmasından sonra en erken 6 gun, en geç 2 av ıçınde GREV KAPSAMINDAKİ 20 BORSA ŞİRKETİ • Sarkuysan • Makina Takım •Femş Alutnınyum* Nasaş • Çelik Halat- Parsan • Meta$ • Ege Endustrı • PEG IzmırDemırÇelık • Tezsan*Rabak • Otosan • Doktaş Profilo • T. Demır Dokum • Arçelik • T. Sıemens Alarko Holding * • Koç Holdıng ** • Koç Yatınm ** (*> Gre\ kapsamında 4 ıştırak şırketı bulunu\or (**) Koç Grubu ıştıraklennden 17 şırket gre\ kapsamında soz konulu ışyerlerınde greve gıdılebılı- nı\or Hısse senetleri borsada ışlem goren 20 şirketin grevden olumsuz etkılenmelerı olasıhğı bulunuvor Bundan once vıl iı»ınde uzun bır grev vaşayan lastik sek- torunde yer alan borsa şırketlerının ara bılançoları, grevın olumsuz etkılerını gostenvor 1989 vılımn ılk 9 avında 7 6 mılvar lıra kâr eden Good \ear bu vıhn avnı donemınde 38 3 mılvar lıra zararla grevden etkılenen şırketlenn başında ge- lıjor 9 avlık bılançosunda zarar gözuk- memesıne rağmen Brısa da grevden pa- vını alan şırketlerden 1989 ocak-evlul donemınde 37 4 mılvar lıralık kara ula- şan Brısa, bu vıhn avnı donemınde 18 9 mılyar, yanı ge<,en vıla oranla varı >arı- va daha az kâr edebıld. Lastik uretımın- dekı en onemlı ara maüardan kord be- zını ureten Kordsa'nın donem kârı da 28 müvardan 18 2 mılyara genledı Korfez krızıne rağmen İMKB endeksı vılbaşına gore >aklaşık vuzde 50'lık bır artış gos- terırken grev nedenıvle Good "Vear hıs- selen vuzde 25 36, Kordsa hısselen vuz- de 19 15 zarara uğradı Brisa'nın vıllık ve- rımı ıse vuzde 8 7 5'te kaldı Hangi şirketler var? '__ Lastik sektorunde buyuk olçude grev- de'n kavnaklanan kâr azalması, metal iş- kolunda yer alan 20 borsa şırketı ıçın de avnı sınyallerı verıyor Grevden en çok etkılenecek olanlar ıse Koç Grubu bun- >esınde ver alan şirketler Grev kapsa- mındakı ışyerlen arasında hısse senetle- ri borsada ışlem goren Koç Grubu'na bağlı 5 şırket var T Demır Dokum, Oto- san, Doktaş, Arçelik ve T Sıemens Bu 5 şırkete att hısse senetlerının vanı sıra Koç Holdıng ve Koç Yatırım hısselennın de olumsuz etkılenmelerı olasıhğı bulu- nuvor Kârlan ıştırak »elırlennden olu- şan Koç Holdıng ve Koç Yatınm'ın port- fovunde vukarıdakı 5 şirketin >anı sıra grev kapsamında olan Tofa$, Bekotek nık, Ardem, Gazal. Turk Elektrık, Turk Traktör, Mako, Destek Ev Cıhazları, Ta- kosan, lstanbul Freuhauf, Karsan ve Bel- desan adlı şirketler de var Grev olasıhğıvla karşı karşıya olan şır ketler arasında Alarko Holdıng ıştırak- lerı arasında >er alan Alamsaş, Alsaş, Aletım ve Alpom da bulunu>or Bu >ıl buyuk bır kâr patlaması yapan PEG Profilo da grev kapsamındakı şır- ketlerden Y uzde 9O'ı PEG Profilo'ya aıt olan Telra'nın da grev kapsamında olma- sı olumsuz etkıyı daha da arttirıyor Ikı vıldır kotu bır kârhlık performansı gosteren Rabak'takı tehlıke yıne bu şir- ketin ıştıraklerınden olan Iz-Ka Rabak ve Tel-Ka Rabak'la daha buyuk bır bo- yuı kazanıyor Demır-çelık sektorundekı en onemlı şırketlerden bırı olan Metas da grev kap- samında Ancak bu şırket zaten mart avından ben uretım vapamıyor Şirketin dokuz aylık zararı da 74 mılyara ulaşı- >or \>nı sektorde ver alan Izmır Demır Çelık de halen zararda olan ve grev teh- lîkesını hısseden borsa şırketlerınden bı- rı Oncekı yıllardakı zaranndan yenı yenı kurtulmaya başlayan Nasaş da tekrar za- rar etme tehlıkesıyle karşı karşıya Ge- çen yıla oranla kârhhklarını arttıran Sar- kuysan, Vlakıne Takım, Fenış Alumın- vum, Çelık Halat, Parsan, Ege Endust- rı de grev kapsamında bulunu>or TMO: Nakit paraya sıkıştıkOfısın bır yetkılisi, "Guneş Taner belkı telefon edip zamları bir sure durdurun demiş olabilir, ama bu şirketin bir yonetim kurulu var ve bu karar çok onceden alınmıştı" diyor. ESER ATİLLÂ Bu yıl buğdav satış fıvatlan- nı her hafta başında arttırmâ kararı alan ve bu kararı sonu- na dek savunan Toprak Mah- sullerı Ofısı (TMO), kısa bır su- re ıçın karanndan <.a>dı' 15 aralığa dek haftahk zamları durdurduklarını açıklavan TMO yetkılılerı. bu venı kara- nn nedenını "Aldığıımz kredi- lerin gen odemeieri başlıvor. Depolardakı bugdavı bir an on- ce nakte çevırmemız lazım. Sa- tışları hızlandırmalmz" dıye açıklıvorlar TMO'nun bu >ıl başlattığı buğdav satış fiyatlarındakı haf- talık zam polıtıkası pıyasada dınmeyen bır kargaşa yaratmış- tı Bu davranışı nedenıvle un ve dolavısıyla ekmek fıvaüannda- kı artışın 'tek sorumlusu" olarak göstenlen TMO, uncusundan fı- rıncısına, Zıraat Odaları yetkı- lılerınden Halk Ekmek vetkılı- lerıne dek 'tuccar gibi' davran- makla suçlanıyordu Ofısten bır ust duzey yetkılı ıse bu suçlama- lara kararlı bır vanıt venvor ve "Bu zamlar kesinlikle durduru- lamayacak. Unculann rahat pa- ra kazanma devrı artık kapan- dı. Bundan sonra buğdav fival- ları da enflasvon oranında artacak" dıvordu Bu kararlı sozlerın ardından sadece bır hafta geçtı kı TMO haftalık zamlarını 15 aralığa dek durdurduğunu açıkladı Bovle- ce 17 kasımda ılan edılen fıyat- lan 1 ay ıçın donduruldu Bu kararın temelınde ekonomıden sorumlu Devlet Bakanı Guneş Taner'ın mudahalesı olduğu sovlenıvor, "KtT'ler yü sonuna dek urunlerine zam vapmavacak" talımatını veren Guneş Taner'ın sert tepkısıyle karşılaşan TMO'nun, bu polıtı- kasından bır sure ıçın odun ver- mek zorunda kaldığı behrtı- lıyordu Ofısten bır yetkılı ıse "Hayır, Guneş Taner'in bu kararla bir ılgisi yok" dıyor Ofisın bu yıl dış kredıyle çıftçıden buğday al- dığı ve parasal sıkıntı ıçıne gır- dığını belırten aynı yetkılı, "Al- dığımız kredilerin geri odemeieri var 15 aralığa dek borçlanmızın bır bolumunu odememız gerekı- >or. Depolanmızda bol mıktar- da buğdav olmasına karşın nak- timiz yok. Bu karann temel amacı satışlan hızlandırmaktır. Buğdavı nakite çevirip borçlan- mızı odemekür" dıyor Durdur- ma kararının TMO yonetun ku- rulunun çok önceden aldığı bır karar olduğunu ılerı suren aynı yetkılı, "Guneş Taner belki te- lefon edip zamlan bir sure dur- durun demış olabilir. Ama bu kuruluşun bir yonetim kurulu >ar. Ve bu karar vonetım kunı- lunda çok onceden alınmış bır karardır" dıye açıklıyor 15 ara- lıktan sonra yonetim kurulunun yenıden toplanıp zamların de- vam etmesı konusunda bır ka- rar vereceğını belırten yetkılı, "Bu tanhten sonra belki zam- lar bir sure daha durdurulur bel- kı de piyasa koşullanna gore ye- ni zam oranlan belirienir" dı- y° r - ^ ,....,.,,..-,;- Yetkılının verdıği bılgıye göre ofıs ekım ayında 42 bın ton buğday sattı Kasım ayının ılk 20 gununde ıse bu rakam 84 bın tona ulaştı Uncular ıse TMO'nun zamla- rı durdurma kararını "Zaten buğdav fivatları çıktığı vere ka- dar çıktı. Şimdi durdurmuş hem de sadece 1 ay ıçin durdurmuş ne ıfade eder ki" dıye yorumlu- yorlar Buğdav fıyatlanndakı yukselme ya da ındırmenın ara- alan hıç etkılemedığını savunan uncular, bu tıp kararlardan et- kılenemn vatandaş ve koylü ol- duğunu v urguluyorlar Gözltikkaçakçılığı ürktitüyorU A V A V ı i D i Ovsa Almanya'da 30-40 DM, Fransa' korkunç boyuta ulaştığını ve gozluk sa- gulama var ve başanvla suruyor. Bu >on- H\KAN KAR.\ IZMİR — Turkı\e'de gozluk ıthalatm- dakı hızlı artışı endışeyie ızleven gozluk sanavıcüerı, kaçak volla gıren gozluk sa- yısınm açıklanan resmı ıthalat rakamla- rını da aştığını one ^urduler Korfez krı- zıyle bırlıkte Ortadoğu pazarını vıtıren sana>ıcıler "Bir yandan artan ıthalat. dı- ger taraftan bavul ticaretı son vıllarda buyuk atılım gosteren gozluk sanayını darbogaza soktu" dedıler Gozluk Imalatçıları Derneğı Başkanı Muharrem Comert, ıthal edılen gozluk- lerın Hazıne \e Dış Tıcaret Musteşarlığı kavıtlarında ortalama 5 ıle 8 dolardan Turkı>e\e gırdığıne dıkkat çektı 9Î da 100-150 frank, Italva'da da 25-30 bın hretten aşağıya gozluk çerçevesı bulun- madığını \urgulavan Comert şunları sov- ledı "Musteşarlıgın kavtılannda geçen fi- yatlardan Turkne've gozluk geünlmesıne olanak vok. Dıyelım kı getınldı. Nasıl oluvor da 14 bın 500 lıra ıle 24 bın lira arasında ıthal edildıgı belırtılen bu goz- lukler Turkive'de asgan 100 bin lira, or- talama olarak 300 bın liralık fıyatlarla satışa çıkabılivor? Bu sektorde tam bir başıbozukluk vaşanıvor. Izmır Gozluk Sanavı A Ş Yonetim Kurulu Başkanı Adnan Arabacıoglu goz lukte "bavul tıcaretının" son yıllarda navı ıçın ıthalattan da onemlı bır sorun halıne geldığını açıkladı Hukumetin ba- vul tıcaretının kesinlikle onune geçmesı gerektığını belırten Arabacıoglu, "Daha once 5 dolar olan fonlar gozluk başına 3 dolara duşuruldu Şımdı ıthalatçılar bunun tumuyle kalkmasını ıstıyorlar Eğer bu gerçekieştınlırse Turk gozluk sa- nayı temellı batar" dedı Gozluk sanavıcılerı, ^ektorun ıçınde bulunduğu bunahmdan kurtulması ıçın şu onerılerı getırdıler "Turkıye'ye gerçekleştirilen gozluk it- halatında bandrol u.vgulaması başlatıl- malı. Bovlece ıthal edılen gozlugun ver- gısı tam olarak alınır Israil'de de bu uy- g ş tem hukumetin >ergı gelırlerinı de arttı- rır. Ithalatta alınan 3 dolarlık fon, eskı duzev olan 5 dolara çıkarılmalı. Bavul ticaretıvle kaçak voldan Turkıve've goz- luk ginşı onlenmeli. Dampınglı urunle- re antı-damping uvgulanmalı." Hazıne ve Dış Tıcaret Musteşarlığı ve- rılerıne gore geçen vıl 9 ayda 158 bm do- lar olarak gerçekleşen guneş gozluğu ıt- halatı bu vıl vuzde 241 oranında arta- rak 540 bın dolara ulaştı Toplam goz- luk ve gozluk aksamı ıthalatının ıse ge- çen vıla gore vuzde 160 oranında arta- rak 2 mılvon 213 bın dolara ulaştığı bıl- dırıldı 'E DOGRU OTOMOBIL KAVGASI ^Otomobiltalebinde daralma var'ESIN SLNGLR Otomobıl ıthalatçıları 1991 >ılında hem kendı aralannda hem >erlı uretıcı lerle sıkj bır rekabete gırışecek Otomo- bıl lthalatçılan Derneğı Genel Sekrete- rı Ilhan Çetınkaya, Korfez krızının ta- lepte daralma >aratmasına karşılık, 1990 yılında hızlanan uretım ve ıthalatın 1991'e buvuk bır otomobıl stoku bıra- kacağını, bu stokun da pıvasadakı reka- betı kızıştıracağını savundu Turkıye'nın otomobıl talebının, ıtha latın ucuzlaması yerlı otomobıllerın fı >at artışlarının enflas>onun altında kal- ması ve'tuketıcı kredısı leasıng gıbı ko- lav odeme >ontemlerının vaygınlaşma- 5i nedenıyle bu >ıl bu>uk bır patlama gosterdığını anlatan Ilhan Çetınkaya, Korfez krızının başlaması uzerıne talepte belırgın bır durgunluk olduğunu soyle dı "Aralık ayında şırketlenn amortîs- man vatırımı olarak otomobıl almaları, taleptekı vavaşlamanın net bır şekılde hıssedılmesını onluyor" dıyen Çetınka- ya, 1991 'ın ılk aylarından ıtıbaren pıya- sanın durgunlaşacağını savundu Oto- mobıl lthalatçılan Derneğı Genel Sek- reterı şovle konuştu "Talepte daralma ortaya çıkarken 1990 yılında ısınan arz bırdenbire dura- Otomobil lthalatçılan Dernegi Başkanı tlhaır Çetinkava, Korfez krızi talepte daralma yarattı, ancak 1990 yılında hızlanan uretim ve ıthalat 1991'e buyuk bir stok bırakacak, bu da rekabeti kızıştıracak. mavacak. Bir kısım ıthalatçının 5-6 ay once verdigı sıparışler kesinleşmeye baş- ladı. Bır vandan bu otomobıller pazara gırerken bır vandan da bavılerın elınde olan stoklar arz olarak pıvasava çıka- cak Benım tahmınım, 1991 yılına orta- lama 15 bın adetlık bır stokla gırılecek. Toplam otomobıl talebı de bu vılkı gıbı 220 bınler dolavında seyredecek. Bu du- rumda 1991 yılında kıran kırana bır re- kabet gerekir." \erlı ureucılenn bu vıl pıyasaya çıkar- dıkları >enı modellerın luks sayılabıle cek bır sınıfa dahıl olduğunu anlatan Çe- tınkava, şu anda Turkıye'de uretılen otomobıllerın, orta sınıfa hıtap eden modern ıthal otomobıllerle rekabet ede- me>eceğını savundu "Luks tanımının altında kalan orta tabaka arabalarında Japonlar Turk pazarını ele geçırecektır" dıyen ÇeıınKd>a, yerlı uretıcılerın en geç ıkı yıl ıçınde luks olmayan yenı model lerı pıvasava çıkarması gerektığını vur- guladı Yerlı uretıcılerın "Ithalat bu hız- la giderse sektorçoker" bıçımındekı go- ruşlerıne katılmadığını da anlatan Ilhan Çetınka>a, Japon otomobıllerının ıtha- latına karşı kota uv,gulanması onensının hukumet tarafından kabul edılmeyece- ğını savundu Çetınkaya, ıthalata karşı kota konulması, verıne getırılecek yedek parçanın belırlı bır katı kadar ıthalat ya pılabılır denmesının daha etkıh olacağını savundu Turkıye'ye yapılan otomobıl ıthalatı- nın vuzde 20'sının dıstrıbutor olmavan bırtakım fırmalarca gerçekleştınldığını hatırlatan Otomobıl lthalatçılan Derne ğı Genel Sekreten Ilhan Çetınkava, sa tış sonrası servısten ve yedek parça sto kundan voksun olarak vapılan bu ıtha- lattan kendılerının de rahatsızlık duvdu- ğunu vurguladı "Bu konuda hukume- tin tedbir alması gerekir" dıyen Çetın- kaya şu bılgıyı verdı "Denetimsiz bır biçimde gerçekleşti- rilen ıthalata karı alınması gereken ted- bırleri onerı halinde gerekli makamlara sunduk. Şanavı Bakanlığı ıle Maliye'ye ve Hazine ve Dış Tıcaret Musteşarlığı'- na sundugumuz raporda, ithalatta ara- nan kıstaslann daha sıkılaştınlmasını is- tiyoruz. Aralık ayı ortalannda çıkarıla- cak ithalat rejiminde bızım onerilerimı- zın sonuçlarını gormevi arzu ediyoruz." Devlet Bakanı Guneş Taner'ın oto- mobılden ahnan gumruk vergılerınm AT ıle gumruk bırlığıne gıdılmesıne paralel olarak 1996 yılında sıfırlanacağını açık- ladığını hatırlatan Otomobıl lthalatçılan Derneğı Genel Sekreten Ilhan Çetınka ya, gumruk vergılerınm bugun zaten onemlı olçude aşağıva çekılmış olduğu- nu behrterek. "Verginin sıfırlanmasının buyuk bır etkı yapacagını sanmıyorum. Ayrıca devtet butçesı bu kadar a«;ık ve- rırken otomobılden alınan vergılerden tamamen vazgeçilecegı goruşune de ka- tılmıyorum. Mutlaka aradakı farkı ka- patacak başka bir duzenkme yapılacak- tır" dıye konuştu IŞÇİIMN EVRENİNDEN ŞÜKRAN KETENti Madenci Gerçeği Daktılonun başında olmamız gereken saatlerde taraflar son dakıka gorüşmelen ıcın daha bır araya gelmemışJerdı Dünü.bu- günu, yarın sabaha kadar kapsayacak gelışmelerden bırbırıne zıt sonuçlar çıkabılır En umutlusu, sıyası ıktıdarın madencıyı yok sayan tavrında değışıklık yaparak madencının durumunu bır olçude olsun düzeltecek ve anlaşmayı getırecek bır ücretı kabul etmesı bır başka deyışle anlaşmanın sağlanması Aksı sıkta 48 bm maden ışçısı yarın sabah greve çıkmış olacak De- mokrasımız ve sendıkal haklar açısından çok tehlıkelı bır dığer gehşme ıse hukumetin grev erteleme yetkısını bır kez daha ya- sa amacına aykırı biçimde kotuye kullanarak fıılen ışçının grev hakktnı gaspetmesı Greve çıkılması ya da grev erteleme yolu ıle grevın yasaklan- ması öyle dışarıdan sanıldığı gıbı, sadece maden ışçısını etkıle* yecek bır sonuç değıl Onumuzdekı gunler, az ya da çok hepı- mızı ılgılendırecek, yaşamımızı etkıleyecek gelışmelere gebe Cünku sorun 48 bın maden ışçısı ıle sınırlı değıl Maden ocak- larının ne olacağı ıle ılgılı verılen bır karar çerçevesınde de kal- mayacak Maden ışçısının geleceğı Zonguldak ve yöresınde yaşayan tum ınsanların geleceğı tle ozdeşleşmış 12 Eylul'den bu yana çok daha hızla ve dığer ışkollarındakı ışçılerden daha buyuk bo- yutlarda yoksullaştırılan maden ışçısı, emeklılıkte daha yüksek ücret alır bır noktaya duşurulmuş Işçı daha greve çıkmadan, aylar oncesınde yore esnafına borç katlamış Yorede yaşayan her aıle, her meslekten ınsanların yaşamı. geleceğı madencıye bağlı olunca madencının sorunu yorenın sorunu olmuş Maden- cıyı yok sayma gozden çıkarma bır yöreyı butun halkı ıle yok sayma gozden cıkarma ıle eşanlama gelıyor Tepkısı de sonuç- lan da ona göre olacak Genel Maden-lş'ın kurultayında her sı- yasal partıden, ıktıdar partısı de dahıl, her demokratık örgütlen- meden sozculenn hukumetin madenlerı kapatma şantaıına tep- kılerı, karşı çıkmalarının nedenı ışte bu gerçekte yatıyor Hükü- met bıldığı bu gerçeği başka hesaplar adına kuçumserse do- ğacak sonuçlann doğrudan tek sorumlusu olacak Uyuşmazlığın gundemınde 48 bın maden ışçısı var Oysa bır de kader bırlığı yapılmış Turkıye Maden-lş uyesı, grev hakları bır bolumu ıle yasaklı Taş Kömuru ışletmelerıne bağlı 24 bın ma- den ışçısı daha duruyor Bır de madencılerm şu anda toplu söz- lesmelerı uyuşmazlıkta olan kamu ve ozel sektordekı yuzbın- lerle ışçının oncusu olduklan gerçeğını gormek gerekıyor Bu noktada hukumet ve ışveren cephess Turk-lş yonetımıne ve ba- zı uzlaşacaklan sendıka lıderlenne guvenıyorlarsa çok yanlış he- sap yapıyorlar Evet Turk-lş yonetımının ve ne yazık kı yıllardır sol kanatta ılkelı sendıkacılık yaptıklarını ıddıa etmış bazı sendıka lıderlerı de dahıl, bır kısım sendıka lıderlerının maden sendıkalarını ve maden ışçılennı çok kuçuk hesaplarla, yalnız kaderlerı ıle baş başa bırakmak ıstedıklerı ortada Maden ışçısının ve sendıka- larının başarısından korkan bu kadrolar, ıçterınden sıyası ıktıdar- ışveren başansını yeğleyerek ışçı ve sendıkal desteğı yok etme çabasmdalar Turk-lş Başkanlar Kurulu'nun almış olduğu "ure- tımden gelen gucûn kullanılması" doğrultusundakı eylem ka- rarı maden ışçılerı de ıçınde olmak üzere uyuşmazlıktakı tüm ısçılerın sorunlarını cözmede dayanışma amacı ıle alınmamış mıydı' Maden ışçılerı ıçın greve çıkma gunu yarın Turk-lş, ey- lemlere yonelık taban toplantısını ancak aralık sonunda yapa- cak Ikı maden sendıkasının sozlu ve yazılı eylem programının one alınması çağrıları da bır ışe yaramadı Içlerıne sındırıp de sozde olsun madencılere tam destek vereceklerını gelışmeye bağlı eylem programını one alacaklarını açıklayamadılar Olur a sendıkacı deyışı ıle 'kerhen' de olsa desteklerı madencıle- rm başarısına katkı getırebılır Kendı ışçılerıne ornek olabilir Işlen zorlaşabılır Kotarılmıs kapı arkası pazarlıkların suya düşmesın- den, kotuler arasında en lyı olma nıtelığını kaybetmeye kadar, çeşıtlı cıkar hesapları bozulabılır Evet yıneleyelım, hukumet ve ışveren cephesı Turk-lş yone- »tımıne ve bazı uzlaşacaklan sendıka lıderlenne guvenerek ka- rar verırlerse cok yanlış hesap yapmış olacaklar Çunku bır de eşyanın tabıatına aykırı, suyun ters yönde akışının olamaması türunden bazı sosyal gerçekler var Uyuşmazlıktakı yuzbınler- le ışçınm çıkan lıderı hangı kûçuk hesap peşınde koşarsa koş- sun madenci ıle ozdeşleşmış durumda Madenci ne olçude ba- şarılı olur hakkını alırsa ya da tersıne gen adım attırılırsa, tek- stil metal kâğıt ve dığer ışkollarında toplu sözleşme bekleyen ışçılenn alacağı sonuç da paralel olacak Madencılerm one çık- ması sadece ışçı kıtlesı buyuklüğu ya da uretımın nıtelığı ıle de doğrudan bağlantılı değıl 12 Eylul sonrasında maden ışçısının genel yoksullaşmadan daha büyuk ölçulerde yoksullaştırılmış olması maden gıbı en ağır en olumcul ısçılıkte çalışanın 500 bın lıralık bır ucrete mahkûm edılmış olması, maden ışçısını bu donemın uyuşmazlıklarında doğal lıder yapmış oldu Uyuşmaz- lıktakı yuzbınlerle ışçı değıl sadece butun ışçıler madencının başansının kendı basarılan ıle ozdeş olduğu bılıncınde tavır ıçındeler Türkıye'de sosyal gelısmelerın nabzını elınde tutan güçler, hangı cephede olurlarsa olsunlar kalp çarpıntsı ıçınde maden- dekı gelışmeyı beklıyorlar Olayda kımsenın seyırcı olma luksü yok Ya "Maden ışçısı bu kadar ucuza çalıştırılamaz, hakkını vereceksınız ' dıyecek, Turkıye de demokrasıden, sendıkal hak- lardan ınsan haklarından yana bır seçım yapacaksınız ya da hukumetin, madenci sembolunde bır kez daha ınsan hakları, ışçı hakları demokrasıyı katletme cabasına destek vereceksınız ÂT ile tekstil görüşmeleri ANKARA (AA) — Turktye ıle Avrupa Topluluğu (AT) ara- sında tekstil ve konfeksıyon ko- talarıyla ılgılı ıkı yıllık anlaşma- nın yenılenmesı amacıyla vapı- lacak goruşmeler, 17-20 Aralık 1990 tanhlen arasında Bruksel'- de gerçekleştırılecek Toplantının ılk ıkı gununde tekstil, son ıkı gununde de kon- feksıyon konusu ele alınacak Turkıye adına ozel sektor tem- sılcılerının katılacağı toplantı- larda, AT ıle Turkıve arasında bu yıl sonunda sona erecek teks- til ve konfeksıyon anlaşmasının yenılenmesı beklenıvor lmzala- nacak anlaşma, 1 Ocak 1991 ta- rıhınde yururluğe gırecek HDTM, tekstil ve konfeksı- yon ıhracatçıları bırhklerı ko- nuyla ılgılı olarak yaptıkları açıklamada, 1991 temmuzunda çok elyaflı anlaşmanın (multı fıbre agreement) sona ereceğını behrterek bu anlaşmanın yerıne nasıl bır duzenleme yapılacağı- nm ve dunya tekstil rejımının ne olacağının şımdıden tam olarak bılınmedığını söyledıler Bu ne- denle AT ıle yapılacak goruşme- lerın sonucuna ılışkın olumlu ya da olumsuz bır şey soylememn mumkun olmadığını kaydettı- ler 7-9 kasım tarıhlerınde AT ıle yapılan muzakerelerde Turk ta- rafırun AT'ye tekstil ve konfek- sıyon sektorunde gumruk bırlı- ğınden once 'erken liberasyon' onerdığını ve konuyu göruşmek uzere çahşma grubu oluşturul- duğunu anımsatan yetkılıler, onumuzdekı goruşmelerde bu konunun da ele alınacağını bıl- dırdıler AT, Turk tarafının onerısını benımserse, 1 Ocak 1993 tan- hınden ıtıbaren tekstil ve bağlı endustnlerde gumrukler sıfırla- nacak, kotalar kaldırılacak. AT ıle goruşmelerde kotala- nn arttırılmasının tek başına onemlı olmadığını. konuya uzun vadelı bakmak gerektığı- nı kaydeden yetkılıler, Turkıye'- ve karşı uygulanan kotalann ye- nıden gozden geçırılmesının, çok elyaflılar anlaşmasmın so- na ermesınden ve çahşma gru- bunun ortaya koyacağı tavnn ardından ele alınmasının daha gerçekçı olacağına dıkkat çektıler Yetkılıler, "Biz yine de kota- lann artünlmasını isteyeceğiz ve en iyi şartlarla bir anlaşma yap- mak istiyoruz" dedıler İZMİR ÜÇÜNCÜ ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ BAŞKANLIĞI'NDAN Dosya No 1990/614 Davacı Sosyal Sıgortalar Kurumu Gene! Mudurtu|u vekıh tarafın- dan davalı Yurt Tavukçuluk \ Ş aleyhıne mahkememızde ıkâme edı- len ıflas davasında, Açılan ıflas davasının duruşması 14 12 1990 gunu saat 10 35'te, Izmır 3 <\shye Tıcaret Mahkemesı duruşma salonunda yapılacak- tır Iflasa ıtırazı olan alacaklıların ılan tanhınden ıtıbaren 15 gün ıçınde delıl ve belgelerıyle bırlıkte mahkememızvn 1990/614 esas sayılı dos- ya^na muracaatları teblıg ve ılan olunur 13 11 1990 Basın 39772