Catalog

Asya’nın yükselen gücü, nüfusunun büyük bölümüne yönelik planlar yapıyor C S TRATEJİ 23 Çin’de yeni ‘köylü’ programı Dr. Nuraniye HİDAYET EKREM TUSAM Uzak Doğu Pasifik Araştırmaları Masası nekrem@tusam.net S on yıllarda insanlar sürekli Çin’i konuşuyorlar. Bölgesel ya da küresel sorunlarda konuşulmadığı hiçbir konu yok gibi. Bununla birlikte, hızlı ve istikrarlı bir şekilde gelişmesinin dünya için ne anlam ifade edeceği ve dünyaya neler getireceği merak konusu. Çin liderleri ve uzmanları, Pekin’de düzenlenen Çin Ulusal Halk Meclisi (ÇUHM) ve Çin Halk Siyasi Danışma Konferansı’nın (ÇHSDK) yıllık toplantılarında, Çin’in gelişmesiyle ilgili politika ve ilkeleri tartışıyorlar. 16 Mart’ta sona eren ÇUHM ve ÇHSDK yıllık toplantıları, 11. Beş Yıllık Ekonomik ve Toplumsal Gelişme Planı’nın onaylanması ve bunun Hu Jintao’nun devlet başkanlığından bu yana yapılan ilk beş yıllık plan olması bakımından önemli. Aynı zamanda "Yeni Sosyalist Köylerin İnşası" konusu da toplantılarda önemli bir yer tuttu. Çin geçen 20 yıl içinde genellikle sanayileşme ve kentleşme yoluyla modernleşmeye ağırlık vermişti. Ancak, bugünlerde bir yandan sanayileşirken bir yandan da bilgi toplumu oluşturma şeklinde iki aşamayı birleştiren bir yol izlenmesinin yanı sıra "yeni sosyalist köylerin inşası"nı da hızlandırmaya yönelik yeni bir kalkınma politikası yoğun bir şekilde görüşülüyor. Çin hükümeti, Şubat ayında "Yeni Sosyalist Köylerin İnşası" konulu bir numaralı belgeyi yayımladı. Yayımlanan belgede, yeni sosyalist köyleri, "gelişmiş üretim, müreffeh yaşam, medeni köy çehresi ve demokratik yönetim" şeklinde tanımladı. Böylece 2000’den bu yana tarım konusunda üçüncü belgeyi yayımlamış oldu. Pekin’de düzenlenen Çin Ulusal Halk Meclisi’nin yıllık toplantılarında 11. Beş Yıllık Ekonomik ve Toplumsal Gelişme Planı onaylandı. Sanayileşme ve bilgi toplumu oluşturma çalışmalarını sürdüren Çin, tarihinde hanlıklarının yıkılmasına yol açan köylü kitlenin durumunu iyileştirmeye de çalışıyor. tarım sektöründen sağlayan Çin’de nüfusun yüzde 62,5’i tarım sektöründe çalışıyor. Ayrıca toprakları olmadığı için şehirlerde işçi olarak çalışan 140 milyon köylü de bulunuyor. Nüfusun çoğunluğu kırsal alanlarda yaşadığı için ekonomide tarım çok önemli yer bir tutuyor. Dolayısıyla Çin hükümeti son yıllarda gelişmesinde önemli bir unsur olarak gördüğü tarımda yatırımlarını artırırken, "tarıma, köye ve köylüye" destek politikasını uygulamaya koydu. Hükümet bu kapsamda Şubat ayında "Tarım, Köy ve Köylü Sorunu" üzerine bir belge yayımlayarak kırsal bölgenin gelişmesine ve köylünün sorunlarının çözümüne yönelik politikasını açıkladı. Kırsal bölgelerin gelişmesine yönelik desteğin güçlendirileceğini ve yeni sosyalist köylerin inşasının hızlandırılacağını vurguluyor. Hükümetin "tarıma, köye ve köylüye destek" politikasının son dönemde büyük ivme kazandığı görülüyor. Çin Tarım Bakan Yardımcısı Yin Chengjie, "yeni sosyalist köylerin inşası" ile kırsal kesimlerde yüksek üretim, müreffeh yaşam, yüksek medeniyet, düzenli ve demokratik yönetimi gerçekleştirmeyi hedeflediklerini belirterek, hükümetin bu hedefe ulaşmak için kırsal kesimlere yönelik mali yatırımları artıracağını, tarım ve altyapı inşasını güçlendireceğini, tarımın kapsamlı üretim gücünü yükselteceğini, gereken önlemleri alarak köylülerin gelirlerini artıracağını, kırsal kesimlerdeki taban demokrasisini genişleteceğini ve sosyal hizmetlere hız vererek, köylülerin sıkıntılarını gidereceğini kaydetti. GELİR DÜZEYİNİN YÜKSELTİLMESİ Uzmanların belirttiği gibi, genellikle nüfusu yüksek, makineleşmemiş tarımda yoğunlaşmış ve ücretlerin çok düşük olduğu Çin gibi toplumlarda yapılacak küçük değişiklikler ekonomik büyümeyi sıçratabilir. Ancak, bir ekonominin kişi başına gelirini 500 dolardan 1500–2000 dolara çıkarmak mümkün olsa da, 2 bin doların üstüne çıkarmak zordur. Çin yeni teknoloji ve yabancı sermayenin gelişiyle birlikte hızla kalkınmasına rağmen, 2 bin dolar gelir seviyesinde bir tıkanma başlayacağı için dönüşümü gerçekleştirmekte zorlanacaktır. Çünkü o noktalarda artık konu ekonomide hamle yapmakla kısıtlı olmaktan çıkıyor ve demokrasi, insan hakları, yeterli ücret, sosyal güvenlik, doğru işleyen bir adalet düzeni gibi konular devreye giriyor. Buna karşın Çin, kişi başına geliri 2000–4000 dolar arasına çıkarmak için planlar yapmaya başladı bile. Dünyanın önde gelen ekonomileri arasına girip girmeyeceği ise şimdi atmaya çalıştığı adımların başarılı olup olmayacağına bağlı bulunuyor. Çinlii köylü ve keçileri. YENİ SOSYALİST KÖYLERİN İNŞAASI ÇKP (Çin Komünist Partisi) yönetimindeki Çin Halk Cumhuriyeti’ni tehdit eden durum, Deng Xiaoping’in özetlediği sekiz tehlikeden daha çok 1 milyar 300 milyonluk nüfusun yaklaşık 900 milyonunun köylülerden oluşmasıdır. Çünkü Çin’in 4 bin yıllık tarihinde hanedanlıklar genellikle köylü ayaklanmaları sonucu yıkılmıştır. Çin’in yüzölçümü 9 milyon 600 bin kilometre kare olmasına rağmen, ekilebilir alanlar dünyadaki ekilebilir toprakların yalnızca yüzde 7’si düzeyindedir (1 milyon 270 bin kilometre kare) ve dünya nüfusunun yüzde 22’sini besliyor. GSMH’sinin (Gayri Safi Milli Hâsıla) yüzde 35’ini