Catalog

TartışmaEditöre Mektup Universitelerde bilim tarihi ve bilim felsefesi zorunlu okutulmalı onfuçyus'un karanlığa kufur edecegıne bır mum da sen yak' anlayışına uygun olarak "unıversıteler elden gı dıyor" yakınmalarından daha çok, oncelıkle unıversıtelılık bılıncının ulkemızde yaygınlaşmasını sağlamak zorundayız Akademısyenın yerı ve unıversıtelenn bılım ve teknolojı ureterek Turkıye'yı çağdaş medenıyet ler sevıyesıne çıkarabılmesının bırıcık yolu, kendı surdurulebılırlıgını saglamasına bag lı Bu anlayışla, doğrudan aldtıım olmamak la bırlıkte, bılım tarıhının mutlaka okutul ması gerektığını savunuyorum 30 Nısan 2005 Cumartesı gunu Ankara da "Bılım ve Bılımsel Felsefe Çevresı" davetı uzerıne 'Universitelerde Bılım Tarihi ve Felsefesi nın Oğretılmesının Gereklılığı konusunda verdığım soyleşıde, bu konuda kamuoyunun yeterınce oluşturulamadığı ve bılgılendırılemedığı vurgulandı 'Çevre mi ekoloji mi? tartışması ve bir teşekkür "Çevre mı ekolojı mfi" tartışma konusu, fazlaca derın duşunemeyen bazı akademısyenlerın ağırlarına gıtmış olacak kı, Cumhurıyet Bılım Teknık dergısınde tartışma bolumunde yayınlanan bazı makaleler sonrasında, çeşıtlı akademısyenlerden elektronık postalar aldım Akademıs yenlık, duşunduğunu yazıya dokebılme ve sonrasında yayınlatabılme becerısı ve mucadelesını gerektırır CBT yonetımının, bu açıdan, suya yazı yazma hat sanatının sevımlı sıtnalarından olan bır kesım dkademısyenlerımızın de hıslerıne tercuman olacağına ınanıyorum Tartışma Sonrası, "Zaten Ekolojı nın ozdeşı, çevrebılım değıldı" dıyenlerın eğer nıyetlerı, samımı ve de yapılan mucadeleyı "hafife al(dır)ma" gıbı yenı bır pole mık arayışına yonelık, "psıkolojık harekat" emellerınden kaynaklanmıyor ıse, kendılenne şu soruyu sormak ısterım "Daha once aklınız neredeydı?' 1 Kaldı kı, Zaten "Çevrebılım" dıye tekıl bır bılım dalı olmadığını da TDK kararı ile henuz daha yenı oğrenmışken'.. 1 K Ûniversitelerin yeniden kendilerine dönmeleri, gerçek bilim şevki ve bilinci ile donatılması için bilimi sevmeleri gerekir. Bilimi sevmek için de bilimin tarihini, bilimin toplum için önemini ve bunun altyapısını kavramaları gerekir. Bu da bilim tarihi, bilim felsefesi, etik ve kiiltiir tarihi ile sağlanabilir. . BİLİM TARİHİ ÖZEL SAYISI Ankara Unıversıtesı Sağlık Bılımlerı Enstıtusu Bılım Etığı ve Bılım Tarıhı adlı bır dersı mufredatına aldılar Sevgılı hocalarım Prof Dr Berna Arda, Prof Dr Esın Kahya, Yrd Doç Dr Tamay Başağaç Gul tarafından hazırlanan ve Ankara Unıversıtesı Sağlık Bılımlerı Enstıtusu tarafından doktora ogrencılerıne ders olarak okutulan aynı adlı ders kıtabı bıldıgım kadarıyla Turkıye de bır ılktır Bu çerçevede bılım tarıhı ve felsefesının benımsetılmesı ıçın benım ve sayın Prof Dr Yaman Ors hocanın eşgudumunde "Unıversıte ve Toplum' Dergısıne "Bılım Tarıhı Ozel Sayısı' çıkarıldı, destek olan hocalarımızın makdlelerı http //www unıversıtetoplum org/ ortamında Bılım Tarıhı ozel NEDEN BİLİM TARİHİ Unıversıtelenn egıtım ve oğretımdekı en buyuk gorevı, ıletışım çağında oğrencılere bılgıyı yuklemek değıl, bılgıye nasıl ula şılacağını ve bılgıyı nasıl yaşama donuşturebıleceğını oğretmektır Bılgıye ulaşmanın yolları metodolojıye bağlı olup, bunun ıçın unıversıte atmosferı en onemlı geleneğı oluşturur Maalesef ulkemız unıversıtelerı, bolgemızde esen soğuk ruzgarların etkısıne kapılarak evrensel unıversıtelılık değerlerı yerıne, yerel değer yargılarının etkısınden kendını kurtaramamış gozukmektedır Universitelerde bılım tarıhı, bılım felsefesi, uygarlık tarihi gıbı akademısyen olacak adaylara bır butun olarak ogretılmesı gereken alanlar, bılınçlı veya bıhnçsız davranışlarla unıversıte orta mından uzak tutulmuştur Unıversıtelenn olmazsa olmazı olan sorgulama ve eleştırel bakış, ne yazık kı son 20 kusur yılda mezun olan bır çok Yuksek Lısans ve Doktora Ogrencısı tarafından nerdeyse hıç tamnmıyor Bunların bır kısmı, bugun oğretım uyesı olarak ders de vermektedır Unıversıte gıbı felsefı tartışma ve krıtık etme temelıne daya lı aydınlanmış, geçmışı bılen ve geleceğe ufuk açması gereken dkademısyenlık, salt derse gırıp çıkma anlayışına ındırgenmış ve hızla ıvme kaybetmeye devam etmektedır sayısı olarak yayımlanıyor Bu sayıda aşağıdakı konular ışlendı Neden Bılım Tarıhı Ozel Sayısı Çıkarıldı? Bılım Tarıhr Tanh Mı, Bılım Mı, Felsefe Mı? BılımBılım Tarıhı, Felsefe Felsefe Tarıhı Ilışkısı Bılım Tarıhı Nasıl Yazılmamalı? Bılım Tarıhı Duşuncesı Toplum Bağlamında Bılım, Bılgı Sosyolojısı Bağlamında Bılım Tarıhı Matematığın Kısa Bır Tarıhı Kımyanın Tarıhı (Kuşbakışı Kımya) Dış hekımlığı Bılımının Doğusu Bılım Tanhı Içınde Tarım Tarıhının Yerı ve Onemı Cumhurıyet Donemınde Bılım Tarıhı (Cumhurıyet ve Bılım). Unıversıtelerımızın Bılım Tarıhımızdekı Yerı EN SON DURUM 1. 2005 yıhnda TDK kararı ile "çevrebılım" kelımesı unıversıtelerden goruş alınarak Turkçe sozlukten çıkartılmıştır Sozluğe ılk kez "ekolojıst" "ekolojızm1 gıbı ıkı kelıme tanımlamalarıyla beraber gırmıştır. Ilgılı tartışma kosnusu, T B M M genel kurulun gundemıne gırmıştır 2. Bırçok unıversıtenın fakultelerınde "çevrebılım" adlı ders , programdan çıkartılmıştır Ilk oğretım mufradatındakı ders kıtaplarından cıkartılma kararı alınmıştır 3. Yaklaşık 6 Baskısını yapan "çevrebılım"adlı kıtabın yazarı Profdr Ruşen Keleş buyuk bır olgunluk gostererek kıtabının ıçerığını değıştırmese bıle kapağını revıze ederek "çevre polıtıkası' başlığındd tekrar yayınlamıştır (Hazıran 2005) 4. Gerıye yapılacak tek şey kalıyor, Ekolojıyı, ekolojı olarak anldtmak Bu ıkı farklı kulvarın farkındalıgını bılınçsel ola rak hazmeden savaşcı akdemısyenle rın çoğdlması ve dogmatızm çemberını kı racak bılımsel uretımde bulunmalarıdır Verılen uç senelık aralıksız mucadelenın, bır tanım farklılıgını aşan, duşunsel bır devrımın anahtarı olduğu gerçeğını, akademısyenlerımız ve Turk aydınları, ış te ozaman anlayacaklardır" Gosterdıklerı sabır ve ıyı nıyetten dolayı Turkıye'dekı tum bılım dergılerıne ve son olarak, operasyonda gorev yapan akademık tımdekı tum arkddaşlarıma, teşekkurlerımı sunarım Tahir Çalguner Gazi Unıversıtesı EK SAYILARA GEREKSİNİM VAR Bılım Tarıhı, konusu ıtıbarı ile çok degışık dısıplınlerı ılgılendırmekte olup, bu anlamda bu tur gırışımlerın de daha çok sayıda kışının katılımına gereksınımı bulunmaktadır Bılım tarıhı ozel sayı II, III ve IV'u de çıkarmayı duşunuyoruz Başta Sıyaset, Iktısat, Tıp, Bıyolojı, Muhendıslık, Teknolojı, Çevre ve Ekolojı Tarıhı konulan olmak uzere her alandan kendı ozgul tanhlerını su nan kışıler olursa onların da katkılannı almak çok yararlı olacaktır Ayrıca bu konularda tanıdık hocalanmızın adreslerını sunarsanız, kendılerıyle de goruşuruz Bılım tarıhının dığer ılgılı alanlarında yazmak ısteyen araştırıcılann makalelerını okuyucuyla buluşturmaktan buyuk mutluluk duyarız Ilerıde bunlann kıtaplaştınlması da, tabıı apayrı bır onem arz edecekür Ayrıca bılım etığı konusunda da ayn bır ekın hazırlanması gerekmektedır Ulkemız unıversıtelennde mutlaka bılım etığı de derınlemesıne oğretılmelıdır Istanbul Unıversıtesı Edebıyat Fakultesı Bılım Tarıhı Anabılım Ddlı tarafından Hazıran 2005 tarıhınde guncelleştırılen Bılım tarıhı sıtesı çok sayıda kaynağı ve bılgıyı sunmak bakımından buyuk bır önenı arz etmektedır http //www bılımtanhı org Ayrıca sevgılı hocam Prof Metın Ozata'nın tıtızhkle hazır ladığı ve bır kopyasını da bana ılettıgı Umay Yayın evı tarafından basılan "Ataturk, Bılım ve Unıversıte" adlı kıtabı mutlaka okunması gereken bır Cumhurıyet Unıversıtelerı Tarıhı nıtelığındedır Sonuç olarak, ulkemızın aydmlık geleceğı ıçın unıversıtelerımızın uzerıne serılmış olu topragını atmalı Unıversıteler dahd coşkulu olmalı kı, ortama gelen ogrencıler de bu atmosferden etkılensın ve yarınlara daha umutla bakabılsın Bugunku tablo son derece kotunıser olup, hıçbırımızın bu durumddn hoşnut oldugunu soyleyemem Prof. Dr tbrahım Ortaş Çukurova Unıversıtesı. iortas@cu.edu.tr DERSLER ZORUNLU OLMALI Unıversıtelenn yeniden kendilerine donmelerı, gerçek bılım şevkı ve bılıncı ile donatılması ıçın bılımı sevmeleri gerekir Bılımı sevmek ıçın de bılımın tanhını, bılımın toplum ıçın onemını ve bunun altyapısını kavramdlan gerekir Bu da bılım tarıhı, bılım felsefesi, etık ve kultur tarıhı ile sağlanabılır Bılımı, bılımın geçmışten gunümuze geçırdığı aşamaları bılmeden geleceğe kopru oluşturması zordur Bunu en lyı unlu fı zıkçı Isaat Nevvton, Daha ılerıyı gorebıldıysem, bunu omuzlarından baktığım devlere borçluyum1 ıfadesı ile belırtmıştır Universitelerde ozellıkle de ArGor kadrolarındakı yardımcı oğretım gorevlılerının mutlaka bılım hayatına ıyı hazırlanması gerekir Mutlaka ve mutlaka butun bılım dalarında bılım tarıhı ve bılım etığı konularının ışlenmesı gerekir Yarının bılım adamları bılımsel nosyonu çok boyutlu olarak algılamalan ıçın bu tur dersler zorunlu olmalı Bıhm.sel duşuntenın tarıhı, ınsanın geçırdığı evreler eieştırel ve sorgulayıcı bır goz ile ışlenmelı Bazı bırımlerde bu dersın degışık ddlardd ısjendığı bılınmektedır Ancak yetersu oldugu da bır gerçek Unıversıteler bı lım tarıhı derslerını mufredatlanna dlmdlı Ulkemızde Ankard ve Istanbul unıversıtelerının bılım tarıhı bolumlerı bulunmakta 956/2016 Temmuz 2005