Catalog

Salı 1 Mart 2016 EDİTÖR: PELİN ÜNKER TASARIM: SERPİL ÜNAY Ekonomiye kâbus çöktü ekonomi 9 Kötü veriler üst üste geldi. Tarihi dibi gören güven endeksi şubatta yüzde 15 azaldı. İhracat yüzde 22, ithalat yüzde 19 düştü. Ocakta gelen yabancı sayısı yüzde 6 düştü İçeride yapısal sorunların giderilemediği ülkede jeopolitik sorunların ve özellikle komşularla yaşanan sıkıntıların da etkisiyle ekonomide ürküten veriler üst üste gelmeye başladı. Ekonomik güven endeksi, tarihi bir gerileme göstererek şubatta bir önceki aya göre yüzde 14.8 oranında azaldı. 83.88 değerinden 71.46 değerine inen Ekonomik güven endeksindeki düşüş, tüketici, hizmet, perakende ticaret, inşaat ve reel kesim (imalat sanayii) güven endekslerindeki düşüşlerden kaynaklandı. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından yapılan açıklamaya göre, tüketici güven endeksi şubatta bir önceki aya göre yüzde 7 oranında azalarak 71.62 değerinden 66.64 değerine düştü. Hizmet sektörü ve perakende ticaret sektörü güven endeks 32.8 milyon dolarlık kayıp Rusya’nın 1 Ocak’ta başlattığı ambargo nedeniyle Türkiye’nin 1 Ocak 22 Şubat arasındaki domates ihracatında 32 milyon 803 bin dolarlık azalma oldu. Toplam yaş meyve sebze ihracatında 84 milyon dolar, portakalda 23.7 milyon dolar, mandalinada 16.8 milyon dolarlık kayıp gerçekleşti. Türkiye İhracatçılar Meclisi verilerine göre, Rusya’nın Türkiye’den yaş meyve sebze ihracatına yasak koyduğu 1 Ocak’tan itibaren geçen yaklaşık 50 günlük sürede, geçen yılın aynı dönemine göre 84 milyon dolarlık ihracat kaybı oldu. leri yüzde 3.5 ve yüzde 2.4 oranında düşerek sırasıyla 89.24 ve 106.18 oldu. İnşaat sektörü güven endeksi bir önceki aya göre yüzde 1.3 oranında azalarak şubatta 82.82 değerine düştü. Reel kesim güven endeksi de binde 7 azalarak 105.20 değerini aldı. Her şey düştü Güven endeksinde ciddi bir düşüş yaşanırken bir tehlikeli bir azalma da dış ticaret verilerinden geldi. TÜİK’in, 2016 Ocak ‘Dış Ticaret İstatistikleri’ne göre de ihracat yüzde 22 azalarak 9 milyar 597 milyon dolar, ithalat yüzde 19.7 azalarak 13 milyar 358 milyon dolar oldu. Türkiye İstatistik Kurumu ile Gümrük ve Ticaret Bakanlığı işbirliğiyle oluşturulan geçici dış ticaret verilerine göre; ihracat ocakta 9 milyar 597 milyon dolar, ithalat da 13 milyar 358 milyon dolar olarak gerçekleşti. Ocakta dış ticaret açığı yüzde 13.4 azalarak 4 milyar 343 milyon dolardan 3 milyar 762 milyon dolara düştü. İhracatın ithalatı karşılama oranı bir önceki yılın aynı ayında, yüzde 73.9 iken, bu yıl ocakta 71.8’e düştü. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre; ocakta bir önceki aya göre ihracat yüzde 1.1, ithalat yüzde 1.5 azaldı. Takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre de; 2016 Ocak’ta önceki yılın aynı ayına göre ihracat yüzde 20, ithalat yüzde 17 azaldı. Rusya yüzde 66 geriledi Rusya’ya ihracat, ocakta geçen yılın aynı ayına göre yüzde 66 azalışla 316 milyon 505 bin dolardan 107 milyon 749 bin 181 dolara düştü. Aynı dönemde ithalat da yüzde 29.5 azalarak 1 milyar 909 milyon 99 bin dolardan 1 milyar 345 milyon 303 bin dolara geriledi. Ocak 2012’de Rusya’ya ihracat 427 milyon 773 bin 265 dolarken, bu rakam 2013 yılının aynı ayında 539 milyon 500 bin 588 dolar oldu. Ocak 2014’te Rusya’ya ihracat 461 milyon dolarken, geçen yılın aynı ayında yüzde 31.4 azalışla 316 milyon dolara düştü. l Ekonomi Servisi İthalat da ihracat da düştü. İhracatın ithalatı karşılama oranı yüzde 71.8 oldu 120 110 Ekonom güven endeks , Şubat 2016 100 95.0 93.8 90 84.1 87.0 86.5 86.5 80 83.9 70 86.0 71.5 83.5 72.6 60 Oca. Şub. Mar. N s. May. Haz. Tem. Ağu. Turist sayısı yüzde 6.4 düştü. Rusya’dan gelen turist yüzde 56.7 azalarak 22 bin oldu. gdAeüklçnia5etrrgrkyeleuiafcorikeuylımaştyltadauırankkığdsüzııaantzıemdomraretynşaabilripeatkintmebızt.aailnererinin, Ocak ayında Antalya’ya sadece 55 Rus turist geldi Turizmde beklenen kötü tablo adım adım gerçekleşmeye başladı. Turist sayısı ocakta geriledi. Türkiye’ye gelen yabancı ziyaretçi sayısı ocakta yüzde 6.44 düşüşle 1.17 milyon kişi oldu. Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın internet sitesinde yer alan verilere göre, uçak düşürme krizinin ardından ocakta Rusya’dan gelen ziyaretçi sayısı yüzde 56.7 düşüşle 22 bin 106’ya geriledi. Rus uçağının düşürülmesi sonrası uyguladığı ambargolar nedeniyle birçok sektörde olduğu gibi turizmde de büyük kayıp ya şandı. Geçen yıl Şubat’ta Rusya’dan 8 bin 307 turistin geldiği Antalya’ya bu Şubat ayında sadece 55 Rus geldi. Olumsuz etki Tarım ihracatında milyonlarca dolar kayıp yaşayan Antalya’da en büyük darbeyi ise turizm sektörü aldı. 55’e yakın sektörü direkt ilgilendiren turizm sektöründe Rusya pazarındaki kayıp, olumsuz etki yarattı. Sektörde bu yüzden birçok kişi işsiz kaldı. Kültür ve Turizm Bakanlığı verilerine göre, Antalya’nın turizm sektö ründe ocak ayında yüzde 30 olan kaybı şubat ayında yüzde 39’a yükseldi. Son 25 yılını hep yükselişle geçiren ve 2000’li yılların başından itibaren her yıl çift rakamlı büyüme gösteren Antalya, turizm sektöründe tarihinde ilk defa çift rakamlı düşüşleri bu yılın ocak ve şubat aylarında yaşadı. İkinci ciddi kayıp da Almanya’da yaşandı. Almanya’dan geçen yıl şubat ayında 80 bin 203 turist gelirken, bu yıl aynı dönemde yüzde 31’lik gerileme ile 55 bin 730 turist geldi. l Ekonomi Servisi Sabancı ‘enerji’k olacak Sabancı Holding bu yıl 5 milyar TL yatırım yapıp 2.500 ile 3 bin civarında istihdam planlıyor. Holdingde büyümenin motoru enerji sektörü olacak Araplar borçta zorlanacak HSBC Holdings Plc., Körfez İşbirliği Konseyi ülkelerinin, bölgenin yavaşlayan büyüme, yükselen faizler ve not indirimlerinden dolayı, önümüzdeki iki yıllık dönemde, 94 milyar dolarlık borcu yeniden finanse etme konusunda güçlük çekebileceğini kaydetti. HSBC, raporunda, petrol zengini Körfez İşbirliği Konseyi ülkelerinin, büyük kısmı Birleşik Arap Emirlikleri ve Katar’ın olmak üzere, milyar dolarlık tahvil ve milyar dolarlık sendikasyon kredilerini geri ödemek durumunda olduğunu belirtti. HSBC, bu ülkelerin ayrıca, söz konusu dönemde, 395 milyar dolarlık mali ve cari işlemler açığı olduğuna dikkat çekti. Faiz yükselecek HSBC’nin Ortadoğu baş ekonomisti Simon Williams, “Bu fonlama açıklarının kısmen dolar bazında ülke tahvilleri satışları ile kapatılacağına ilişkin beklentiler, 2016 ve 2017’de vadesi dolacak mevcut kâğıtların yeniden finanse edilme çabalarını karmaşık hale getirecek. Körfez’in tek kredi piyasası rolü oynaması ile birlikte, yeniden finansman zorlukları daha fazla hissedilecek ve bu sıkıntılar, bölgede likiditenin sıkışması, yükselen faizler ve son not indirimlerinden dolayı daha da artacak” dedi. l Ekonomi Servisi Güler Sabancı, Sakıp Sabancı’nın vefatı üzerine Mayıs 2004’te Holding Yönetim Kurulu Başkanlığı’na seçilmişti. Güler SaBancı devam edecek mi? Sabancı Holding’in 2015 finansal sonuçlarının açıklandığı, 2016’ya yönelik hedef ve projeksiyonların paylaşıldığı ‘Sabancı Holding Yıllık Paylaşım Toplantısı’ Sabancı Center’da gerçekleşti. Bu yılki toplantıya Sabancı Holding Yönetim Kurulu Başkanı Güler Sabancı’nın katılmaması dikkat çekti. Zafer Kurtul, Güler Sabancı’nın katılmamasının özel bir nedeni olmadığını söylerken, holding mart ayı sonunda genel kurul yapacak. Sabancı Holding genel kurulunda Güler Sabancı’nın görevine devam edeceği ancak bundan sonraki süreçte asıl sözcünün Zafer Kurtul olacağı belirtiliyor. Yılbaşından bu yana Sabancı Holding şirketlerinden Akçansa, Enerjisa, Carrefoursa Çimento grubu ve kurumsal iletişimde üst yöneticiler birer birer değişmişti. Kulislerde konuşulan bilgilere göre holdingin bundan sonraki süreçte daha fazla çok sesliliğe önem vereceği dile getiriliyor. Sabancı Holding 2015’te yüzde 7.6 artışla 2.24 milyar lira net kâr elde etti. Holdingin toplam hasılatı yüzde 10 artışla 30 milyar lira olurken; kombine net satışları ise 47.9 milyar liraya çıktı. Sabancı Holding Üst Yöneticisi (CEO) Zafer Kurtul, holding olarak son beş yılda çoğu Türkiye’de olmak üzere yaklaşık 11 miyar dolar yatırım yaptıklarını ve sadece 2015’te yaptıkları yatırım miktarının ise 3.7 milyar TL olduğunu söyledi. Kurtul, bu yıl holdingin hem büyüme hem de yatırımlarda itici gücünün enerji sektörü olacağını belirterek, “Yatırımda ağırlık enerji sektörü olacak. En hızlı büyüme motorumuz da yine enerji” dedi. Kurtul’un verdiği bilgiye göre, Sabancı Holding 2015’te 3.7 milyar lira yatırım yaparken, yatırımların yüzde 47’si enerji sektörüne yönelik oldu. Sabancı’nın 2015’te faaliyet kârı enerjide 119, sanayide yüzde 25, çimentoda yüzde 13, sigortada yüzde 74 artarken, bankacılıkta değişmedi. Perakendede ise yüzde 86 geriledi. Kritik şirket Enerjisa 2016’nın ilk yarısında Enerjisa’nın kurulu gücü yüzde 48 artışla 3.700 MW olacak. Sabancı portföyünde Akbank’ın yüzde 41, çimento ile sanayinin yüzde 18’er, enerjinin yüzde 16 ve perakendenin de yüzde 10 paya sahip olduğunu anlatan Kurtul, Sabancı’yı daha dengeli bir portföy yapısına ulaştırmayı istediklerini aktardı. Kurtul, “Burada kritik şirketlerimiz Enerjisa ve Carrefoursa. Bu şirketlerde zaten çalışmalarımız devam ediyor. Bu şirketlerdeki değer artışının hem dengeli portföy yapısına hem kârlılığa olumlu katkısı olacak” dedi. TÜFE yüzde 9 2016 Türkiye ekonomisine ilişkin de değerlendirmelerde bulunan Kurtul, yılsonu için TÜFE beklentilerinin yüzde 9 olduğunu belirterek, yüksek enflasyonun yatırım ortamını olumsuz etkilediğini söyledi. Ekonomide ise yüzde 4 büyüme öngördüklerini belirten Kurtul, yılsonu itibarıyla dolar kurunu 3.21 seviyesinde olacağını tahmin etti. l Ekonomi Servisi Zafer Kurtul Kosova Kobani (3) Kosovalılar Derneği’nin Kosova’nın bağımsız devlet oluşunun yıldönümü kutlaması etkinliğine katılış davetini almışım ki.. Kosova Meclisi’nde oturum devam ederken atılan ikinci patlayıcının haberi geldi. Bombayı patlatan muhalefet milletvekili, görevlilerin gaz bombasını etkisiz kılma çabalarını da engellemiş, ortalığa saçılan göz yaşartıcı duman nedeniyle oturuma bir süre ara verilmek zorunda kalınmıştı. Sık sık kavgalı oturumlarıyla haber olan Kosova Meclisi çalışmalarında aylardır süren gerilimin odağında; UÇK, Kosova Kurtuluş Örgütü’ne ideolojik olarak daha yakın muhalefet partililerin, ABD’ye yakın kurdurulmuş hükümetin icraatlarına karşı giderek keskinleşen protestoları var. BM katında kesin bağımsız devlet statüsü henüz oluşturulamamış olsa da Kosova’da Sırplara karşı bağımsız devlet kurulması yolunda yola çıkan Arnavutların silahlı örgütü UÇK’nin maddi manevi, silahlı desteğini sağlamış ABD’nin, dünyadaki en donanımlı, en büyük üssünün sağlandığı Kosova’da, Sırbistan devletinden kopuşu, ayrı bir devletçik oluşumunu sağlamadaki katkıları sınırsız... Çok kültürlü Tito Yugoslavya’sını toprakları içinde olsa da, bütünlük içinde AB’ye katılımını siyaseten uygun görmeyen kurucu ülkeleri, kopuşta Hırvatistan ve Slovenya’ya açık destek vermekle yetinmişlerdi. Enerji gereksinimleri bağlantılı Slav ırkından Sırpların yanında duran Rusya ile ilişkilerini bozmama uğruna, en çok Müslümanların ağırlıklı olduğu Bosna, Kosova, Makedonya’daki, Miloşeviç destekli ırkçı, kanlı Sırp katilamları eylemlerine seyirci kalmışlardı. HHH ABD zamana yayarak önce Makedonya devletçiğinin kuruluşuna destekle egemenliğine almış, dünya kamuoyuna, Sırp terör eylemlerinin akıtmakta olduğu kanı göstere göstere, müdahale için gereken desteklere ortam oluşturarak yol almıştı. AB ülkelerinin seyretmekle yetindiği Bosna katliamları için dünya desteğini almış olarak ancak devreye girmiş, BM katında üç devletçik olarak Bosna’nın yeniden oluşumunda belirleyici rol oynamıştı. Çatışmalar sürecinde Kosova’dan kaçan Arnavutların önce Arnavutluk ve Makedonya’da 400500 binerlik kamplarda sığınmacı olarak yaşamalarının parasını vermişti. Kosova’dan Makedonya’ya son kaçıştaki 150 bin kişilik konvoy için, Makedonya’ya gereksinimi olan parayı vermeyerek, sınırda yağmur çukurunda çaresiz bekleyişi dünyanın gözlerinin içine sokmuştu. Sonrasında Sırpların hem Kosova hem de Sırbistan’da, Miloşeviç terör örgütlenmesinin silahlı direnişini bitirecek boyutlarda bombalanması için gereken BM ve dünya desteğini almıştı. Gerisini biliyorsunuz, öncesinde kendisi için de olmaz gibi görüneni olur kılmış, artık çok pahalıya patlayan Berlin, İtalya üslerinden de vazgeçerek Doğu Bloku’nu da bir arada denetleyebileceği, dünyadaki en büyük, en ucuz üssünü, yerin altına bilinmeyen katlarda inmiş olarak, KosovaPriştine’de oluşturduğu devletçik topraklarına yerleştirmişti. HHH Balkanlar’da yaşananların, yeni dünya düzeni çarklarının işleyişinde göreceli insancıl boyutlarını unutmadan, çağın yoksul Güney dünyası topraklarında yaşanan travmalarda; İslam dünyası, Ortadoğu, IrakSuriyeLibya iç savaş bataklıkları kaosunda yararlanılacak kimi dersler çıkaramaz mıyız? Bosna’da, hele de Kosova’da akan kanı durdurmak uğruna oluşturulan sözde BM şemsiyesindeki silahlı gücün, klasik NATO gücü olmaması, Rusya da içine katılmış paylaşım dengeleri içinde bilinen devletlerin askeri güçlerine parsellenip paylaşılması, son Suriye anlaşmasındaki projeye de uymuyor mu? Paramparça olan topraklarda, iç savaş bataklığında, terör örgütü algılamalarının her ülkeye göre değişiyor olmanın ötesinde, koyu çıkarlar pazarlık konusu yapılmaları cabası... En çok aşındırılan kavramlar; insan hakları, özyönetim, özerklik, demokrasi, diktatörlük.. terör örgütüdirenişhak savaşçıları.. sığınmacılar, göçmenlerin insanlık dramları... Unutmadan, yıllar sonrası Kosova Meclisi’nde patlayan bombalar, kurtarılmış Kosova devletçiğinden kaçmak zorunda kalan Sırpların toprak, vatandaşlık hakları için; Kosova Sırbistan hükümetlerinin masaya oturtulmaları... KISA... KISA... l 17 Haziran 1996’da Çarşı Büyük Mağazacılık adı altında İstanbul Borsası’nda işlem görmeye başlayan Boyner Büyük Mağazacılık 20 yıllık borsa serüvenini dün tamamladı. Öte yandan Boyner Tekstil ve Perakende Yatırımları ise BOYP koduyla Borsa İstanbul’da işlem görmeyi sürdürüyor. l Türk Hava Yolları ile LOT Polonya Havayolları arasında iyi niyet anlaşması imzalandığı bildirildi. l CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu 3 dönem Parti Meclisi üyeliği yürüten Ekrem Kerem Oktay’ı Ekonomi ve İş Dünyasından Sorumlu Başdanışman olarak atadı. Okay, Hollanda Leiden Üniversitesi’nden Rekabet Hukuku alanında yüksek lisansını yaptı. C MY B