Catalog

Tekno Haber SIEMENS PETROL SIZINTILARINI ANINDA HABER VEREN SİSTEM Petrol ve gaz borularını denetleyen operatörlcr, Siemens'in geliştirdiği bir cihaz sayesinde yakıt sızmtıları- nı anında tespit edip, çevrenin zarar görmesine engel ola- cak. Sitrans FUT1010 adı verilen cihaz, doktorların ana rahmindeki bebekleri incelerken kullandıklan cihazlarda- kine benzer şekilde ultrason dalgalarıyla çalışıyor. Yeni ci- haz görüntü almıyor, yalnızca boru hattından ne kadar sı- vı veya gazın aktığını kesintisiz olarak ölçüyor. Boru hattı boyunca çeş.itli yerlere yerleştirilen cihaz, borudan geçen ya- kıtta en küçük kaybı bile tespit edebiliyor. Gaz veya sıvı- da kayıp olduğu tespit edilirse, Siemens tarafından bu iş için özel olarak gclijtirilen yazılım anında alarmı dcvrcyc sokacak. Boru hatlannın kilometrelerce uzunluktaki çöllerden ve şiddetli yağmurların yağdığı bölgelerden geçmesi, zorlu do- ğa koşullanna maruz kalması anlamına geliyor. Koşullan da- ha da zorlaştıran en önemli etmen, insanlann boruları sü- rekli olarak denetleyememesi. Çünkü hatlar hem çok uzun hem de erişilmesi güçbölgelerdedir. Siemens araştır- macılarının böyle bir cihazı geliştirmelerindeki amaçda bo- ruları az maliyetle, sürekli olarak denetim altında tutmak- tır. Borulann üzerine monte edilen küçük kutular, sensörler, ultrason kaynağı ve kontrol merkezine verilen gönderen bir iletişim ünitesi içeriyor. Cihazın bir diğer avantajı da bakıma ihtiyaç duyma- masıdır. LED LAMBALARI BALIKÇILARIN HİZMETİNDE Çevre dostu LED lambalan gelecekte Sri Lankalı ba- lıkçılann çevreye verdikleri zararı durduracak. Osram, Infineon ve Global Nature Fund ile birlikte geliştirilen ilk 100 LED lambası, Sri Lankalt balıkçıların bugüne dek ge- celeri avlanırken kullandığı çevreyi çok fazla kirleten ga: lambalannın yerini alacak. Bu da zamanla scra gazı emis- yonunu azaltacak. Sri Lanka'da yaklaşık 85.000 kişi hayatmı balık- çılıktan kazanıyor. Pek ço- ğu geceleri mangrov or- manlannda (bataklıklarda ve gelgit olaylarının ya- şandığı sahillerde gelişen ağaçlar) karides avlamaya çıkar. Balıkçıların en önemli araçlan gaz lambalarıdır. Suda yaşayan kabuklular bu lambalann verdiği ışığın çekim gücüne kapılırlar ve da- ha önce yerleştirilmiş balık ağlarına takılıp avlanırlar. Görünürde zararsız gibi görünen bu yöntem aslında çevre- ye zarar verir. Lambalardan sızan gazlar sulan, CO2 emis- yonlan da havayı kirletir. 85.000 balıkçının her gece yak- laşık 100.000 litre, yılda ise 30 milyon litre gaz tükettiği dü- şünüldüğünde, CO2 emisyonunun yılda 75.000 tona ulaş- AKCİĞERLERİN İŞLEVİNİ TAKLİT EDEN ÇİPLER Çip boyutlarında bir cihaz, ak- ciğerin hava kesecikleri ve kılcal da- marları arasındaki sınıra benzer bir işlev görüyor. Bu da ilaçsanayiinde hayvan deneylerinin yerine geçe- bilecek bir altematif oluşturuyor. Cihazın temelinde organik bir polimer çipin içine açılmış bir ka- nal bulunuyor. Kanal, insan kılcal damar hücrelerinden yapılmış bir ta- baka ve alveoli'den (akciğerlerdc- ki hava kesecikleri) yapılmış başka bir tabaka içeriyor. Bu iki tabakayı gö- zenekli bir zar ayırıyor. Bir çift paralel kanal içindeki ha- va basıncı değiştirildiğinde, zar gerilip büzülerek nefes almayı taklit ediyor. Harvard Universitesi'nden Donald Ingber ve ekibi bunun potansiyel ola- rak zararlı nanoparçacıkların, hayvan- larda nefes alırken olduğu gibi hücre ta- bakalanndan geçmesine yardımcı ol- duğunu belirtiyor. (Science, DOI:10.1126/sciencc.l 188302). mış olması şaşırtıcı değildir. Bu da orta boy 40.000 araba- nın 20.000 kilometrelik mesafede çıkarttığı CO2'ye eşittir. Diana Electronic Systems'in üretciği lambalar Osram Opto Semiconductors'un ürettigi Golden Dragon LED lam- balan ile birlikte çalışır. Bu lambalann hizmet süresi 25.000 saattir. Gecede 10 saat yandığını varsayarsak bu ye- di yıla eşittir. Dahası, doldurulabilir piller için gerekli olan elektrik enerjisi çok azdır. Dolayısıyla bu lambalar yalnız- ca çevrcci değil, aynı zamanda balıkçılar için de masrafla- rının azalması anlamına geliyor. Çünkü balıkçılar aylık ge- lirlerinin yaklaşık üçte birini gaza harcıyor -60 Avro-. Hcpsinden öte LED lambalarıyla avlanırken gaz lambala- rıyla karşılaştınldığında daha fazla miktarda ürün elde edi- liyor. HERKES KENDİ MOBİL YAZI- LIMINI GELİŞTİREBİLECEK! Artık, temel düzeyde bilgisayar kullanım bilgisine sa- hip herkes, sadece birkaç dakika içinde kendi mobil yazı- lımını geliştirebilecek. Phonsai adlı mobil yazılım geliştir- £Phonsaimc platformu, kişi ve kurumların çok düşük bir maliyetle, iPhone ve Android'den en basit cep telefonlarına kadar her plarformda çalışabilen mobil uygulamalar geliştirmesine izin veriyor. lletişim çözümleri alanında faaliyct gösteren Bircom'un iki yıllık ARGE çalışmasının sonucu olan Phonsai, piya- sadaki cep telefonlannm %90'ıyla uyumlu, hızlı ve kolay bir şckilde her çeşit mobil uygulama geliştirme imkânı veriyor. Phonsai, 6 kişilik bir ekip tarafından ve 450.000 dolarlık bir yatmmın sonunda ortaya çıktı. Phonsai sayesinde her tür kurum, işini mobil dünyaya taşıyarak hedef kitlesinin cep telefonuna, uygun maliyetlerle girmeyi başarabiliyor. Normal koşullarda basit bir mobil uygulamanın haya- ta geçirilmesinin 1,5-2 aylık bir süreç olduğunu söyleyen Bircom CEO'su Burçin Bircanoğlu, Phonsai'nin sağladığı kolaylıklan jöyle açıklıyon "Bugün ise elinizde içeriğiniz var- sa, profesyonel yardım dışında içeriğinizi bir web sitesine dön- üştürmeniz için birçok imkân bulunuyor. Phonsai'yi tasar- larken, bu imkânı mobil platformlar için tüm seviyedeki kul- lanıcılara tanımayı amaçladık. Phonsai sayesinde temel bir bilgisayar kullanıcısı sadece elindeki içeriği kopyalayarak mo- bil uygulamalar oluşturabiliyor. tstcdiğinde mobil katalog, mobil broşür, mobil kullanım kılavuzu, mobil şirket tanı- tımı, mobil fotoğraf albümü yapabiliyor ve hatta mobil şe- hir rehberi bile hazırlayabiliyor." NANOTUPLERDEN SUALTI HOPARLÖRLERİ Karbon nanotüplerden yapılan hoparlörler, derin de- nizlerin gizini ortaya çıkartacak. Mühendislcrin ince nanotüp levhalardan ürettikleri su- „„,,_»_, altı hoparlörleri, yakın ge- ^ J\ lecekte uzun-menzilli so- narlarda kullanılan ses pro- jektörlerinin yerini ala- cak. Dallas'taki Teksas Üniversitesi NanoTech Enstitüsü'nden Ali Aliev ve ekibi, bu hoparlörleri gelişti- rirken, karbon nanotüplerden alternatif akım geçirildiğin- de hoparlör koniğinin titreşimlerine benzer bir etki yarat- masından yararlandı. Sonuçta hoparlörlerin sualtında bck- lenilenden daha iyi çalıştığı görüldü. Suyun yüksek ısı kap- asitesi ve düşük termal genişlemesi, normal olarak sıcaklık dalgalanmalannı emer. Ancak nanotüplerin hidrofobik özel- likleri bir piston gibi çcvresindeki suyu içeri/dışarı iter (NanoLetters,DOI:10.1021/nll00235n). Aliev'in ekibi nanotüp levhalann düşük frckanslı ses dal- gaları üretmesinden hareketle, sonarların sualtındaki ci- simlerin yerini, derinliğini ve hızını tespit edebileceğini or- taya çıkarttı. Ayrıca hoparlörlerin spesifik frekanslara ayarlandığı zaman, denizaltılann çıkarttığı gürültüler gibi bazı sesleri ortadan kaldırdığı da görüldü. GRAFENDEN YAPILAN İLK DOKUNMATİK EKRAN Grafen iletken ve saydamdır. Bu da grafenin düz' ekranlar için ideal bir malzeme olduğunu göste- rir. Ancak geçen yıla kadar en bü- yük grafen levha mikroskobik bo- yutlarda olabiliyordu. Daha sonra Austin'deki Teksas Üniversitesi'nden bir bilim ekibi, bakır bir yüzeyin üzerinden sıcak metan ve hidrojen akıtarak bakmn üzerinde santimctre boyutlannda levhalann oluşmasına yol açtı. Şimdi Güney Kore'de Sungkyunkwan Üniversitesi'ndenJon- Hyun Ahn, bu süreci bir adım daha ileri götürerek diyagonal olarak 76 cm. boyutlarında grafen levhalar clde etti. Ahn, bu levhalan dokunmatik ekranlarda saydam elektrot ola- rak kullandı. (Nature Nanotechnology, DOI:10.1038/nna- nob2010.132). Reyhan Oksay