Catalog

CMYB C M Y B 4 MART 2010 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA EKONOMİ 11ekonomi@cumhuriyet.com.tr İŞÇİNİN EVRENİNDEN ŞÜKRAN SONER ‘İşimi İstiyorum’ Belki yanılıyorum ama galiba Erdoğan hükümetinin lehine, kazanım hanesine yazma, devlet kurumlarını bir bir ele geçirme stratejisinde, gündem değiştirme yeteneğinde ayar bozuldu. Daha doğrusu ipin ucunu kaçırdılar... İktidar ile TSK çatışmasını uç noktalara tırmandırmışken Erdoğan hükümetinin gözler önünde sergilenen desteğinde Erzurum-Silivri hattında özel yargı ile, devletin tüm üst yargı kurumlarının çok açık savaş hali ilanında.. AKP iktidarının, her iki savaştan tam galip çıkmayı, geleceğe yönelik kurumlaşmayı hedef alan anayasa değişiklikleri atağı, muhalefetle çatışmayı da aynı ölçeklerde tırmandırdı.. Şaşırtıcı olanı, bu büyük kavganın, aslında geleceğimiz için önemi bile tam algılanamadan, sokaktaki insanın günlük, yaşamsal gündemini unutturamaması... “Son dakika” uyarıları ile gelen bu haberlerin arasına giren, işsiz kalan TARİŞ işçilerinin toplantısını beyninizden kazıyabilir misiniz? “İki çocuğum evde ekmek bekliyor. Ben nerede iş bulup, emekli olabilirim?..” diyen, hıçkırarak ağlayan kadının “işimi istiyorum” çığlığını unutabilir misiniz? Son istatistiklerle 3 milyon 471 bin işsiz, bir yılda işini kaybetmiş, işsizler ordusuna katılmış yeni 860 bin kişi.. Ve dün yeniden iki haneliye çıkan enflasyon gerçeği. Sakın ola ki Başbakan Erdoğan’ın halka seslenişinde söylediği gibi, “dünya krizi bağlantılı bütün dünyada artan çaresiz işsizlik” gibi bir genelleme ile işin içinden çıkılacağı yanlışına düşmeyelim. Türkiye, Erdoğan hükümetleri icraatları içinde, ekonomik büyümeyi yaşarken, pembe tablolar çizilirken bile kronik işsizliğini küçültmeyi beceremedi. Büyük dünya krizinde de, yaşadığı piyasalar kriziyle çelişen, en büyük yeni işsiz ordusuyla yüz yüze geldi. Kaldı ki, yeni işsizler ordusu yaratmak kronik işsiz ordusu ile savaşmakla eşanlamlı değildir. Siyasal, ekonomik, sosyal sorunları, yaraları katlar. Çünkü sonuçta milyonlarca işsiz, kölelik düzeninde çalışan, büyük aile korumacılığımız, toplumsal sigorta sistemimiz içinde, işi olanlar eliyle yaşatılır. Birçok kişinin geçimini sırtlamış, ailenin temel direği işini kaybettiğinde, iş bulma şansı olmadığında hep birlikte dibe doğru çöküş yaşanır. Sakın ola ki AKP iktidarı, Başbakan Erdoğan, TEKEL işçilerinin önceki gün çadırlarını sökerek evlerine dönmelerini sorundan kurtuluş olarak algılamaya kalkışmasın. Danıştay kararını, kendi yasadışı hak ve hukuka aykırı icraatlarından, 4/C uygulaması inadından da geri dönüş fırsatı olarak değerlendirme şansını kaçırmasın. Hükümetlerin, kamuda ancak işçi ya da memur yasaları kapsamında insan çalıştırabileceklerken, yasalara karşı hile yolu ile kararname, kararlarla uyduruk, yasa, hak huku dışı işçi çalıştırdıkları, hak hukuk çiğnedikleri için değil sadece. İşsizleri, kayıtlı, kayıtsız milyonlarla kölelik düzeninde çalışmaya razı oluş hallerini kullanarak, yıllarla ailelerini ayakta tutmuş sendikalı, sigortalı çalışanları sokağa atarak yaratmakta oldukları toplumsal travmayı, öfkeyi, patlama, direnç, kırılma noktalarını görmezlikten geldikleri için.. Bir kez daha altını kalın kalın çizmek istiyorum: Dünya emek hakları savaşımında, Ankara’nın ayazında tabureler üzerinde diz dize oturarak 78 gün dayanılmış bir direniş örneği yok. Türkiye akıl almaz bir cepheleşmenin batağındayken, en çok AKP’ye oy vermiş, Türkiye’nin her yerinden, en cepheleşmiş aile yapılarından, kültürlerden gelmiş işçilerin bir amaç ekseninde kenetlenmesi, insan doğası üstü dayanabilmesi sınavı da.. Gidebildiğim günlerde onların direncinden utana utana, en uzun soluklu turlarımda birkaç saat ancak dayanabilmişken, hastalanmadan ayakta kalabilmelerini dost doktorlar, beynin amaca kitlenmesi, yüksek adrenalin salgısı gibi çok da bilimsel olmayan biçimlerde ancak açıklayabiliyorlar. En doğrusu galiba insanoğlunun çaresizlikte direnebilme, yaşam gücü olmalı.. Başbakan Erdoğan’ın yerinde olsam, örgütlü değil ama insanca reflekslerle akıl almaz bir toplumsal destek ve sempatiyi de kazanmış bu büyük direnişi kırma sevdasından vazgeçerim. AKP, cemaat kadrolarını seferber ederek ev ev 4/C’yi kabul edecek işçi sayısını arttırma hırsına gem vurur, eninde sonunda yargıdan, olmadı uluslararası yargı, ILO’dan geri dönecek, hak, hukuk, yasadışı, yasalara karşı hile yöntemleriyle işçi çalıştırma ayıbını, kendini zora sokmadan silmeli. 1 Nisan’ı beklemeden, sarı sendikacılara güvenmeden.. soner@cumhuriyet.com.tr Şubat ayõnda gõda fiyatlarõndaki artõş TÜFE ve ÜFE’yi piyasadaki beklentilerin de üzerinde taşõdõ Fiyat artõşõ yeniden çift haneli Stopaj tamam, son söz EKK’de Ekonomi Servisi - Maliye Bakanõ Mehmet Şimşek, Anayasa Mahkemesi’nin bazõ yatõrõm araçlarõnda yerli ve yabancõlara farklõ stopaj uygulamasõnõ iptal kararõ çerçevesinde başlattõklarõ çalõşmalarõ bakanlõk olarak tamamladõklarõnõ ve seçeneklerin bu hafta içinde Ekonomi Koordinasyon Kurulu’nda (EKK) görüşebileceğini söyledi. Anayasa Mahkemesi, 15 Ekim 2009’da bazõ kazançlarda yerli yatõrõmcõlara yüzde 10, yabancõ yatõrõmcõlara ‘sıfır’ stopaj uygulamasõna ilişkin yasa hükümlerini iptal etmiş, kararõn gerekçesini 8 Ocak 2010’da Resmi Gazete’de yayõmlamõş ve hükümete 9 ay süre tanõmõştõ. Şimşek, stopaj ile ilgili konunun EKK’de görüşüldükten sonra Bakanlar Kurulu’nda ele alõnacağõnõ ve ardõndan da TBMM’ye sevk edileceğini aktardõ. Şimşek, vergi alacaklarõnõn yeniden yapõlandõrõlmasõ veya affõn söz konusu olmadõğõnõ kaydederek ancak bazõ ilkeler çerçevesinde de şirketler bazõnda çalõşmalar olabileceğini ifade etti. Şimşek, enflasyonun uzun bir aradan sonra tekrar çift haneye çõkmõş olmasõnõn üzücü ama çok da sürpriz olmadõğõnõ belirterek “Enflasyonda kalıcı bir yükseliş trendi öngörmüyoruz. Henüz talep kaynaklı bir enflasyonist baskı söz konusu değildir” dedi. Net Holding’te devir yoluyla birleşme Ekonomi Servisi - Net Holding AŞ, grup şirketlerinden 6’sõnõn, bugün Sunset Turistik İşletmeleri AŞ. ile devir yoluyla birleşme kararõ aldõklarõnõ duyurdu. Net Holding’in Kamuyu Aydõnlatma Platformunda (KAP) yayõmlanan özel durum açõklamasõnda, grup şirketlerinden, Nega Turizm Ticaret ve Sanayi AŞ., Esen Turizm Ticaret ve Sanayi AŞ., Side Turizm Ticaret ve Sanayi AŞ., Turizm Holding AŞ., Butik Halõ AŞ. ve Seranet Turizm AŞ. olmak üzere toplam 6’sõnõn Sunset Turistik İşletmeleri AŞ. ile devir yoluyla birleşme kararõ aldõklarõ kaydedildi. Her bir grup şirketinde ayrõ ayrõ olmak üzere; mahkemeye başvurmak, birleşme sözleşmesi imzalamak ve diğer gerekli tüm işlemleri yapmak için genel kurullarõndan yetki almak amacõyla yönetim kurulu kararlarõ alõndõğõ belirtilen açõklamada, alõnmõş olan bu karar neticesinde maddi olarak tasarruflar sağlanacağõnõn, grubun yönetim ve denetim faaliyetlerinde de kolaylõk olacağõnõn düşünüldüğü ifade edildi. Şubatta Tüketici Fiyatlarõ Endeksi bir önceki aya göre yüzde 1.45 artarken TÜFE’de yõllõk enflasyon yüzde 10.13’le çift haneyi tekrar gördü. Merkez Bankasõ’nõn uyarõsõ ile zaten yüksek sonuç bekleyen piyasa şaşkõn. ING Bank Başekonomisti Sengül Dağdeviren, “Gõda kötü bir sürpriz yaptõ. Çekirdekteki henüz kaygõ verici boyutta değil. Ancak hõzlõ artõş Merkez Bankasõ’nõn beklenti yönetimini biraz daha zorlaştõracak” dedi. Ekonomi Servisi - Yõl başõnda akaryakõt ürün- leri başta olma üzere bir dizi malda yapõlan ÖTV artõşlarõ ve zamlar, 2008’in son ayõndan sonra yõllõk enflasyonu yeniden çift haneli rakamla- ra taşõdõ. Türkiye İstatistik Kurumu’ndan (TÜ- İK) yapõlan açõklamaya göre şubat ayõnda Tü- ketici Fiyatlarõ Endeksi (TÜFE) bir önceki aya göre yüzde 1.45 artarken TÜFE’de yõllõk en- flasyon yüzde 10.13’le çift haneyi tekrar gördü. Üretici Fiyatlarõ Endeksi de (ÜFE) bir önceki aya göre yüzde 1.66 arttõ, yõllõk enflasyon ÜFE’de yüzde 6.82’yi gördü. Artõş beklentilerin üzerinde oldu. Reuters an- ketine göre TÜFE’nin şubatta yüzde 0.68, ÜFE’nin yüzde 0.75 artmasõ bekleniyordu. ÜFE ve TÜFE’de beklentilerin üzerinde gelen artõşõn, piyasa çevrelerinin orta vadeli enflasyon beklentilerinde bozulma yaratabileceği belirti- liyor. Buna karşõlõk piyasayõ şaşõrtan sonuçlar hükümet çevrelerini şaşõrtmadõ. Bakanlarõn yaptõklarõ açõklamalarda, kaydedilen sonuçlarõn normal olduğunu vurgulandõ. En yüksek artış gıdada TÜFE’de ana harcama gruplarõ itibarõyla bir ay önceye göre en yüksek artõş yüzde 5.01 ile gõda ve alkolsüz içecekler grubunda gerçekleş- ti. Şubat ayõnda endekste yer alan gruplardan al- kollü içecekler ve tütünde yüzde 3.72, lokanta ve otellerde yüzde 1.17, ulaştõrmada yüzde 0.42, konutta yüzde 0.39, çeşitli mal ve hiz- metlerde yüzde 0.22, haberleşmede yüzde 0.11, eğitimde yüzde 0.02 artõş oldu. Son 12 ay için- de en yüksek artõş da yüzde 52.88 ile alkollü içe- cekler ve tütün grubunda kaydedildi. ÜFE’de aylõk değişim tarõmda yüzde 4.04, sa- nayi sektöründe yüzde 1.16 olarak gerçekleşti. Tarõmda bir önceki yõlõn aralõk ayõna göre yüz- de 6.68, bir önceki yõlõn aynõ ayõna göre yüzde 19.73 artõş oldu. Güneydoğu cayır cayır 26 bölgede TÜFE’nin aylõk bazda en yüksek artõş yüzde 2.24 ile Şanlõurfa ve Diyarbakõr’da yaşandõ. Aralõk ayõna göre en yüksek artõş yüzde 4.98 ile Kayseri, Sõvas, Yozgat’ta oldu. PİYASA ŞAŞKIN İŞLERİ ZORLAŞTIRACAK Halkın enflasyonu yüzde 30 Mutfakta en çok kullanõlan maddelerde yõllõk enflasyon yüzde 36’yõ bularak, ortalama yüzde 10 enflasyon iki katõn üstüne çõktõ.